Χωροταξία, περιβάλλον και ανάπτυξη στο επίκεντρο

Σε μια συνεδρίαση με ιδιαίτερη βαρύτητα για το μέλλον του νησιού, το Δημοτικό Συμβούλιο Σερίφου κλήθηκε να λάβει αποφάσεις καθοριστικής σημασίας σχετικά με το Ειδικό Πολεοδομικό Σχέδιο.

Η συνεδρίαση πραγματοποιήθηκε εκτάκτως και με κατεπείγοντα χαρακτήρα, καθώς έληγε η προθεσμία εντός της οποίας ο Δήμος όφειλε να καταθέσει επίσημα τις θέσεις και τις προτάσεις του προς τη μελετητική ομάδα. Το διακύβευμα ήταν η διαμόρφωση ενός χωρικού πλαισίου που θα καθορίσει την ανάπτυξη, την προστασία και τη φυσιογνωμία της Σερίφου για τις επόμενες δεκαετίες.

Κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης αναδείχθηκε το εύρος, αλλά και η δυσκολία των επιλογών που καλείται να κάνει ένα μικρό νησί, το οποίο βρίσκεται αντιμέτωπο με αυξανόμενες πιέσεις ανάπτυξης, τουριστικής εκμετάλλευσης και αλλοίωσης του φυσικού και πολιτιστικού του αποθέματος.

Κ. Ρεβίνθης: "Απορρίψαμε και τα τρία σενάρια που παρουσιάστηκαν και αντιπροτείναμε ένα τέταρτο σενάριο, διαμορφωμένο από τον Δήμο"

Ο δήμαρχος Σερίφου, Κώστας Ρεβίνθης μίλησε στην "Κοινή Γνώμη" για τις προτάσεις των μελετητών που απορρίφθηκαν, τους λόγους που τους οδήγησαν σε αυτή την απόφαση, αλλά και την πρόταση που συνέταξαν και ήδη απέστειλαν προς τη μελετητική εταιρεία, με από διαβούλευση με τοπικούς φορείς.

"Σε σχέση με τις βασικές προτάσεις, αυτό που έγινε είναι το εξής, στην τελευταία παρουσίαση μας αναλύθηκαν τα τρία σενάρια, όπως αυτά είχαν διαμορφωθεί από τη μελετητική ομάδα. Εμείς, στο πλαίσιο της διαδικασίας, τα εξετάσαμε μετά την ολοκλήρωση της παρουσίασης και της δημόσιας διαβούλευσης. Ο Δήμος είχε ήδη συστήσει ομάδα εργασίας, η οποία είχε την αρμοδιότητα να τοποθετηθεί θεσμικά και να συμβάλει τόσο στη συνεργασία με τη μελετητική ομάδα, όσο και στη διαμόρφωση μιας τεκμηριωμένης άποψης επί των προτάσεων που είχαν κατατεθεί. Το αποτέλεσμα αυτής της διαδικασίας, ήταν ότι απορρίψαμε και τα τρία σενάρια που παρουσιάστηκαν και αντιπροτείναμε ένα τέταρτο σενάριο, διαμορφωμένο από τον Δήμο. Στο πλαίσιο αυτού του σεναρίου χωρίσαμε και εμείς το νησί σε ζώνες, χρησιμοποιώντας την ίδια ονοματοδοσία και τον ίδιο τύπο ζωνών που είχαν προτείνει οι μελετητές, ώστε να υπάρχει ομοιογένεια και να μπορούν οι προτάσεις μας να ελεγχθούν και να επεξεργαστούν περαιτέρω", τόνισε αρχικά ο κ. Ρεβίνθης.

Στη συνέχεια, ο δήμαρχος Σερίφου υπογράμμισε πως "οι βασικές προτάσεις που κατατέθηκαν αφορούσαν, μεταξύ άλλων, οικισμούς που έχουν χαρακτηριστεί ως παραδοσιακοί, με στόχο να οριοθετηθούν με σαφή τρόπο, ώστε να μπορούν να διατηρήσουν τον χαρακτηρισμό τους και να αντιμετωπίζονται θεσμικά ως παραδοσιακοί οικισμοί. Στην περιοχή της Natura δεν επενέβη το Συμβούλιο γιατί δεν είχε λόγο να επέμβει, καθώς αυτό δεν ήταν και αντικείμενο της μελετητικής ομάδας. Καθώς η Natura θα έχει ειδικούς όρους με βάσει την ειδική περιβαλλοντική μελέτη, που έχει αναθέσει ξεχωριστά το Υπουργείο Περιβάλλοντος σε άλλο μελετητικό γραφείο. Για τις επιμέρους προτάσεις, αυτό που επικράτησε, ήταν να υπάρξουν οικισμοί στις εκτός σχεδίου περιοχές και να γίνει μία σχετική αποκέντρωση, από σημεία του νησιού που παρουσιάζουν φαινόμενα κορεσμού. Η θέση που διατυπώθηκε ήταν ότι τέτοια ζητήματα θα πρέπει να εξετάζονται ξεχωριστά και με πλήρη τεχνική τεκμηρίωση, ώστε να μην εντάσσονται στον σχεδιασμό περιοχές που δεν πληρούν τις απαιτούμενες προϋποθέσεις".

"Σε περίπτωση που απορριφθούν οι προτάσεις μας, θα θέλαμε αυτό να γίνει με σχετική αιτιολόγηση"

Αναφορικά, με τη διάθεση του Δήμου να συντάξει μία ξεχωριστή πρόταση, ο κ. Ρεβίνθης επεσήμανε πως "μπήκαμε συνειδητά στη διαδικασία να δημιουργήσουμε μια ξεχωριστή, δική μας πρόταση, αποτυπωμένη και σε χάρτη, αντίστοιχα με τον τρόπο που είχαν παρουσιάσει τις προτάσεις τους οι μελετητές. Θέλαμε να υπάρχει μια ουσιαστική πρόταση του Δήμου επί χάρτου και όχι απλώς γενικές παρατηρήσεις. Στη διαμόρφωση αυτής της πρότασης υπήρξε εκτεταμένη συμμετοχή και διαβούλευση. Τον τελευταίο μήνα λάβαμε πάρα πολλά σχόλια και παρατηρήσεις, τόσο στο πλαίσιο της δημόσιας διαβούλευσης, όσο και μετά την ανοιχτή παρουσίαση που είχε προηγηθεί. Ο σκοπός ήταν να συγκεντρώσουμε απόψεις από το ευρύ κοινό, από φορείς, συλλόγους, αλλά και από μηχανικούς που δραστηριοποιούνται στο νησί. Στόχος μας ήταν να υπάρξει πολυφωνία και να μπορέσει το Δημοτικό Συμβούλιο να αξιολογήσει ποιες προτάσεις έχουν τεκμηρίωση και ποια σημεία μπορούν να ενσωματωθούν ουσιαστικά στον σχεδιασμό. Όλη αυτή η διαδικασία μας βοήθησε καθοριστικά στη σύνταξη της τελικής πρότασης".

Κλείνοντας, ο κ. Ρεβίνθης ανέφερε πως "από εδώ και πέρα, ο στόχος μας είναι να δώσουμε στους μελετητές μια ολοκληρωμένη και επεξεργασμένη δουλειά, ώστε να έχουν μια σαφή γραμμή και κατεύθυνση. Θέλουμε να τους καθοδηγήσουμε ως προς τις βασικές επιλογές και τις ανάγκες της τοπικής κοινωνίας και να ενσωματωθούν, στον βαθμό που είναι δυνατόν, οι προτάσεις που έχει διαμορφώσει το ίδιο το νησί. Για εμάς είναι σημαντικό ο τελικός σχεδιασμός να εκφράζει σε μεγάλο βαθμό τη βούληση της τοπικής κοινωνίας. Σε περίπτωση που απορριφθούν οι προτάσεις μας, θα θέλαμε αυτό να γίνει με σχετική αιτιολόγηση".

Απόρριψη των εναλλακτικών σεναρίων των μελετητών

Κεντρική απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου αποτέλεσε η απόρριψη και των τριών εναλλακτικών σεναρίων ζωνοποίησης που είχαν παρουσιαστεί από τη μελετητική ομάδα για τις περιοχές της Σερίφου εκτός του δικτύου Natura 2000. Αντί της επιλογής ενός από τα προτεινόμενα σενάρια, ο Δήμος αποφάσισε να υποβάλει δική του πρόταση, η οποία περιλαμβάνει νέες ζώνες, αναδιαμόρφωση ορίων και συγκεκριμένες κατευθύνσεις για τις χρήσεις γης.

Η πρόταση αυτή βασίζεται στη δουλειά της δημοτικής ομάδας εργασίας, στη δημόσια διαβούλευση που προηγήθηκε και στις τοποθετήσεις δημοτικών συμβούλων και πολιτών κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης.

Ενσωμάτωση της ζωνοποίησης του μεταλλευτικού τοπίου

Ιδιαίτερη αναφορά έγινε στο ιστορικό μεταλλευτικό τοπίο της Σερίφου. Το Δημοτικό Συμβούλιο αποφάσισε την πλήρη υιοθέτηση της προτεινόμενης ζωνοποίησης που έχει εκπονηθεί στο πλαίσιο ειδικής μελέτης για τα μεταλλεία, η οποία αφορά την ευρύτερη περιοχή από τον Αβυσσαλό έως τη Βαγιά.

Στο πλαίσιο αυτό, προβλέπεται η θεσμική προστασία των μεταλλευτικών εγκαταστάσεων και του περιβάλλοντος τοπίου, καθώς και ο επανακαθορισμός των ορίων των παραδοσιακών οικισμών του Μεγάλου Λειβαδίου και του Μεγάλου Χωριού, με μικρές επεκτάσεις, όπως προβλέπεται στη σχετική μελέτη. Παράλληλα, εντάσσεται η οριοθέτηση οικισμού στη θέση "Βουνό" στην περιοχή του Αβυσσαλού.

Ζώνες προστασίας φυσικού περιβάλλοντος

Η πρόταση του Δήμου περιλαμβάνει την οριοθέτηση εκτεταμένων Ζωνών Προστασίας Φυσικού Περιβάλλοντος σε μεγάλο τμήμα του νησιού. Οι ζώνες αυτές εκτείνονται από τον Αβυσσαλό έως τα νότια όρια της Συκαμιάς, καθώς και σε περιοχές βόρεια και βορειοανατολικά του οικισμού της Συκαμιάς, περιλαμβάνοντας τη Σκάλα, το Παρασπάρι και περιοχές έως τη Γαλανή.

Αντίστοιχες ζώνες προβλέπονται και σε άλλες περιοχές, όπως γύρω από τη Χώρα, τη Νόχτα, τον Τράχηλα και το φράγμα στη θέση "Στενό". Στις περιοχές αυτές επιβάλλονται περιορισμοί στις επιτρεπόμενες χρήσεις, με στόχο τη διατήρηση του φυσικού τοπίου και των περιβαλλοντικών χαρακτηριστικών.

Ζώνες ήπιου τουρισμού και αγροτουρισμού

Παράλληλα με τις ζώνες προστασίας, το Δημοτικό Συμβούλιο πρότεινε τη δημιουργία Ζωνών Ήπιου Εναλλακτικού Τουρισμού και Αγροτουρισμού σε επιλεγμένες περιοχές του νησιού. Οι ζώνες αυτές χωροθετούνται, μεταξύ άλλων, στην κοιλάδα του Καραβά, στην περιοχή του Σκλαβογιάννη, στην ευρύτερη περιοχή από τον Ευρηνό έως τον Τράχηλα, καθώς και σε περιοχές από τους Κήπους έως τον Αυλόμωνα.

Στις ζώνες αυτές προβλέπεται η ενίσχυση της αγροτικής δραστηριότητας και η ανάπτυξη τουριστικών χρήσεων χαμηλής έντασης, με στόχο τον περιορισμό της εκτός σχεδίου δόμησης και τη διατήρηση της αγροτικής γης.

Ζώνες ήπιας τουριστικής ανάπτυξης

Για ορισμένες περιοχές του νησιού, όπως από τον Ψηλό Γκρεμνό έως τη Βρουλιά, προτείνεται η οριοθέτηση Ζωνών Ήπιας Τουριστικής Ανάπτυξης. Στις ζώνες αυτές προβλέπεται ο καθορισμός ειδικών όρων και περιορισμών δόμησης, ώστε να αποφεύγεται η ανεξέλεγκτη ανάπτυξη και να ελέγχεται η ένταση των τουριστικών χρήσεων.

Επιπλέον, καταγράφηκαν αποφάσεις κατά πλειοψηφία για συγκεκριμένες περιοχές, όπως η Καμαλαύκα και η ευρύτερη περιοχή του ΧΥΤΑ, με στόχο τη σαφή οριοθέτηση χρήσεων και την αποτροπή της ένωσης γειτονικών οικισμών.