Ο νέος ΚΟΚ και οι «παραβάσεις» κάτω από τα ραντάρ

Τα βασικά σημεία του νέου Κώδικα Οδικής Ασφάλειας είναι γνωστά στους περισσότερους. Προσπαθεί να βάλει μια τάξη στο χάος και την ανομία των δρόμων, αυστηροποιώντας τις ποινές για τις πλέον επικίνδυνες παραβάσεις, όπως η κατανάλωση αλκοόλ, η κίνηση με υψηλές ταχύτητες και η παραβίαση του ερυθρού σηματοδότη. Καινοτομία αποτελούν και οι κλιμακούμενες επιπτώσεις στους συστηματικούς παραβάτες. Εμφαση δίνεται επίσης στη χρήση ζωνών ασφαλείας και κράνους, καθώς κάτι τέτοιο αναμένεται να σώσει ζωές από τους, εμπλεκόμενους σε ατυχήματα, επιβάτες αυτοκινήτων και αναβάτες δικύκλων.

Ενδιαφέρουσα ρύθμιση του νέου ΚΟΚ, που ήδη αποτελεί αντικείμενο συζήτησης, είναι η καθιέρωση ορίου 30 χλμ./ώρα μέσα στις πόλεις, αλλαγή με την οποία συμφωνούν και οι συγκοινωνιολόγοι. Πέρα από το γεγονός ότι θα αμβλυνθούν οι επιπτώσεις στα ατυχήματα στα οποία εμπλέκονται πεζοί, θα ενθαρρυνθεί η μετακίνηση με τα πόδια και με οχήματα μικροκινητικότητας.

Στα θετικά συγκαταλέγεται και το γεγονός της καταρχήν θετικής στάσης της αντιπολίτευσης σε όσα προβλέπει ο νέος ΚΟΚ. Μπορούμε όμως να ελπίζουμε ότι τα πράγματα θα αλλάξουν στους ελληνικούς δρόμους μετά την ψήφισή του;

Στο ίδιο μοτίβο

Ο νέος ΚΟΚ, όπως και οι προηγούμενοι, δίνει βάρος (και σωστά) στα παραπτώματα εκείνα που στοιχίζουν ζωές, κάνει όμως ελάχιστα να ξεριζώσει τις αντικοινωνικές συμπεριφορές όσων κάθονται πίσω από το τιμόνι. Αυστηρές ποινές είχαμε και στο παρελθόν. Δεν είχαμε όμως αστυνόμευση που να στοχεύει στην εμπέδωση ενός πολιτισμένου τρόπου συμπεριφοράς πίσω από το τιμόνι.

Καταδικαστέες δεν είναι μόνο οι οδηγικές συνήθειες που θέτουν τη ζωή των συνανθρώπων μας σε κίνδυνο, αλλά και εκείνες που μας πληγώνουν ως ανθρώπους γιατί είναι βαθιά αντικοινωνικές. Είναι αυτές που τις κάνει ο άλλος με περίσσια ευκολία, νιώθοντας προστατευμένος στο τροχήλατο φρούριό του.

Πολλοί πλέον δεν τολμούν να αντιδράσουν (ποιο το νόημα άλλωστε;) φοβούμενοι ότι πίσω από τα φιμέ τζάμια του παραβάτη μπορεί να είναι κάποιος νταής ή ακόμα χειρότερα, ένας φίλος τους, ο οποίος στον δρόμο επιδεικνύει μια τελείως διαφορετική συμπεριφορά, σε σχέση με αυτή που παρουσιάζει στην υπόλοιπη καθημερινότητά του.

Δυστυχώς, ο καθένας μας έχει να θυμηθεί μια ακραία αντικοινωνική συμπεριφορά κάποιου άλλου οδηγού. Η προσωπική μου ιστορία έχει να κάνει με έναν οδηγό ο οποίος ξαφνικά αποφάσισε να κάνει αναστροφή στην Πατησίων, στο ύψος της πλατείας Κολιάτσου, φράζοντας την κυκλοφορία και στα δύο ρεύματα. Δεν είναι το θράσος του που με πλήγωσε, ότι δηλαδή ταλαιπώρησε κάποιες δεκάδες οδηγούς προκειμένου αυτός να κάνει εκείνο που τον βόλευε, αλλά ότι όλο αυτό το έπραξε μπροστά σε ένα περιπολικό. Το τελευταίο δεν μπήκε καν στον κόπο να τον αποτρέψει με ένα πρόσκαιρο άναμμα της σειρήνας.

Αυτοί είμαστε, εγωιστές, απαίδευτοι και εν τέλει ανεξέλεγκτοι. Να κάνουμε τη δουλίτσα μας. Να περάσω εγώ το φανάρι και ας κλείσει η διάβαση. Να καβαλήσω το πεζοδρόμιο, για να έχω το αυτοκίνητο μπροστά στο σπίτι μου. Να πετάξω το ποτήρι του καφέ από το παράθυρο, για να μην ψάχνω μετά για κάδο. Να διπλοπαρκάρω ακριβώς μπροστά στο ΑΤΜ, και ας έχει ελεύθερη θέση στάθμευσης στα 5 μέτρα. «Ελα μωρέ, μόνο για δυο λεπτά», κάνοντας τη γνωστή χειρονομία τρίβοντας τον δείκτη και τον αντίχειρα.

Η αυστηροποίηση των ποινών δεν υπάρχει αμφιβολία πως θα κάνει πιο προσεκτικούς κάποιους οδηγούς, ενώ η τοποθέτηση 1.500 καμερών που θα βεβαιώνουν κατευθείαν την παράβαση, ως ένα βαθμό θα συμβάλει ώστε να μας γίνει συνήθεια μια πιο μετρημένη συμπεριφορά πίσω από το τιμόνι. Αν μη τι άλλο εκεί όπου θα υποψιαζόμαστε ότι μπορεί να υπάρχουν κάμερες.

Τα έσοδα, λέει, από τις κλήσεις, θα κατευθυνθούν στο «Ταμείο Οδικής Ασφάλειας». Πραγματικά πρέπει να επενδυθούν πολλά χρήματα στον τομέα αυτό, καθώς το να ψηφίζουμε έναν ΚΟΚ με αυστηρές ποινές είναι η εύκολη δουλειά. Για παράδειγμα, το οδικό μας δίκτυο, πέραν των αυτοκινητοδρόμων, εξακολουθεί να είναι τριτοκοσμικό. Υπάρχει πλήθος παρεμβάσεων που πρέπει να γίνουν. Κάποιες δύσκολες και κάποιες άλλες πιο εφικτές. Δεν κατανοούμε, για παράδειγμα, γιατί μπορεί εδώ και χρόνια η λεωφόρος Κύμης στο Γαλάτσι να είναι χωρίς φως και με σβησμένη διαγράμμιση στο πιο επικίνδυνο σημείο της. Σε ενδεχόμενο ατύχημα η στατιστική, δεν έχουμε αμφιβολία ότι θα αποδοθεί στην υπερβολική ταχύτητα. Χιλιάδες τέτοια επικίνδυνα σημεία μπορεί ένας ειδικός να διαπιστώσει και να καταγράψει μέσα σε ένα εύλογο χρόνο.

Επίσης το όριο ταχύτητας των 30 χλμ./ώρα μέσα στις γειτονιές της πόλης δεν αποτελεί πανάκεια. Πρέπει επιτέλους να αποκτήσουμε πεζοδρόμια ικανά να χρησιμοποιηθούν από τους πεζούς, οι οποίοι σήμερα περιορίζονται από κάθε λογής εμπόδια (παρκαρισμένα αυτοκίνητα, δέντρα, κάδους, πινακίδες, σκαλοπάτια κ.λπ.). Με λίγα λόγια, το περιβάλλον στο οποίο κινούμαστε πρέπει και αυτό να βοηθάει στην αποφυγή ενός δυσάρεστου συμβάντος.

Το κράτος μπαμπούλας

Πριν συμφωνήσουμε ή διαφωνήσουμε με όσα φέρνει ο νέος ΚΟΚ, θα πρέπει ίσως να προβληματιστούμε για την αναγκαιότητα των αυστηρότερων ποινών. Λες και πριν δεν υπήρχαν σοβαρές επιπτώσεις για τους παραβάτες. Εχουμε βαρεθεί αυτήν την περίοδο να συζητάμε πως πολλές φορές υπάρχουν οι κατάλληλοι νόμοι αλλά απλά δεν εφαρμόζονται.

Επίσης το να θεωρείς ότι η αυστηροποίηση των νόμων θα οδηγήσει σε ένα καλύτερο μέλλον, μας κάνει μάλλον να χάνουμε τον στόχο. Θα πρέπει να περάσουμε σταδιακά σε μια εποχή στην οποία οι πολίτες θα τηρούν τον νόμο, όχι γιατί θα φοβούνται τις επιπτώσεις, αλλά γιατί θα κατανοούν πως αυτός ο νόμος αποτελεί μια κοινωνική συμφωνία, προκειμένου να συμβιώνουμε όλοι μας αρμονικά. Οποιος δεν το πράττει, δεν είναι απλός παραβάτης, αλλά κάποιος που θέλει να επαναφέρει, προς όφελός του, τον νόμο της ζούγκλας.

Ίσως η Πολιτεία, πέρα από τις αυστηρότερες ποινές που πλέον θα επιβάλει, θα πρέπει να προχωρήσει και σε μια έξυπνη καμπάνια, η οποία θα καθιστά σαφές ότι ο απροσάρμοστος οδηγός, δεν μπορεί πλέον να θεωρείται ο «έξυπνος» ή ο «μάγκας», αλλά ο απόκληρος της κοινωνίας μας. Το δύσκολο της υπόθεσης είναι ότι το κράτος πρέπει να δείξει πρώτο ότι σέβεται αυτή την κοινωνία.

Πηγή: kathimerini.gr