Προτάσεις τουριστικής προοπτικής για τα νησιά της Περιφέρειας Ν. Αιγαίου

Στοχεύοντας στην κρουαζιέρα και την Ασιατική αγορά

Μία εκ νέου προσπάθεια εκ μέρους ανεξάρτητων Περιφερειακών Συμβούλων, για την μεταστροφή των αρνητικών αποτελεσμάτων των τουριστικών εσόδων, με προτάσεις περί στοχευμένων πολιτικών εκ μέρους της Περιφερειακής Αρχής, οι οποίες κατατέθηκαν προς το συλλογικό αποφασιστικό όργανο του β΄ αυτοδιοικητικού βαθμού.

Ο ανεξάρτητος Περιφερειακός Σύμβουλος Παναγιώτης Κουνάκης, κατέθεσε προς το Περιφερειακό Συμβούλιο προτάσεις τουριστικού προσανατολισμού, προκειμένου να ισοσκελιστούν οι τιμές των διαρκώς αυξανόμενων τουριστικών αφίξεων, με τις δυσανάλογες αποδόσεις σε επίπεδο εσόδων, που εμφανίζονται μειωμένα.

Οι προτεινόμενες πολιτικές στοχεύουν σε συγκεκριμένες αγορές, για τις οποίες κατατίθεται πλήρης μελέτη των στοιχείων και των μεγεθών που τις αφορούν, ενώ από κοινού με τον επίσης ανεξάρτητο Περιφερειακό Σύμβουλο, Άγγελο Ανανία, επανακατατίθεται η πρόταση για δημιουργία δικτύου κρουαζιέρας μεταξύ νησιών της Περιφέρειας Ν. Αιγαίου, ως δράση ενίσχυσης και προώθησης ενός ιδιαιτέρως δυνατού τουριστικού προϊόντος, με αποδεδειγμένα υψηλές οικονομικές αποδόσεις στα νησιά υποδοχής.

Παράλληλα, προτείνεται η διείσδυση στον Ασιατικό τουρισμό με ένα στοχευόμενο πλάνο, αναλύοντας τα δυνατά σημεία τα οποία θα πρέπει να χρησιμοποιηθούν για την αξιοποίηση του διαρκώς αυξανόμενου Κινεζικού ρεύματος τουριστών.

Η βαρύτητα που επικαλείται η Περιφερειακή Αρχή ότι δίνει στον τομέα του τουρισμού, χρειάζεται, πέραν της προβολής και των ενεργειών βιτρίνας, να δοθεί και μέσω πολιτικών με σαφή στόχευση, προκειμένου η ευημερία των αριθμών, σε επίπεδο αφίξεων, να ανταποδώσει ανάλογη ευημερία στις οικονομίες των νησιών και σε επίπεδο εισπράξεων.

Δίκτυο κρουαζιέρας

Η πρόταση δημιουργίας cluster κρουαζιέρας συνυπογράφεται από τους ανεξάρτητους Περιφερειακούς Συμβούλους, Παναγιώτη Κουνάκη και Άγγελο Ανανία, μέσω της οποίας δίνουν την προοπτική δημιουργίας ενός δικτύου των νησιών, για την αξιοποίηση της συγκεκριμένης θεματικής τουριστικής προοπτικής.

Στην πρόταση που έχουν καταθέσει αναφέρουν ότι ο θαλάσσιος τουρισμός και ειδικά η κρουαζιέρα φθίνει με πολύ γοργούς ρυθμούς. Αυτές οι μορφές τουρισμού είναι άρρηκτα συνδεδεμένες με την επιχειρηματικότητα και το λιανεμπόριο των νησιών που περνάει και θα περάσει ακόμα μεγαλύτερη κρίση.

Η Τουρκία δυστυχώς δεν θεωρείται ακόμα ασφαλής προορισμός και η Ανατολική λεκάνη της Μεσογείου ακόμα δεν έχει σταθεροποιηθεί ώστε να αποτελέσουμε ένα ενιαίο δρομολόγιο.

Τα Λιμενικά Ταμεία ανήκουν στους Δήμους και παρόλο που διεκδικήθηκε η εποπτεία τους από την Περιφέρεια, αυτή η ιδέα δεν προκρίθηκε από κανέναν, επομένως ο θαλάσσιος τουρισμός και τα λιμάνια παρέμειναν αποκλειστικά και μόνο ευθύνη των Δήμων, που συνήθως ούτε την τεχνογνωσία ούτε το προσωπικό έχουν για να τα λειτουργήσουν με σύγχρονες μεθόδους και εξωστρέφεια.

Η πρόταση που από το 2015 είχε πέσει στο τραπέζι αλλά δεν έτυχε αποδοχής είναι η εξής: Να συσταθεί ένα Περιφερειακό Συμβούλιο Κρουαζιέρας (South Aegean Cruise Cluster), το οποίο να απαρτίζεται από τα Λιμενικά Ταμεία των νησιών που έχουν πρωταγωνιστικό ρόλο και των νησιών αυτών που θα ήθελαν να ξεκινήσουν να δημιουργούν τις προϋποθέσεις να έχουν προσεγγίσεις.

Οι Δήμοι Σαντορίνης, Μυκόνου, Ρόδου, Πάτμου, Κω, Σύμης, Καρπάθου, Μήλου και άλλων νησιών θα μπορούσαν να συνάψουν ένα σύμφωνο συνεργασίας κατά το οποίο να μπορούν να δημιουργήσουν ένα πακέτο παροχών ώστε να καταστήσουν το προϊόν της κρουαζιέρας στο Αιγαίο αυτόνομο και οικονομικά ελκυστικό.

Ως παράδειγμα αναφέρεται ότι τα λιμενικά τέλη μπορούν να βελτιωθούν σε μεγάλο βαθμό για όλα τα λιμάνια που συμμετέχουν στο cluster ή η τιμή του νερού να είναι μειωμένη κατά 50%, αλλά και να υπάρξουν κοινές δράσεις προβολής και επικοινωνίας με τις εταιρείες κρουαζιέρας και αλλά πολλά. Άλλωστε δεν πρέπει να ανακαλύπτουμε τον τροχό ξανά και ξανά αλλά να ακολουθούμε επιτυχημένα παραδείγματα άλλων περιοχών όπως το παράδειγμα του French Riviera Cruise Club.

Η αξιοποίηση όλων αυτών των πόρων, που κάθε προορισμός έχει, σε ένα μεγάλο σχηματισμό συνεργασίας υπό την καθοδήγηση ενός τεχνοκράτη ώστε να παρουσιαστεί ένα πακέτο συγκροτημένο και όχι διασπασμένο. Να αφουγκράζεται μέσω των επιχειρηματιών του χώρου όλες τις ανάγκες και τις νέες τάσεις.

Να εξοπλιστούμε με αξιοπιστία και βήματα τέτοια ώστε σε μια πενταετία από τώρα να θεωρείται το δίκτυο που θα δημιουργηθεί αυτόνομο από άλλους μη ελληνικούς προορισμούς, ασφαλές και ελκυστικά επωφελές από τις εταιρείες της κρουαζιέρας.

Τεχνοκράτες με γνώσεις της Ελληνικής πραγματικότητας, εμπειρία και διασυνδέσεις πάνω στο αντικείμενο, που έχουν δώσει τα διαπιστευτήρια τους υπάρχουν διαθέσιμοι.

Αυτό που χρειάζεται, όπως σημειώνεται από τους δύο ανεξάρτητους Περιφερειακούς Συμβούλους, είναι η διάθεση της Περιφερειακής Αρχής να συνεργαστεί, ενώ εκφράζεται η πεποίθηση ότι θα υπάρξει και η αρωγή από όλους τους παραγωγικούς φορείς και την αγορά.

Ο θαλάσσιος τουρισμός είναι ένας άξονας τουρισμού που ποτέ στην Ελλάδα δεν αξιοποιήθηκε σοβαρά, οπότε σημειώνεται ότι «στο χέρι σας είναι να βάλετε ένα μικρό λιθαράκι ώστε με ευελιξία να ξεπεράσετε τις αγκυλώσεις του κεντρικού κράτους και να χαράξετε επιτυχημένη στρατηγική».

Σχεδιασμός στόχευσης στην Ασιατική αγορά

Η αυξητική τάση που καταγράφεται στις αφίξεις Ασιατών τουριστών, ανοίγει προοπτικές αξιοποίησης της, μέσω στοχευμένων ενεργειών, που αποτελούν και το αντικείμενο της δεύτερης πρότασης προς το Περιφερειακό Συμβούλιο.

Η πρόταση παρουσιάζει μία πλήρη ανάλυση των στοιχείων που διαμορφώνουν το τουριστικό προφίλ των Ασιατών τουριστών και ειδικά των Κινέζων, που αποτελούν μία «ελπιδοφόρα» όπως χαρακτηρίζεται αγορά, καθώς όπως σημειώνεται η Κίνα αναδεικνύεται σε υπερδύναμη για τον παγκόσμιο τουρισμό.

Κατά την τελευταία δεκαετία η ανάπτυξη της Κίνας ως χώρας παραγωγής τουριστών είναι και παραμένει η μεγαλύτερη στον κόσμο, χάρη κυρίως στην ταχεία αστικοποίηση, την άνοδο των διαθέσιμων εισοδημάτων και τη χαλάρωση των κανόνων για μετακινήσεις στο εξωτερικό.

Συμφώνα με τα στοιχειά του Οργανισμού Τουρισμού της Κίνας, ο αριθμός Κινέζων τουριστών προς το εξωτερικό αναμένεται να ξεπεράσει κατά πολύ τα 100 εκατομμύρια τα επόμενα δέκα χρόνια.

Το γεγονός επίσης πως το 58% των τουριστών πραγματοποιούν 2-3 διανυκτερεύσεις σημαίνει ότι επισκέπτονται περισσότερους από έναν προορισμό ανά ταξίδι, επιλέγοντας ως επί το πλείστον συνδυαστικά πακέτα.

Το «προφίλ» του Κινέζου τουρίστα δείχνει ακόμη πως τα τρία βασικά κριτήρια επιλογής προορισμού είναι η ασφάλεια σε ποσοστό 48%, η πολιτιστική κληρονομιά σε ποσοστό 37%, η γαστρονομία σε ποσοστό 29% και η σχέση αξίας προς τιμή σε ποσοστό 26%.

Διευκολύνσεις ταξιδιωτικής επικονωνίας

Η σύνδεση Ελλάδας - Κίνας εγκαινιάστηκε από το μεγαλύτερο κινεζικό tour operator, την Shanghai Worker International Travel Service. Οι πτήσεις από τη χώρα του μεταξιού ξεκίνησαν στις 15 Ιουνίου και θα διήρκεσαν μέχρι τις 19 Οκτωβρίου, οπού πραγματοποιήθηκε μία πτήση εβδομαδιαίως προς την Αθήνα.

Μπορεί η σύνδεση να μην είναι ακόμη τακτική, φορείς του τουρισμού τονίζουν ότι μετά από πολλά χρόνια μπήκαν επιτέλους τα θεμέλια για την αύξηση της ροής από την κινεζική αγορά. Παράλληλα εκφράζουν την αισιοδοξία πως σύντομα θα λειτουργήσουν περισσότερες απευθείας πτήσεις και από άλλες χώρες της Κίνας. Βασική επιδίωξη πάντως παραμένει η καθιέρωση μόνιμης απευθείας αεροπορικής σύνδεσης μεταξύ των δύο χωρών.

Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα που αντιμετωπίζουν είναι η έκδοση βίζας, που κρατάει πίσω το ¼ των Κινέζων που θα ήθελε να ταξιδέψει και προφανώς ξεκίνα από την πρεσβεία μας εκεί, γιατί άλλες χώρες που ανήκουν στην Σεγκέν έχουν επιταχύνει τις διαδικασίες όπως η Γαλλία. Η Αμερική έχοντας πλέον δημιουργήσει ηλεκτρονική ταξιδιωτική visa έχει αύξηση 22% τον τελευταίο χρόνο. Ένα βασικό στοιχείο που θα πρέπει να επιδιωχθεί, είναι ότι τα νησιά θα πρέπει να αποκτήσουν Πιστοποιητικό Εγκεκριμένου Προορισμού (Approved Destination Status) από τον Κινέζικο κράτος και γενικά να επιταχυνθεί η διαδικασία θεώρησης εισόδου (visa). Η ενίσχυση του θαλάσσιου τουρισμού με την 7ήμερη βίζα για κρουαζιέρας που μπορεί να εκδοθεί ευκολότερα και αρχίζει να διαδίδεται στους Ασιάτες επισκέπτες.

Οι υψηλότερες δαπάνες

Σε υποσχόμενη ανερχόμενη αγορά άντλησης επισκεπτών αποτελεί  για Ελλάδα καθώς σύμφωνα με στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Τουρισμού, οι Κινέζοι τουρίστες πραγματοποιούν πλέον τις υψηλότερες δαπάνες από οποιαδήποτε άλλη εθνικότητα τουριστών.

Εντυπωσιακή είναι και η αγοραστική δύναμη των Κινέζων, στους οποίους όσο μεγαλώνει το ετήσιο κατά κεφαλήν εισόδημα τους, τόσο περισσότερο ξοδεύουν στα ταξίδια τους.

Με βάση τις διεθνείς έρευνες, η Κίνα το 2013 ήταν η πρώτη χώρα σε τουριστικές δαπάνες (128,6 δισ. δολάρια), ενώ οι Κινέζοι τουρίστες υπολογίζεται ότι ξοδεύουν 1.086 δολάρια την ημέρα- χωρίς τη διαμονή.

Οι Κινέζοι που ήρθαν στην Ελλάδα πέρυσι ξόδεψαν αναλογικά τα περισσότερα χρήματα για κάθε μέρα που παρέμειναν στη χώρα μας: 116,4 ευρώ για κάθε μία από 7,7 διανυκτερεύσεις που πραγματοποίησαν κατά μέσο όρο.

Έχουν αναπτυχθεί 2 ειδών τουριστικά ρεύματα από Κίνα το πρώτο έχει σαν τακτική να ξοδεύουν παρά πολλά στο shopping και να επιλέγουν φτηνότερα ξενοδοχεία και φθηνά γεύματα για να έχουν όσο το δυνατόν περισσότερα χρήματα να αγοράσουν προϊόντα.

Το δεύτερο είναι να  κλείνουν δωμάτια σε ξενοδοχεία 5 αστέρων, να ψωνίζουν στα πιο ακριβά μαγαζιά και αναζητούν προϊόντα σπάνια στη χώρα τους. Στους Κινέζους αρέσει να ξοδεύουν και μάλιστα να ξοδεύουν χωρίς όριο και αυτό αναζητούν στις χώρες που επισκέπτονται. Και τα δυο αυτά ρεύματα έχουν σαν γνώμονα την κατανάλωση σε όποιον προορισμό και να καταλήγουν.

Μία αναδρομή τα τελευταία τέσσερα χρόνια στην εμπορική δραστηριότητα των νησιών, δείχνει πολύ ενδιαφέροντα στοιχεία, όσον αναφορά την τουριστική κατανάλωση.

Το πιο ενδιαφέρον σε αυτά τα στατιστικά στοιχεία  είναι η έκρηξη της κατανάλωσης από ασιάτες τα τελευταία τέσσερα χρόνια, που ξεκίνησαν με ποσοστό 12,8% του συνολικού τζίρου το 2010 και κατέληξαν στο 42,5% το 2014.

Στατιστικά αναφέρεται ότι οι Κυκλάδες το 2010 βρέθηκαν στο 10,1%, καθώς το 2014 η Σαντορίνη άγγιξε το 4,9% και η Μύκονος ξεπέρασε το 5,1% του συνολικού τζίρου μη ενδοκοινοτικών συναλλαγών. Στην ίδια κατηγορία η πρωτεύουσα μας το 2010 εμφάνισε ποσοστό 58,10% και το 2014 έφτασε το 72,14% του συνολικού τζίρου της Ελλάδας.

Καθώς λοιπόν οι αγορές είναι αναπόσπαστο κομμάτι της ταξιδιωτικής εμπειρίας του Κινέζου επισκέπτη, θα πρέπει να τους δίνεται η δυνατότητα πληρωμής με πιστωτική κάρτα κινέζικης τράπεζας, γεγονός που διευκολύνει περισσότερο την απόφαση για αγορά.

Όμως τα προϊόντα και οι υπηρεσίες που στοχεύουν τους Κινέζους επισκέπτες, θα πρέπει να σχεδιαστούν για δύο διαφορετικά κοινά: Τους επισκέπτες που ταξιδεύουν σαν οργανωμένες ομάδες, Τους επισκέπτες που ταξιδεύουν ανεξάρτητοι, με υψηλή αγοραστική δύναμη, αναζητώντας μοναδικές και ιδιαίτερες εμπειρίες.

Εστιάζοντας με συγκεκριμένες προτάσεις

1. Τα νησιά μας έχουν τεράστιο πολιτισμικό πλούτο και είναι στο χέρι μας να το αναδείξουμε, ώστε να προσελκύσουν μεγάλο όγκο Κινέζων που αναζητούν πολιτιστικά στοιχεία άξια προσοχής και θαυμασμού.

Χαρακτηριστική είναι η δημιουργία μίας βιομηχανίας γάμων με θέα το ηλιοβασίλεμα στην Οία, με τους Ασιάτες να περνάνε 3 ημέρες περισσότερες στην Σαντορίνη από ότι στην Αθήνα. Εδώ σίγουρα θα ήταν χρήσιμο γενικά για τον τουρισμό μας να εστιάσουμε σε ένα τουριστικό αξιοθέατο το οποίο να είναι must to see.

3. Οι Κινέζοι επιλέγουν σε μεγάλο βαθμό, σε ποσοστό 40%, να επισκεφθούν μέρη που έχουν καζίνο, οπότε μία αξιοποίηση συμμαχιών με τα καζίνο στη Συρό και τη Ρόδο, θα μπορούσε να καλύψει την επιθυμία συμμετοχής τους σε τυχερά παιχνίδια στις διακοπές τους.

5. Ένα μεγάλο ρεύμα από νέους  Κινέζους τουρίστες κατευθύνονται επίσης και σε μέρη όπου τους προσφέρονται νέες εμπειρίες. Δραστηριότητες όπως η ιστιοπλοΐα, οι καταδύσεις, η αναρρίχηση, η ιστιοσανίδα είναι εμπειρίες που θα μπορούσαν να προσελκύσουν ένα μεγάλο όγκο Κινέζων επισκεπτών που αναζητούν την αξιομνημόνευτη εμπειρία.

6. H βελτίωση της διαδικτυακής παρουσίας και κοινωνικής δικτύωσης είναι αναγκαία διότι, όπως σε όλο τον κόσμο, έτσι και στην Κίνα, τα κοινωνικά δίκτυα έχουν γίνει πολύ δημοφιλή μεταξύ του πληθυσμού.

Το 85% των Κινέζων καταναλωτών εμπιστεύονται το διαδίκτυο σαν το εργαλείο κρίσης για τις αποφάσεις τους. Συνιστάται για τους προορισμούς να έχουν ισχυρή παρουσία στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης στα αρχικά στάδια απόφασης του επισκέπτη από Κίνα. 

Μία από της πιο ενδεδειγμένες και φθηνές λύσεις προσελκύσεις ασιατών τουριστών σίγουρα θα είναι μια διαδικτυακή διαφημιστική καμπάνια. Δεδομένου ότι χαρακτηριστικό τους είναι πως έχουν σχεδόν 600.000.000 χρηστές διαδικτύου και οι περισσότεροι από αυτούς είναι χρηστές των social media, η διαφήμιση μέσω διαδικτύου θα είναι κατά πολύ φθηνότερη και στην περίπτωση αυτή περισσότερο αποτελεσματική.

7. Πάρα πολύ σημαντικός για τους Κινέζους είναι ο κινηματογράφος, οπότε θα μπορούσαν να προσελκυστούν Κινέζοι παραγωγοί ταινιών ώστε να γυριστούν ταινίες στα νησιά, τα οποία έχουν το τέλειο σκηνικό για αρκετές παραγωγές.

Κατόπιν όλων των προναφερόμενων και με δεδομένη τη ραγδαία αύξηση του Κινεζικού τουρισμού προτείνεται να ακολουθηθεί μια επιθετική στρατηγική προσέλκυσης Κινέζων επισκεπτών η οποία εστιάζει τόσο στη διαδικτυακή παρουσία των νησιών της Περιφέρειας Ν. Αιγαίου στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης της Κίνας, μέσω εταιρείας ειδικών σε αυτόν τον τομέα, με παράλληλη εκπαίδευση των ξενοδόχων, των πρακτορείων και γενικότερα των φορέων του τουρισμού για την υποδοχή, με τις καλύτερες προϋποθέσεις, των Κινέζων επισκεπτών.