Εστίαση: Νέα περίοδος και υψηλές προσπάθειες για μέλλον

Μέσα από “φουρτούνα” έχει περάσει ο κλάδος της εστίασης τα τελευταία χρόνια, όπως παρομοίως και τη φετινή καλοκαιρινή σεζόν, αφού οι νέες συνήθειες των επισκεπτών στο κομμάτι της κατανάλωσης και η συρρικνωμένη διαμονή τους στα νησιά συγκριτικά με το παρελθόν, έχει “χτυπήσει” ευθέως τις αντοχές του.

Αν και η φετινή σεζόν από άποψη επισκεψιμότητας κύλησε ιδιαιτέρως θετικά και πολλά νησιά του νομού Κυκλάδων άγγιξαν ή και ξεπέρασαν τις πληρότητες του 2019, ωστόσο, η κατανάλωση στις επιχειρήσεις εστίασης μέτρησε απώλειες.

Τα παραπάνω προκύπτουν από τον συνδυασμό όλων των δεδομένων που αφορούν τον κλάδο, ο οποίος επιπρόσθετα, είχε και έχει να αντιμετωπίσει τις αυξήσεις σε λειτουργικό κόστος, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την αντοχή και την περαιτέρω πορεία και ανάπτυξή του.

Για όλα τα παραπάνω, καθώς όμως και για ζητήματα δυσκολίας στην αναζήτηση προσωπικού, αλλά και για έναν συνολικότερο απολογισμό της σεζόν, μίλησε στην “Κοινή Γνώμη”, ο νέος περιφερειάρχης της ΠΟΕΣΕ στο νησιώτικο χώρο του Νοτίου Αιγαίου, Γιάννης Παπαδόπουλος.

• Αναλαμβάνετε υπεύθυνος για την ΠΟΕΣΕ στο κομμάτι της εστίασης στο Νότιο Αιγαίο συνολικά. Πώς αισθάνεστε γι αυτήν την εξέλιξη, που σίγουρα σας οδηγεί στην ανάληψη μεγάλων ευθυνών στο νησιώτικο χώρο;

“Βέβαια είναι μία δικαίωση που οι συνάδελφοί μου στο Δ.Σ. με επέλεξαν γι αυτήν τη θέση και παράλληλα είναι μία μεγάλη ευθύνη γιατί είναι μία μεγάλη περιοχή και πολύ δύσκολη περιοχή, εξαιτίας του ότι η νησιωτικότητα δεν μας επιτρέπει να έχουμε εύκολη επικοινωνία. Βέβαια με την τεχνολογία υπάρχουν περισσότερες δυνατότητες, αλλά δεν παύει να είναι μία δύσκολη περιοχή, δεδομένου και του ότι στην περιοχή μας πάρα πολλοί επαγγελματίες, κλείνουν τις επιχειρήσεις τους τον χειμώνα και φεύγουν και είναι δύσκολο να τους βρεις και να είναι οργανωμένοι.”.

• Πώς φροντίζετε να συντονίσετε τα μέλη σας και να έχετε μία πιο συνεκτική παρουσία, ώστε να είστε και περισσότερο διεκδικητικοί σε θέματα και ζητήματα που απασχολούν έντονα τον κλάδο σας;

“Βασικά θα πρέπει να οργανωθούν τα πρωτοβάθμια Σωματεία σε πολλές περιοχές, γιατί πάρα πολλές περιοχές δεν έχουν πρωτοβάθμια σωματεία ή είναι αδρανή ή είναι συγχωνευμένα με Εμπορικούς Συλλόγους ή Συλλόγους καταστημάτων κλπ.. Θα πρέπει να οργανωθούν τα πρωτοβάθμια Σωματεία και πιστεύω ότι ο μόνος εφικτός τρόπος είναι το διαδίκτυο. Μόνον έτσι θα μπορέσουμε να έρθουμε περισσότερο κοντά και πιο αποτελεσματικά.”.

• Η θερινή περίοδος ολοκληρώθηκε. Παρόλα αυτά η τουριστική περίοδος σε κάποια νησιά συνεχίζεται. Ποια είναι η εικόνα που αποκομίσατε για τη μέχρι σήμερα πορεία των νησιών την καλοκαιρινή σεζόν; Πώς κύλησε αυτό το καλοκαίρι για την εστίαση στις Κυκλάδες;

“Το καλοκαίρι ήταν καλό, όσον αφορά την προσέλευση. Δεν το συζητάμε. Πλησιάσαμε και ξεπεράσαμε σε κάποιες περιπτώσεις τα αποτελέσματα του 2019. Τα έσοδα είναι σημαντικά. Όμως θα πρέπει να θέσουμε και την παράμετρο των εξόδων και του κόστους λειτουργίας και ξέρετε ότι το κόστος λειτουργίας και με βάση την τελευταία έρευνα της ΓΣΕΒΕΕ που έγινε τις επιχειρήσεις εστίασης, αυξήθηκε κατά 41,7%. Έχουμε δηλαδή, ένα πολύ μεγαλύτερο κόστος στις επιχειρήσεις. Ναι μεν οι τιμές αυξήθηκαν μεσοσταθμικά, οι τιμές των προϊόντων στην εστίαση αυξήθηκαν στο 10,7%, αλλά έχουμε μία αύξηση του κόστους λειτουργίας 41,7% που έχει να κάνει με την αύξηση του κόστους της ενέργειας, των πρώτων υλών, του κόστους του εργατικού δυναμικού, του κόστους του ενοικίου. Όλα αυτά μας βγάζουν έναν συντελεστή 41,7% αύξησης του κόστους λειτουργίας. Και δεν θα πρέπει να συγχέουμε την προσέλευση και τον τζίρο με το κέρδος. Άλλο το πόσα βγάζουμε και άλλο τα πόσα που μας μένουν.”.

• Σε κάποια νησιά των Κυκλάδων υπήρξε η γενικότερη εικόνα ότι ο κόσμος δεν άφησε χρήματα στις επιχειρήσεις εστίασης. Αυτή ως εικόνα γνωρίζετε αν ήταν ενιαία για όλα τα νησιά ή διαφοροποιήθηκε από νησί σε νησί;

“Το 63,7% των επαγγελματιών δήλωσε ότι ο μέσος όρος κατανάλωσης των πελατών του έχει πέσει. Αυτό ακριβώς. Μειώθηκε ο μέσος όρος κατανάλωσης και μειώθηκαν και οι ημέρες παραμονής. Δηλαδή εκεί που ο άλλος καθόταν δεκαπέντε ημέρες ή μία εβδομάδα, συρρίκνωσε όσο μπορούσε τις ημέρες των διακοπών.”.

• Όλο αυτό συνδέεται και απορρέει από την ενεργειακή κρίση. Οι συνέπειές της είναι μεγάλες...

“Βέβαια και είναι παγκόσμια κρίση, όχι εθνική.”.

• Ποιο είναι το πραγματικό μέγεθος του προβλήματος στον κλάδο της εστίασης αναφορικά με το αυξημένο κόστος των προϊόντων και των λειτουργικών εξόδων και τι έχει σημάνει αυτό για τους επιχειρηματίες; Προτίθεστε να ζητήσετε κάποια μέτρα γι αυτήν την κατάσταση;

“Το 80% των επιχειρήσεων εστίασης, 8 στις 10 επιχειρήσεις δηλαδή έχουν καθυστερημένες οφειλές προς Δημόσιο και ιδιώτες. Περισσότερο από το 50% έχει πολλαπλές ληξιπρόθεσμες οφειλές. Αντιλαμβάνεστε ότι το πρόβλημα είναι υπαρκτό και δεν έχουν καταφέρει οι επιχειρήσεις να εξισορροπήσουν με αυτή την αύξηση στις τουριστικές περιοχές. Επίσης, το θέμα του προσωπικού είναι ένα θέμα διττό. Αφενός το ότι το προσωπικό δεν ήταν αρκετό, αλλά δεν ήταν και εξειδικευμένο προσωπικό. Αυτό σημαίνει ότι από τη μία πλευρά δεν μπορούμε να προσφέρουμε ποιοτικές υπηρεσίες και από την άλλη, δεν μπορούμε να πιάσουμε τους στόχους μας. Δηλαδή, μία επιχείρηση όταν δεν έχει εξειδικευμένο και ικανό προσωπικό, χάνει έσοδα. Χάνει. Έτσι το πρόβλημα του προσωπικού δημιουργεί και συμπαρασύρει και άλλα προβλήματα στις επιχειρήσεις εστίασης.”.

• Όσον αφορά το κομμάτι της ποιότητας, θεωρείτε ότι οι Κυκλάδες παρουσιάζουν ένα πρόσωπο αντίστοιχο των τιμών που χρεώνουν;

“Πιστεύω ότι στο μεγαλύτερο ποσοστό είναι. Ένας επισκέπτης που θα πάει σε ένα νησί, για το οποίο γνωρίζει εκ των προτέρων ότι έχει ένα υψηλό κόστος, ξέρει τι θα αντιμετωπίσει. Η μεγαλύτερη πλειοψηφία όμως των νησιών μας, προσφέρουν ποιοτικές υπηρεσίες σε πολύ καλές τιμές. Ειδικότερα, εδώ στις Κυκλάδες, τα περισσότερα νησιά έχουν αυτήν την εικόνα όσον αφορά την εστίαση. Θεωρώ ότι ο κλάδος της εστίασης στις Κυκλάδες βρίσκεται σε πολύ καλό επίπεδο στο κομμάτι της ποιότητας και της τιμής.”.

• Σχετικά με το κομμάτι της αναζήτησης προσωπικού έχετε εικόνα για το πόσες τελικά ήταν οι κενές “θέσεις”; Γνωρίζατε εξ αρχής ότι αρκετός κόσμος λόγω της πανδημίας στράφηκε το προηγούμενο διάστημα σε άλλα επαγγέλματα και δεν υπήρχε “δεξαμενή” για τις επιχειρήσεις.

“Το 80% των επιχειρήσεων είχε πρόβλημα στην εξεύρεση προσωπικού. Και μιλάμε για την εστίαση. Ειδικά στις δικές μας περιοχές που υπάρχει έντονη εποχικότητα, το πρόβλημα διογκώνεται. Το προσωπικό αντιμετωπίζει πάρα πολύ ένταση. Δηλαδή οι έντονοι ρυθμοί της δουλειάς είναι δύο μήνες. Σε εκείνο το διάστημα έχεις ανάγκη για περισσότερο προσωπικό. Δηλαδή Ιούλιο – Αύγουστο μπορείς να έχεις 20 άτομα και το υπόλοιπο διάστημα να “βολεύεσαι” με οκτώ άτομα. Αυτά τα δώδεκα άτομα τι θα κάνουν τους υπόλοιπους μήνες; Πού θα δουλέψουν τους υπόλοιπους μήνες; Μοιραία με δύο μήνες δουλειά, αφενός δεν μπορούν να μπουν ούτε στο ταμείο ανεργίας όταν τα ένσημα που απαιτούνται για το επίδομα ανεργίας είναι τουλάχιστον εκατό. Θα πρέπει σίγουρα να έχουν μία επιχείρηση που θα τους εξασφαλίσει τέσσερις μήνες εργασία. Όταν η ένταση της δουλειάς στην εστίαση είναι δύο μήνες, τους άλλους δύο μήνες θα πρέπει να βρουν κάτι άλλο να απασχοληθούν. Πέραν τούτου, εξ αιτίας του ότι δεν υπάρχει αρκετό προσωπικό, αναγκάζονται να δουλεύουν επτά ημέρες την εβδομάδα και αρκετές ώρες. Στην εστίαση βέβαια, αμείβονται γι αυτές τις ώρες. Αλλά αναγκαστικά δουλεύουν οκτώ, εννιά και δέκα ώρες. Καταλαβαίνετε ότι η εστίαση είναι ένας χώρος έντασης που πρέπει να αντιμετωπισθεί από την πολιτεία διαφορετικά. Πρέπει να γίνουν διάφορα και στο θέμα το ασφαλιστικό και το φορολογικό που θα δίνουν τη δυνατότητα στο προσωπικό να έχει κίνητρα για να ασχοληθεί.”.

• Πώς βλέπετε να διαμορφώνεται το “τοπίο” στις Κυκλάδες στον κλάδο της εστίασης από εδώ και πέρα; θα υπάρξουν αλλαγές; Θα κλείσουν επιχειρήσεις ή θα περάσουν σε άλλα χέρια;

“Η καταναλωτική συμπεριφορά του κοινού έχει αλλάξει. Και βέβαια είναι πολύ σημαντικό κρας τεστ η περίοδος της πανδημίας, αλλά και γενικότερα έχουμε μία αλλαγή στην καταναλωτική συμπεριφορά του κοινού. Κάποιοι που έχουν καταφέρει να αντιληφθούν την αγορά, έχουν προσαρμόσει τις επιχειρήσεις τους στο νέο περιβάλλον των καταναλωτών. Κάποιοι άλλοι, το ψάχνουν ακόμη. Έτσι μοιραία θα έχουμε όπως είπατε και κλεισίματα επιχειρήσεων και μεταλλάξεις επιχειρήσεων και αλλαγές επιχειρήσεων από χέρι σε χέρι. Θα υπάρχουν αρκετά τέτοια φαινόμενα.”.

• Ποιες θα είναι οι προτεραιότητές σας το επόμενο διάστημα; Ποια η δέσμευσή σας απέναντι στα μέλη σας, στον κλάδο της εστίασης στον χώρο του Νοτίου Αιγαίου;

“Αυτό που θα γίνει προσπάθεια για να το επιτύχουμε είναι να κάνουμε ένα φόρουμ εστίασης για την περιοχή μας, το οποίο θα γίνει διαδικτυακά για να γίνει μία πρώτη γνωριμία με τους επαγγελματίες, στο σύνολό τους και να τεθούν εκεί τα προβλήματα και οι προτεραιότητες καλύτερα. Αυτό είναι κάτι αρκετά μεγάλο και απαιτεί μέσα και οργάνωση, αλλά νομίζω είναι το πρώτο βήμα για να δούμε ποιοι είμαστε και τι προβλήματα έχουμε για να μπορέσουμε να προχωρήσουμε. Η νέα περίοδος απαιτεί ακόμη μεγαλύτερες προσπάθειες γιατί οι επιχειρήσεις αντιμετωπίζουν ακόμη περισσότερα προβλήματα. Από την πλευρά μου, θα κάνω ό,τι μπορώ και νομίζω ότι θα σταθώ στο πλευρό των επαγγελματιών της περιοχής μας.”.