ΣΥΡΟΣ Ερμούπολη όλο το χρόνο

Έως σήμερα υπάρχουν πολλοί κάτοικοι στο νησί της Σύρου που είναι και Συριανοί, αλλά και προέρχονται από άλλες περιοχές της Ελλάδας ακι από άλλες χώρες.

Ο Γιώργος Ευρυπιώτης, ένας διεθνής αρχιτέκτονας, είναι Αθηναίος έζησε ένα διάστημα στη Γαλλία... και τελικά κατέληξε στην Ερμούπολη και... δεν θέλησε να φύγει ποτέ. “Ήρθα εδώ (όπως ανέφερε) το 1983 ως χωροτάκτης αρχιτέκτων της ομάδας Τρίτση. Με βάση την Ερμούπολη εργαστήκαμε πυρετωδώς για το χωροταξικό μέλλον των Κυκλάδων, ένα όνειρο που δυστυχώς έπνιξαν κάποιοι πολιτικοί αποφασίζοντες”. Ο λόγος του γίνεται μαχητικός και παθιασμένος όταν μιλάει για τα αρχιτεκτονικά ζητήματα και κακώς κείμενα της πόλης αυτής.

Όπως αναφέρει: “Ένα παραδοσιακό οικιστικό κέλυφος με το παρελθόν της Ερμουπόλεως κινδυνεύει να καταστεί μουσείο ερειπίων ή να καταστραφεί με αυθαίρετες επεμβάσεις”. Όμως σημειώνει και προτείνει την προστασία των τόσων αρχιτεκτονικών μνημείων της Ερμούπολης με... “τάχιστες επεμβάσεις. Κτίρια άνευ ενοίκων είναι νεκρά φύσις”. Οραματίζεται μια πόλη που θα μπορεί να αγαπηθεί από τις επόμενες γενιές, και να ζήσουν κοντά της σπουδαίοι νέοι κάτοικοι, νέοι μετανάστες τηλεργαζόμενοι”.

Θεωρεί ότι αυτή η πίλη με το σπουδαίο όνομα “Ερμούπολις” πρέπει να καθιερωθεί ως σπουδαίο όνομα (brand name)! Ο Γιώργος Ευρυπιώτης έχει και έναν ακόμα ρόλο: αυτόν του προξένου της Γαλλίας. Το γραφείο του φέρει στην είσοδό του την “τρικολόρ” και ένα διπλωματικό οικόσημο. Ο ίδιος φροντίζει τις υποθέσεις αρκετών Γάλλων που ζουν ή επισκέπτονται την πρωτεύουσα των Κυκλάδων. Παράλληλα εκπονεί αξιόλογες αρχιτεκτονικές μελέτες, είτε ιδιωτικού χαρακτήρα είτε αφιλοκερδώς, δημόσια έργα, όπως πρόσφατα μια μελέτη για το στέγαστρο του θεάτρου “Απόλλων”, καθώς και για τη διαμόρφωση του χώρου που θα φιλοξενήσει έναν ανδριάντα του Ερμή!, συμβόλου της πόλης. Θα τοποθετηθεί εκεί που έστεκε ένας παλιός φανός στον λιμενοβραχίονα.

Αγγελική Κεχαγιά και Γιάννης Μπέκος

Η Αγγελική είναι συντηρήτρια έργων τέχνης και ο Γιάννης είναι ζωγράφος. Μια επίσκεψη στο εργαστήριό τους, βάση της επιχείρησής τους, της “Arts – Grafts” αποτελεί νοερή επίσκεψη και σε όλα τα παλιά σπίτια, όλα τα κλειδαμπαρωμένα μέγαρα, όλα τα αντικείμενα τέχνης που περιμένουν τη στιγμή που θα αποκαλυφθούν και θα αποκτήσουν μια δεύτερη νεότητα. Γι' αυτούς η πόλη όπου ζουν είναι ένα ατέρμονο κυνήγι θησαυρού, που πίσω από κλειστές πόρτες κρύβει πιθανά νέα θαύματα.

Η Μεγάλη του Μάρκου Σχολή

Πίσω από το έργο αυτό, μαθαίνουμε μιλώντας με τον Γιώργο Ευρυπιώτη, βρίσκεται ένας ευεργέτης του νησιού, ο Στέλιος Νιώτης, που εκτός από αυτό το άγαλμα του Ερμή, υποστηρίζει και μαι σειρά από άλλα κοινωφελή έργα, όπως η Στέγη Ανηλίκων και Εφήβων Σύρου και η Μεγάλη του Μάρκου Σχολή. Ο κύριος Δημήτρης Καραϊσκος τον συνάντησε στο Μέγαρο, το ψηλοτάβανο καφενείο της Ερμούπολης, μίλησε μαζί του και αναφέρει στο γραπτό του κείμενο: “Με το ναυτικό του παλτό και καπέλο θύμιζε καραβοκύρη παλιάς εποχής. Μίλησε για τα χρόνια του στο Λονδίνο, όπου εργάστηκε από το 1967 έως πρόσφατα στον χώρο της ναυτιλίας, εκπροσωπώντας μάλιστα την Ένωση Ελλήνων Εφοπλιστών... σε διεθνείς οργανισμούς.

Η Ερμούπολη πια τον κρατάει για το μεγαλύτερο κομμάτι του χρόνου και η ικανοποίησή του είναι να βοηθά αυτή την πόλη που... όπως λέει, “δεν σε ρωτάει ποιός είσαι, αλλά σε δέχεται και σε ενσωματώνει στο ψηφιδωτό της”. Λέει πως, με καταγωγή από τη Σάμο ο ίδιος, ήρθε με τον πατέρα του από το νησί για να ζήσει για λίγα χρόνια στην Ερμούπολη, στην παιδική του ηλικία, και από τότε δεν μπόρεσε ποτέ να την ξεχάσει. Μιλάει για τον Φερεκύδη και τον Πυθαγόρα και για το... σαμιώτικο πεύκο, το οποίο εντοπίζει ως σύνδεσμο μεταξύ των δύο νησιών, εφόσον το καθ' ένα αποτελούσε την ιδανική πρώτη ύλη για τη συριανή ξυλοναυπηγική.

Όμως πιο πολύ και πιο παθιασμένα μιλάει για τη μουσική σχολή που στηρίζει, τη σχολή ρεμπέτικου “Του Μάρκου”, που στήθηκε με προτροπή του Σταύρου Ξαρχάκου.

Η επίσκεψη στη Μεγάλη του Μάρκου Σχολή είναι το τελευταίο μικρό κεφάλαιο αυτού του “αφιερώματος της Σύρου” και συνέβη μια βροχερή μέρα του Ιανουαρίου, λίγο μετά τα χιόνια.

Η ανάβαση στις σκάλες του παραδοσιακού, λιθόκτιστου σπιτιού του 1830 (που λειτούργησε μετέπειτα ως ξενώνας), που είναι έδρα της σχολής από το 2017, είναι σαν ανάβαση στην Άνω Σύρα. Εκεί, ένα στενό από τον παραλιακό δρόμο, συναντάμε τον Αρίστο Βαμβακούση, έναν αυτοδίδακτο μουσικό, βιρτουόζο του ρεμπέτικου, που έχει αναλάβει τη διεύθυνση των σπουδών, και μάλλον έχει κάνει θαυμάσια δουλειά, εφόσον λίγα σκαλιά παραπάνω, στο στούντιο των ηχογραφήσεων, συναντάμε τους νεαρούς μαθητές να παίζουν με τα όργανά τους και να ακούγονται σαν καλοκουδρισμένη ορχήστρα ενηλίκων, επαγγελματιών μουσικών.

Και όμως, η ορχήστρα αυτή αποτελείται από μικρά παιδιά – το πολύ εφήβους. Ο ήχος των παραδοσιακών εγχόρδων τους είναι συγκινητικός!

Σ' ένα κόσμο ψηφιακό και γρήγορο, είναι ο ήχος του αργού και του χειροποίητου, ο ήχος του ανθρώπινου και του θνητού.

Έξω από το παράθυρο της σχολής, η αφρισμένη από το βοριά θάλασσα φέρνει στο μυαλό ναύτες, ψαράδες και καραβομαραγκούς.

Το βλέμμα όμως πιάνει κάπου μέσα στις σκεπές της πόλης και ένα κομμάτι της όπερας, του φανταχτερού θεάτρου “Απόλλων”.

Και για μια στιγμή, μια στιγμή που γι' αυτόν τον τόπο κρατάει διακόσια χρόνια, ο Βέρντι και ο Βαμβακάρης, είναι λες και γράφουν την ίδια μουσική, για την ίδια θαλασσινή πολιτεία.

• Η Σύρος, το κέντρο των Κυκλάδων προσελκύει μετοίκους από την Αθήνα και όλο τον κόσμο, ποντάροντας στη δυνατότητα μιας γεμάτης ζωής χειμώνα καλοκαίρι.

• Ευχαριστώ θερμά τον δημοσιογράφο της “ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗΣ” Δημήτρη Καραϊσκο, που θέλησε να πάρουμε στην δική μας εφημερίδα το κείμενό του για τη Σύρο που .... θαύμασε!