Η Σύρος τίμησε τους αγώνες των ηρώων

Με την μεγάλη παρέλαση στην πλατεία Μιαούλη, κορυφώθηκαν οι διήμεροι εορτασμοί στη Σύρο, στο πλαίσιο της επετείου της 28ης Οκτωβρίου.

Σε κλίμα συγκίνησης, αλλά και υπερηφάνειας, πλήθος κατοίκων, αλλά και επισκεπτών του νησιού συγκεντρώθηκαν κάτω από το επιβλητικό Δημαρχιακό Μέγαρο, δίνοντας το πιο θερμό τους χειροκρότημα στη μαθητιώσα νεολαία, αλλά και τους Συλλόγους που τίμησαν την επέτειο του "ΟΧΙ".

Της παρέλασης, όπως είθισται, προηγήθηκε η επίσημη δοξολογία στον ναό του Αγίου Νικολάου, χοροστατούντος του μητροπολίτη Σύρου, Δωροθέου Β', η επιμνημόσυνη δέηση στο Εθνικό Ηρώο, ενώ θα πρέπει να σημειωθεί ότι μία ημέρα νωρίτερα και συγκεκριμένα τη Δευτέρα 27 Οκτωβρίου, στο πλαίσιο της εθνικής επετείου, διεξήχθη και η κατάθεση στεφάνων στα ηρώα της πόλης, αλλά και στα περίχωρα του νησιού, από τους μαθητές των σχολείων Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης.

Κράτησαν υψηλά το ελληνικό φρόνημα

Με υπερηφάνεια παρέλασαν χθες οι μαθητές και οι μαθήτριες των σχολείων, στην πλατεία Μιαούλη της Σύρου, στο πλαίσιο των εορτασμών της 28ης Οκτωβρίου, με το πλήθος που ήταν συγκεντρωμένο να τους χαρίζει το πιο ζεστό του χειροκρότημα.

Μαθητές και μαθήτριες από όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης, με συγχρονισμένο βηματισμό τίμησαν τη θυσία των Ελλήνων πεσόντων, υπό τους ήχους των εμβατηρίων από τη Φιλαρμονική του Δήμου Σύρου - Ερμούπολης.

Την παρέλαση άνοιξε το Λύκειο Ελληνίδων Σύρου, κρατώντας τη σημαία των Αναπήρων και Θυμάτων Πολέμου, που νωρίτερα είχε παραδοθεί από τον μητροπολίτη Σύρου, ενώ ακολούθησαν το Λυκείου Ελληνίδων Κάσου, ο Πολιτιστικός Σύλλογος Κρητών Σύρου, ο Σύλλογος Πελοποννησίων Σύρου “Ο Γέρος του Μωριά”, ο Σύλλογος Ποντίων και Βορειοελλαδιτών Σύρου «Ο Εύξεινος Πόντος», ο Σύλλογος Μικρασιατών Ερμούπολης Σύρου, της μαθητιώσας νεολαίας, του Ναυτικού Ομίλου Σύρου, του Σώματος Ελλήνων Προσκόπων, των σπουδαστών της Ακαδημίας Εμπορικού Ναυτικού Σύρου και ένοπλου πεζοπόρου τμήματος του Τάγματος Εθνοφυλακής Ερμούπολης.

Στην εξέδρα των επισήμων, βρέθηκαν ο αναπληρωτής υπουργός Αθλητισμού, Γιάννης Βρούτσης, ως εκπρόσωπος της κυβέρνησης, ο βουλευτής Κυκλάδων της Ν.Δ, Φίλιππος Φόρτωμας ως εκπρόσωπος της Βουλής, η βουλευτής Κυκλάδων της ΝΔ, Κατερίνα Μονογυιού, ο αναπληρωτής προϊστάμενος της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αιγαίου, Πολύκαρπος Πολυχρονάκος, ο χωρικός αντιπεριφερειάρχης Κυκλάδων, Γιώργος Λεονταρίτης, ο αντιπεριφερειάρχης Μεταφορών και Επικοινωνιών Κυκλάδων, Μάρκος Δαδάος, ο δήμαρχος Σύρου - Ερμούπολης, Αλέξης Αθανασίου, ο μητροπολίτης Σύρου, Δωρόθεος β', ο επίσκοπος της Καθολικής Εκκλησίας, π. Σεβαστιανός Ροσσολάτος, αντιδήμαρχοι, δημοτικοί και περιφερειακοί σύμβουλοι, καθώς επίσης εκπρόσωποι του Στρατού και των Σωμάτων Ασφαλείας.

Οι επετειακές εκδηλώσεις στην πλατεία Μιαούλη ολοκληρώθηκαν με εθνικούς παραδοσιακούς χορούς από τη χορευτική ομάδα του Λυκείου Ελληνίδων Σύρου, με τη συμμετοχή του Λυκείου Ελληνίδων της Κάσου που τις τελευταίες ημέρες βρίσκεται στην πρωτεύουσα των Κυκλάδων και συμμετείχε με αντιπροσωπεία του στην παρέλαση.

"Το «ΟΧΙ» του 1940, θα πρέπει να αποτελεί και αφορμή προβληματισμού και περισυλλογής "

Νωρίς το πρωί, ανήμερα του εορτασμού της εθνικής επετείου του "ΟΧΙ", που μνημονεύει την άρνηση της Ελλάδας στις ιταλικές αξιώσεις, από τον Ιωάννη Μεταξά την 28η Οκτωβρίου του 1940, τελέστηκε στον ιερό ναό του Αγίου Νικολάου Ερμούπολης, η επίσημη δοξολογία από τον μητροπολίτη Σύρου, Δωρόθεο Β΄, με τη συμμετοχή του καθολικού επισκόπου, π. Σεβαστιανού Ροσσολάτου, του Γιάννη Βρούτση ως εκπρόσωπου της κυβέρνησης, των βουλευτών Κυκλάδων, Κατερίνας Μονγυιού και Φίλιππου Φόστωμα, του συνόλου της αυτοδιοίκησης α' και β' βαθμού της Σύρου, των φορέων και των Συλλόγων, του Στρατού και των Σωμάτων Ασφαλείας, αντιπροσωπειών από σχολεία της Σύρου, αλλά και του ιερού κλήρου του νησιού.

Τον πανηγυρικού της ημέρας, μετά το πέρας της δοξολογίας, εκφώνησε η αντιδήμαρχος Πολιτισμού του Δήμου Σύρου - Ερμούπολης, Θωμαή Μενδιρνού, η οποία, μεταξύ άλλων, τόνισε πως το «ΟΧΙ» του 1940, εκτός από σύμβολο αξιοπρέπειας, εθνικής υπερηφάνειας και συλλογικής ταυτότητας, θα πρέπει να αποτελεί και αφορμή προβληματισμού και περισυλλογής για όλα εκείνα τα “ναι” που οδηγούν τη σημερινή κοινωνία, σε μια κοινωνία χωρίς ανθρωπιά.

Δίνοντας έμφαση στις δύσκολες εκείνες τις ημέρες που βίωσε η Σύρος, παραθέτοντας μάλιστα και επίσημα στοιχεία, η κα. Μενδρινού επεσήμανε ότι “συγκεντρωθήκαμε με υπερηφάνεια και συγκίνηση για να τιμήσουμε την 28η Οκτωβρίου, την ημέρα που η Ελλάδα μας έγραψε μια από τις πιο ένδοξες σελίδες της ιστορίας της. Μια ημέρα που το ηθικό και το θάρρος των προγόνων μας απέδειξαν πως η ελευθερία και η αξιοπρέπεια είναι αξίες που οφείλουμε να αγωνιζόμαστε και να υπερασπιζόμαστε. Το έθνος μας δεν έπαψε ούτε λεπτό να δοκιμάζεται στο βάθος των αιώνων.

Την άνοιξη του 1936 οι στρατιές του Μουσολίνι «απροσκόπτως και ραγδαίως» όπως μας πληροφορεί η συριανή εφημερίδα «Κυκλαδική» συνεχίζουν την προέλασή τους και στη φιλήσυχη Σύρο μας επικρατεί βουβή ανησυχία υπό το ενδεχόμενο ότι έρχεται η σειρά της Ελλάδας.

Ας θυμηθούμε ότι η καταδίκη του δημοσιογράφου της «Κυκλαδικής» Πίου Στεφάνου από το Πταισματοδικείο Ερμουπόλεως είχε βασιστεί στο επιχείρημα ότι το κείμενο «Ψευδή πορφύραν» θεωρήθηκε εξυβριστικό αρχηγού «φίλου κράτους». Στην πραγματικότητα, αιτία ήταν η μαχητική αρθρογραφία του δημοσιογράφου εναντίον της ιταλικής προπαγάνδας”.

Συνεχίζοντας τον πανηγυρικό της ημέρας, η αντιδήμαρχος Πολιτισμού του Δήμου Σύρου - Ερμούπολης, επεσήμανε ότι “ο ορθόδοξος μητροπολίτης Φιλάρετος απευθύνει προς το λαό της Σύρου και προς τον πρόεδρο της κυβέρνησης εγκύκλιο και επιστολή, στην οποία εκφράζει με αδιαμφισβήτητο τρόπο τα πατριωτικά αισθήματα των πιστών και την ετοιμότητα να αντιμετωπίσουν τις επιβαλλόμενες θυσίες. Και η λογοτέχνις Κατίνα Μπάϊλα – Σιδερή κατέγραψε το σημαντικότερο έργο της ζωής της, στο Ημερολόγιο που κράτησε όλες τις μέρες της Κατοχής και περιλαμβάνει μέρα προς μέρα όσα φοβερά συνέβησαν στη Σύρο.

Στις 22 Απριλίου του 1941, παραμονή του Αγίου Γεωργίου, φάνηκαν στον Πύργο τρία αεροπλάνα με νοτιοανατολική κατεύθυνση. Πέρασαν πάνω από την Ερμούπολη και όταν έφτασαν πάνω από το Ασπρονήσι στράφηκαν δυτικά, χάθηκαν πίσω από την Αζόλιμνο, τη Βάρη, τη Φανερωμένη και ξαφνικά ξεπρόβαλαν από τα Καμίνια και εφόρμησαν πάνω στον Θαλή τον Μιλήσιο, το πλοίο που πόντιζε και συντηρούσε τα υποβρύχια καλώδια των τηλεπικοινωνιών.

Το πλοίο ήταν αραγμένο στα Λαζαρέτα κι εκεί έριξαν τις βόμβες τους, που έπεσαν ολόγυρα στο σκάφος. Πέρασαν μερικές μέρες με ανεξήγητη σιωπή και το γαλήνιο πρωϊνό της 4ης Μαΐου ένα μεγάλο υδροπλάνο με σκοτεινά χρώματα προσθαλασσώθηκε μέσα στο λιμάνι και πλεύρισε στην προκυμαία, μπροστά στην προτομή του Κανάρη”.

Όμως εκτός από τη εξιστόρηση εκείνων των πρώτων ημερών της εισβολής των ξένων δυνάμεων στο νησί, η κα. Μενδρινού, κάνοντας χρήση μαρτυριών του φιλόσοφου Ευάγγελου Ν. Ρούσσου, στάθηκε και στην τοποθέτηση της σημαίας με τον αγκυλωτό σταυρό, για πρώτη φορά, στον λόφο της Ανάστασης, υποστηρίζοντας ότι “κάποιος άγνωστος μαζί με έναν οπλισμένο Γερμανό ξεδίπλωσε μια κόκκινη σημαία με μαύρο αγκυλωτό σταυρό και την ανέβασε σε ένα μεγάλο κοντάρι στη γωνιά της αυλής στην Ανάσταση. Το πρωί είδαν τη σημαία κουρελιασμένη από σουγιάδες και λερωμένη με ό,τι μπορεί κανείς να φανταστεί. Η σημαία αντικαταστάθηκε με μια καινούργια που είχε την τύχη της προηγούμενης. Τότε οι Γερμανοί αποφάσισαν να στήσουν τη σημαία στην ταράτσα της Ανάστασης, όμως την άλλη μέρα το κοντάρι βρέθηκε σπασμένο. Τελικά, οι Γερμανοί άφησαν τη διοίκηση στους Ιταλούς, οι οποίοι δεν έβαλαν δική τους σημαία στην Ανάσταση, αλλά αρκέστηκαν σε εκείνη του ιστού της ταράτσας στο Δημαρχείο, την οποία ανέβαζαν κάθε πρωί και κατέβαζαν κάθε βράδυ με στρατιωτικό απόσπασμα και σαλπίσματα”, συμπληρώνοντας ότι “το φοβερό φάσμα του θανάτου από πείνα σκέπασε τη Σύρο. Σε πληθυσμό 25.000 το πολύ, τον χειμώνα της τρομερής χρονιάς 1941-42 πέθαναν 6.000 με 8.000 Συριανοί”.

Ερχόμενη στο σήμερα και στον συμβολισμό που πρέπει να έχουν οι αγώνες των ηρώων του 1940, η κα. Μεδνρινού τόνισε χαρακτηριστικά ότι “το «ΟΧΙ» του 1940, εκτός από σύμβολο αξιοπρέπειας, εθνικής υπερηφάνειας και συλλογικής ταυτότητας, θα πρέπει να αποτελεί και αφορμή προβληματισμού και περισυλλογής για όλα εκείνα τα «ναι» που ηθελημένα ή άθελά μας, οδηγούν τη σημερινή κοινωνία σε μια κοινωνία χωρίς ανθρωπιά. Μία κοινωνία η οποία βράζει σταθερά και αδιάκοπα στο καζάνι της επιλεκτικής δικαιοσύνης, της αυξανόμενης βίας και των διακρίσεων σε όλα τα επίπεδα οφείλει να μη συμβιβάζεται αλλά να διεκδικεί συνεχώς τα θεμελιώδη δικαιώματά της”.

Κλείνοντας και απευθυνόμενοι στους παρευρισκομένους του ιερού ναού του Αγίου Νικολάου, υπογράμμισε ότι “αυτή η ημέρα μας θυμίζει ότι η ελευθερία δεν χαρίζεται, αλλά κατακτάται με αγώνες και θυσίες. Μας καλεί να συνεχίσουμε να αγωνιζόμαστε για την ειρήνη, την δικαιοσύνη και την αλληλεγγύη. Ας κρατήσουμε ψηλά το φρόνημα, ας εμπνευστούμε από το παράδειγμα τους και ας εργαστούμε όλοι μαζί για μια Ελλάδα δυνατή, ενωμένη και περήφανη, με σεβασμό στις αξίες που μας ενώνουν. Αιωνία η μνήμη των ηρώων μας”.

Αμέσως μετά τον πανηγυρικό, το λόγο πήρε ο μητροπολίτης Σύρου, Δωρόθεος Β’, ο οποίος αφού πρώτα εξήρε τα όσα ακούστηκαν από την αντιδήμαρχο Πολιτισμού, απεύθυνε και τις θερμές του ευχαριστίες προς τον δήμαρχο Αλέξη Αθανασίου, το Τάγμα Εθνοφυλακής και κυρίως στον Εισαγγελέα Εφετών Αιγαίου, Οδυσσέα Τσορμπατζόγλου, για την μετά από πολλά χρόνια, τοποθέτηση της Ελληνικής σημαίας στον ιστό του Δημαρχιακού Μεγάρου.

Στεφάνωση στα ηρώα της Ερμούπολης

Με την παρέλαση στους δρόμους της Ερμούπολης, από τη μαθητιώσα νεολαία του νησιού και την καθιερωμένη στεφάνωση σε μνημεία της πόλης, άρχισαν τη Δευτέρα 27 Οκτωβρίου, οι επίσημες εκδηλώσεις για τον εορτασμό της 28ης Οκτωβρίου στη Σύρο.

Συγκεκριμένα και σύμφωνα με το πρόγραμμα του εξέδωσε η Περιφέρεια Ν. Αιγαίου, η κατάθεση στεφάνων στα ηρώα της πόλης έγινε στο μνημείο Μικρασιατικής Μνήμης από μαθητές του 6ου Δημοτικού Σχολείου Ερμούπολης, του ΕΕΕΕΚ Σύρου Ερμούπολης και από το Σύλλογο Μικρασιατών Ερμούπολης Σύρου.

Ακολούθησε η ίδια διαδικασία στην προτομή του Ταγματάρχη Γεωργίου Δουράτσου, από τον Πρόεδρο της Δημοτικής Κοινότητας Άνω Σύρου και από μαθητές του 1ου Δημοτικού Σχολείου Ερμούπολης.

Η πομπή των μαθητών έφθασε μέσω στο Ηρώο των Πεσόντων, στην πλατεία Ηρώων, όπου έγινε κατάθεση στεφάνων από τον αντιπεριφερειάρχη Μεταφορών, Κυκλάδων, Μάκη Δαδάου, μαθητές του 4ου Πειραματικού Δημοτικού Σχολείου Ερμούπολης, του 5ου Δημοτικού Σχολείου Ερμούπολης, του Βαμβακάρειου Λυκείου των Εκπαιδευτηρίων "ΔΕΛΑΣΑΛ" Σύρου, του ΕΠΑΛ Σύρου, του Εσπερινού ΕΠΑΛ Σύρου, τους μαθητές του Ενιαίο Ειδικό Επαγγελματικό Γυμνάσιο - Λύκειο Σύρου και τους σπουδαστές και τις σπουδάστριες του Δημόσιου Ινστιτούτου Επαγγελματικής Κατάρτισης (ΔΙΕΚ) του Γενικού Νοσοκομείου Σύρου.

Απόδοση τιμών έγινε επίσης από μαθητές του 2ου Δημοτικού Σχολείου Ερμούπολης και του 1ου Πειραματικού Γυμνασίου Σύρου, στο Μνημείο Πεσόντων Ιερολοχιτών, στο μνημείο Εθνικής Αντίστασης από μαθητές του 3ου Δημοτικού Σχολείου Ερμούπολης, του Βαμβακάρειου Γυμνασίου των Εκπαιδευτηρίων “ΔΕΛΑΣΑΛ” Σύρου και του 3ου Γυμνασίου Σύρου, στην προτομή του Πυρπολητή Κανάρη, από μαθητές του 2ου Γυμνασίου Σύρου, του Εσπερινού Γυμνασίου – Λυκείου Σύρου, σπουδαστές της Ακαδημίας Εμπορικού Ναυτικού Σύρου και από το Ναυτικό Όμιλο Σύρου.

Η τελετή ολοκληρώθηκε στην πλατεία Μιαούλη, όπου μαθητές του Γενικού Λυκείου Σύρου και του Σώματος Ελλήνων Προσκόπων, κατέθεσαν στεφάνια στον ανδριάντα του Ναυάρχου Μιαούλη.