Αύξηση στα περιστατικά παιδικής πορνογραφίας

Μικρή αύξηση στα περιστατικά παιδικής πορνογραφίας (288 περιστατικά) υπήρξε το 2021 στην Ελλάδα. Παράλληλα παρατηρήθηκε ότι οι ιστοσελίδες που φιλοξενούν πορνογραφία ανηλίκων έχουν πλέον καλύτερη δομή και κατηγοριοποίηση του υλικού, με σκοπό τη στοχοποίηση των θυμάτων. Τα προαναφερόμενα στοιχεία παρουσίασε ο εκπρόσωπος της Διεύθυνσης Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος δρ. Γιώργος Νάκος στην ετήσια συνεδρίαση του Συμβουλευτικού Οργάνου του Ελληνικού Κέντρου Ασφαλούς Διαδικτύου του ΙΤΕ-Ίδρυμα Τεχνολογίας και Έρευνας. Προβληματισμό προκαλεί, επίσης, η απότομη αύξηση των υποθέσεων αποπλάνησης ανηλίκων που καταγράφεται όχι μόνο μέσα από τα κοινωνικά δίκτυα αλλά και από τις πλατφόρμες παιχνιδιών. Την ίδια ώρα στην ανακρίτρια που έχει αναλάβει τη διερεύνηση της υπόθεσης βιασμού και εκπόρνευσης της 12χρονης στον Κολωνό κλητεύονται ο ένας μετά τον άλλον οι άντρες που πλήρωσαν και πήραν φωτογραφίες και βίντεο του κοριτσιού με άσεμνο περιεχόμενο.  

ΑΥΞΗΣΗ ΚΑΙ ΣΤΙΣ ΥΠΟΘΕΣΕΙΣ ΕΚΔΙΚΗΤΙΚΗΣ ΠΟΡΝΟΓΡΑΦΙΑΣ

Μια διαρκώς αυξανόμενη επικίνδυνη τάση είναι σύμφωνα με τον κ. Νάκο η παραγωγή υλικού για προσωπική χρήση και ο διαμοιρασμός του μέσω διαδικτύου, όπου σε αυτό το υλικό καταγράφονται όλο και πιο μικρές ηλικίες ανηλίκων. Μάλιστα υπάρχει σημαντική αύξηση και στις υποθέσεις εκδικητικής πορνογραφίας. Γι’ αυτό και, κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης, η ανάγκη συστηματικής ενημέρωσης και εκπαίδευσης των παιδιών αλλά και του υποστηρικτικού τους περιβάλλοντος αναφέρθηκε ως το κυρίαρχο προληπτικό μέτρο για την αντιμετώπιση της διαδικτυακής σεξουαλικής αποπλάνησης/κακοποίησης ανηλίκων. 

ΑΠΟΚΑΛΥΠΤΙΚΑ ΤΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΟΥ INHOPE

Αποκαλυπτικά είναι άλλωστε και τα στοιχεία του INHOPE -ενός παγκόσμιου οργανισμού που λειτουργεί από το 1999 και συντονίζει τις δράσεις 50 διαφορετικών Hotlines σε 46 διαφορετικές χώρες, ανάμεσά τους και την Ελληνική Ανοιχτή Γραμμή για το παράνομο περιεχόμενο στο διαδίκτυο SafeLine.gr. Ειδικότερα, το 2021 ο οργανισμός δέχτηκε 1 εκατομμύριο καταγγελίες με URL με εικόνες παιδικής σεξουαλικής κακοποίησης. Το 82% των καταγγελιών αφορούσε σε νέο περιεχόμενο (που δεν είχε καταγγελθεί ξανά), ενώ το 96% του περιεχομένου αφορούσε κορίτσια.

Η ΦΥΣΙΚΗ ΚΑΚΟΠΟΙΗΣΗ ΠΑΡΑΜΕΝΕΙ ΤΟ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ

Ο διευθυντής της Διεύθυνσης Ψυχικής Υγείας και Κοινωνικής Πρόνοιας του Ινστιτούτου Υγείας του Παιδιού Γιώργος Νικολαΐδης τόνισε πως η έξαρση της διαδικτυακής σεξουαλικής κακοποίησης ανηλίκων, όπως καταγράφεται σε πανευρωπαϊκές έρευνες, ήρθε με την έκρηξη της χρήσης της τεχνολογίας από ανηλίκους την περίοδο της πανδημίας. “Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η φυσική κακοποίηση των παιδιών παραμένει το μεγαλύτερο πρόβλημα. Η χρήση των τεχνολογιών διευκολύνει τη δια ζώσης κακοποίηση. Πολλές φορές όμως ακριβώς αυτή η χρήση της τεχνολογίας από τους δράστες είναι εκείνη που διευκολύνει τις διωκτικές αρχές να τους εντοπίσουν”, ανέφερε ο ίδιος.

Σύμφωνα με τον κ. Νικολαΐδη η σεξουαλική κακοποίηση των παιδιών ως φαινόμενο εμπεριέχει διαφορετικού τύπου περιστάσεις που έχουν πολύ διαφορετικούς χαρακτήρες μεταξύ τους. Έτσι, συμπεριλαμβάνονται οι σεξουαλικές παραβιάσεις μικρών παιδιών (που συμβαίνουν μέσα ή γύρω από την οικογένεια του παιδιού) που είναι και το μεγαλύτερο μέρος των περιστατικών, η σεξουαλική κακοποίηση στους εφήβους, η σεξουαλική βία στα παιδιά από ήδη δυσλειτουργικές οικογένειες όπου η παραβίασή τους έρχεται ως αποτέλεσμα της έλλειψης φροντίδας και η σεξουαλική θυματοποίηση των παιδιών μέσω διαδικτύου. Ο κ. Νικολαΐδης μάλιστα αναφέρθηκε και στην προσωπική παραγωγή υλικού από εφήβους χαρακτηρίζοντας το φαινόμενο ένα διαρκώς αυξανόμενο πρόβλημα.

Η ΣΥΣΤΗΜΑΤΙΚΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΜΟΝΑΔΙΚΟΣ ΤΡΟΠΟΣ ΠΡΟΛΗΨΗΣ

Τη στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την αποτελεσματικότερη καταπολέμηση της σεξουαλικής κακοποίησης των παιδιών παρουσίασε η Legal officer της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Μαργαρίτα Ακριτίδου, δίνοντας έμφαση στις πιέσεις που ασκούνται προς τους παρόχους για ανίχνευση, αναφορά και αφαίρεση σεξουαλικού υλικού ανηλίκων από το διαδίκτυο και τις συντονισμένες δράσεις πρόληψης που υλοποιούνται. Στις αλλαγές που έχουν συντελεστεί στο υπάρχον νομικό πλαίσιο αναφέρθηκε η εγκληματολόγος, προϊσταμένη της Γενικής Διεύθυνσης Διοίκησης Δικαιοσύνης, Διεθνών Νομικών Σχέσεων και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων Ευτυχία Κατσιγαράκη. Η κ. Κατσιγαράκη μίλησε και για τα “σπίτια του παιδιού” σκοπός των οποίων είναι να εξασφαλίσουν ότι τα ανήλικα θύματα αξιόποινων πράξεων θα τύχουν της δέουσας πληροφόρησης, υποστήριξης και προστασίας προκειμένου να συμμετέχουν στην ποινική διαδικασία, ώστε να αποφευχθεί ο κίνδυνος να υποστούν δευτερογενή και επαναλαμβανόμενη θυματοποίηση, εκφοβισμό και αντεκδίκηση.

Καθοριστική ήταν η παρέμβαση της εκπροσώπου του πάνελ νέων Ηλέκτρας Χατζηδημητρίου, η οποία μετέφερε στους συμμετέχοντες το πόσο απενοχοποιημένα βλέπουν οι νέοι την επαφή με αγνώστους μέσω διαδικτύου και τόνισε ότι η συστηματική ενημέρωση είναι ο μοναδικός τρόπος πρόληψης του φαινομένου.

Επιμέλεια: Νικολέττα Κολυβάρη