Η Δονούσα προβλέπει τον καιρό μέσω του Donousa - Meteo Project

Κάτι καινοτόμο και εξαιρετικά χρήσιμο επέλεξαν να δημιουργήσουν, οι καθηγητές που υπηρετούν στη Δονούσα. Με μπροστάρη τον καθηγητή Φυσικής, Παναγιώτη Αλούκο, δημιούργησαν έναν μετεωρολογικό σταθμό στο Γυμνάσιο-ΛΤ Δονούσας, με τίτλο Donousa – Meteo Project. H σημαντική αυτή πρωτοβουλία τέθηκε σε πλήρη λειτουργία στις 20 Ιανουαρίου 2023. Σκοπός του σταθμού είναι η μέτρηση και δημοσίευση των βασικών μετεωρολογικών παραμέτρων στο νησί της Δονούσας, όπως θερμοκρασία, υγρασία, πίεση, άνεμος, νέφη, ορατότητα και φαινόμενα.

Εκτός από τον Παναγιώτη Αλούκο, που είναι καθηγητής Φυσικής και ανέλαβε να συντονίσει το project, επίσης συμμετείχαν, η Φιλόλογος, Παναγιώτα Πολίτη, η Μαθηματικός, Αγάπη Αγγέλου, ο Γυμναστής, Δημήτριος Ταλαγάνης, ο Χημικός, Αναστάσιος Ψαρουδάκης αλλά και αρκετοί μαθητές.

Ι. Δασκάλου: “Με έναν μικρό μετεωρολογικό σταθμό, λαμβάνουμε πληροφορίες για τον καιρό”

Ο διευθυντής του Γυμνασίου Δονούσας, Ιωάννης Δασκάλου, μίλησε στην “Κοινή Γνώμη” με υπερηφάνεια για την σημαντική δράση του σχολείου, ενώ εξήρε και το έργο του καθηγητή Φυσικής, Παναγιώτη Αλούκου, για το έργο του και την ιδέα για τον μετεωρολογικό σταθμό. Συγκεκριμένα, ανέφερε πως “το Donousa – Meteo Project έχει τραβήξει το ενδιαφέρον όλου του νησιού και σκεφτείτε, ότι έχουμε ορίσει μία ημέρα και ώρα της εβδομάδας, που μπορεί να μας επισκέπτεται ο οποιοσδήποτε κάτοικος του νησιού, για να του γίνεται μία παρουσίαση και μία ενημέρωση για τον μετεωρολογικό σταθμό. Είναι ένα πολύ μεγάλο έργο, για όλο το νησί, καθώς με έναν πολύ μικρό μετεωρολογικό σταθμό, λαμβάνουμε πληροφορίες για τον καιρό της Δονούσας, που είναι πολύτιμες. Βοηθούν, οι πληροφορίες αυτές, και για τα ακτοπλοϊκά δρομολόγια αλλά και στα όσα συμβαίνουν σε ένα νησί, που φυσιολογικά υπάρχουν συχνά δυνατοί άνεμοι.” 

Η σημαντική συμβολή του καθηγητή Φυσικής, Παναγιώτη Αλούκου

Παράλληλα, μιλώντας γα τον κ. Αλούκο, τόνισε, πως “ο πολύ σημαντικός αυτός εκπαιδευτικός, είναι μεταδιδάκτορας, έχει πάρα πολλά σημαντικά πτυχία, που θα μπορούσε να τα αξιοποιήσει οπουδήποτε, και παρόλα αυτά, έρχεται και δουλεύει για 3η συνεχόμενη χρονιά, στο Γυμνάσιο Δονούσας. Ο κ. Αλούκος, δεν έχει κάνει μόνο αυτό, καθώς με δικά του έξοδα, Έχει εκσυγχρονίσει, έχει συντηρήσει και ουσιαστικά έχει φτιάξει από την αρχή, το εργαστήριο φυσικών επιστημών του σχολείου. Έχει αγοράσει συσκευές και κάνει πειράματα Φυσικής και Χημείας, με τους μαθητές.” Το Meteo Project, όπως τονίζει ο κ. Δασκάλου, έγινε στα πλαίσια της αξιολόγησης της σχολικής μονάδας, και με συντονιστή τον καθηγητή Φυσικής. Στο πρόγραμμα συμμετείχαν όλοι οι καθηγητές του σχολείου αλλά και κάποιοι από τους μαθητές, ενώ στην εκδήλωση που είχε γίνει για την δράση, είχαν παρουσιαστεί πολλές διαφορετικές παράμετροι για την μετεωρολογική πρόβλεψη,  ενώ είχαν χρησιμοποιηθεί και αρκετά λαογραφικά στοιχεία. Την συγκεκριμένη παρουσίαση, είχαν παρακολουθήσει όλοι οι κάτοικοι του νησιού και είχαν δείξει όλη, μεγάλη χαρά και ικανοποίηση.

Ο σκοπός της εγκατάστασης

Προτεραιότητα της εγκατάστασης του μετεωρολογικού σταθμού στο σχολείο της Δονούσας, τέθηκε εξαρχής οι μαθητές να κατανοήσουν σε βάθος τις φυσικές έννοιες, τα μετεωρολογικά φαινόμενα, την πειραματική οργανολογία και τη μετρητική διαδικασία. Συνέπεια του στόχου αυτού είναι ο μετεωρολογικός σταθμός που εγκαταστάθηκε να χαρακτηρίζεται ως ερασιτεχνικός. Ωστόσο, η ιδιαιτερότητα του μετεωρολογικού σταθμού του Γυμνασίου - ΛΤ Δονούσας έγκειται στο ότι είναι επανδρωμένος από τους μαθητές. 

Οι μαθητές, έχοντας εντρυφήσει στο θεωρητικό και πειραματικό υπόβαθρο της επιστήμης της μετεωρολογίας, λαμβάνουν όλες τις παραμέτρους της μετεωρολογικής παρατήρησης (θερμοκρασία, σημείο δρόσου, υγρασία, πίεση, άνεμος, νέφη, υετός, ορατότητα, φαινόμενα, κλπ) και τις καταχωρούν στη σχολική ιστοσελίδα. Στο πλαίσιο της σύνδεσης με το μάθημα των μαθηματικών αφού γίνει η καταγραφή των δεδομένων και εισαχθούν σε αρχεία, θα πραγματοποιηθεί στατιστική μελέτη με βάση την ύλη που υπάρχει στο σχολικό βιβλίο. Οι δράσεις που θα πραγματοποιηθούν αφορούν: τη δημιουργία γραφημάτων, τη συγκριτική μελέτη αυτών σε σχέση με γραφήματα από άλλες πηγές (π.χ. ΕΜΥ), παραγωγή μέσου όρου θερμοκρασίας ή και άλλων μεγεθών, εξαγωγή ελάχιστης και μέγιστης τιμής.  Ο στόχος είναι οι μαθητές να εφαρμόσουν τα μαθηματικά εργαλεία στη μελέτη ενός αντικειμένου και επιπλέον να ερμηνεύσουν τα αποτελέσματα που θα εξαχθούν. Τα τεχνολογικά εργαλεία που θα χρησιμοποιηθούν θα εξεταστούν με βάση τον υπάρχοντα εξοπλισμό του σχολείου.

Τα οφέλη του Meteo Project με λαογραφικές προεκτάσεις

Στο παρελθόν, από τις καιρικές συνθήκες εξαρτιόταν η επιβίωση των ανθρώπων, και χωρίς την επιστήμη της Μετεωρολογίας οι άνθρωποι στρέφονταν στις λαϊκές παρατηρήσεις για την πρόγνωση του καιρού. Από αυτή τη σκοπιά, οι μαθητές θα ερευνήσουν την εμπειρική μετεωρολογία που περιλαμβάνει λέξεις και φράσεις για τον καιρό, παροιμίες, δοξασίες, δεισιδαιμονικές συνήθειες προς αποτροπή των δυσμενών καιρικών φαινομένων, τρόπους πρόκλησης ή κατάπαυσης καιρικών φαινομένων, λαογραφικά στοιχεία για το ουράνιο τόξο, τους ανέμους, την καταιγίδα, τον ανεμοστρόβιλο, το σίφουνα (ονόματα και φράσεις ανέμων, δοξασίες και παραδόσεις για τους ανέμους) καθώς επίσης και τα προγνωστικά του καιρού (από τις φωνές και τις κινήσεις των ζώων, από την εξέταση της ωμοπλάτης του αρνιού κλπ., από την παρατήρηση των δέντρων και των φυτών, από την παρατήρηση ουράνιων φαινομένων και του ορίζοντα, από την κατάσταση του καιρού κατά ορισμένες μέρες του έτους (μερομήνια), από την παρατήρηση της θάλασσας και από την παρατήρηση της φωτιάς και του καπνού) (Π. Πολίτη).

Οι στόχοι μέσω του μετεωρολογικού σταθμού για την Δονούσα

Ο μετεωρολογικός σταθμός του Γυμνασίου-ΛΤ Δονούσας αναδεικνύει τη δυναμική που έχει επιτύχει και μπορεί να επιτύχει η νήσος Δονούσα στο μέλλον. Προσδοκάται ότι ο μετεωρολογικός σταθμός: α) θα διευρύνει το γνωστικό ορίζοντα των μαθητών μας, β) θα συμβάλλει στην ευαισθητοποίηση των κατοίκων για την ασφάλεια από επικίνδυνα καιρικά φαινόμενα και στην ανάπτυξη οικολογικής συνείδησης και γ) θα αξιοποιηθεί από την τοπική και περιφερειακή κοινωνία και από ιδιώτες-επαγγελματίες.

Ο εξοπλισμός του μετεωρολογικού σταθμού

Ο μετεωρολογικός σταθμός του Γυμνασίου-ΛΤ Δονούσας περιλαμβάνει επιστημονικό εξοπλισμό, και συγκεκριμένα 2 μετεωρολογικούς κλωβούς, 2 ασύρματους μετεωρολογικούς σταθμούς, ένα ψηφιακό θερμόμετρο μεγίστου-ελαχίστου, ένα ανεροειδές βαρόμετρο (μεταλλικό βαρόμετρο ή βαρόμετρο κενού), 2 μεταλλικά θερμο-υγρόμετρα, θερμόμετρα χώρου οινοπνεύματος και αναλογικά βροχόμετρα. Τα θερμο-υγρόμετρα (αναλογικά και ασύρματα) και το θερμόμετρο MIN-MAX μαζί με τους μετεωρολογικούς κλωβούς έχουν εγκατασταθεί στο ισόγειο δίπλα στην είσοδο του κτιρίου. Τα αναλογικά βροχόμετρα έχουν εγκατασταθεί στο μπαλκόνι του 1ου ορόφου. Το ασύρματο ανεμόμετρο-ανεμοδείκτης έχει εγκατασταθεί σε απόσταση 100 μέτρων από τον Ιερό Ναό Αγίου Νικήτα, σε υψόμετρο 80 μέτρων από την επιφάνεια της θάλασσας. Τέλος, στον 1ο όροφο εσωτερικά είναι εγκατεστημένα το ανεροειδές βαρόμετρο, οι κονσόλες των ασύρματων αισθητήρων και το τερματικό (laptop) για την ηλεκτρονική καταχώρηση και αποθήκευση των μετρήσεων.