«Σε ακτίνα του ενός χεριού»: Μύθοι και αλήθειες για την ασφάλεια των παιδιών στη θάλασσα

Δύο μικρά παιδιά έχασαν τη ζωή τους από πνιγμό αυτό το Σαββατοκύριακο στη θάλασσα και σε πισίνα αντίστοιχα. Ειδικότερα το απόγευμα του Σαββάτου στο Μεγάλο Καβούρι, ένα 6χρονο αγόρι, που διέφυγε της προσοχής των γονέων του, ανασύρθηκε νεκρό από τη θάλασσα. Το παιδάκι εντοπίστηκε από λουόμενους και τον ναυαγοσώστη της παραλίας στο νερό χωρίς τις αισθήσεις του. Βρισκόταν 20 μέτρα από την ακτή και σε ρηχά νερά.

Μία ημέρα μετά, ένα κορίτσι 10 ετών βρήκε τραγικό θάνατο σε πισίνα στη Νέα Μάκρη. Σύμφωνα με πληροφορίες, το παιδί φέρεται να είχε φάει πριν πέσει στην πισίνα και παρέμεινε για τρία λεπτά στον βυθό της, έως ότου σημάνει συναγερμός και σπεύσουν σε βοήθεια ειδικοί.

Όπως έχει αναδείξει και σε προηγούμενο ρεπορτάζ η «Κ», στην Ελλάδα ο πνιγμός είναι η δεύτερη αιτία θανάτου από ατύχημα σε παιδιά ηλικίας 1-14 ετών. Το 2022 υπήρξαν συνολικά 386 θανάσιμα ατυχήματα από τα τα 379 σημειώθηκαν στη θάλασσα και τα 7 σε εσωτερικά ύδατα.

Μιλώντας στην «Κ» ο πρόεδρος της Ένωσης Σχολών Ναυαγοσωστικής Ελλάδας, Μάριος Μυρωνάκης, κάνει λόγο για ένα χρόνιο πρόβλημα, επισημαίνοντας πως όταν αφαιρεθεί η προσοχή των γονέων, τότε ελλοχεύει μεγάλος κίνδυνος για τα παιδιά.

Να μην αφήνουμε τα παιδιά από τα μάτια μας

«Οι γονείς δεν πρέπει να αφήνουν τα παιδιά από τα μάτια τους, ακόμη κι αν οι συνθήκες είναι τέλειες. Σε περίπτωση μάλιστα που δεν θα μπορούν να παρακολουθούν το παιδί τους, θα πρέπει να υπάρχει επιτήρηση από κάποιον άλλον», αναφέρει ο κ. Μαρωνάκης.

Ο ίδιος επισημαίνει πως από αυτές τις τραγωδίες, συνειδητοποιούμε πόσο σημαντική είναι η διδασκαλία της κολύμβησης. «Στην Ελλάδα δυστυχώς έχουμε μάθει μόνο να επιπλέουμε. Παρ΄ότι υπάρχει διάταξη για τη διδασκαλία της κολύμβησης στο πλαίσιο του μαθήματος Φυσικής Αγωγής από το 2020, σίγουρα πρέπει να υπάρχει μεγαλύτερη δραστηριοποίηση και από την Πολιτεία και από τους ίδιους τους γονείς».

Σύμφωνα με τον παιδίατρο-εντατικολόγο Αναστάσιο Χατζή, τέως συντονιστή διευθυντή ΜΕΘ Παίδων «Η Αγία Σοφία», όλα τα στατιστικά δείχνουν πως στην περίπτωση των θανάσιμων ατυχημάτων στη θάλασσα το παν είναι η πρόληψη. 

Σύμφωνα με τις διεθνείς έρευνες, το ποσοστό των παιδιών που επέζησαν μετά από ανάνηψη είναι ένα στα 10.

«Δυστυχώς, στις περισσότερες των περιπτώσεων πρόκειται για παιδιά που βρίσκονται όταν πια είναι πολύ αργά. Σύμφωνα με τις διεθνείς έρευνες, το ποσοστό των παιδιών που επέζησαν μετά από ανάνηψη είναι ένα στα 10, καθώς στις υπόλοιπες των περιπτώσεων ήταν πολύ αργά», αναφέρει ο κ. Χατζής.

Σχολιάζοντας τον θάνατο των δύο παιδιών μέσα σε 48 ώρες, ο κ. Χατζής ανέφερε πως κάθε φορά επαναλαμβάνεται η ίδια τραγική ιστορία, παιδιά «χάνονται από τα μάτια» των γονέων τους και βρίσκουν τραγικό θάνατο.

Στην ερώτηση για το αν η κολύμβηση μετά από ένα γεύμα μπορεί να αποβεί μοιραία, ο παιδίατρος και εντατικολόγος τόνισε πως «πάντα ακολουθούμε τον απαράβατο κανόνα των τριών ωρών αποχής από τη θάλασσα. Βέβαια, οι έρευνες έχουν δείξει πως σε ένα πνιγμό, το φαγητό ποτέ δεν είναι η μόνη αιτία. Συνήθως όταν υπάρχει μία τραγωδία, πάντα υπάρχει και κάποια άλλη αιτία, όπως η έλλειψη εκπαίδευσης ή η εκτέλεση επικίνδυνων σπορ».

Ο κανόνας της «ακτίνας του ενός χεριού»

Ο κ. Χατζής επισημαίνει πως ο γενικός κανόνας που πρέπει να ακολουθείται είναι τα παιδιά, ειδικά τα πιο μικρά, να βρίσκονται «σε ακτίνα του ενός χεριού» από τους γονείς.

«Οι γονείς θα πρέπει να μην κουβεντιάζουν με τον διπλανό και γενικά να κάνουν πράγματα που θα τους αποσπάσουν την προσοχή από το να επιβλέπουν τα παιδιά στο νερό. Επίσης είναι λάθος οι γονείς να χρησιμοποιούν μπρατσάκια και σωσίβια για να αφήσουν τα παιδιά τους να κολυμπούν χωρίς επίβλεψη», προσθέτει ο γιατρός.

Άλλοι βασικοί κανόνες είναι:

• Τα παιδιά να μην κολυμπούν ποτέ μόνα τους
• Να μην μπαίνουν στο νερό αν βρέχει ή έχει κύμα ή ισχυρό ρεύμα
• Να μην κάνουν βουτιές σε άγνωστα νερά και ιδιαίτερα από βράχια
• Να βγαίνουν αμέσως από το νερό αν νιώσουν πως κρυώνουν, αν φοβηθούν ή δεν νιώθουν καλά
• Θα πρέπει να κολυμπούν στη θάλασσα και στην πισίνα, όχι στις λίμνες και όχι στα ποτάμια διότι στη δεύτερη περίπτωση υπάρχουν κίνδυνοι λοιμώξεων, ατυχημάτων και πνιγμού.

Ο παιδίατρος και εντατικολόγος σημειώνει επίσης πως τα βατραχοπέδιλα δεν ενδείκνυνται για την εκπαίδευση κολύμβησης ενός παιδιού στη θάλασσα, καθώς με τα βατραχοπέδιλα τα παιδιά ωθούν το σώμα τους μόνο με τα πόδια και άρα τα χέρια βρίσκονται σε αδράνεια.

Ένας ακόμη μύθος είναι η βαθιά αναπνοή πριν από ένα μακροβούτι. «Πολλές φορές κάποιος που κάνει μακροβούτι παίρνει βαθιές και γρήγορες αναπνοές νομίζοντας πως γεμίζει οξυγόνο. Ωστόσο, αυτό είναι λάθος διότι αυτό που καταφέρνει είναι να μειώσει το διοξείδιο του άνθρακα, δηλαδή να προκαλέσει στον εαυτό του υποκαπνία, ενώ η ποσότητα του οξυγόνου δεν αλλάζει. Αυτό λοιπόν που πρέπει να κάνουν είναι απλώς να κρατούν την αναπνοή τους», αναφέρει ο κ. Χατζής.

Ως προς το τραγικό συμβάν του πνιγμού, αυτό που πρέπει να γνωρίζει κανείς είναι πως αυτός φαίνεται με διαφορετικό τρόπο στους ενήλικες από ότι στα παιδιά. Ειδικότερα οι ενήλικες και οι έφηβοι προσπαθούν να βγάλουν το κεφάλι τους στην επιφάνεια και να αναπνεύσουν, ενώ στην περίπτωση των παιδιών, αυτά συνήθως βρίσκονται ακίνητα στην επιφάνεια να επιπλέουν ακίνητα και μπρούμυτα.

«Όταν ένα άτομο βυθιστεί ανήμπορο στο νερό, αφού κρατήσει λίγο την αναπνοή του για 2-3 λεπτά, μετά θα αρχίσει να παίρνει σπασμωδικές αναπνοές. Αυτό προκαλεί εισρόφηση νερού το οποίο φτάνοντας στον λάρυγγα θα του προκαλέσει λαρυγγικό σπασμό, δηλαδή υποξαιμία. Αυτό θα οδηγήσει σε χαλάρωση και άρα σε είσοδο νερού στους πνεύμονες και αυτό το νερό με τη σειρά του θα προκαλέσει βλάβη στις κυψελίδες. Έπειτα ακολουθεί ο μηχανισμός της βλάβης του πνεύμονα», επισημαίνει ο κ. Χατζής. 

Μύθος η εξαγωγή νερού από τον πνεύμονα

Τέλος, ο γιατρός επισημαίνει πως αν βρεθούμε μπροστά σε ένα περιστατικό πνιγμού στη θάλασσα, πρέπει να προσεγγίζουμε το άτομο πάντα από πίσω και στη συνέχεια να κάνουμε ανάνηψη όταν τα πόδια μας πατάνε στο έδαφος και όχι κολυμπώντας.

«Αυτό που λένε οι περισσότεροι και είναι μεγάλο λάθος είναι πως το αναίσθητο άτομο πρέπει να βγάλει νερό από τους πνεύμονες κατά τις θωρακικές συμπιέσεις. Το να βγαίνει όμως νερό από τους πνεύμονες είναι αναληθές. Πρέπει πάντα να έχουμε δύο σενάρια στο μυαλό μας. Αν ένα άτομο βγει από το νερό και έχει οξυγόνο τότε το αφήνεις να ηρεμήσει και του παρέχεις μάσκα οξυγόνου.

Αν βγει από το νερό αναίσθητο, τότε του κάνεις καρδιοαναπνευστική αναζωογόνηση, αλλά χωρίς να του προκαλέσεις αναγωγή νερού», καταλήγει.

Πηγή: kathimerini.gr