Η Μανωλάδα και οι ευθύνες της Πολιτείας

Του Φίλιππου Ζάχαρη (phil.zaharis@gmail.com)

Η μαύρη ανασφάλιστη εργασία κάνει θραύση στην χώρα μας ειδικά την εποχή της κρίσης, που δεν είναι και λίγοι αυτοί που την εκμεταλλεύονται, ο καθένας για τους δικούς του λόγους. Την ίδια στιγμή, ο ρατσισμός και οι νοοτροπίες του στυλ «έξω οι μετανάστες αλλά όχι από τα χωράφια μου» δίνουν και παίρνουν, με θλιβερά αποτελέσματα σε καθημερινή βάση. Το τελευταίο τραγικό περιστατικό στην Μανωλάδα Ηλείας δείχνει ότι η όλη υπόθεση έχει προ πολύ ξεφύγει από τον έλεγχο. Κοινώς, δεν είναι καi λίγοι οι διαπράττοντες στυγνά εγκλήματα κατά των μεταναστών, που δουλεύουν για λίγα ευρώ σε μεσαιωνικές συνθήκες και υπό τον φόβο της σύλληψης και απέλασης. Στην Μανωλάδα, οι άνθρωποι αυτοί αξίωσαν το αυτονόητο: να τους καταβληθούν τα δεδουλευμένα. Απάντηση: πυροβολισμοί και τραυματισμοί. Οι «οδηγίες» που παίρνουν οι κάθε λογής επιστάτες και παραγωγοί (που φυσικά δεν είναι η πλειοψηφία) είναι σαφείς από τα κέντρα της μισαλλοδοξίας και του ρατσισμού: Χρησιμοποιείστε για τις ανάγκες σας τα «ανθρώπινα σκουπίδια και μετά πετάχτε τα στην χωματερή ή κάντε καταγγελία στην αστυνομία». Η πρακτική είναι γνωστή από παλιά. Πρώτα «νοικιάζουμε» αιτούντες άσυλο και πρόσφυγες έναντι ολίγων ευρώ και όταν μας κάνουν την δουλειά, τους καταγγέλλουμε ως παράνομους για να μην πληρώσουμε μεροκάματα. Οι περιπτώσεις αυτές είναι πάμπολλες, από «κυρίους» ή «κυρίες» της υψηλής κοινωνίας, μέχρι τα χαμηλότερα κοινωνικά στρώματα. Το θέμα το γνωρίζουν πολύ καλά και οι διωκτικές αρχές, που σαφώς και δεν κάνουν τίποτα μη τυχόν και χαλάσουν την πιάτσα. Η υποκρισία όμως που βασιλεύει στην χώρα της ανομίας μετατρέπεται σε δολοφονικό ένστικτο αφού οι εγχώριοι νοσταλγοί των στρατοπέδων συγκέντρωσης δίνουν το καλό παράδειγμα με νουθεσίες και πράξεις ελληνικότητας. Επόμενο είναι λοιπόν, όχι μόνο να συμβαίνουν περιπτώσεις στυγνής εκμετάλλευσης του μεταναστευτικού εργατικού δυναμικού στο όνομα της αδήλωτης εργασίας και της φοροδιαφυγής, αλλά να παραδίδονται και μαθήματα για το πώς και με ποιο τρόπο ξεφορτωνόμαστε τους κάθε λογής αδήλωτους εργάτες γης. Είναι τόσα πολλά τα περιστατικά που θα ‘λεγε κανείς πως δεν αποτελεί έκπληξη το κατά τα άλλα αποτρόπαιο τελευταίο περιστατικό. Η Πολιτεία που νίπτει τας χείρας της διότι η όλη κατάσταση την εξυπηρετεί, η αστυνομία που γνωρίζει τους κατά τόπους υπόπτους που χρησιμοποιούν κατά κόρον φτηνό και αδήλωτο εργατικό δυναμικό αλλά και πολλοί κάτοικοι της ελληνικής επαρχίας που θεωρούν δεδομένη την ανασφάλιστη εργασία των αλλοδαπών τις εποχής περισυλλογής του καρπού, συνθέτουν μία εικόνα όχι μόνο διαφθοράς και φοροδιαφυγής για την χώρα αλλά πρωτόγονης νοοτροπίας και μεθόδων. Μία από αυτές είναι και η χειροδικία κατά μεταναστών, μέχρι αφαίρεση ζωής. Η Πολιτεία έχει πολύ μεγάλες ευθύνες και κυρίαρχα το Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη, που αφήνει ανεξέλεγκτους τους κάθε λογής βιαιοπραγούντες. Η δικαιοσύνη επίσης κατέχει μεγάλο μερίδιο ευθύνης, απαλλάσσοντας συχνά τους διαπράττοντες την στυγνή εκμετάλλευση φτηνού εργατικού δυναμικού, δημιουργώντας κλίμα ατιμωρησίας. Η περίπτωση της Μανωλάδας, λοιπόν, δεν είναι παρά η κορυφή του παγόβουνου. Σε μια εποχή όπου η κρίση χρησιμοποιείται σαν επιχείρημα από πολλούς για την μη καταβολή των δεδουλευμένων, σε μια χώρα όπου κανείς πλέον (πόσο μάλλον οι αλλοδαποί εργάτες γης) δεν δικαιώνεται για τα όποια χρωστούμενα, σε έναν τόπο που λείπει η Παιδεία και αποθεώνει τους ημιμαθείς, παρόμοια περιστατικά όπως αυτό της Μανωλάδας (εκεί όπου το πρόβλημα είναι γνωστό από παλιά) τείνουν να γίνουν καθημερινό φαινόμενο με αντίστοιχες κοινωνικές προεκτάσεις. Φόβος παντού και απειλές κατά των μεταναστών και αιτούντων άσυλο. Εκβιασμοί στους εποχικούς εργάτες και μεροκάματα του τρόμου, πάντα υπό της απειλή της καταγγελίας. Ευθύνες όμως έχει και ο κατεστημένος Τύπος, που παρουσίασε το τραγικό αυτό περιστατικό στα ψιλά. Οι ευθύνες ανήκουν σε όλους που παρατηρούν χωρίς να μιλούν, κρατώντας ως επτασφράγιστο μυστικό την στυγνή εκμετάλλευση που υφίστανται οι κάθε λογής «παράνομοι» μετανάστες. Είναι μια γνωστή ιστορία που διαδραματίζεται εδώ και καιρό. Είναι ένα θέμα που η Πολιτεία αρνείται να αντιμετωπίζει λόγω των πολλών τοπικών συμφερόντων. Γιατί δεν είναι και λίγοι αυτοί που συντηρούνται από την μαύρη και αδήλωτη εργασία, αυτοί που εκμεταλλεύονται ασύστολα τους κάθε λογής πεινασμένους. Και όταν καμία φορά αυτοί οι εξαθλιωμένοι απαιτήσουν το αυτονόητο, τους περιμένει η φυλακή. Αλλιώς υπάρχει και η οδός της αυτοδικίας εναντίον τους, στο όνομα της εθνικής καθαρότητας. Αυτοδικία σε βάρος όλως αυτών που τόλμησαν να σηκώσουν κεφάλι σε μια εποχή κρίσης αξιών και στοιχειώδους παιδείας στην χώρα της υποκρισίας. Κοινώς, όταν περιστατικά σαν αυτό της Μανωλάδας αναδεικνύουν για άλλη μια φορά τον Μεσαίωνα στις εργασιακές συνθήκες, που συντηρεί ή ανέχεται η επίσημη Πολιτεία.