Προσωπικότητες ανιδιοτελούς προσφοράς

Με την πίστη τους στην πρόοδο και την προσφορά προς το συνάνθρωπο οι μεγάλοι ευεργέτες της Ελλάδος διαμόρφωσαν σημαντικά την οικονομική και κοινωνική πραγματικότητα διαχρονικά, εμπνέοντας στις νεότερες γενιές τις αξίες της φιλαλληλίας και της γενναιοδωρίας.

Ετησίως, η 30η Σεπτεμβρίου έχει καθιερωθεί να τιμάται ως η Ημέρα Μνήμης των Εθνικών Ευεργετών, στο πλαίσιο της οποίας, χθες το πρωί, τελέσθηκε η επίσημη δοξολογία στο Ιερό Ναό του Αγίου Νικολάου στην Ερμούπολη, χοροστατούντος του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτη Σύρου κ. Δωροθέου Β΄.

Αμέσως μετά το πέρας της δοξολογίας, ακολούθησε η κατάθεση στεφάνων ενώ εκφωνήθηκε και ο πανηγυρικός της ημέρας παρουσία του αντιδημάρχου Γιώργου Παπαμανώλη, του θεματικού αντιπεριφερειάρχη Μάρκου Δαδάου καθώς και εκπροσώπων των Στρατιωτικών Αρχών και των Σωμάτων Ασφαλείας της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου.

“Δημιούργησαν το πρότυπο του Έλληνα πολίτη”

“Η μνήμη πρέπει να εκπληρώνει το ιστορικό χρέος της” αναφέρθηκε αρχικά στην ομιλία, το περιεχόμενο της οποίας εστιάστηκε στην μεγάλη προσφορά των ευεργετών προς την πατρίδα τους, προσφορά, που αποδείχθηκε και αποδεικνύεται έμπρακτα μέχρι σήμερα, μέσα από δωρεές και κληροδοτήματα. Όπως κατέστη σαφές, οι ευεργέτες ήταν πρόσωπα που ξεχώριζαν για το ήθος τους και τις υψηλές αξίες που διατηρούσαν, σύμφωνα με τις οποίες έπρατταν στη ζωή τους. “Οι εθνικοί ευεργέτες είναι οι φυσιογνωμίες που δημιουργούν το πρότυπο του Έλληνα πολίτη. Ο οικονομικός, πολιτικός και κοινωνικός χάρτης της χώρας θα ήταν διαφορετικός χωρίς εκείνους. Οι δωρεές και τα κληροδοτήματά τους συνέβαλαν στην ανάπτυξη” αναφέρθηκε χαρακτηριστικά στον πανηγυρικό, ενώ παράλληλα τονίσθηκε πως, “Αναμφισβήτητα, η ευεργεσία αποτελεί έμπρακτη εκδήλωση συμπαράστασης προς τον πάσχοντα συνάνθρωπο. Πηγάζει από το αγνό αίσθημα φιλαλληλίας χωρίς υπολογισμό ή σκοπιμότητα”.

Αρκετοί μάλιστα εκ των εθνικών ευεργετών προέρχονταν από φτωχές οικογένειες, οι οποίοι όμως “με φλογερή πίστη και ελπίδα μέσα τους, φεύγοντας από τη φτώχεια και τη σκλαβιά και θέλοντας να αναπνεύσουν ελεύθερα, πήραν το δρόμο της ξενιτιάς για να “καζαντήσουν””.

Προορισμοί τους αποτέλεσαν η Βενετία, οι παραδουνάβιες χώρες, (Αυστροουγγαρία και Ηγεμονίες), η Ρωσία, η Αίγυπτος. Δουλεύοντας σκληρά διατήρησαν άσβεστη μία επιθυμία τους. Να μπορέσουν να βοηθήσουν τις χώρες τους. Οι ίδιοι αποτέλεσαν “πλούσια και επιφανή μέλη των χωρών προορισμού”, θέτοντας στις προτεραιότητές τους, την Ορθοδοξία, την Παιδεία και τον Πολιτισμό”.

Ωστόσο, η πλούσια προσφορά τους, αναγνωρίζεται κυρίως μέσω της ίδρυσης ορφανοτροφείων, νοσοκομείων, γηροκομείων, βιβλιοθηκών κ.α.

Μεγάλοι ευεργέτες υπήρξαν οι: Καπλάνης, Ζωσιμάδες, αδελφοί Ριζάρη, Αρσάκης, Βαρβάκης, Σίνας, Σταύρου, Τοσίτσας, Χατζηκώνστας αλλά και Αβέρωφ, Βαλλιάνος, Ζάππας, Μαρασλής, Μελάς, Συγγρός, Κότσικας, Ευγενίδης, Παπαστράτος, Μπενάκηδες και Αγγελόπουλος.

Λιτή μνεία στον πανηγυρικό, υπήρξε όσον αφορά και στους ευεργέτες που άφησαν έντονα το στίγμα τους στη Σύρο όπως, ο Τσιροπινάς, ο Πρώιος, ο Βαρδάκας, οι αδελφοί Νικόλαος και Μηνάς Ρεθύμνη, η Λούλα και ο Ευάγγελος Νομικός, ο Δημήτρης και η Λιλίκα Μωραΐτη, ο Απόστολος Μπουλούμπασης, η Άννα Κουτσοδόντη, οι αδελφοί Μπαμπαγιώτου, καθώς και ο Γιάννης και ο Αλέκος Γουλανδρής, ο Βασίλης και η Ελίζα Γουλανδρή, ο Γεώργιος Στίνης και πολλοί άλλοι.