«Τα νησιά να καταστούν πρότυπα καινοτομίας»

Την ενίσχυση του θεσμικού ρόλου της Αυτοδιοίκησης στα νησιά αλλά και τη διεύρυνση των οικονομικών της δυνατοτήτων, όρισε ως απαραίτητες προϋποθέσεις για την επίτευξη του στόχου της βιώσιμης ανάπτυξης στις νησιωτικές περιοχές, ο Πρόεδρος της ΚΕΔΕ στο 1ο Φόρουμ «Έξυπνα Νησιά».

Χαιρετίζοντας το 1ο Φόρουμ «Έξυπνα Νησιά», που διοργανώθηκε από το Δίκτυο Αειφόρων Νήσων Αιγαίου και Ιονίου και το Ενεργειακό Γραφείο Αιγαίου, με την υποστήριξη της ΚΕΔΕ, ο κ. Πατούλης  επισήμανε ότι στόχος είναι να σχεδιαστεί ένα νέο αναπτυξιακό μοντέλο για τα νησιά με οικονομικές, κοινωνικές, πολιτιστικές και περιβαλλοντικές συνιστώσες.

Πρόταση υιοθέτησης της «Διακήρυξης της Αθήνας 2016»

Ο κ. Πατούλης, κατά την ομιλία του, πρότεινε οι κύριοι άξονες των αναγκαίων προϋποθέσεων και δράσεων να περιγράφονται στη «Διακήρυξη της Αθήνας 2016 για τα Έξυπνα Νησιά» - “Athens Smart Islands Declaration 2016”, αλλά και την καθιέρωση του φόρουμ σε ετήσια βάση.

Όπως ανέφερε, σκοπός είναι να ενισχυθεί η καλύτερη και αποδοτικότερη δικτύωση των Τοπικών Αρχών και να διευρυνθεί η ανταλλαγή εμπειριών σε θέματα μεταφορών, διαχείρισης υδάτινων πόρων, τουριστικών υποδομών, ποιοτικής γεωργίας, χρήσης νέων τεχνολογιών και άλλων κρίσιμων θεμάτων για την προώθηση της αναπτυξιακής διαδικασίας.

Παράλληλα επισήμανε ότι είναι απαραίτητη «η αξιοποίηση του ιδιαίτερα σημαντικού ανθρώπινου και φυσικού δυναμικού των νησιών, ώστε να καταστούν πρότυπα οικονομικής, τεχνολογικής και κοινωνικής καινοτομίας».

Ο Πρόεδρος της ΚΕΔΕ τόνισε πως τα τρία πεδία που θα μπορούσε να περιλαμβάνει η Πρωτοβουλία «Έξυπνα Νησιά» είναι τα εξής:

·         Πρώτον, την ανταλλαγή γνώσης,

·         Δεύτερον, τη δημιουργία Πλατφόρμας Έργων και Πολιτικών,

·         Τρίτον, τη σκιαγράφηση του νέου αναπτυξιακού προτύπου για τα νησιά στη Διακήρυξη που θα υιοθετήσουμε.

Επιπρόσθετα εστίασε ιδιαίτερα στο γεγονός ότι μέσω της προτεινόμενης Διακήρυξης καλείται η Ευρωπαϊκή Επιτροπή να υιοθετήσει τη συγκεκριμένη πρωτοβουλία και «να εγκρίνει ένα μακροχρόνιο πρόγραμμα οικονομικής ενίσχυσης των νησιών ενισχύοντας τη συνεργασία της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, του ιδιωτικού τομέα και της Ακαδημαϊκής Κοινότητας στη δημιουργία «έξυπνων» έργων και δράσεων στα νησιά μας».

Αξίζει να σημειωθεί, πως η Διακήρυξη, διαμορφώθηκε μέσα από τις εργασίες του Φόρουμ. Σύμφωνα με το προσχέδιο της διαδικασίας, το οποίο αναρτήθηκε στην ιστοσελίδα της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας Μικρών Νησιών, οι συμμετέχοντες σε αυτή τη διαδικασία παρουσίασαν τον οργανισμό απ’ τον οποίο προέρχονται. Δεδομένου ότι η λειτουργία του φόρουμ λειτούργησε περισσότερο ως συνάντηση εργασίας, και λιγότερο ως απλή ημερίδα, μέσα από τα τέσσερα παράλληλα εργαστήρια, στα οποία συμμετείχαν οι εκπρόσωποι των νησιωτικών φορέων, δόθηκε η ευκαιρία να αναφερθούν, τόσο οι προκλήσεις, όσο και τα πλεονεκτήματα των νησιωτικών περιοχών, σε ό,τι αφορά στην “έξυπνη” και ολοκληρωμένη διαχείριση των υποδομών σε τέσσερα επίπεδα, δηλαδή αυτά της ενέργειας, των μετακινήσεων και της προσβασιμότητας, της ύδρευσης και των απορριμμάτων.

Μεταξύ άλλων, οι συμμετέχοντες είχαν επίσης τη δυνατότητα να μοιραστούν τις εμπειρίες τους, αναφορικά με κάθε είδους διοικητικά και οικονομικά πλάνα, τα οποία θα μπορούσαν να βοηθήσουν στη διαχείριση των νησιωτικών πόρων και υποδομών, με τρόπους αποτελεσματικούς, που παράλληλα απαιτούν και την συμμετοχή των τοπικών κοινωνιών.

Η κατανομή των συμμετεχόντων στις ομάδες εργασίας, αντικατοπτρίζει τη γεωγραφική διασπορά των νησιών, εξασφαλίζοντας τον διαχωρισμό των διαφορετικών αντιμετωπίσεων, ανάλογα και με τις διαφορές στις συνθήκες ανά περιοχή.

Κάθε ομάδα εργασίας ανέλαβε να εκπονήσει μία ανάλυση SWOT, δηλαδή μία εμπεριστατωμένη μελέτη, όσον αφορά στα μειονεκτήματα, τα πλεονεκτήματα, τις ευκαιρίες και τις απειλές, που αντιμετωπίζουν τα νησιά, στο θέμα της “έξυπνης” διαχείρισης πόρων και υποδομών, μέσα από την εφαρμογή καινοτόμων και βιώσιμων τεχνολογιών και πολιτικών.

Μέσα από αυτή τη λεπτομερή και αναλυτική διαδικασία, που λαμβάνει υπόψιν τη διαφορετικότητα, που διέπει τις νησιωτικές περιοχές, καθώς πρόκειται για κλειστές κοινωνίες, ανεπτυγμένες σχεδόν ανεξάρτητα, αναμένεται να εξαχθούν εξέχουσας σημασίας συμπεράσματα, τα οποία θα χρησιμοποιηθούν για την κατάρτιση της Διακήρυξης.

Μελέτη του ΙΤΑ για τη Νησιωτική Πολιτική

Στη συνέχεια της ομιλίας του ο κ. Πατούλης αναφέρθηκε στις πρωτοβουλίες που έχει λάβει η ΚΕΔΕ στην κατεύθυνση της ενίσχυσης της ανάπτυξης στα νησιά.

Συγκεκριμένα ανακοίνωσε πως «εκπονείται από το Ινστιτούτο Τοπικής Αυτοδιοίκησης, τον ερευνητικό και μελετητικό βραχίονα της ΚΕΔΕ, ολοκληρωμένη μελέτη για τη Νησιωτική Πολιτική με κύριο στόχο τον προσδιορισμό του ρόλου της Ελληνικής Τοπικής Αυτοδιοίκησης στην άμβλυνση των αρνητικών χαρακτηριστικών της νησιωτικότητας και την ενίσχυση αναπτυξιακών πρωτοβουλιών στα νησιά. Στο πλαίσιο της μελέτης αυτής διεξάγεται μεγάλη έρευνα για τα προβλήματα που απασχολούν τους 65 νησιωτικούς Δήμους της χώρας».

Τα συμπεράσματα και οι προτάσεις της μελέτης θα παρουσιαστούν στο ετήσιο συνέδριο της ΚΕΔΕ, που θα πραγματοποιηθεί τον Οκτώβριο του 2016.

Τρία ανοιχτά μέτωπα στα νησιά

Ολοκληρώνοντας την ομιλία του, τόνισε πως στη σημερινή συγκυρία υπάρχουν τρία κρίσιμα θέματα που απασχολούν τα ελληνικά νησιά που είναι το θέμα του ΦΠΑ , το μεταφορικό ισοδύναμο και το μεταναστευτικό.

Ειδικότερα, όπως σημείωσε, «η κατάργηση της μείωσης κατά 30% του ΦΠΑ που ίσχυε για ορισμένα νησιά, αποτελεί σημαντικό ανασχετικό παράγοντα της τουριστικής και της συνολικής ανάπτυξής τους» ενώ σε ότι αφορά το μεταφορικό ισοδύναμο, διατύπωσε την άποψη πως «είναι δικαίωμα του νησιώτη να απολαμβάνει μεταφορικές υπηρεσίες με το ίδιο κόστος που τις απολαμβάνει ο κάτοικος της Αθήνας και άλλων αστικών περιοχών».

Τέλος, σχετικά με το μεταναστευτικό θέμα ο κ. Πατούλης επισήμανε πως τα νησιά του Αιγαίου αποτέλεσαν την κύρια πύλη εισόδου προς την Ευρώπη  εκατοντάδων χιλιάδων προσφύγων και μεταναστών και πρόσθεσε πως στη διαχείριση της κρίσης «πρέπει να βοηθήσουμε όλοι».