Νησιωτικά αιτήματα στο επίκεντρο

Η έννοια της νησιωτικότητας, η ανάγκη βελτίωσης των ακτοπλοϊκών και αεροπορικών συγκοινωνιών στα νησιά σε οικονομικά προσιτές τιμές αλλά και οι προοπτικές τουριστικής ανάπτυξης, βρέθηκαν στην κορυφή της ατζέντας των συναντήσεων που είχαν ο Πρόεδρος και μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου του Επιμελητηριακού Ομίλου Ανάπτυξης Ελληνικών Νησιών (ΕΟΑΕΝ) με κυβερνητικά στελέχη και εκπροσώπους της Τρόικα.

Στον «μαραθώνιο» συναντήσεων με τον Υπουργό Ναυτιλίας και Αιγαίου, τον Γενικό Γραμματέα του Υπουργείου Ναυτιλίας, τον Γενικό Γραμματέα του Υπουργείου Τουρισμού, εκπρόσωπο του ΔΝΤ και στελέχη του τεχνικού κλιμακίου της Τρόικα στην Αθήνα, τα μέλη του ΕΟΑΕΝ έθεσαν στο επίκεντρο των συζητήσεων προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι κάτοικοι των νησιών και τα οποία, λόγω της ύφεσης, είναι πλέον πολύ μεγεθυμένα.

Επιβάλλονται ειδικές πολιτικές για τη «νησιωτικότητα»

Κατά τη συνάντησή τους με τους εκπροσώπους ΔΝΤ-Τρόικα τα μέλη του ΔΣ του ΕΟΑΕΝ παρουσίασαν τις ιδιαιτερότητες και τα μόνιμα εγγενή διαρθρωτικά προβλήματα του νησιωτικού χώρου, επισημαίνοντας ότι ο συνταγματικά κατοχυρωμένος όρος «νησιωτικότητα» επιβάλλει την υιοθέτηση ειδικών αναπτυξιακών πολιτικών και παρεκκλίσεων από τις γενικές ρυθμίσεις που ισχύουν στην ηπειρωτική χώρα.

Αναφερόμενοι στις ιδιαίτερα επιζήμιες για τα νησιά πολιτικές που απορρέουν από το Μνημόνιο σε διάφορους τομείς, όπως οι μεταφορές (ακτοπλοϊκές και αεροπορικές), η φορολογία, η αναδιάρθρωση του συστήματος υγείας και της δημόσιας διοίκησης κ.λπ., τα μέλη του ΕΟΑΕΝ πρότειναν την εξαίρεση ή εφαρμογή παρεκκλίσεων από τις εκάστοτε αποφασιζόμενες πολιτικές, ώστε να ελαχιστοποιούνται οι δυσανάλογα μεγάλες αρνητικές επιπτώσεις για τα νησιά σε σχέση με την ηπειρωτική χώρα. Ταυτόχρονα, πρότειναν να μην καταργηθεί το καθεστώς των μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ στα νησιά του Αιγαίου, αλλά και να επεκταθεί το μέτρο σε όλες τις νησιωτικές περιοχές της χώρας, ενώ επεσήμαναν ότι πρέπει να διατηρηθούν οι ισχύουσες φοροαπαλλαγές για τους κατοίκους των νησιών κάτω των 3.100 κατοίκων.

Σε ό,τι αφορά στις ακτοπλοϊκές γραμμές δημόσιου συμφέροντος ο ΕΟΑΕΝ τόνισε ότι δεν πρέπει να μειωθούν οι πόροι που διαθέτει το κράτος, ενώ πρέπει επίσης να ληφθούν μέτρα για την αναβάθμιση των ακτοπλοϊκών συγκοινωνιών στα νησιά. Την ίδια ώρα, δεν παρέλειψαν να ενημερώσουν τους συνομιλητές τους ότι χρειάζεται αναδιάρθρωση των υπηρεσιών του δημοσίου και των Ο.Τ.Α. με γνώμονα, όμως, την εξυπηρέτηση του νησιώτη και την αποφυγή μετακίνησής του σε νομό διαφορετικό από τον τόπο κατοικίας του.

Οι εκπρόσωποι της Τρόικα και του ΔΝΤ, φάνηκαν να μην γνωρίζουν επακριβώς τις διαστάσεις των ιδιαιτεροτήτων του νησιωτικού χώρου, ενώ σε ορισμένα σημεία εξέφρασαν επιφυλάξεις και αντιρρήσεις προβάλλοντας την αρχή της ίσης μεταχείρισης.

Επανασχεδιασμός του ακτοπλοϊκού από το μηδέν

Παρά τις διαφωνίες περί «ίσης μεταχείρισης», το ακτοπλοϊκό, φλέγον και ανεπίλυτο ζήτημα των νησιών εδώ και δεκαετίες, δεν χωρά καμία διαπραγμάτευση. Κατά τη συνάντησή τους με τον Υπουργό Ναυτιλίας και Αιγαίου και τον Γενικό Γραμματέα του Υπουργείου, στη διάρκεια της οποίας κατέθεσαν υπόμνημα για τη βελτίωση των ακτοπλοϊκών συγκοινωνιών στα νησιά, τα μέλη του ΕΟΑΕΝ τόνισαν ότι η ύπαρξη ακτοπλοϊκών συνδέσεων ποιοτικά αποδεκτών και οικονομικά προσιτών καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους αποτελεί αναγκαία προϋπόθεση ζωής και ευημερίας, για να κρατηθούν ζωντανά τα 200 και πλέον κατοικημένα νησιά της χώρας.

Όπως επισημάνθηκε, παρά τις όποιες βελτιώσεις σε ορισμένες γραμμές, οι νησιώτες εξακολουθούν και σήμερα να βιώνουν σημαντικά προβλήματα από τις κακές ακτοπλοϊκές συνδέσεις τόσο με τον ηπειρωτικό κορμό της χώρας, όσο και μεταξύ των νησιών, με σημαντικότερα προβλήματα την ακρίβεια στις τιμές των εισιτηρίων, τους υψηλούς ναύλους στη μεταφορά εμπορευμάτων, τις ανεπαρκείς συνδέσεις και τα ακανόνιστα δρομολόγια, την ασφάλεια και την αξιοπιστία των πλοίων λόγω παλαιότητας, σε πολλές γραμμές κυρίως άγονες, αλλά και τις χαμηλού επιπέδου παρεχόμενες υπηρεσίες.

Ο ΕΟΑΕΝ εκτιμά ότι για την αντιμετώπιση του ακτοπλοϊκού ζητήματος, απαιτείται επανασχεδιασμός, από το μηδέν, του ακτοπλοϊκού χάρτη της χώρας, ενώ, ζητήθηκε από τον Υπουργό να οριστεί άμεσα ο νέος Γενικός Γραμματέας Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής, θέση που παραμένει κενή εδώ και περίπου έναν μήνα, καθώς επίσης εκπρόσωπος του Ε.Ο.Α.Ε.Ν. να συμμετέχει ως τακτικό μέλος στις συνεδριάσεις του Συμβουλίου Ακτοπλοϊκών Συγκοινωνιών.

Εντατικοποίηση των δράσεων για τον τουρισμό

Τα προβλήματα που έχει προκαλέσει στην ποιότητα των παρεχόμενων τουριστικών υπηρεσιών, δημιουργώντας συνθήκες αθέμιτου ανταγωνισμού, η ανεξέλεγκτη ανάπτυξη των all inclusive resorts, τέθηκαν -μεταξύ άλλων- και στη συνάντηση με τον Γενικό Γραμματέα Τουρισμού, με τον ΕΟΑΕΝ να καταθέτει πρόταση περί ορισμού κάποιων ελάχιστων προδιαγραφών λειτουργίας της τουριστικής αυτής παροχής. Εξάλλου, η συζήτηση επικεντρώθηκε και γύρω από το ζήτημα της εποχικότητας της λειτουργίας των τουριστικών επιχειρήσεων (ιδιαίτερα των μικρομεσαίων) και ζητήθηκε από τον Γενικό Γραμματέα η λήψη μέτρων με στόχο την αύξηση της περιόδου λειτουργίας τους. Ταυτόχρονα, κατά τη συνάντηση έγινε αναφορά και στην ανάγκη ενίσχυσης των τοπικών ιδιωτικών και δημόσιων φορέων για τον σχεδιασμό και την προβολή του τουριστικού προϊόντος της περιοχής τους αλλά και στην ανάθεση στα Επιμελητήρια σημαντικότερου ρόλου και θεσμικής παρουσίας σε αποφάσεις που αφορούν εν γένει την τουριστική ανάπτυξη.

Τη συζήτηση απασχόλησε επίσης το ζήτημα της βελτιστοποίησης των αεροπορικών και ακτοπλοϊκών μεταφορών, ώστε να αρθεί το καθεστώς απομόνωσης που βιώνουν τα νησιά, με την επισήμανση ότι χρειάζεται εκλογίκευση στις τιμές των εισιτηρίων, πυκνότητα δρομολογίων και ποιότητα των παρεχομένων υπηρεσιών στις ακτοπλοϊκές συγκοινωνίες.