Ενεργειακή εξοικονόμηση λόγω αυτοδιοικητικής ευσυνειδησίας

Τη “συμμόρφωσή” τους με τις κατευθύνσεις της κυβέρνησης σχετικά με την ανάγκη λήψης μέτρων που θα εφαρμοστούν από φορείς του Δημοσίου για τον περιορισμό της ενεργειακής κατανάλωσης, θεωρούν αυτονόητη οι Δήμοι των νησιών, προκειμένου να μειωθεί το ενεργειακό κόστος, που σήμερα έρχεται και “απειλεί” την οικονομική αντοχή τους.

Ωστόσο, όπως αναφέρουν Δήμαρχοι των Κυκλάδων στο σημερινό ρεπορτάζ, η λήψη μέτρων ώστε να περιοριστεί το κόστος της ενεργειακής κατανάλωσης προκύπτει αυτονόητα για τους Δήμους, χωρίς να πρέπει να υπάρχει η “απειλή” των κυρώσεων, όπως αυτή ανακοινώθηκε χθες από υπουργικά χείλη, στο πλαίσιο της συνέντευξης Τύπου που παραχώρησαν από κοινού ο Υπουργός Περιβάλλοντος, Κώστας Σκρέκας, ο Υπουργός Εσωτερικών, Μάκης Βορίδης και ο αναπληρωτής Υπουργός Οικονομικών, Θόδωρος Σκυλακάκης.

Σύμφωνα με όσα εξήγησαν η εξοικονόμηση ενέργειας δεδομένης της σοβαρής κρίσης που έχει ξεσπάσει τους τελευταίους μήνες και “πυροδοτείται” έντονα από τον πόλεμο της Ρωσίας, αποτελεί μονόδρομο για τους φορείς του Δημοσίου, ώστε να μην υπάρξει οικονομικός εκτροχιασμός.

Ως εκ τούτου, τα κυβερνητικά πρόσωπα παρουσίασαν τα μέτρα που θα πρέπει να εφαρμοστούν, κάνοντας λόγο παράλληλα για κίνητρα και αντικίνητρα στους Δήμους.

Οι κύριες κατευθύνσεις

Αναλυτικά τις κατευθύνσεις της κυβέρνησης προς τους Δήμους παρουσίασε ο Υπουργός Περιβάλλοντος, Κώστας Σκρέκας, καθιστώντας σαφές πως η εξοικονόμηση οφείλει να ξεκινήσει από το Δημόσιο.

Συγκεκριμένα, τα μέτρα που άλλωστε είχαν γνωστοποιηθεί και με σχετική ΚΥΑ τον Ιούλιο του 2022 είναι τα εξής:

“Αρχικά οι δημόσιοι φορείς για το σύνολο των κτιρίων τους πρέπει να ορίσουν άμεσα ενεργειακό υπεύθυνο κατά προτίμηση με ειδικότητα μηχανικού με σκοπό τον ενεργειακό έλεγχο και την παρακολούθηση της λειτουργίας των δημοσίων και δημοτικών κτιρίων και εγκαταστάσεων. Είναι μία υποχρέωση που προβλέπεται άλλωστε από τη σχετική νομοθεσία.

Το δεύτερο είναι η συντήρηση κλιματιστικών, καυστήρων και κεντρικών μονάδων στα κτίρια του Δημοσίου και η ρύθμιση των θερμοκρασιών λειτουργίας των συστημάτων αυτών για την ορθολογική τους κρίση.

Επίσης, ζητάμε από τον κάθε έναν που εργάζεται στο Δημόσιο να φροντίζει ώστε να μη γίνεται άσκοπη χρήση ενέργειας στον χώρο εργασίας του. Με μικρές αλλαγές στη συμπεριφορά όλων μας συμβάλλουμε σε αυτήν τη συλλογική προσπάθεια.

Μία ακόμη απλή ενέργεια χωρίς κόστος που κάποιες φορές παραβλέπεται είναι η απενεργοποίηση των συστημάτων ψύξης / θέρμανσης σε χώρους και ώρες όπου δεν υπάρχουν εργαζόμενοι. Στην ίδια λογική όταν τελειώνει το ωράριο εργασίας κατά την αποχώρηση των εργαζομένων θα πρέπει να μεριμνούν για το κλείσιμο προσωπικών υπολογιστών, φώτων, συσκευών σε χώρους και ώρες που δεν χρησιμοποιούνται.

Ο ενεργειακός υπεύθυνος του κτιρίου μπορεί να ορίσει σε κάθε χώρο έναν υπάλληλο που θα φύγει τελευταίος και θα ελέγχει αν όλες οι συσκευές έχουν κλείσει.

Προτείνεται επίσης ο φυσικός αερισμός του κτιρίου κατά τη διάρκεια της νύχτας τους καλοκαιρινούς μήνες.

Ανάλογης σημασίας για την εξοικονόμηση ενέργειας είναι η τοποθέτηση συστημάτων σκίασης όπου απαιτείται. Στόρια, κουρτίνες και άλλα που θα περιορίσουν την υπερβολική ζέστη που προκαλεί η ακτινοβολία του ήλιου.

Σχετικά με τον οδοφωτισμό των πόλεων στους κατά τόπους Δήμους προτείνουμε τη βελτιστοποίηση του χρονο-προγραμματισμού του οδοφωτισμού, την περιορισμένη λειτουργία του καλλωπιστικού και του διακοσμητικού φωτισμού που μπορούν να μειώσουν την ενεργειακή κατανάλωση κατά 35 – 50%.

Σχετικά με τις εγκαταστάσεις ύδρευσης και αποχέτευσης, στηρίζουμε τις προσπάθειες για τη βελτίωση της ενεργειακής αποδοτικότητας των αντλιοστασίων”.

“Ανοίγει” το πρόγραμμα ΗΛΕΚΤΡΑ

Σε συνέχεια των ανωτέρω, ο κ. Σκρέκας γνωστοποίησε πως εντός των επόμενων ημερών “ανοίγει” το πρόγραμμα ΗΛΕΚΤΡΑ για ενεργειακές αναβαθμίσεις κτιρίων που ανήκουν στο Δημόσιο.

“Την επόμενη Δευτέρα, 12 Σεπτεμβρίου ξεκινά και η πλατφόρμα για την έναρξη του φιλόδοξου προγράμματος ΗΛΕΚΤΡΑ για την ενεργειακή αναβάθμιση του κτιριακού αποθέματος του Δημοσίου τομέα. Ο συνολικός προϋπολογισμός του προγράμματος ΗΛΕΚΤΡΑ ανέρχεται σε 640 εκ. ευρώ και αποσκοπεί στην ενεργειακή αναβάθμιση 2,5 εκατομμυρίων τ.μ. κτιρίων του Δημοσίου και του ευρύτερου Δημοσίου τομέα.

Προτεραιότητά μας παραμένει η διασφάλιση της ενεργειακής επάρκειας της χώρας μέσα σε αυτές τις δύσκολες συνθήκες” δήλωσε ο Υπουργός, εξηγώντας ακόμη πως το επόμενο διάστημα θα υπάρξουν ανακοινώσεις για μέτρα και στον ιδιωτικό τομέα και στα νοικοκυριά.

Η τήρηση φέρνει επιβράβευση

Το βασικό κίνητρο που παρέχει η κυβέρνηση για την τήρηση όλων αυτών των μέτρων υπέρ της εξοικονόμησης ενέργειας είναι η αύξηση του προϋπολογισμού των Δήμων.

Χαρακτηριστικά στη συνέντευξη Τύπου ειπώθηκαν τα εξής. “Οι φορείς του Δημοσίου οι οποίοι πρόκειται να επιτύχουν τους στόχους εξοικονόμησης ενέργειας, υπάρχει δυνατότητα με απόφαση του Υπουργού Οικονομικών να επιβραβευθούν μέσω ενίσχυσης του προϋπολογισμού τους. Υπάρχει ένα κίνητρο εδώ”.

Η μη συμμόρφωση φέρνει κυρώσεις

Τη σκυτάλη έλαβε ο Υπουργός Εσωτερικών, Μάκης Βορίδης ο οποίος εξήγησε πως στην περίπτωση που οι φορείς του Δημοσίου δεν συμμορφωθούν με τα προβλεπόμενα, τότε, θα επιβληθούν κυρώσεις. Σύμφωνα με όσα ανέφερε οι... περικοπές σε προσωπικό των Δήμων, θα είναι σκιά πάνω από τις Δημοτικές Αρχές.

“Εκτός από τα κίνητρα που υπάρχουν και προβλέπονται στην ΚΥΑ, θα έχουμε και κυρώσεις.

Θα έρθει τώρα στο Υπουργικό Συμβούλιο, τέλη Σεπτεμβρίου να κυρωθεί ο προγραμματισμός προσλήψεων. Εάν δεν έχουν συμμορφωθεί οι φορείς του Δημοσίου και δεν έχουν κάνει αυτά που πρέπει να κάνουν, τότε εμείς, εκείνο που θα κάνουμε είναι να εξετάσουμε το αν πρόκειται να τους εντάξουμε στον προγραμματισμό προσλήψεων ή μας δίνεται εδώ η δυνατότητα να μην τους εντάξουμε. Να αποφασίσουμε ότι λόγω της μη συμμορφώσεώς τους, δεν θα ενταχθούν” ανέφερε ο ίδιος, προσθέτοντας ακόμη πως δεν θα συμμετέχουν ούτε στον δεύτερο κύκλο κινητικότητας.

“Δεν σταματάμε με τον προγραμματισμό προσλήψεων. Ο κύκλος του προσωπικού, του ανθρωπίνου δυναμικού του Δημοσίου δεν σταματάει στον προγραμματισμό προσλήψεων του Σεπτεμβρίου, συνεχίζεται με τον κύκλο κινητικότητας, ότι στον κύκλο κινητικότητας – που ο δεύτερος ξεκινά τον Οκτώβριο – δεν θα εντάσσουμε τους φορείς οι οποίοι δεν έχουν συμμορφωθεί με αυτά. Θα είμαστε από πλευράς Υπουργείου Εσωτερικών πολύ αυστηροί στο ζήτημα αυτό” ξεκαθάρισε ο Υπουργός Εσωτερικών.

Η πρωτεύουσα των Κυκλάδων φροντίζει ήδη για ενεργειακή εξοικονόμηση

Αναφορικά με τις ανωτέρω κυβερνητικές ανακοινώσεις ρωτήθηκε ο Δήμαρχος Σύρου – Ερμούπολης, Νίκος Λειβαδάρας, ο οποίος εξήγησε πως ο Δήμος έχει λάβει ήδη μέτρα και προχωρά με γοργούς ρυθμούς στην κατεύθυνση του περιορισμού της ενεργειακής κατανάλωσης.

“Αμέσως όρισα ως υπεύθυνο των ενεργειακών υποδομών τον Παναγιώτη Κουταβά και έχουν γίνει κι ενέργειες προς τις επτά Διευθύνσεις του Δήμου μας να οριστούν τα υπηρεσιακά στελέχη.

Πραγματικά ως Δήμος είμαστε ήδη μπροστά. Έχουμε προχωρήσει σε ενεργειακές αναβαθμίσει των Σχολείων της Ποσειδωνίας, των Γυμνασίων και των Λυκείων και προχωρήσαμε και στον εξωτερικό χώρο των Λυκείων σε φωτισμό με λάμπες LED.

Επίσης, θα ξεκινήσει το έργο ηλεκτροφωτισμού άμεσα σε διάφορα σημεία του νησιού. Ο ηλεκτροφωτισμός είναι με LED οπότε μιλάμε για εξοικονόμηση. Επίσης από τα παλιά φωτιστικά που έχουμε, όποιο καίγεται, αντικαθίσταται με νέες λάμπες LED.

Φυσικά έχουμε εναρμονιστεί με τις νέες οδηγίες της κυβέρνησης για τα κλιματιστικά, τα καλοριφέρ και ρυθμίζουμε αυτά στις προβλεπόμενες θερμοκρασίες” περιέγραψε αρχικά ο Δήμαρχος Σύρου – Ερμούπολης, σημειώνοντας ακόμη πως, “Επίσης, έχουμε καταθέσει αίτημα και προς το πρόγραμμα Αντώνης Τρίτσης για τη χρηματοδότηση της μελέτης ενεργειακής αναβάθμισης του Αθλητικού Κέντρου και συγκεκριμένα του Κολυμβητηρίου. Εκεί προβλέπεται και στέγαστρο. Αν τοποθετηθεί, θα υπάρξει μεγάλη εξοικονόμηση σε πετρέλαιο”.

Σε συνέχεια των ανωτέρω, τόνισε πως και στο κομμάτι του φωτισμού μνημείων και κτιρίων, θα ακολουθηθούν οι κυβερνητικές κατευθύνσεις.

“Ήδη κάποιες χώρες έχουν πάρει κάποια μέτρα. Πιστεύω ότι και σε εμάς θα υπάρξει κάτι συγκεκριμένο για μνημεία και κτίρια. Αναλόγως των οδηγιών, θα προχωρήσουμε” διευκρίνισε, ενώ τέλος, εξέφρασε την αντίθεσή του με την ύπαρξη των κυρώσεων, σημειώνοντας πως οι Δήμοι αντιλαμβάνονται πλήρως την τρέχουσα συγκυρία και ως εκ τούτου, από ευσυνειδησία και μόνον υπερασπίζονται την εξοικονόμηση των ενεργειακών καταναλώσεων.

“Νομίζω πως έχουμε όλοι την ευσυνειδησία και καταλαβαίνουμε σε ποια φάση βρισκόμαστε. Όλοι θα φροντίσουμε για το καλύτερο δυνατό και θα εξοικονομήσουμε ενέργεια. Το ολίγον τι απειλητικό δεν νομίζω να χωράει εδώ. Το να κουνούν το δάχτυλο στους δημάρχους... Εμείς που ασχολούμαστε με τα κοινά, ενδιαφερόμαστε για τον τόπο μας και θα μεριμνήσουμε” υποστήριξε σε απόλυτο τόνο.

Επεξεργάζονται κινήσεις στα μικρότερα νησιά

Από την πλευρά της, η Δήμαρχος Σίφνου, Μαρία Ναδάλη μιλώντας για το θέμα, γνωστοποίησε πως η Δημοτική Αρχή επεξεργάζεται τις κινήσεις που μπορεί να κάνει σε επίπεδο περιορισμού των ενεργειακών καταναλώσεων.

“Είναι σίγουρο ότι θα πρέπει να συμμορφωθούν οι Δήμοι και να οριστεί όπως έχει ανακοινωθεί ενεργειακός υπεύθυνος που θα ελέγχει τα κτίρια και τις εγκαταστάσεις. Αυτό ως έναν βαθμό γίνεται στα δικά μας δημοτικά κτίρια από ευσυνείδητους υπαλλήλους που κατά την αποχώρησή τους ελέγχουν αυτά που πρέπει να ελέγξουν.

Ως προς τον σχεδιασμό, εμείς έχουμε εκπονήσει ήδη μία μελέτη για την ενεργειακή αναβάθμιση εννέα δημοτικών κτιρίων και προχωρούμε στο να καταθέσουμε πρόταση στο πρόγραμμα ΗΛΕΚΤΡΑ. Αυτό ώστε να δούμε πώς θα διασφαλίσουμε κάποια πράγματα που είναι απαραίτητα για να βοηθήσουμε στην παρακολούθηση και εξοικονόμηση της κατανάλωσης” τόνισε η ίδια, ενώ έδωσε απαντήσεις και για το θέμα των αλλαγών στον οδοφωτισμό.

“Η αλήθεια είναι πως ειδικά τους χειμερινούς μήνες θεωρούμε πως κάποιες καταναλώσεις θα μπορούσαν να αποφευχθούν. Θα πρέπει η Τεχνική Υπηρεσία να αποτυπώσει ακριβώς τα κομμάτια τα οποία θα μπορούν να μη λειτουργούν σε όλη τη διάρκεια του χρόνου. Αυτό όμως είναι κάτι που θα πρέπει να το σχεδιάσουμε” πρόσθεσε, ενώ τέλος, για το ενδεχόμενο των κυρώσεων, η κα Ναδάλη δήλωσε τα ακόλουθα. “Οι κυρώσεις καλό είναι να αποφεύγονται, αλλά μάλλον είναι αναγκαίο κακό κάποιες φορές. Δυστυχώς, νομίζω πως κάθε μέτρο για να μπορεί να εφαρμοστεί, θα πρέπει να προβλέπει και αυτό το κομμάτι της κύρωσης, εφόσον δεν υπάρξει συμμόρφωση. Μακάρι να υπάρξει μία συνειδητοποιημένη και υπεύθυνη συμπεριφορά από όλους και να μη χρειαστεί να επιβάλλονται. Αυτό ισχύει σε κάθε περίπτωση και όχι μόνο τώρα. Αυτή είναι η γνώμη μας. Και το συζητάμε κάποιες φορές και σε κανονιστικές αποφάσεις που παίρνουμε ως Δημοτικό Συμβούλιο. Δεν είναι το επιθυμητό να επιβληθεί κύρωση. Το επιθυμητό είναι να υπάρξει συμμόρφωση και συνέπεια”.

Κανένα νόημα η επιβολή κυρώσεων

Σε παρόμοιο τόνο τοποθετήθηκε και ο Δήμαρχος Κύθνου, Σταμάτης Γαρδέρης. Αρχικά για τις κινήσεις του Δήμου στο κομμάτι του περιορισμού των ενεργειακών καταναλώσεων, σημείωσε τα παρακάτω. “Ακόμη δεν έχουμε ορίσει ενεργειακό υπεύθυνο αλλά αυτό θα γίνει άμεσα. Παρόλα αυτά κάνουμε έναν σχεδιασμό αφού αυτήν την περίοδο αντικαθιστούμε όλα τα φωτιστικά του νησιού και χρησιμοποιούμε λάμπες χαμηλού ενεργειακού φορτίου.

Επίσης, θα κάνουμε κάποιες περικοπές όσον αφορά φωτισμούς γηπέδων κλπ για να μην έχουμε άσκοπη κατανάλωση. Θα προχωρήσουμε και στα αντλιοστάσια και σε όποιες πηγές είναι ενεργοβόρες. Έχουμε έναν προγραμματισμό, καθώς λειτουργούμε την τηλεμετρία και κάνουμε αντικατάσταση με σύγχρονες αντλίες που είναι και πιο οικονομικές, για να αποφύγουμε όλο αυτό το κόστος που επιβαρύνει τον Δήμο μας αλλά και γενικότερα την οικονομία”.

Αναφορικά δε με το κομμάτι της μη συμμόρφωσης και των κυρώσεων που... δείχνουν “περικοπές” σε προσωπικό, ο κ. Γαρδέρης υποστήριξε τα εξής. “Δεν θεωρώ ότι είναι σωστό. Ειδικά για εμάς, τους μικρούς νησιωτικούς Δήμους που έχουμε και ένα έλλειμμα όσον αφορά τη στελέχωση, δεν θεωρώ ότι είναι δίκαιο. Δηλαδή το να μας επιβάλλουν μία τέτοια ποινή αν δεν έχουμε ένα ικανοποιητικό αποτέλεσμα. Αυτά θέλω να πιστεύω ότι τα λένε νομίζω περισσότερο για τον φόβο των Ιουδαίων”.

Συνειδητά λαμβάνονται μέτρα

Σε θετική κατεύθυνση κινείται και ο Δήμος Πάρου, με τον Δήμαρχο, Μάρκο Κωβαίο να σημειώνει τα εξής: “Εμείς ακολουθούμε ένα πρόγραμμα ενεργειακής αναβάθμισης των σχολικών κτιρίων που έγκειται σε μονώσεις, θερμοπροσόψεις, νέα κουφώματα κ.α.. Η θέρμανση είναι με βαλβίδα θερμότητας για εξοικονόμηση ενέργειας. Επίσης, είμαστε στην αρχή για να κάνουμε μία ενεργειακή κοινότητα μεταξύ του Λιμενικού Ταμείου και της ΔΕΥΑ και να αξιοποιήσουμε τις οροφές των δημοτικών κτιρίων. Η ΔΕΥΑ έχει αγοράσει και οικόπεδο γι αυτό. Θέλουμε να μπορέσουμε να έχουμε παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από ηλιακά πάνελ” γνωστοποίησε, λέγοντας ακόμη πως, “προχωράμε και στο θέμα των ηλεκτρικών αυτοκινήτων με τους σταθμούς φόρτισης ενώ έχουμε αντικαταστήσει με λάμπες LED τα φωτιστικά μας”.

Ολοκληρώνοντας τις δηλώσεις του, για το θέμα των κυρώσεων υποστήριξε τα εξής. “Είμαστε υπέρ της συνείδησης και υπέρ του να γίνονται ενέργειες για να εξοικονομήσουμε ενέργεια και να προστατεύσουμε το περιβάλλον. Πάντα οι ποινές είναι το έσχατο. Δεν νομίζω να πρέπει να φτάσουμε εκεί”.