Προχωρά η σύμβαση για την προστασία του Κάστρου της Ίου

Με την πληρωμή ενός βασικού μέρους της σύμβασης του έργου, πραγματοποιήθηκε ένα ακόμη βήμα, για την προστασία ενός από τα σημαντικότερα σημεία και μνημεία του νησιού της Ίου και συγκεκριμένα της περιοχής του Κάστρου της Χώρας. Με αυτό το στόχο είχε υπογραφεί η προγραμματική σύμβαση μεταξύ του Δήμου Ιητών και του Αναπτυξιακού Οργανισμού Θήρας – Σικίνου – Ανάφης – Φολεγάνδρου - Ίου με την επωνυμία «ΘΗΡΑ-ΣΑΦΙ ΑΕ», για την εκπόνηση μελέτης για την προστασία της περιοχής Κάστρου της Χώρας Ίου. 

Το βασικό αντικείμενο της σύμβασης

Αντικείμενο της σύμβασης είναι η ανάληψη εκ μέρους της «ΘΗΡΑ - Σ.Α.Φ.Ι. Α.Ε.» της αρμοδιότητας για την εκπόνηση και θεώρηση της μελέτης του έργου με τίτλο «Προστασία περιοχής Κάστρου Χώρας Ίου», η οποία αποτελείται από γεωλογική – γεωτεκτονική μελέτη, που περιλαμβάνει γεωλογική χαρτογράφηση σε κλίμακα 1/500, γεωλογικές τομές και διατομές, χάρτη κλίσεων αναγλύφου και αστάθειας σε κλίμακα 1/500, τεκτονικά διαγράμματα - δυνητικές ολισθήσεις, ταξινομήσεις βραχομάζας, καθώς και τεχνική έκθεση. Η προγραμματική σύμβαση σκοπεύει στη βέλτιστη οργάνωση και τη διαχείριση των δημοτικών υπηρεσιών ώστε να υλοποιηθούν έργα με αναπτυξιακό πρόσημο στο Δήμο Ιητών και συγκεκριμένα αποτελεί επιτρεπτή μεταβίβαση άσκησης συγκεκριμένης αρμοδιότητας σε δημοτικό νομικό πρόσωπο.

Η αναγκαιότητα για την υπογραφή της σύμβασης

Το τμήμα των Τεχνικών Υπηρεσιών, του Δήμου Ιητών, πέραν της υλοποίησης των συνήθων αντικειμένων αρμοδιότητάς, είναι επιφορτισμένο με τον σχεδιασμό, προγραμματισμό, συντονισμό των τεχνικών έργων του Δήμου, τη μελέτη, εκτέλεση, επίβλεψη, παραλαβή και συντήρηση των τεχνικών έργων που εκτελούνται. Η Υπηρεσία καταβάλει καθημερινά κάθε δυνατή προσπάθεια προκειμένου να ανταπεξέλθει στις αυξημένες απαιτήσεις των καθηκόντων της. Παρ’ όλα αυτά το έργο της καθίσταται ιδιαίτερα δύσκολο εξαιτίας: α) των εξειδικευμένων απαιτήσεων της ορθής και άρτιας υλοποίησης που άπτονται στη παρακολούθηση, στο συντονισμό, στο προγραμματισμό, στην εφαρμογή και διαχείριση πράξεων που προϋποθέτουν γνωστικά αντικείμενα πέραν του βασικού κορμού στελέχωσης του τμήματος , β) της αδυναμίας ολοκληρωμένης περάτωσης εξειδικευμένων εργασιών που αποτελούν απαραίτητη προϋπόθεση ωρίμανσης έργων και πράξεων εξαιτίας έλλειψης ανθρώπινου δυναμικού με το εν λόγω εξειδικευμένο γνωστικό επίπεδο και εμπειρία, γ) της ελλιπούς στελέχωσης καθώς και της ανάγκης εκτέλεσης παράλληλων καθηκόντων των στελεχών της και δ) της έλλειψης σε τεχνικό εξοπλισμό όπως γεωδαιτικός εξοπλισμός, εξοπλισμός ελέγχων και επαληθεύσεων, εξειδικευμένων πληροφοριακών συστημάτων, λογισμικών, τεχνικών προγραμμάτων και γενικότερης χρήσης software.

Προς τον σκοπό αυτό, για να μην υπάρχει καθυστέρηση στην ήδη υλοποιούμενη αναπτυξιακή πολιτική του Δήμου, θεωρείται απαραίτητη η σύναψη προγραμματικής σύμβασης με τον Αναπτυξιακό Οργανισμό «ΘΗΡΑ - ΣΑΦI» που μετέχει πλειοψηφικά ο Δήμος μας, με αντικείμενο την εκπόνηση και την έγκριση για την εκπόνηση της μελέτης και τα τεύχη δημοπράτησης για την προστασία της περιοχής Κάστρου Χώρας Ίου". H παραπάνω μελέτη είναι ενταγμένη στο εγκεκριμένο Τεχνικό Πρόγραμμα του Δήμου Ιητών για το έτος 2023.

Ο σχεδιασμός του Δήμου Ιητών και το όραμα του

Ο σχεδιασμός του Δήμου Ιητών διαρθρώνεται με βάση ορισμένους άξονες, όπως η βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της τοπικής οικονομίας της περιοχής μέσα από την εξασφάλιση της ποιότητας και της ταυτότητας των τοπικών προϊόντων και υπηρεσιών και την αναβάθμιση του παραγωγικού περιβάλλοντος και την ανάπτυξη οικονομικών διακλαδικών αλυσίδων µε βάση την ένταξη της φυσικής και πολιτιστικής κληρονομιάς στο τουριστικό προϊόν του Δήμου. Παράλληλα μέσα στον σχεδιασμό βρίσκεται η προστασία της φυσικής και πολιτιστικής κληρονομιάς και ανάδειξή της ως αξιοποιήσιμος πόρος με κατευθύνσεις την αειφορική διαχείριση και σχέση του φυσικού περιβάλλοντος µε την αγροτική δραστηριότητα και την ανάδειξη των στοιχείων της πολιτιστικής κληρονομιάς και την ένταξή τους σε δίκτυα υποδομών. Τέλος στοχεύει στην βελτίωση της ποιότητας ζωής και την εξασφάλιση κοινωνικής και χωρικής συνοχής με κατευθύνσεις την εξασφάλιση των βασικών κοινωνικών εξοπλισμών και υποδομών σε ένα λειτουργικό πλαίσιο ζωής, την περιβαλλοντική διαχείριση σε τομείς και περιοχές που βελτιώνουν την ποιότητα ζωής των κατοίκων και προσελκύουν επισκέπτες και δραστηριότητες και την ανάδειξη και ένταξη της τοπικής ταυτότητας στις κοινωνικό-πολιτιστικές δραστηριότητες και τους εκπαιδευτικούς μηχανισμούς.

Προκειμένου να καταστεί εφικτό το όραμα της παραπάνω στρατηγικής για τον Δήμο είναι απαραίτητη η έγκαιρη εξασφάλιση της ωρίμανσης των προβλεπόμενων αναπτυξιακών δράσεων - έργων, καθώς και η εξασφάλιση της επιτυχούς ολοκλήρωσης των εξελισσόμενων δράσεων. Για την ανάπτυξη της εδαφικής του περιφέρειας και την ενίσχυση της αναπτυξιακής του προοπτικής, ο Δήμος Ιητών σχεδίασε την εκπόνηση γεωτεχνικής μελέτης για την προστασία της περιοχής Κάστρου Χώρας Ίου.

Η Χώρα της Ίου με το Κάστρο στην κορυφή

Η Χώρα της Ίου είναι κτισμένη πιο ψηλά από το λιμάνι του νησιού (2 χλμ.), στα πρανή ενός λόφου. Είναι αντιπροσωπευτικό δείγμα κυκλαδίτικης αρχιτεκτονικής, με τα εκκλησάκια της, τα ασβεστωμένα κυβόσχημα σπίτια κολλημένα το ένα δίπλα στο άλλο, το εσωτερικό δίκτυο με τις στοές, τα φιδογυριστά δρομάκια και τα σκαλοπάτια. Στην κορυφή υψώνεται η Παναγία η Γκρεμιώτισσα από όπου ο επισκέπτης απολαμβάνει πανοραμική θέα. Η αρχαία πόλη βρισκόταν στο σημείο που στέκει η Χώρα. Την περιέβαλλε τείχος κυκλώπειων διαστάσεων, τμήμα του οποίου σώζεται μέχρι σήμερα. Μπορεί να το δει κανείς ακολουθώντας τον περιφερειακό δρόμο από τη θάλασσα προς τους μύλους, οι οποίοι ήταν 12 συνολικά. Από τον αρχαίο εκείνο πολιτισμό διασώζονται, επίσης, λείψανα του ναού του Πυθίου Απόλλωνα, στη θέση της Αγίας Αικατερίνης. Στις αρχές του 13ου αιώνα, οι Ενετοί έκτισαν κάστρο στην κορυφή του λόφου. 

Όταν ανεβεί κάποιος ως εκεί μέχρι και αν σταθεί στο μπαλκόνι του Αγίου Νικολάου θα διαπιστώσει πως η Χώρα της Ίου δείχνει απείραχτη από το χρόνο. Φτάνοντας στον οικισμό από το λιμάνι ο επισκέπτης βλέπει τα απομεινάρια του αρχαίου τείχους και στη συνέχεια την εκκλησία του Ευαγγελισμού (Μητρόπολη) και την είσοδο της Χώρας. Σημείο συνάντησης για τους επισκέπτες που κατακλύζουν τα στενά της Χώρας της Ίου κάθε καλοκαίρι είναι η κεντρική πλατεία. Οι πρώτες ανασκαφές στην Ίο έγιναν το 1904 από το Βέλγο αρχαιολόγο P. Graindor, μέλος της Γαλλικής Αρχαιολογικής Σχολής, στην αρχαία πόλη (περιοχή Αγίας Αικατερίνης). Μια δεύτερη φάση ανασκαφών ξεκίνησε στις αρχές της δεκαετίας του 1980 από την Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων Κυκλάδων. Ευρήματα από την αρχαία πόλη θα δείτε στο Αρχαιολογικό μουσείο Ίου.