Στοχευμένες προτάσεις για ένα… «ασύγκριτο Αιγαίο»

Σε διαβούλευση, έως και την τελευταία ημέρα του τρέχοντος έτους, τίθεται το Στρατηγικό Σχέδιο της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου, που αφορά στον τουρισμό και τους εξειδικευμένους για κάθε προορισμό στόχους, για την ανάπτυξη και τον εμπλουτισμό του τουριστικού προϊόντος, για κάθε νησί ξεχωριστά.

Η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου θέτει σε διαβούλευση το Στρατηγικό Σχέδιο Marketing, βάθους τετραετίας (2015-2020) του τουριστικού προϊόντος της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου, το οποίο εκπονήθηκε σε συνεργασία με τον InSETE και την Marketing Greece.

Η Αντιπεριφερειάρχης Τουρισμού κ. Μαριέτα Παπαβασιλείου, απέστειλε επιστολή στους τουριστικούς φορείς και τους δημάρχους του Νοτίου Αιγαίου, τους οποίους καλεί να λάβουν μέρος στην διαβούλευση, καταθέτοντας μέσω ειδικής φόρμας, τις προτάσεις και τα σχόλιά τους, προκειμένου το Στρατηγικό Σχέδιο να λάβει την οριστική μορφή του.

Το Στρατηγικό Σχέδιο, όπως και η ειδική φόρμα, για την αποστολή προτάσεων, από τους συμμετέχοντες στη διαβούλευση, είναι αναρτημένα στην ιστοσελίδα της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου και θα είναι διαθέσιμα έως και την 31η Δεκεμβρίου 2015.

Στο Στρατηγικό Σχέδιο της Περιφέρειας παρουσιάζονται η ανάλυση του Τουριστικού Προϊόντος, η σύνθεση του τοπικού χαρτοφυλακίου εμπειριών και η διαμόρφωση των τουριστικών προϊόντων, με επικέντρωση στις κύριες κατηγορίες προϊόντων «Ήλιος & Θάλασσα», «City Break», «Πολιτιστικός» και «Θρησκευτικός» Τουρισμός σε συνδυασμό με υποστηρικτικές κατηγορίες όπως Γαστρονομία, Ευεξία, Φύση και δραστηριότητες, καθώς και με εξειδικευμένα τμήματα αγοράς και με ειδικά ενδιαφέροντα.

Εισαγωγή και γενικές πληροφορίες

Η παρουσίαση του marketing plan για τον τουρισμό, το οποίο θέτει η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου προς διαβούλευση, περιλαμβάνει μία λεπτομερέστατη και ακριβής παρουσίαση του προορισμού ως σύνολο, σε επίπεδο Περιφέρειας, όπου αναλύεται διεξοδικά ο ανταγωνισμός, το μέγεθος του τουριστικού τομέα, όπως η δυναμικότητα σε κλίνες, ο τύπος των καταλυμάτων (ξενοδοχεία – ενοικιαζόμενα δωμάτια), αλλά και η πορεία των διεθνών αφίξεων του τελευταίου έτους (2014), όπως αυτή καταγράφηκε επισήμως.

Επίσης, παρουσιάζονται οι βασικές αγορές στις οποίες απευθύνεται το τουριστικό προϊόν των νησιών της Περιφέρειας, με ανάλυση, βάσει στατιστικών, της συμπεριφοράς του κάθε τουρίστα ξεχωριστά, προερχόμενου από αυτές τις αγορές, οι οποίες είναι η Βρετανία, η Γερμανία, η Ρωσία, η Ιταλία, η Ολλανδία, η Σκανδιναβία, η Σουηδία, η Γαλλία, η Αμερική και η Αυστραλία.

Καταγράφεται ο αριθμός ξενοδοχειακών μονάδων, η διάρκεια και ο τύπος διανυκτερεύσεων των επισκεπτών, καθώς επίσης και η εποχικότητα, ενώ αναφέρονται οι κύριες πύλες εισόδου, τα κυριότερα, δηλαδή, αεροδρόμια και λιμάνια της Περιφέρειας.

Λεπτομερής παρουσίαση των νησιών των Κυκλάδων

Στην εξειδικευμένη παρουσίαση για τα νησιά των Κυκλάδων, η οποία έπεται της αντίστοιχης των νησιών της Δωδεκανήσου και γίνεται αρχικά συνολικά και ακολούθως για κάθε ένα νησί, με φθίνουσα σειρά επισκεψιμότητας, παρατίθενται τα οικεία χαρακτηριστικά του κάθε προορισμού ξεχωριστά.

Γίνεται η ανάλυση του οικονομικού και κοινωνικού περιβάλλοντος των Κυκλάδων, παρουσιάζεται το κλίμα και το περιβάλλον, αλλά και η σχέση των διαθέσιμων υπηρεσιών με την τεχνολογία, αναλύεται το μέγεθος του τουριστικού τομέα, με βάση τη δυναμικότητα (αριθμός κλινών, τύποι καταλυμάτων, κατηγοριοποίηση ξενοδοχειακών μονάδων), τις αφίξεις, ενώ αναφέρονται οι κύριες πύλες εισόδου (αεροδρόμια, λιμάνια) κλπ.

Παράλληλα, αναπτύσσονται σε γραφήματα το ύψος των αφίξεων, οι διανυκτερεύσεις, ανάλογα με την προέλευση των επισκεπτών (εγχώριος – ξένος τουρισμός) και η δεδηλωμένη ικανοποίηση των επισκεπτών από τις τουριστικές υπηρεσίες.

Για τις Κυκλάδες, σύμφωνα με το marketing plan, οι κυριότερες τουριστικές αγορές, στις οποίες απευθύνεται μέχρι στιγμής, είναι η Ιταλία, η Γαλλία, οι Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής, η Αυστραλία, η Βρετανία και η Γερμανία.

Παρουσιάζοντας έναν – έναν τους προορισμούς, πραγματοποιείται παράθεση στοιχείων, σχετικά με τις υπάρχουσες υποδομές (κύρια σημεία πρόσβασης, σημεία εστίασης, αγορές και βοηθητικές υπηρεσίες, νυχτερινή ζωή, αγορές, τραπεζικά καταστήματα, ταχυδρομικές υπηρεσίες κλπ). Δίνονται πληροφορίες σε σχέση με την γεωγραφική συγκέντρωση των τουριστικών υπηρεσιών, με τον αριθμό των ξενοδοχείων και την διαχρονική μεταβολή στη δυναμικότητα κλινών, όπως και με την ικανοποίηση των επισκεπτών με τις παρεχόμενες υπηρεσίες, που προσφέρει το κάθε νησί.

Για τα νησιά, που διαθέτουν διεθνείς αερολιμένες, γίνεται επιπλέον η ιεράρχηση των κύριων αγορών βάσει των διεθνών αφίξεων και η ανάλυσή τους.

Όσον αφορά στο τουριστικό προϊόν του κάθε προορισμού, αποτυπώνονται οι κατηγορίες, που διαθέτει, όπως είναι το πακέτο «Ήλιος και Θάλασσα», ο πολιτιστικός, θρησκευτικός, ιατρικός τουρισμός κ.α, ενώ παρατίθενται επίσης οι υπηρεσίες και τα αξιοθέατα, που διαθέτει το κάθε νησί, για καθεμιά από αυτές τις κατηγορίες.

Παρουσίαση και αξιολόγηση της Σύρου ως προορισμού

Στην περίπτωση της πρωτεύουσας των Κυκλάδων, της Σύρου, αναφέρεται πως είναι προσβάσιμη ακτοπλοϊκώς με πλήθος συνδέσεων και αεροπορικώς, με πτήσεις εσωτερικού, μέσω του αεροδρομίου της που συνδέεται με αεροδρόμια στην Ελλάδα. Ταυτόχρονα, αναφέρεται, ότι στο λιμάνι της Ερμούπολης, εκτός από την είσοδο και έξοδο των επιβατηγών πλοίων, υπάρχουν αρκετές θέσεις ελλιμενισμού για σκάφη, ενώ παρουσιάζεται και η οργανωμένη μαρίνα του Φοίνικα, η οποία διαθέτει περιορισμένο αριθμό θέσεων για σκάφη.

Παρουσιάζονται οι γαστρονομικές επιλογές, τα παραδοσιακά προϊόντα (λουκούμια, χαλβαδόπιτες, τυρί Σαν Μιχάλη), η νυχτερινή ζωή, η οποία επικεντρώνεται στο κέντρο της Ερμούπολης, αλλά και η αγορά, η οποία αφορά και πάλι κυρίως την πόλη.

Στον τομέα της δυναμικότητας κλινών σημειώνεται, πως οι μονάδες 5 αστέρων σημείωσαν αύξηση από το 2008, όταν προστέθηκε η 1η μονάδα, έως και το 2014, που έφτασαν τις 4, ενώ ο αριθμός των μονάδων στις υπόλοιπες κατηγορίες παρέμεινε σχεδόν αμετάβλητος από το 2005 έως το 2014.

Σε σύνολο 1.220 δωματίων, το μεγαλύτερο μερίδιο κατέχει η κατηγορία 2 αστέρων με ποσοστό 42%, ενώ οι κατηγορίες 4-5 αστέρων κατέχουν συνολικά το 33% του συνολικού αριθμού δωματίων του νησιού. Η κατηγορία 4 αστέρων έχει τις μεγαλύτερες μονάδες στο νησί, καθώς οι μονάδες που προστέθηκαν από το 2008 αύξησαν το μέσο αριθμό δωματίων. Αντίθετα οι μονάδες 5 αστέρων είναι οι μικρότερες στο νησί, με μόλις 9 δωμάτια ανά μονάδα κατά μέσο όρο. Στις υπόλοιπες κατηγορίες δεν σημειώθηκαν μεγάλες μεταβολές στο μέγεθός τους από το 2005 έως το 2014, ενώ για τις μονάδες ενοικιαζόμενων δωματίων ο μέσος όρος είναι 6 δωμάτια ανά μονάδα

Στην παρουσίαση των κατηγοριών τουρισμού που διαθέτει και υποστηρίζει η Σύρος, παρουσιάζονται, το «Ήλιος & Θάλασσα», ο πολιτιστικός/θρησκευτικός και ο ναυτικός τουρισμός (γιοτ, κρουαζιέρα), όπου αναλύονται οι παροχές, οι παραλίες, τα αξιοθέατα, που καθιστούν δυνατή την υποστήριξη των συγκεκριμένων κατηγοριών τουριστικού προϊόντος.

Ωστόσο, τονίζεται, πως η Σύρος διαθέτει τις προϋποθέσεις, προκειμένου να αναπτύξει ακόμη τρεις κατηγορίες τουριστικού προϊόντος, όπως το MICE (meeting, συνέδρια, δρώμενα), το City Break, δεδομένου ότι βρίσκεται σε κοντινή απόσταση από το λιμάνι του Πειραιά και τον Ιατρικό Τουρισμό.

Στόχευση αγορών και κατηγορίες με δυνατότητες ανάπτυξης

Στον τομέα της Στρατηγικής Στόχευσης Αγορών, που προτείνει το συγκεκριμένο marketing plan, κύριοι στόχοι είναι:

1) Η αύξηση της μέσης ημερήσιας δαπάνης, με στόχευση εύπορων κοινών και επικέντρωση στις παραδοσιακές αγορές (οι top 10 αγορές αντιπροσωπεύουν το 60% της τουριστικής κίνησης) και αύξηση διείσδυσης σε ανερχόμενες αγορές με υψηλές δαπάνες.

2) Άμβλυνση της εποχικότητας, με διεύρυνση των προϊοντικών κατηγοριών που ανταποκρίνονται στις ανάγκες των επισκεπτών στην αρχή ή στο τέλος της εποχικότητας και

3) Διαμόρφωση και περαιτέρω ανάπτυξη του τουριστικού προϊόντος, ενδυναμώνοντας το τουριστικό προϊόν «Ήλιος και Θάλασσα», με πρόσθετα χαρακτηριστικά βάσει εξειδικευμένων τμημάτων αγοράς

Για την τοποθέτηση της μάρκας (brand) των Κυκλάδων σε διεθνές επίπεδο, δίνονται στόχοι ύψιστης σημασίας, όπως η ανάγκη στρατηγικής τοποθέτησης των Κυκλάδων, με αυτόνομες αξίες και χαρακτήρα που πηγάζουν από τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά τους και διέπουν το σύνολο των επιμέρους προορισμών, η διατήρηση της συνέπειας με την τοποθέτηση του συνόλου του Νοτίου Αιγαίου και η ανάγκη ανάπτυξης Branding.

Για την περαιτέρω ενδυνάμωση του πακέτου «Ήλιος και Θάλασσα», αναλύονται υποκατηγορίες, οι οποίες με ενδεχόμενη ανάπτυξη των αντίστοιχων υπηρεσιών και υποδομών, θα μπορέσουν να συμβάλλουν, αφενός στην επιπλέον τουριστική ανάπτυξη του κάθε προορισμού και αφετέρου στην άμβλυνση της εποχικότητας.

Χαρακτηριστικά, για τα νησιά των Κυκλάδων, αναφέρονται οι κατηγορίες:

· Ρομαντισμός: «Το στοιχείο του ρομαντισμού είναι διάχυτο στο Νότιο Αιγαίο. Τα νησιά ως προορισμοί ανέκαθεν προσείλκυαν τα κοινά που αναζητούν μαγευτικές στιγμές απόλαυσης στα μοναδικά τοπία και ηλιοβασιλέματα. Ταυτόχρονα, προσφέρεται μια ευκαιρία περαιτέρω ανάπτυξης, συνδυάζοντας τον τουρισμό με τη διοργάνωση και την υλοποίηση γάμων, με ταξίδι για μήνα του μέλιτος και γαμήλιες προτάσεις. Δημιουργείται έτσι ένα ευρύ φάσμα επιλογών, για τους επισκέπτες που αναζητούν μοναδικές ρομαντικές στιγμές».

· Πολυτέλεια: «Ο τουρισμός Luxury Sun & Beach είναι ένα από τα πιο εξεζητημένα τουριστικά προϊόντα. Οι παγκόσμιου φήμης προορισμοί όπως η Μύκονος, η Σαντορίνη και η Ρόδος, προσφέρουν κοσμοπολίτικη ατμόσφαιρα και υψηλού επιπέδου υπηρεσίες για πολλούς high net worth individuals. Ένα προϊόν με μεγάλη δυναμική και μοναδικά στοιχεία παγκοσμίως».

· Οικογένεια: «Από τα πιο δημοφιλή και διαδεδομένα τουριστικά προϊόντα, το Family Sun & Beach προσελκύει κάθε χρόνο εκατομμύρια επισκεπτών προσφέροντας μοναδικές εμπειρίες, για ξέγνοιαστες καλοκαιρινές διακοπές με νησιώτικη χροιά, σε όλα τα μέλη της οικογένειας».

· Lifestyle: «Δημοφιλή νησιά με ιδιαίτερο χαρακτήρα και αρχιτεκτονική που διαμορφώνουν με το δικό τους μοναδικό τρόπο την προσφερόμενη εμπειρία του προϊόντος. Προσελκύουν κάθε χρόνο επισκέπτες που θέλουν να μυηθούν στη τοπική κουλτούρα».

· Action: «Το Νότιο Αιγαίο διαθέτει προορισμούς με μοναδικές τοποθεσίες και ιδανικές συνθήκες για εξειδικευμένα σπορ. Οι δραστηριότητες

· μπορούν να αναδειχθούν σε διεθνή events που με την κατάλληλη υποδομή, οργάνωση και επικοινωνία, θα προσελκύουν όχι μόνο

· συμμετέχοντες αλλά και κοινό που θα τα παρακολουθεί, διεισδύοντας έτσι σε νέα κοινά και τμήματα αγοράς».

· Πολιτισμός: «Η κατηγορία του Πολιτιστικού Τουρισμού δρα συμπληρωματικά με το προϊόν Ήλιος και Θάλασσα προσφέροντας μια μοναδική εμπειρία γνώσης και απόλαυσης του φημισμένου ελληνικού καλοκαιριού. Τα αξιόλογα πολιτιστικά μνημεία προσδίδουν στοιχεία ταυτότητας στους προορισμούς. Ένα προϊόν που εμπλουτίζει την εμπειρία του επισκέπτη για Ήλιο και Θάλασσα».

· LGBT: «Τα τμήμα LGBT αποτελεί μια μεγάλη ευκαιρία για τον τουρισμό στο Νότιο Αιγαίο λόγω της αυξημένης δυναμικής σε διεθνές επίπεδο. Κυρίαρχοι μοχλοί αξιοποίησης αποτελούν η δεκτικότητα των προορισμών, η παροχή υπηρεσιών υψηλού επιπέδου για διαμονή και ψυχαγωγία και η κατάλληλη επικοινωνιακή τοποθέτηση με έμφαση στις ανάγκες και χαρακτηριστικά του τμήματος αγοράς».

· Νυχτερινή Ζωή: «Η ένταση της νυχτερινής ζωής στην Ελλάδα, είναι ένα διεθνές χαρακτηριστικό γνώρισμα της χώρας που σε συνδυασμό με την απόλαυση Ηλίου και Θάλασσας δημιουργεί ένα μοναδικό προϊόν, ανταγωνιστικό σε προορισμούς όπως η Ibiza και η Καραϊβική. Τα νησιά του Αιγαίου είναι κατεξοχήν προορισμοί ελευθερίας και έκφρασης. Ένα προϊόν μέσα στο DNA του Νοτίου Αιγαίου».

· Ζευγάρια: «Το Νότιο Αιγαίο ως προορισμός για ζευγάρια, αποτελεί ένα ελκυστικό και δυναμικό προϊόν που προσφέρει εμπειρίες με κύρια στοιχεία τη χαλάρωση και την αρμονία. Η ποικιλομορφία, η εγγύτητα των προορισμών μεταξύ τους, η γραφικότητα και η φυσική ομορφιά κάνουν τα νησιά του Αιγαίου να ξεχωρίζουν στο χάρτη των επιλογών καθώς προσφέρουν στους επισκέπτες τους μοναδικές εμπειρίες».

· Ανέπαφη Φύση: «Το Νότιο Αιγαίο διαθέτει αμέτρητα νησιά με δυναμική για επισκέπτες που επιθυμούν να απολαύσουν τη φύση και την τοπική κουλτούρα σε συνδυασμό με τον Ήλιο και Θάλασσα. Ένα προϊόν με δυναμική, όπου η ομορφιά της φύσης και των ανεξερεύνητων τοπίων κυριαρχούν».

Προτάσεις στρατηγικής προώθησης και branding

Τέλος, αξιολογείται το υφιστάμενο Branding της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου, με προτάσεις, που αφορούν στην τροποποίηση του χαρακτηριστικού σλόγκαν, ή του λογότυπου, το οποίο χρησιμοποιείται στην τουριστική προώθηση.

Ενδεικτικά, για τις στρατηγικές ανάγκες προτείνεται, «το επίπεδο Νότιο Αιγαίο χρήζει τοποθέτησης με έννοιες σχετικές τόσο με το γεωγραφικό προσδιορισμό «Aegean Islands», όσο και με τα μοναδικά στοιχεία στο σύνολό τους. Για τα επίπεδα των Δωδεκανήσων και των Κυκλάδων υφίσταται η ανάγκη για αύξηση της αναγνωρισιμότητας από τους επισκέπτες των νησιών του Αιγαίου που γνωρίζουν και ενδιαφέρονται για έναν τελικό προορισμό, το νησί (π.χ.Μύκονος) ή γενικά τα Ελληνικά νησιά του Αιγαίου».

Παράλληλα, όσον αφορά στην προβολή και προώθηση, τονίζεται η ανάγκη ισχυροποίησης του μηνύματος προβολής αξιοποιώντας τις μοναδικές εμπειρίες που προσφέρονται μόνο από τα νησιά του Αιγαίου. Παροτρύνεται η δημιουργική αποτύπωση μίας βασικής επικοινωνιακής αφήγησης, η ανάπτυξη ισχυρών δεσμών και ενοποίησης των προορισμών με τα τουριστικά προϊόντα, ενώ αυτά, να αποτυπώνονται σε ένα κεντρικό μήνυμα που θα διέπει όλη την επικοινωνία (σλόγκαν).