Αντίθετη στην απαξίωση της φωνής των Δήμων για το χωροταξικό

Υπόθεση που “πρωταγωνιστεί” εύλογα στην ατζέντα της Αυτοδιοίκησης αποτελεί το σχέδιο νόμου του ΥΠΕΝ για τον εκσυγχρονισμό της χωροταξικής και πολεοδομικής νομοθεσίας, με την ΠΕΔ Ν. Αιγαίου να συζητά στη σημερινή συνεδρίασή της, τη μη υιοθέτηση των προτάσεων των Δήμων.

Ειδικότερα, στην εισήγηση των αρμοδίων, μεταξύ των οποίων και του Δημάρχου Μυκόνου, Κώστα Κουκά, υπογραμμίζεται κατηγορηματικά η απογοήτευση των αιρετών σε Κυκλάδες και Δωδεκάνησα, καθώς όπως τονίζεται “μελετώντας λεπτομερώς το εκ νέου κατατεθέν νομοσχέδιο στις 25/11/2020, γίνεται ξεκάθαρο πως πέραν της προσθήκης των διατάξεων για τη βιώσιμη προσβασιμότητα, ελάχιστα πράγματα άλλαξαν στο ουσιαστικό κομμάτι του νομοσχεδίου. Μετά λύπης μας διαπιστώσαμε πως όσες παρατηρήσεις και σχόλια με σκοπό τη βελτίωση του νομοσχεδίου έγιναν εκ μέρους μας, αγνοήθηκαν οριακά επιδεικτικά”.

Κατά συνέπεια, με φόντο την αγωνία των νησιωτών, τα μέλη του ΔΣ επανέρχονται, επισημαίνοντας τον σημαντικό ρόλο που πρέπει να διαδραματίζει η φωνή της Αυτοδιοίκησης Α΄ και Β΄ Βαθμού σε πολλά θέματα όπως ενδεικτικά στην έγκριση των ειδικών πολεοδομικών σχεδίων και στην εκπόνηση των περιφερειακών χωροταξικών σχεδίων, ενώ ακόμη ζητούν επαρκή χρόνο για τη διαμόρφωση του θαλάσσιου χωροταξικού σχεδιασμού. Επιπλέον, προτρέπουν στην υιοθέτηση του συνόλου των παρατηρήσεων για το θέμα της εκτός σχεδίου δόμησης, ενώ τονίζουν και τον σημαντικό ρόλο που πρέπει να έχουν τα Τοπικά Συμβούλια Αρχιτεκτονικής για θέματα των οποίων η διαχείριση μπορεί να γίνεται άμεσα και ουσιαστικά από πλευράς τους.

Ακολουθούν οι βασικές προτάσεις που επαναφέρει – σε απόλυτο τόνο – η ΠΕΔ Ν. Αιγαίου και είναι σύμφωνες με την πλευρά της ΚΕΔΕ, όπως θα συζητηθούν σήμερα στο ΔΣ της, παρά το γεγονός πως το σχέδιο νόμου πέρασε από τη Βουλή.

Αγνοείται η Αυτοδιοίκηση

“Στο άρθρο 5, δεν ενσωματώθηκε η πρόταση για εκπροσώπηση της ΚΕΔΕ στο Κεντρικό Συμβούλιο Χωροταξίας Θεμάτων και Αμβισβητήσεων. Στο Άρθρο 7 δεν ενσωματώθηκε η πρότασή μας γιατί τα ειδικά χωροταξικά σχέδια εκπονούνται χωρίς τη συμμετοχή της Τοπικής Αυτοδιοίκησης με αποκλειστική ευθύνη του Υπουργείου. Θεωρούμε απαραίτητη τη σύμφωνη γνώμη της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.

Στο Άρθρο 8 επίσης δεν ενσωματώθηκε η πρότασή μας να είναι υποχρεωτική σύμφωνη γνώμη του Περιφερειακού Συμβουλίου στη διαδικασία έγκρισης σε ο,τι αφορά τα περιφερειακά χωροταξικά σχέδια. Γιατί αναφέρεται ότι αν δεν εγκριθούν από το περιφερειακό συμβούλιο εντός διμήνου, θεωρούνται εγκεκριμένα.

Στο Άρθρο 11 δεν ενσωματώθηκε η πρόταση της ΚΕΔΕ να προαπαιτείται η σύμφωνη γνώμη του Δημοτικού Συμβουλίου για την έγκριση Ειδικών Πολεοδομικών Σχεδίων. Ούτε λήφθηκαν υπόψη οι επιφυλάξεις μας για τις εκθέσεις αξιολόγησης από την Περιφέρεια, με δεδομένο ότι θα επιβαρύνουν τους χρόνους και τις μη στελεχωμένες υπηρεσίες, χωρίς παραγωγικό αποτέλεσμα. Άρθρο 13 δεν ενσωματώθηκε η πρόταση της ΚΕΔΕ ούτε σε αυτή την περίπτωση. Αφορά τα ρυμοτομικά σχέδια που σύμφωνα με το νομοσχέδιο δεν εγκρίνονται με Προεδρικό Διάταγμα αλλά με απόφαση του Συντονιστή Αποκεντρωμένης Διοίκησης. Επίσης το νομοσχέδιο αναφέρει ότι τα ρυμοτομικά σχέδια εφαρμογής μπορούν να εκπονούνται από τον Υπουργό ή την Αποκεντρωμένη, με κίνηση της διαδικασίας από αυτούς και με απλή ενημέρωση του οικείου Δήμου.

Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να εγκρίνονται Ρυμοτομικά Σχέδια Εφαρμογής χωρίς τη σύμφωνη γνώμη του Δημοτικού Συμβουλίου, καθώς και του Τοπικού Συμβουλίου της Δημοτικής Ενότητας. Η διαδικασία διαβούλευσης των Ρυμοτομικών Σχεδίων Εφαρμογής πρέπει να γίνεται από τον εκάστοτε Δήμο.

Το άρθρο 14 που αφορά τον χαρακτηρισμό δημοτικών οδών καταργείται. Καμία διάταξη δεν λέει ποιός έχει την ευθύνη της συντήρησης”.

Θαλάσσιος χωροταξικός σχεδιασμός

Σαφείς είναι οι θέσεις της ΠΕΔ Ν. Αιγαίου και σχετικά με τον θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό.

“Στο Αρθρο 19 δεν εισακούστηκε η πρόταση της ΚΕΔΕ. Σημαντική καινοτομία ο θαλάσσιος χωροταξικός σχεδιασμός που συμπεριλαμβάνει και τον τουρισμό και τους λιμένες, με καταληκτική ημερομηνία να έχει ολοκληρωθεί τον Μάρτιο 2021! Ούτε ακτομηχανικές μελέτες δεν θα έχουν προλάβει να εκπονηθούν. Φυσικά σε όλη τη διαδικασία εκπόνησης Θαλάσσιου Χωροταξικού Σχεδιασμού πουθενά δεν συμμετέχει φορέας καμίας βαθμίδας της Αυτοδιοίκησης!”.

Ζουμ στις απαραίτητες αλλαγές για την εκτός σχεδίου δόμηση

Ξεκάθαρα είναι τα αιτήματα και οι θέσεις των Δήμων όσον αφορά την εκτός σχεδίου δόμηση: “Το Άρθρο 28 καταργείται. Αφορά όλη την Ελληνική Επαρχία σε ο,τι αφορά την εκτός σχεδίου δόμηση. Η δική μας πρόταση ήταν η εφαρμογή των νέων διατάξεων για την εκτός σχεδίου δόμηση να αρχίσει μετά την ολοκλήρωση του κτηματολογίου και την ανάρτηση των δασικών χαρτών στο σύνολο της επικράτειας.

Άρθρο 34 (40) --> μη ενσωμάτωση πρότασης ΚΕΔΕ που τόνιζε πως με δεδομένο ότι για την εκτός σχεδίου δόμηση οι παρεκκλίσεις αρτιότητας οι οποίες είχαν θεσπισθεί με προγενέστερες διατάξεις απέχουν κατά πολύ από αυτές που προβλέπεται από το νέο νομοσχέδιο (γήπεδα 750 τ.μ. έχουν μέχρι και σήμερα δυνατότητα αξιοποίησης Π.Δ. 270/1985), θα πρέπει να δοθεί ικανοποιητικός χρόνος μετάβασης ούτως ώστε να δοθεί η δυνατότητα αξιοποίησης ιδιοκτησιών καθότι μετά την εφαρμογή του νέου νόμου η ιδιοκτησία σε πολλές των περιπτώσεων τείνει να μπει σε αχρησία. Ως μεταβατικός χρόνος προτείνεται τουλάχιστον αυτός των 5 ετών. Σε περίπτωση όπου παραμείνει αυτός των 2 ετών θα πρέπει να συμπεριληφθεί ότι ο χρόνος ο οποίος που θα απαιτηθεί για διάφορες εγκρίσεις-βεβαιώσεις φορέων δεν προσμετράται στο χρονικό διάστημα των 2 ετών”.

Αρχιτεκτονικό Συμβούλιο και άδειες δόμησης

“Άρθρο 41 (47) Δεν ενσωματώθηκε επίσης η πρόταση της ΚΕΔΕ Προτείναμε άνω των 10.000 τ.μ. (αντί των 5.000 τ.μ. που προτείνει το νομοσχέδιο), οι πλατείες, οι κοινόχρηστοι χώροι και τα κτίρια να περνάνε από το Κεντρικό Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής

Στο άρθρο Άρθρο 45 (54) δεν ενσωματώθηκαν οι προτάσεις της ΚΕΔΕ και μάλιστα εντάχθηκαν επαχθέστερες συνθήκες σε ο,τι αφορά την προέγκριση οικοδομικής άδειας. Οι χρόνοι ελέγχου οι οποίοι προβλέπονται κρίνονται πρακτικά ανεφάρμοστοι. Εμείς προτείναμε: Οι προβλεπόμενοι χρόνοι διενέργειας ελέγχων από τις Υπηρεσίες Δόμησης αποδεικτικών καταβολής των απαιτούμενων εισφορών και κρατήσεων του έργου υπέρ του Δημοσίου, του οικείου Δήμου και του e-ΕΦΚΑ να γίνεται σε 5 εργάσιμες ημέρες αντί των 3 ημερών. Σε αντίθεση περίπτωση να νομοθετηθεί μία ενιαία οδηγία υποβολής των σχετικών στοιχείων ούτως ώστε να διευκολύνει στο βέλτιστο δυνατόν τους σχετικούς ελέγχους. Στο Άρθρο 47 (56) --> Δεν ενσωματώθηκε η πρόταση της ΚΕΔΕ, ωστόσο, προβλέπεται έλεγχος προϋπολογισμού.

Στα Άρθρα 51-52 (68-69) --> Δεν ενσωματώθηκε η πρόταση της ΚΕΔΕ όπου αναφέρονταν ότι η σύμφωνη γνώμη του εκάστοτε Δημοτικού Συμβουλίου πρέπει να είναι απαραίτητη προϋπόθεση για τη δημιουργία Ζώνης Υποδοχής Μεταφοράς Συντελεστού Δόμησης, ακόμη και σε περιπτώσεις του Ειδικού Σχεδίου Χωρικής Ανάπτυξης του Δημοσίου Ακινήτου (ΕΣΧΑΔΑ).

Στα Άρθρα 70-73 (88-91) --> Δεν ενσωματώθηκε η πρόταση της ΚΕΔΕ. Εδώ θεσπίζεται η αυτοδίκαιη άρση απαλλοτρίωσης αν έχουν παρέλθει μόνο 5 χρόνια από την κύρωση σχετικής πράξης εφαρμογής ή αναλογισμού ή 15 χρόνια από την πρώτη έγκριση ρυμοτομικού σχεδίου ή 18 μήνες από τον καθορισμό τιμής μονάδας!.

Ειδικότερα οι προτάσεις μας για το Άρθρο 70 και Άρθρο 71 ήταν: 1. Σε καμία περίπτωση δεν μπορούν να μειώνονται οι κοινωφελείς - κοινόχρηστοι χώροι, οι οποίοι χαρακτηρίζονται από την αρχική ένταξη του σχεδίου. Σε περίπτωση που ο προϋπολογισμός του Δήμου δεν μπορεί να καλύψει το κόστος της απαλλοτρίωσης, το κράτος οφείλει να εξασφαλίσει τους πόρους από το Πράσινο Ταμείο. 2. Σε περίπτωση που ο σκοπός της αναγκαστικής απαλλοτρίωσης εξυπηρετεί ανάγκες υπερτοπικού χαρακτήρα, του Δήμου και όχι μόνο, οι οποίες αιτιολογούνται με βάση τον υπερκείμενο σχεδιασμό, μπορούν να ενταχθούν στην παραπάνω περίπτωση. Στο Άρθρο 73: Να γίνει πρόβλεψη για τη δυνατότητα αποζημίωσης ιδιοκτήτη από την τράπεζα γης του Δήμου από οποιαδήποτε Πολεοδομική Ενότητα, εντός των ορίων του ιδίου Δήμου, εφόσον έχουν εκπληρωθεί οι ανάγκες αποζημίωσης, με προτεραιότητα τους ιδιοκτήτες εντός της ίδιας Πολεοδομικής Ενότητας”.

Απαλλοτριώσεις και Πράσινο Ταμείο

“Άρθρο 75 (93): Μη ενσωμάτωση πρότασης ΚΕΔΕ Αφορά τη διάταξη ότι το Πράσινο Ταμείο θα χρηματοδοτεί απαλλοτριώσεις μόνο για ένα έτος ακόμη.

Προφανώς η χρηματοδότηση από το Πράσινο Ταμείο θα πρέπει να είναι στο διηνεκές και μέχρι εξάντλησης των αποθεματικών του. Τα δε αποθεματικά του, που στο μεγαλύτερο μέρος τους αναλώθηκαν για την αποπληρωμή των δανείων της χώρας, να επιστραφούν σταδιακά σε αυτό. Εξ άλλου στο νόμο θεσπίζεται ειδικό πρόσθετο τέλος 5% στην έκδοση οικοδομικών αδειών. Το τέλος αυτό θα πρέπει να επεκταθεί σε όλες τις μεγάλες επενδύσεις και να διατεθεί στο Πράσινο Ταμείο ως αντιστάθμισμα της ανάλωσης των κονδυλίων του για λόγους αλλότριους της περιβαλλοντικής αναβάθμισης. Άρθρο 86 (105): Επίσης δεν ενσωματώθηκε η πρόταση της ΚΕΔΕ: α) Η τοποθέτηση των κτιρίων να μην διαχωρίζεται σε 2 περιπτώσεις και να τα κτίρια να τοποθετούνται ελεύθερα στο οικόπεδο ανεξαρτήτως του χρόνου ένταξης της περιοχής στο σχέδιο, ήτοι όπου το κτίριο δεν εφάπτεται με τα πίσω όρια του οικοπέδου αφήνεται απόσταση Δ και, οπού δεν εφάπτεται, με τα πλάγια όρια του οικοπέδου αφήνεται απόσταση δ. β) Να διευκρινιστεί ότι το μήκος πλευράς των 9 μέτρων μπορεί να εφαρμοσθεί ακόμη και στην περίπτωση όπου εξασφαλίζεται μήκος 9 μέτρων κατά την άλλη πλευρά του κτιρίου, και τούτο διότι σχετική εγκύκλιος του ΥΠΕΚΑ δεν το επιτρέπει, με αποτέλεσμα να προκύπτουν κτίρια με μήκος πλευράς 5 μέτρων και τα οποία κάθε άλλο παρά λειτουργικά μπορεί να είναι”.

Τέλος, η ΠΕΔ επισημαίνει πως, σε ο,τι αφορά το συγκεκριμένο νομοσχέδιο και τα Άτομα με Αναπηρία, δυστυχώς, “Δεν προβλέπονται τα ζητήματα εξυπηρέτησης και εξασφάλισης απρόσκοπτης πρόσβασης στων ΑμεΑ σε όλα τα επίπεδα σχεδιασμού με βάση τις αρχές της αειφορίας και της ισότητας των πολιτών”.

“Το ΥΠΕΝ να αναθεωρήσει”

Στην εισήγηση του σοβαρού θέματος στη σημερινή συνεδρίαση της ΠΕΔ Ν. Αιγαίου, τονίζεται πως, δυστυχώς, “Έπειτα από πολλές συναντήσεις και συζητήσεις επί του θέματος με τον Υπουργό κ. Κωστή Χατζηδάκη, τον Υφυπουργό κ. Οικονομου και τον Γ.Γ. χωροταξίας και αστικού περιβάλλοντος κ. Θύμιο Μπακογιαννη οι οποίοι μας διαβεβαίωσαν πως θα λάμβαναν σοβαρά υπόψη τις παρατηρήσεις μας, είναι τουλάχιστον απογοητευτικό και αποτελεί απαξίωση προς το όργανο της ΚΕΔΕ το γεγονός ότι αγνοήθηκαν συνολικά οι προτάσεις μας”.

Ως εκ τούτου, η ΠΕΔ Ν. Αιγαίου υποστηρίζει πως, “Το ΥΠΕΝ έπρεπε να αναθεωρήσει και εφόσον προβεί στις ουσιαστικές αλλαγές του νομοσχεδίου, να το καταθέσει εκ νέου στη Βουλή προς ψήφιση”.