«Η Γυάρος κοκκίνισε ξανά από ζωή και όχι από θάνατο»

Παρουσία πλήθους κόσμου, απογόνους των κρατουμένων, επιζησάντων του κολαστηρίου των φυλακών της Γυάρου, του Γ.Γ. του ΚΚΕ, αλλά και επισήμων προσκεκλημένων, πραγματοποιήθηκε η εκδήλωση για τα αποκαλυπτήρια του γλυπτού “Ρωγμή”, ένας φόρος τιμής στους αγωνιστές που φυλακίστηκαν, βασανίστηκαν και έχασαν τη ζωή τους στο “Θανατονήσι”.

Σε κλίμα έντονης συγκίνησης, υπό το βάρος της ιστορίας του τόπου, πραγματοποιήθηκαν τα αποκαλυπτήρια του γλυπτού του Α. Μυρωδιά “ΡΩΓΜΗ”, προς τιμήν των αγωνιστών, που βίωσαν την “κόλαση” των φυλακών της Γυάρου, σε μία εκδήλωση που διοργάνωσε η Κεντρική Επιτροπή του ΚΚΕ. Παρόντες εκατοντάδες πολίτες, παλιοί εξόριστοι, απόγονοι κρατουμένων στις φυλακές, καθώς επίσης ο Γενικός Γραμματέας του ΚΚΕ, κ. Δημήτρης Κουτσούμπας, κομματικά στελέχη και εκπρόσωποι φορέων.

Στην εκδήλωση έδωσαν το “παρών”, ως προσκεκλημένοι της Κ.Ε. του ΚΚΕ, δεδομένου ότι η Γυάρος ανήκει διοικητικά στο Δήμο Σύρου – Ερμούπολης και αποτίοντας φόρο τιμής με κατάθεση λουλουδιών στο μνημείο, ο Δήμαρχος Σύρου – Ερμούπολης, κ. Νίκος Λειβαδάρας, συνοδευόμενος από τον Αντιδήμαρχο Τεχνικών Υπηρεσιών, κ. Μηνά Αληφραγκή. Στη Γυάρο βρέθηκαν επίσης, ο επικεφαλής της Λαϊκής Συσπείρωσης Σύρου – Ερμούπολης, κ. Νικόλας Καΐλης και εκπρόσωποι της Κ.Ο. Σύρου του ΚΚΕ.

Σύμβολο αντιδιαστολής και πάλης

Τους τελευταίους μήνες του 2017, η Κ.Ε. του ΚΚΕ προκήρυξε πανελλήνιο καλλιτεχνικό διαγωνισμό δημιουργίας γλυπτών μνημείων για τους ιστορικούς μαρτυρικούς τόπους εξορίας και φυλακών της Μακρονήσου και της Γυάρου.

Το γλυπτό, που κέρδισε την πρώτη θέση, για τη Γυάρο, ήταν η “ΡΩΓΜΗ” του Αντώνη Μυρωδιά. Ο ίδιος ο γλύπτης είχε σημειώσει, πως «στο "σώμα" του είναι καρφωμένα εικοσιένα (όσα και τα χρόνια λειτουργίας των κολαστηρίων) πρίσματα, θραύσματα από υλικό ανοξείδωτο, μόνιμα λαμπερό και αναλλοίωτο στο χρόνο. Είναι η αντιδιαστολή: Το φωτεινό μέλλον, λαμπερό στην αντίθεση με το ζοφερό, διαβρωμένο παρελθόν (...). Οι "Ρωγμές" με τις έντονες εξάρσεις προσδίδουν έντονα δραματικό χαρακτήρα στην πάλη μεταξύ των δύο ιδεολογιών. Τα πρίσματα και το αναλλοίωτο υλικό τους είναι η αναφορά στους κρατούμενους κομμουνιστές που υπέφεραν, βασανίστηκαν ή έχασαν τη ζωή τους για τις ιδέες τους, παρέμειναν ωστόσο αμετακίνητοι σε αυτές».

«Κάθε Συριανός έχει μία ιστορία ν'αφηγηθεί για τους κρατούμενους»

Ο επικεφαλής της Λαϊκής Συσπείρωσης Σύρου – Ερμούπολης, κ. Καΐλης, με αφορμή την παρουσία του στην εκδήλωση τόνισε, πως «το Σάββατο πραγματοποιήθηκε η εκδήλωση της ΚΕ του ΚΚΕ στη Γυάρο, για το μνημείο που έστησε προς τιμήν των αγωνιστών που φυλακίστηκαν, εξορίστηκαν, βασανίστηκαν, πέθαναν στο νησί. Στον τόπο που “στων φρουρών το πείσμα” ο άνθρωπος νίκησε. Εκεί που το κόκκινο της ελπίδας νίκησε τη μαυρίλα της βαρβαρότητας. Κόντρα στο δύσκολο καιρό, φτάσαμε στο νησί και πατήσαμε το χώμα, που για 21 χρόνια ποτίζονταν με αίμα οι αγέραστες ρίζες των αγώνων του λαού μας, μεγαλώνοντας περισσότερο το μπόι της ζωής. Κοινή υπόσχεση όλων μας μπροστά στο μνημείο τους, πως δεν θα ξεχάσουμε, πως θα συνεχίσουμε, θα διαβούμε το μέλλον με τις δικές τους παρακαταθήκες για ένα καλύτερο αύριο, στον αγώνα για τη ζωή που μας αξίζει».

Αντίστοιχα, από την Κ.Ο. Σύρου του ΚΚΕ, επισημάνθηκε, πως «με ιδιαίτερη χαρά και συγκίνηση η Κομματική Οργάνωση Σύρου του ΚΚΕ συμμετείχε στην εκδήλωση της Κεντρικής Επιτροπής του ΚΚΕ στη Γυάρο για τα αποκαλυπτήρια του μνημείου προς τιμήν όλων όσων εξορίστηκαν, φυλακίστηκαν πάνω στο θανατονήσι όπως το ονόμασαν οι 25.000 κομμουνιστές και άλλοι αγωνιστές που εκτοπίστηκαν εκεί στα 21 χρόνια λειτουργίας του. Κάθε συριανός έχει μια μνήμη, μια ιστορία να αφηγηθεί για κρατούμενους που μεταφέρονταν ημιθανείς μέσα σε βάρκες στο νοσοκομείο της Σύρου ώστε να μην καταγραφούν ως νεκροί στην εξορία, για συμπολίτες μας συριανούς που με τον έναν ή τον άλλον τρόπο βοήθησαν τους φυλακισμένους. Μετά από σχεδόν 2 ώρες δύσκολου ταξιδιού, όλοι όσοι πατήσαμε στο νησί εκπληρώσαμε ένα χρέος, να τιμήσουμε όλους αυτούς τους αλύγιστους της ταξικής πάλης. Η Γυάρος κοκκίνισε ξανά όχι όμως από το αίμα των νεκρών και των βασανισμένων, κοκκίνισε από ζωή και όχι από θάνατο. Με το βλέμμα στραμμένο στη θυσία τους, συνεχίζουμε τον αγώνα τους, με όλες μας τις δυνάμεις θα επιμένουμε να ανοίγουμε ρωγμές στο σάπιο καπιταλιστικό σύστημα, μέχρι να γίνει ο λαός αφέντης στον τόπο του, μέχρι την τελική νίκη για τον σοσιαλισμό-κομμουνισμό».

“Να δημιουργούνται Ρωγμές στο σύστημα μέχρι την ανατροπή του”

Στην ομιλία του, ο Γενικός Γραμματέας του ΚΚΕ, κ. Δημήτρης Κουτσούμπας καλωσόρισε τους συντρόφους, τους πρώην κρατουμένους και τους απογόνους των “αλύγιστων της ταξικής πάλης”, «σ' αυτόν τον τόπο, τον δύστοπο, τον δύσκολο ακόμα και να φτάσεις εδώ. Τον τόπο που επέλεξε η αστική τάξη της χώρας μας, την περίοδο της ένοπλης ταξικής αναμέτρησης 1946 - 1949 και μετά, στις άλλες δύο περίοδες λειτουργίας αυτής της φυλακής ως και το 1974, για να τσακίσει, όπως ήλπιζε, πρωτοπόρους αγωνιστές, τους κομμουνιστές πριν απ' όλους. Να τους τσακίσει το κορμί και την ψυχή. Μα όσο κι αν άλεσε τα κόκαλά τους, δεν τα κατάφερε. Μάρτυρες όλοι όσοι επέζησαν, πολλοί είναι σήμερα μαζί μας εδώ. Σκύβουμε ευλαβικά σ' αυτόν τον τόπο του μαρτυρίου. Στοχαζόμαστε, φέρνουμε στο νου, έναν προς έναν τους αλύγιστους της ταξικής πάλης. Ορκιζόμαστε, να τραβάμε διαρκώς μπροστά, να χαράζουμε βήμα το βήμα, τον ίδιο δρόμο που εκείνοι βάδισαν. Ορθοστατούντες και ορθοβαδίζοντες. Για να χαράξει η μέρα που θα είναι παρελθόν το σύστημα της εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο. […] Είμαστε εδώ, για να ακουμπήσουμε στον ίδιο τοίχο που ακουμπήσανε και οι σύντροφοί μας. Είμαστε εδώ, αντλώντας δύναμη για τις μάχες που είναι μπροστά. Σπουδάζουμε, εδώ, στον τόπο του μαρτυρίου, το μάθημα της ανειρήνευτης, της ανυποχώρητης πάλης. Αυτές, οι είκοσι μία ρωγμές στο μνημείο, όσα και τα χρόνια λειτουργίας της φυλακής, μας δείχνουν το δρόμο».

Ο κ. Κουτσούμπας ανέφερε επίσης, πως «η Γυάρος, όπως και η Μακρόνησος και οι άλλοι τόποι εξορίας και φυλακής, διδάσκουν τη σημασία και την αξία του ηρωισμού σε δύσκολες και αντίξοες συνθήκες, που απαιτούν την υπέρβαση και την αγνόηση του ίδιου του φόβου του θανάτου.

Διδάσκουν σε ποιο έδαφος καλλιεργείται η αξία της ατομικής αξιοπρέπειας, της αγωνιστικής αξιοπρέπειας. […] Δεν ξεχνάμε, λοιπόν, γιατί λαός χωρίς μνήμη, λαός χωρίς μέλλον».

Όπως επεσήμανε ο Γ.Γ. του ΚΚΕ, «η Γυάρος δεν ξεπήδησε απ το πουθενά. Ο εμφύλιος πόλεμος δεν περιορίστηκε μόνο στις πολεμικές συγκρούσεις. Το κράτος, ως μηχανισμός καταστολής, προσάρμοσε όλες του τις λειτουργίες, με τέτοιο τρόπο, ώστε να συντρίψει στρατιωτικά, πολιτικά και ιδεολογικά τις αγωνιζόμενες λαϊκές δυνάμεις. […] Το χτίσιμο αυτής της φυλακής ήταν ανάγκη της αστικής τάξης για να στεριώσει την εξουσία της, τότε, το 1947, που ο αγώνας του ΔΣΕ είχε ήδη μπει σε νέα, αναβαθμισμένη φάση και ήταν φανερό ότι η ταξική σύγκρουση θα έφτανε μέχρις εσχάτων”.

Ο κ. Κουτσούμπας πραγματοποίησε αναδρομή στη μαύρη ιστορία της Γυάρου, ενώ σημείωσε, ότι «οι εξόριστοι που πέρασαν από τη Γυάρο, στην πρώτη περίοδο λειτουργίας της, ανέρχονταν σε 18.000. Συνολικά, μαζί με τις άλλες δύο περίοδες λειτουργίας της ως το 1974 ξεπέρασαν τις 25.000. Προκειμένου να αποσπάσουν από τους κρατούμενους δηλώσεις αποκήρυξης του ΚΚΕ, ασκήθηκε εξοντωτική σωματική και ψυχολογική βία, που έπαιρνε τη μορφή οργανωμένων βασανιστηρίων και αγγαρειών».

Αφού αναφέρθηκε αναλυτικά στα εξοντωτικά βασανιστήρια, που υπέμειναν οι εξόριστοι φυλακισμένοι, σημείωσε επίσης, πως «οι παράνομοι πυρήνες του ΚΚΕ λειτούργησαν αποτελεσματικά ανάμεσα στους εξόριστους και στο νησί της Γυάρου. Ήδη από τον πρώτο χρόνο λειτουργίας του στρατοπέδου εμφανίζονται οι πρώτοι παράνομοι πυρήνες του ΚΚΕ στον Α΄ Όρμο και οι πρώτες κομματικές εντολές και κατευθύνσεις. Στόχοι των κομματικών πυρήνων υπήρξαν: Η μαζική αντιμετώπιση της βίας και των μέτρων που λαμβάνονταν από τον ταξικό αντίπαλο, ο συντονισμός της εσωτερικής ζωής και η κατατόπιση και ενημέρωση των εξόριστων για τις πολιτικές εξελίξεις στη χώρα, αλλά και διεθνώς. Στη Γυάρο, κάτω από την καθοδήγηση του ΚΚΕ, η αντίσταση των εξόριστων στη βία υπήρξε σθεναρή».

Καταλήγοντας, ο Γ.Γ. του ΚΚΕ τόνισε, πως «βρισκόμαστε σήμερα εδώ επισημαίνοντας μέσα και από τον συμβολισμό που περιέχει αυτό το μνημείο, την δυνατότητα να συνεχίσουν να δημιουργούνται Ρωγμές σ' αυτό το σύστημα μέχρι την οριστική ανατροπή του. Είναι ανάγκη των καιρών. Τούτες εδώ οι ανεξίτηλες στο χρόνο ρωγμές στο μνημείο, έρχονται να δηλώσουν ποιος έχει το δίκιο και ποιος το άδικο. Έρχονται να μας πουν για την αξία του να αγωνίζεσαι όταν όλα μοιάζουν μαύρα, να στέκεσαι ορθός, να συντρίβεις εν τέλει τον δυνάστη σου».

Παραλαμβάνουμε την κληρονομιά τους και συνεχίζουμε πάντα μπροστά...

Από το ΚΚΕ Θήρας εκδόθηκε η εξής ανακοίνωση:

Από τις συγκινητικές στιγμές που ζήσαμε στην εκδήλωση της ΚΕ του ΚΚΕ στη Γυάρο

«Μπρος για τη νίκη, για το Κόμμα πάντα εμπρός...»

Με αυτό το τραγούδι να μας συντροφεύει αντικρίζουμε τη Γυάρο... μετά από 4 ώρες ενός κουραστικού ταξιδιού, μια μάχη με τα κύματα με κόντρα τον καιρό. Οι κόκκινες σημαίες υψώνονται. Καθένας προσπαθεί να δει, να αντιληφθεί πώς είναι τούτο το νησί, που το ονόμασαν θανατονήσι, που από τα χώματά του πέρασαν πάνω από 25000 κομμουνιστές και άλλοι αγωνιστές στα 21 χρόνια λειτουργίας του.

«Ποιος όρμος να είναι αυτός; Πού να βρίσκεται η συκιά;». Ακούμε να αναρωτιούνται νεολαίοι που έδωσαν το παρών στην εκδήλωση. «Να σε λίγο θα δεις πού ήταν οι σκηνές μας. Όλη η πλαγιά ήταν γεμάτη σκηνές»! Λέει συγκινημένα ένας σύντροφος που ήταν εξόριστος, κατά τη διάρκεια της 7ετίας. «Και εμένα από εδώ πέρασε ο παππούς μου. Ήρθαμε κι εμείς να περπατήσουμε σε αυτά τα μέρη. Να τιμήσουμε όλους όσοι κράτησαν ψηλά τη σημαία όλα αυτά τα χρόνια. Και τώρα η σκυτάλη περνά στα δικά μας χέρια. Τι σημαίνει αυτό; Να σταθούμε αντάξιοι...».

«Δε σας ξεχνάμε. Δόξα και τιμή στους αγωνιστές της Γυάρου».  

Με αυτό το πανό να δεσπόζει στους τοίχους των φυλακών στη Γυάρο και με την κόκκινη σημαία να ανεμίζει περήφανα, με τη «Ρωγμή» να κυριαρχεί, το ΚΚΕ τίμησε τους αλύγιστους της ταξικής πάλης, όλους όσοι φυλακίστηκαν, εξορίστηκαν, βασανίστηκαν ή άφησαν τη ζωή τους σε αυτόν τον ξερότοπο καταμεσής του Αιγαίου. Απέναντι ακριβώς από το κτίριο των φυλακών, δεσπόζει το μνημείο του ΚΚΕ, που τα αποκαλυπτήρια του έγιναν σε αυτή την εκδήλωση, η «Ρωγμή», που τονίζει ότι οι αγώνες και οι θυσίες δεν πάνε χαμένες, αλλά μπαίνουν σφήνα στο άδικο σύστημα.

Στην εκδήλωση που διοργάνωσε η Κεντρική Επιτροπή του ΚΚΕ, μίλησε ο ΓΓ της ΚΕ, Δημήτρης Κουτσούμπας, ενώ απηύθυναν χαιρετισμό ο Δημήτρης Γόντικας, μέλος της ΚΕ και ο Αντώνης Μυρωδιάς, γλύπτης που φιλοτέχνησε το μνημείο «Ρωγμή».

Στο τέλος της εκδήλωσης, στεφάνια στο μνημείο κατέθεσαν εκ μέρους του ΚΚΕ, ο ΓΓ της ΚΕ, Δημήτρης Κουτσούμπας και εκ μέρους της ΚΝΕ ο Νίκος Αμπατιέλος, Γραμματέας του ΚΣ. Στη συνέχεια, έγινε προσκλητήριο νεκρών, τηρήθηκε ενός λεπτού σιγή και η εκδήλωση ολοκληρώθηκε με τη Διεθνή στέλνοντας το μήνυμα:

«Είμαστε εδώ, για να ακουμπήσουμε στον ίδιο τοίχο που ακουμπήσανε και οι σύντροφοί μας.

Είμαστε εδώ, αντλώντας δύναμη για τις μάχες που είναι μπροστά. Σπουδάζουμε, εδώ, στον τόπο του μαρτυρίου, το μάθημα της ανειρήνευτης, της ανυποχώρητης πάλης. Αυτές, οι είκοσι μία ρωγμές στο μνημείο, όσα και τα χρόνια λειτουργίας της φυλακής, μας δείχνουν το δρόμο.

Όσο ισχυρός και να είναι ο αντίπαλος. Όσο βάναυσος. Εμείς θα νικήσουμε. Εμείς θα ανοίγουμε κάθε μέρα, κάθε ώρα, και μια καινούργια ρωγμή σε αυτό το σάπιο σύστημα, ώσπου να καταρρεύσει μέσα από τις ίδιες τις αντιφάσεις του, κάτω από τα σφοδρά χτυπήματα της επαναστατημένης εργατικής τάξης και των συμμάχων της. Για αυτό είμαστε εδώ. Να βεβαιώσουμε τους συντρόφους που χάθηκαν σε άνιση μάχη κι αγώνα, πως όχι μόνο τίποτα δεν πάει χαμένο μα και πως ακριβώς η θυσία τους είναι το λίπασμα στους αγώνες που έρχονται» (Από την ομιλία του ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ Δημήτρη Κουτσούμπα στην εκδήλωση για την αποκάλυψη του μνημείου «Ρωγμή» στη Γυάρο)