Οι «πληγές» της Σερίφου

Την ίδια ώρα που η Σέριφος μετράει τις πληγές της, μετά την καταστροφική πυρκαγιά που ξέσπασε την περασμένη Πέμπτη, κατακαίγοντας επί τρεις ημέρες το νοτιοδυτικό τμήμα του νησιού, πληθαίνουν τα ερωτηματικά αναφορικά με τα αίτια της φωτιάς, σε μια περιοχή η οποία είναι ενταγμένη στο δίκτυο Natura.

Σενάριο συνωμοσίας ή πραγματικότητα, το ζήτημα είναι ότι μόλις έσβησαν οι φλόγες και καταλάγιασε η αγωνία κατοίκων και φίλων της Σερίφου, «πήρε φωτιά» το διαδίκτυο, με χρήστες σελίδων κοινωνικής δικτύωσης να υπονοούν σύνδεση της πυρκαγιάς με εκκρεμή αιτήματα εταιρίας που δραστηριοποιείται στον χώρο των μεταλλευτικών ερευνών και της εξόρυξης μεταλλευμάτων, τα οποία βρίσκονται προς επεξεργασία στις αρμόδιες υπηρεσίες της Περιφέρειας και των Υπουργείων.

Η καταγραφή των ζημιών

Οι σκηνές αλλοφροσύνης κατοίκων και επισκεπτών, που αποτυπώθηκαν σε φωτογραφίες και βίντεο που κατάκλυσαν τα ηλεκτρονικά και έντυπα Μέσα, δεν πλησιάζουν καν στον πραγματικό τρόμο που βίωσαν όσοι βρίσκονταν στο νησί και στην αγωνιώδη μάχη που δόθηκε για την κατάσβεση της πυρκαγιάς.

Την Κυριακή μετέβη στο νησί το στέλεχος της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αιγαίου, κ. Νικόλαος Κωστόπουλος, και ο Προϊστάμενος του Τμήματος Τεχνικών Έργων της Περιφερειακής Ενότητας Μήλου της Περιφέρειας Ν. Αιγαίου, κ. Πέτρος Ηλιάκης, προκειμένου να καταγράψουν τις ζημιές. Οι πρώτες εκτιμήσεις κάνουν λόγο για απώλεια οικόσιτων ζώων και καταστροφή περίπου 17.000 στρεμμάτων κυρίως χορτολιβαδικής έκτασης και καλλιεργημένης γης, ενώ στις περιοχές Μεγάλο Λιβάδι, Μέγα Χωριό και Κούντουρο κατεγράφησαν οικήματα τα οποία έχουν υποστεί ζημιές. Παρά τις προσπάθειες πυροσβεστών και εθελοντών, στο Μεγάλο Λιβάδι το κτήριο της παλιάς αστυνομίας και το διατηρητέο κτίριο του Διοικητηρίου των Μεταλλείων παραδόθηκαν και αυτά στις φλόγες.

Σε χθεσινή ανακοίνωσή του ο Δήμαρχος Σερίφου, κ. Αντώνιος Αντωνάκης, απηύθυνε τις προσωπικές του ευχαριστίες αλλά και την ευγνωμοσύνη των κατοίκων του νησιού προς τις επίγειες και εναέριες δυνάμεις της πυροσβεστικής και τους εθελοντές, καλώντας φορείς, συλλόγους και ιδιώτες να στηρίξουν τους κατοίκους των περιοχών που επλήγησαν από την πυρκαγιά.

Σενάρια συνομωσίας;

Την κατάσβεση της φωτιάς ακολούθησε μια άτυπη συζήτηση σχετικά με τα αίτια αυτής, με χρήστες του διαδικτύου να δημοσιοποιούν την Κυριακή έγγραφα δημοσίων υπηρεσιών, που αφορούν σε εκκρεμή αιτήματα εταιρίας που έχει ζητήσει τη χορήγηση αδειών μεταλλευτικών ερευνών σε περιοχές της νότιας Σερίφου. Τον Μάρτιο ξένη εταιρία με έδρα το Λονδίνο υπέβαλε στο Τμήμα Χορήγησης Αδειών Ανάπτυξης, Ενέργειας και Φυσικών Πόρων της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου τέσσερις αιτήσεις, ζητώντας τη χορήγηση άδειας μεταλλευτικών ερευνών σε εκτενείς εκτάσεις της νότιας Σερίφου για τον εντοπισμό μετάλλων (σιδήρου, χαλκού, ψευδαργύρου, κασσιτέρου, μολύβδου, νικελίου, χρυσού, αργύρου, μαγνησίου, βαρίου, πυριτίου και μαγγανίου). Το αρμόδιο τμήμα της Περιφέρειας στις 4 Ιουνίου 2013 απέστειλε, προς μία σειρά συναρμόδιες υπηρεσίες, έγγραφο με το οποίο ζητά τη γνωμοδότησή τους επί των αιτημάτων της εταιρίας, ζητώντας να διερευνηθεί εάν υπάρχουν απαγορευτικοί λόγοι για την έκδοση των αδειών αυτών. Το έγγραφο άρχισε να κυκλοφορεί ευρέως στο διαδίκτυο συνοδευόμενο από σχόλια χρηστών που έθεταν ερωτήματα σχετικά με το «τυχαίο» της εκδήλωσης της εν λόγω πυρκαγιάς στο νησί.

Προστατευόμενη περιοχή Natura

Αρκετοί κάτοικοι και φορείς, πάντως, αντιδρούν στο ενδεχόμενο χορήγησης της άδειας μεταλλευτικών ερευνών στην εταιρία, θεωρώντας τις δραστηριότητες αυτές ως ασύμβατες με τη φυσιογνωμία της περιοχής. Η Νότια Σέριφος λόγω του συνδυασμού των γεωμορφολογικών και υδρογεωλογικών της σχηματισμών, είναι περιοχή ενταγμένη στο Ευρωπαϊκό Οικολογικό Δίκτυο Natura 2000 (GR4220009), διαθέτοντας 15 οικοτόπους μικρής έκτασης και πλούσια πανίδα προστατευόμενων και απειλούμενων ειδών αμφιβίων και ερπετών.

Εκτός αυτού, η ίδια περιοχή είναι υψηλής πολιτισμικής σημασίας αφού έχουν καταγραφεί δεκάδες προστατευόμενα μνημεία αρχαιολογικού και σπηλαιολογικού ενδιαφέροντος. Συνδυάζοντας το έντονο μορφολογικό της ανάγλυφο αλλά και τα αρχαία και ιστορικά της μνημεία, η περιοχή έχει αναγνωριστεί ως ιδιαίτερα μεγάλης αξίας που χρήζει ιδιαίτερης προστασίας.

Μάλιστα, τόσο με απόφαση του Υπουργού Αιγαίου από το έτος 2000 όσο και με προεδρικό διάταγμα του 2002 έχουν ρυθμιστεί οι όροι δόμησης και έχει εγκαθιδρυθεί στο νησί ειδικό καθεστώς προστασίας και διαχείρισης, βάσει του οποίου, σε ορισμένες περιοχές είναι απαγορευτική κάθε οικοδομική και τεχνική δραστηριότητα, όπως, για παράδειγμα, η διάνοιξη δρόμων.

Κάτοικοι και φίλοι της Σερίφου θεωρούν ότι η χορήγηση άδειας μεταλλευτικών ερευνών και δραστηριοτήτων σε οποιαδήποτε εταιρία θα έθετε βόμβα στα θεμέλια της βιώσιμης τουριστικής ανάπτυξης του νησιού, στοιχείο το οποίο συναρτάται, όπως εκτιμούν, με τη διατήρηση της φυσιογνωμίας του ακέραιης.