Μεταρρυθμίσεις στην Παιδεία από το νέο σχολικό έτος

Το σύνολο των αλλαγών στις οποίες προσανατολίζεται το υπουργείο Παιδείας, με κάποιες από αυτές να τεθούν προς υλοποίηση από τη νέα σχολική χρονιά, γνωστοποίησε ο υπουργός, Νίκος Φίλης, ενώ εντός του καλοκαιριού θα υπάρξουν οι πρώτες νομοθετικές ρυθμίσεις.

Με αλλαγές που αφορούν όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης προετοιμάζεται η επόμενη σχολική περίοδος 2016-2017, χωρίς όμως να επέρχονται άμεσες αλλαγές σε ότι αφορά στις πανελλήνιες εξετάσεις, τουλάχιστον για την επόμενη διετία, όπως κατέστησε σαφές ο υπουργός σε σχετική συνέντευξη του στον αθηναϊκό τύπο.

Ειδική αναφορά έκανε και στην αντιμετώπιση αναπληρωτών και μόνιμων εκπαιδευτικών, αλλά και σε ότι αφορά στις απαιτούμενες αλλαγές από τη ρύθμιση της ιδιωτικής εκπαίδευσης.

Να σταματήσει η «πολιτική ομηρεία» των αναπληρωτών

Ο υπουργός μίλησε για προγραμματισμό των προσλήψεων των αναπληρωτών εκπαιδευτικών, λέγοντας πως «Όταν έχεις χιλιάδες κενά εκπαιδευτικών, πρέπει να σχεδιάσεις εγκαίρως τις προσλήψεις αναπληρωτών. Αυτό σχεδιάζουμε τώρα δίνοντας τη μάχη να επιστρέψουν στις αίθουσες και εκπαιδευτικοί που ετεροαπασχολούνται σε διάφορες υπηρεσίες».

Έκρινε δε πως θεωρείται απαραίτητη αύξηση των δαπανών για την παιδεία, από το 2,8% του ΑΕΠ που δαπανάται σήμερα, ζητώντας να αυξηθούν οι δαπάνες στον μέσο όρο της Ευρωζώνης και όπως σημείωσε «αυτό θα εκφραστεί πρώτα με τους διορισμούς μόνιμου προσωπικού που θα κάνουμε του χρόνου, ώστε να σταματήσει και το καθεστώς της "πολιτικής ομηρείας" των αναπληρωτών».

Για τον αριθμό των αναπληρωτών που θα καλύψουν τις σχολικές ανάγκες είπε ότι «τέλος Ιουνίου θα τελειώσει ο προγραμματισμός και αναμένεται να είναι ανάλογος ο αριθμός με εκείνον των περασμένων χρόνων. Ξεκινάμε παράλληλα και διάλογο για τον διoρισμό του μόνιμου προσωπικού θέλοντας να ικανοποιήσουμε το αίτημα όσων εκπαιδευτικών δούλευαν για χρόνια, δίνοντας όμως την ευκαιρία και σε πτυχιούχους των τελευταίων ετών να δοκιμαστούν μέσα στις τάξεις».

Ενίσχυση του ολοήμερου σχολείου

Στα δημοτικά προωθείται η κατάργηση των επταώρων και η ενίσχυση του ολοήμερου σχολείου, ενώ θα υπάρξει και αύξηση των δωρεάν γευμάτων σε μαθητές.

Για την προεκπαιδευτική βαθμίδα ανέφερε ότι η προσπάθεια επικεντρώνεται στην ένταξη μεγαλύτερου αριθμού προνήπιων στα νηπιαγωγεία, σημειώνοντας πως πρόκειται για «σχέδιο σημαντικό, ειδικά σε συνθήκες οικονομικής κρίσης, που οι γονείς δεν μπορούν να πληρώνουν ιδιωτικούς παιδικούς σταθμούς».

Σε ότι αφορά στα ολοήμερα σχολεία είπε πως ιδρύεται ένας ενιαίος τύπος ολοήμερου Δημοτικού Σχολείου, «που εξασφαλίζει την εκπαιδευτική ισότητα για όλα τα παιδιά σε ολόκληρη τη χώρα. Εμπλουτίζονται τα προγράμματα όλων των σχολείων με νέα μαθήματα, που μέχρι σήμερα δίνονται μόνο στο ένα τρίτο των σχολείων. Για λόγους παιδαγωγικούς κάθε μέρα τα μαθήματα θα τελειώνουν στις 13.15, στο εξάωρο. Το επτάωρο, και μάλιστα σε κτήρια μη λειτουργικά, είναι εξοντωτικό για τα παιδιά. Μετά θα ακολουθεί το ολοήμερο μέχρι τις 4 το απόγευμα, στο οποίο δάσκαλος θα βοηθάει τα παιδιά στη μελέτη των μαθημάτων τους. Μας είπαν ότι καταργούμε το ολοήμερο, ενώ εμείς το αναβαθμίζουμε, γιατί μέχρι τώρα δεν ήταν εξασφαλισμένη η ύπαρξη δασκάλου για τη μελέτη. Επρόκειτο περισσότερο για φύλαξη και στην καλύτερη περίπτωση για δημιουργική απασχόληση. Πρέπει πάντως να σημειώσουμε ότι στην ελληνική οικογένεια δεν υπάρχει κουλτούρα ολοήμερου σχολείου. Μόνο το 10% των μαθητών και μαθητριών πηγαίνει στο ολοήμερο κι αυτοί όχι ολόκληρη τη χρονιά. Θέλουμε να λειτουργήσουμε το ολοήμερο για τα παιδιά των οικογενειών που οι γονείς τους εργάζονται ή είναι και οι δύο άνεργοι, καθώς και για μονογονεϊκές οικογένειες και τις ευπαθείς ομάδες. Η πρωινή ζώνη και φέτος θα λειτουργήσει εκεί όπου είναι αναγκαία».

Ειδική αναφορά έκανε και στην παροχή γευμάτων στα σχολεία λέγοντας ότι «Έχουμε ήδη σχεδιασμό με το υπουργείο Κοινωνικής Αλληλεγγύης να αυξηθούν από 12.000 παιδιά σήμερα, τα οποία σιτίζονται, σε υπερπολλαπλάσιο αριθμό που θα έχουν είτε γάλα είτε δεκατιανό είτε ζεστό φαγητό. Ξεκινάμε με τις περιοχές όπου υπάρχει αυξημένο ποσοστό φτώχειας».

Μείωση της διδακτέας ύλης στο γυμνάσιο

Παράταση του διδακτικού χρόνου στα γυμνάσια έως τον Μάιο, με εξορθολογιστική μείωση της διδακτέας ύλης και μείωση των μαθημάτων στις εξετάσεις προανήγγειλε ο κ. Φίλης.

Συγκεκριμένα είπε ότι «Τα Γυμνάσια έχουν κι αυτά καταντήσει εξεταστικά κέντρα. Αφενός υπάρχει καταιγισμός ωριαίων διαγωνισμάτων στα δύο πρώτα τρίμηνα, αφετέρου κλείνουν ένα μήνα νωρίτερα εξαιτίας των προαγωγικών και απολυτήριων εξετάσεων σχεδόν σε όλα τα μαθήματα. Η βασική παρέμβαση σε αυτή την κατεύθυνση θα είναι ο δραστικός περιορισμός των μαθημάτων που θα εξετάζονται στη λήξη της σχoλικής χρονιάς, ώστε να παραταθεί ο χρόνος διδασκαλίας τουλάχιστον μέχρι το τέλος του Μαΐου. Για να αλλάξει βέβαια η φυσιογνωμία των Γυμνασίων δεν αρκεί αυτό. Πρέπει να αναμορφωθεί το πρόγραμμα σπουδών, καθώς και ο τρόπος διδασκαλίας. Ως πρώτο βήμα θα δούμε, λοιπόν, από Σεπτέμβριο έναν εξορθολογισμό της διδακτέας ύλης. Θα επανεξεταστεί δηλαδή η σειρά προσέγγισης φαινομένων και εννοιών, θα αφαιρεθούν περιττές λεπτομέρειες ή αλληλοεπικαλύψεις μεταξύ μαθημάτων ή τάξεων. Ο εξορθολογισμός αυτός θα μειώσει την έκταση της ύλης, ώστε να είναι εφικτή η εμβάθυνση στα σημαντικά της σημεία και κυρίως να είναι εφικτή η διδασκαλία με ενεργητική συμμετοχή των παιδιών. Είναι προφανές ότι η μάθηση με ενεργητική εμπλοκή των μαθητών και των μαθητριών απαιτεί περισσότερο χρόνο από τις διαλέξεις των εκπαιδευτικών. Αυτόν τον επιπλέον χρόνο θέλουμε να εξασφαλίσουμε. Έτσι θα γίνει το μάθημα και ελκυστικότερο και αποδοτικότερο».

Η τρίμηνη βαθμολογία θα μετατραπεί σε τετράμηνη με επιμόρφωση των εκπαιδευτικών περί του συστήματος περιγραφικής αξιολόγησης, σύμφωνα με τον υπουργό, ο οποίος ενημέρωσε ότι «Φέτος θα λειτουργήσουν τετράμηνα στο Γυμνάσιο και όχι τρίμηνα. Είναι και αυτό ένα μέτρο που θα περιορίσει τον εξεταστικό φόρτο. Γιατί, ενώ μέχρι και τον Φεβρουάριο έπρεπε με το σύστημα των τριμήνων να έχουν πραγματοποιηθεί δύο ωριαία διαγωνίσματα ανά γνωστικό αντικείμενο, τώρα θα προβλέπεται μέχρι τον Ιανουάριο μόνο ένα. Ταυτόχρονα, οι εκπαιδευτικοί θα έχουν περισσότερο χρόνο για να γνωρίσουν τους μαθητές και τις μαθήτριές τους πριν καταθέσουν επίσημη βαθμολογία. Έτσι φέτος είναι εφικτό να προωθήσουμε την περιγραφική αξιολόγηση, πιλοτικά βέβαια, σε ορισμένα σχολεία, καθώς απαιτείται επιμόρφωση των εκπαιδευτικών και δοκιμή στην πράξη του συστήματος περιγραφικής αξιολόγησης που θα προτείνει το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής».

Προανήγγειλε δε την έναρξη ενός δημόσιου διαλόγου για τη γλωσσική διδασκαλία, με αφορμή την μειωμένη διδασκαλία της νέας ελληνικής γλώσσας έναντι των αρχαίων, που περιορίζει την εκφραστικότητα των παιδιών.

Ανέφερε ότι μέσα στις αλλαγές που θα πρέπει να συζητηθούν είναι και το «αν βοηθάει στο Γυμνάσιο τα παιδιά το να κάνουν πιο πολλές ώρες Αρχαία Ελληνικά στο πρωτότυπο κείμενο από Νέα Ελληνικά. Βοηθάει αυτό τους μαθητές στη διατύπωση των νοημάτων τους; Γιατί τα παιδιά δεν μπορούν να εκφραστούν ορθά; Γιατί επιβιώνει ο λειτουργικός αναλφαβητισμός; Ποιες είναι οι συνέπειες από το πολυπολιτισμικό -πολύγλωσσο περιβάλλον, αλλά κυρίως από την κυριαρχία της εικόνας, του λεγόμενου οπτικού πολιτισμού; Τέτοια και άλλα ερωτήματα θα απασχολήσουν τον επόμενο χρόνο έναν νέο δημόσιο διάλογο για τη γλωσσική διδασκαλία, ενώ στη συνέχεια ο διάλογος θα επεκταθεί και στην Ιστορία, τα Μαθηματικά, τις φυσικές επιστήμες».

Στα 14 χρόνια η υποχρεωτική εκπαίδευση

Σε ότι αφορά στα λύκεια, εξετάζεται η 14χρονη εκπαίδευση, με επέκταση του γυμνασιακού χρόνου στα 4 χρόνια και αναβάθμιση των Επαγγελματικών Λυκείων με την δημιουργία Ενιαίου Σχολείου Θεωρίας και Πράξης.

Συγκεκριμένα, όπως ενημέρωσε ο κ. Φίλης «Στόχος μας είναι η 14χρονη υποχρεωτική εκπαίδευση. Έχει κατατεθεί στον εθνικό διάλογο για την Παιδεία η πρόταση για ένα πρώτο βήμα επέκτασης της υποχρεωτικής εκπαίδευσης με τη θέσπιση ενός τετράχρονου Γυμνασίου. Η πρόταση αυτή θα μελετηθεί. Σίγουρα δε η προσπάθειά μας για αναβάθμιση των Επαγγελματικών Λυκείων είναι στην κατεύθυνση της ενίσχυσης της υποχρεωτικότητας του Λυκείου, με στόχο τον περιορισμό της μαθητικής διαρροής. Το ζήτημα του Λυκείου είναι πρόβλημα ουσίας, όχι τύπων. Κι αυτό γιατί τα παιδιά που επιλέγουν σήμερα τεχνική εκπαίδευση φοιτούν σε Λύκεια που μέχρι τώρα η πολιτεία δεν τα αντιμετώπιζε ως ισότιμα. Με την αναβάθμιση που επιχειρούμε προχωράμε προς το Ενιαίο Σχολείο Θεωρίας και Πράξης».

Πάντως σε ότι αφορά στις Πανελλήνιες εξετάσεις εισαγωγής στην τριτοβάθμια εκπαίδευση διαβεβαίωσε ότι δεν θα υπάρξει καμία αλλαγή για την επόμενη χρονιά που έρχεται, αφήνοντας όμως ανοιχτή την πρόβλεψη για τα επόμενα έτη καθώς σημείωσε ότι «Όποια ριζική αλλαγή θα γίνει θα αφορά τους μαθητές και τις μαθήτριες που θα έχουν τουλάχιστον δύο χρόνια μπροστά τους μέχρι την αποφοίτηση από το Λύκειο. Σε κάθε περίπτωση δεν θα αιφνιδιάσουμε γονείς και μαθητές».