Ασυμφωνία και πιέσεις

Υπό το πνεύμα της ασυμφωνίας κινούνται οι επαφές της τρόικας με την ελληνική κυβέρνηση, με την απαίτηση από πλευράς των δανειστών, της ολοκλήρωσης των προαπαιτούμενων για εξομοίωση των συντελεστών ΦΠΑ, αλλαγή του ασφαλιστικού και κυρίως κάλυψη του μεγάλου δημοσιονομικού κενού που προβλέπουν, με απώτερο στόχο την συνέχιση του καθεστώτος επιτήρησης της χώρας.

Οι διαπραγματεύσεις μεταξύ των εκπροσώπων των πιστωτών και του οικονομικού επιτελείου της κυβέρνησης είναι περισσότερο από τεταμένες, καθώς το υπουργείο Οικονομικών δεν μπορεί να συναινέσει σε υλοποίηση των προαπαιτούμενων, αφού η εφαρμογή νέων επώδυνων μέτρων θα επηρεάσει το πολιτικό κλίμα αρνητικά προς την κυβέρνηση, η οποία θέλει να διαφυλάξει τις πολιτικές ισορροπίες που θα κρίνουν την εκλογή προέδρου της Δημοκρατίας. Η επίτευξη της όποιας συμφωνίας με την τρόικα δείχνει να έχει ακόμα μακρύ δρόμο, καθώς οι μέχρι τώρα συζητήσεις έφεραν ένταση στις συνομιλίες μεταξύ των δύο πλευρών, με τις τηλεδιασκέψεις που πραγματοποιήθηκαν να καταλήγουν σε αδιέξοδο. Οι άκαρπες συνομιλίες δίνουν νέα μετάθεση στην ημερομηνία έλευσης των ελεγκτών, γεγονός που θα σημαίνει και καθυστέρηση της τελικής αξιολόγησης, χάνοντας έτσι την ευκαιρία για έναρξη των συνομιλιών για την μετά μνημονίου εποχή, που ευελπιστούσε η κυβέρνηση ότι θα ξεκινήσουν μετά το Eurogroup της 8ης Δεκεμβρίου. Εάν η συμφωνία επιτευχθεί μετά από αυτό, τότε θα δοθεί η δυνατότητα έκτακτης συνεδρίασης του πριν την προγραμματισμένη για τις 18 Δεκεμβρίου, Σύνοδο Κορυφής, στην οποία ο Έλληνας πρωθυπουργός θα κληθεί να δώσει απαντήσεις για όλα τα μη υλοποιήσιμα μέτρα. Στην περίπτωση που η ασυμφωνία μεταξύ των δύο πλευρών συνεχιστεί έως το τέλος του έτους, τότε η όποια συζήτηση για το χρέος θα πραγματοποιηθεί σε συνάρτηση με την ολοκλήρωση των δεσμεύσεων της χώρας.

Οι απαιτήσεις και το ζητούμενο

Έντονες οι πιέσεις που ασκούνται από την τρόικα για θέματα που ενώ η κυβέρνηση τα θεωρεί τετελεσμένα, οι δανειστές επιμένουν στην αναπροσαρμογή τους, με χαρακτηριστικό παράδειγμα την εξομοίωση των συντελεστών ΦΠΑ, γεγονός που σημαίνει την κατάργηση του ειδικού καθεστώτος που επικρατεί στα νησιά. Πέραν αυτού απαιτείται η μεταβολή του ασφαλιστικού, που θα επιφέρει νέες μειώσεις των συντάξεων, με μείωση της κρατικής συμμετοχής ώστε να δημιουργηθεί το κατάλληλο περιβάλλον για την δραστηριοποίηση των ιδιωτικών ασφαλιστικών εταιρειών. Όσον αφορά στις μαζικές απολύσεις και το νέο καθεστώς στα εργασιακά, αυτά θα επιτευχθούν αυτομάτως με την πλήρη απελευθέρωση η οποία παράλληλα θα επηρεάσει και το δικαίωμα της απεργίας, καθώς θα αλλάξει και ο τρόπος λήψης των αποφάσεων. Σε κάθε περίπτωση, αυτό που επιδιώκουν οι δανειστές είναι η συνέχιση του καθεστώτος αυστηρής επιτήρησης της χώρας, με την λογική των μνημονίων, ταυτίζοντας αυτό το ενδεχόμενο με την ολοκλήρωση της αξιολόγησης. Άλλωστε το οποίοι πρόγραμμα επιτήρησης το έχει θέσει ως δεδομένο η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, προκειμένου να διασφαλίσει την ρευστότητα των ελληνικών τραπεζών.

Ο προϋπολογισμός

Με καίριο σημείο διαφωνίας των τεχνοκρατών της τρόικας, με το υπουργείο Οικονομικών, το δημοσιονομικό έλλειμμα, το οποίο οι δανειστές υπολογίζουν να κυμαίνεται μεταξύ 2,5 και 3,5 δις ευρώ, ζητούν από την ελληνική πλευρά να προχωρήσει σε ανάλογη διόρθωση του προϋπολογισμού, που έχει ήδη κατατεθεί, με την πρόβλεψη των νέων μέτρων που θα δικαιολογούν την κάλυψη του κενού. Σύμφωνα με τον προϋπολογισμό η λιτότητα πρόκειται να συνεχιστεί για τους Έλληνες και το 2015, με τη λήψη νέων μέτρων να θεωρείται δεδομένη είτε κατ' απαίτηση της τρόικας για την κάλυψη του δημοσιονομικού κενού, είτε ως προαπαιτούμενο της γραμμής προληπτικής στήριξης στην οποία ελπίζει η κυβέρνηση. Για το πλεόνασμα το οποίο έχει τεθεί ως στόχος θα επιβληθούν νέοι φόροι, που προβλέπονται να είναι της τάξης του 1,4 δις ευρώ, με επιπλέον μειώσεις των κρατικών εξόδων κατά 1,5 δις ευρώ. Στα μεγάλα αγκάθια περιλαμβάνονται και οι ληξιπρόθεσμες οφειλές, καθώς οι δημόσιες εισπράξεις δεν απέφεραν τα αναμενόμενα, αφού από τις βεβαιωμένες οφειλές στο δημόσιο, οι φόροι που εισπράχθηκαν αγγίζουν μόλις το 25%., γεγονός που ρίχνει στο κενό τις πρωθυπουργικές εξαγγελίες και υποσχέσεις για φοροελαφρύνσεις. Σε κάθε περίπτωση πάντως, η κατάθεση του προϋπολογισμού, πριν ολοκληρωθούν οι συμφωνίες με την τρόικα ώστε να δώσει την τελική έγκριση της, έχει γίνει αντικείμενο σχολιασμού από πολλά διεθνή μέσα ενημέρωσης, που εστιάζουν στις τεταμένες συνομιλίες των τελευταίων ημερών και την ανυπαρξία τελικής συμφωνίας. Σε δημοσίευμα των Financial Times αναφέρεται συγκεκριμένα «Η Ελλάδα αψηφά την τρόικα καταθέτοντας τον προϋπολογισμό χωρίς την έγκρισή της», συνεχίζοντας με το ότι «Η Αθήνα αρνείται ότι υπάρχει χρηματοδοτικό κενό στον προϋπολογισμό, υποστηρίζοντας ότι η επιταχυνόμενη ανάπτυξη το 2015 θα δώσει ώθηση στα έσοδα, αλλά η τρόικα επιμένει ότι ο προϋπολογισμός της Ελλάδας παρουσιάζει κενό 1 δις ευρώ». Ανάλογου ύφους είναι και η αναφορά του CNBC, που αναφέρει ότι η Ελλάδα με την τρόικα βρίσκονται «στα μαχαίρια», όπως φάνηκε από την κατάθεση του προϋπολογισμού, κίνηση που προκάλεσε την διαφωνία και την ενόχληση των δανειστών.