«Σχεδιάζουμε “βλέποντας” 25 χρόνια στο μέλλον»

Σύσκεψη, μεταξύ των μελετητών που έχουν αναλάβει την εκπόνηση της σχετικής μελέτης και στελεχών του Δήμου Πάρου και του Δημοτικού Λιμενικού Ταμείου Πάρου, πραγματοποιήθηκε προκειμένου να παρουσιαστεί η μέχρι στιγμής πρόοδος της διερεύνησης για τη χωροθέτηση νέου επιβατικού λιμένα στην Πάρο.

Με την ίδια την τοπική κοινωνία, αλλά και τους εξειδικευμένους μελετητές, να έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα, πως ο επιβατικός λιμένας της Παροικιάς, αδυνατεί πλέον να εξυπηρετήσει με άρτιο και ομαλό τρόπο την ολοένα αυξανόμενη επιβατική κίνηση του νησιού, χωρίς να προκαλεί δυσεπίλυτα προβλήματα στον αστικό ιστό της Παροικιάς, ο Δήμος Πάρου και το Δημοτικό Λιμενικό Ταμείο Πάρου – Αντιπάρου, ήδη από το 2020 έχουν ξεκινήσει τις διαδικασίες για τη διερεύνηση της δυνατότητας να κατασκευαστεί σε άλλο σημείο του νησιού ένας σύγχρονος και διευρυμένος λιμένας, που να εξυπηρετεί το νησί στις απαιτήσεις του σήμερα και να παρέχει βέλτιστες υπηρεσίες στα εξυπηρετούμενα μέρη, όπως τα πλοία της ακτοπλοΐας, οι επιβάτες, η κρουαζιέρα κλπ.

Κορεσμένη η υφιστάμενη θέση

Από τον Ιούλιο του 2020, το Δημοτικό Λιμενικό Ταμείο Πάρου – Αντιπάρου, έλαβε την έγκριση χρηματοδότησης της μελέτης με τίτλο «Διερεύνηση για Χωροθέτηση Νέου Επιβατικού Λιμένα Νήσου Πάρου, Συλλογή Γεωδεδομένων, Εκτέλεση Αποτυπώσεων και Σύνταξη Γενικού Προγραμματικού Σχεδίου (Master Plan)», από το πρόγραμμα «Φιλόδημος ΙΙ».

Στη συνέχεια, τον Φεβρουάριο του 2021, δεδομένου ότι διαπιστώθηκε η αδυναμία της Τεχνικής Υπηρεσίας του ΔΛΤ Πάρου – Αντιπάρου, να αναλάβει εξ ολοκλήρου την εκπόνηση της μελέτης, εγκρίθηκε και υπεγράφη προγραμματική σύμβαση με το Δίκτυο Πόλεων «Δ.Ε.Π.ΑΝ.», μία ΜΚΕ με μέλη ΟΤΑ και νομικά πρόσωπα ΟΤΑ από όλη την Ελλάδα, που παρέχει συμβουλευτική και τεχνική στήριξη σε φορείς υλοποίησης αναπτυξιακών έργων και δράσεων, προκειμένου το Δίκτυο να αναλάβει την εκπόνηση του σχετικού Master Plan.

Το γεγονός, ότι εντοπίζονται πλέον αδυναμίες, όσον αφορά στη δυνατότητα του υφιστάμενου λιμένα της Παροικιάς, να εξυπηρετήσει τις σημερινές ανάγκες του νησιού, έχει διατυπωθεί ξεκάθαρα κατά τη σύνταξη του θεωρημένου και εγκεκριμένου α’ σταδίου της μελέτης Master Plan του Λιμένα Πάρου.

Σύμφωνα με τη μελέτη Master Plan, “σκοπός του Λιμένα Πάρου είναι η βέλτιστη εξυπηρέτηση των επισκεπτών και των κατοίκων του νησιού σε μακροπρόθεσμο χρονικό ορίζοντα, μέσω της διατήρησης και της αναβάθμισης των λιμενικών υπηρεσιών, εντός των περιορισμών που προκύπτουν από το θεσμικό, χωροταξικό και πολεοδομικό πλαίσιο και με γνώμονα την αρμονική συνύπαρξη με το φυσικό, κοικωνικοοικονομικό και ανθρωπογενές περιβάλλον της Πάρου”.

Η ακτοπλοΐα είναι η σημαντικότερη λειτουργία του Λιμένα Πάρου, και η αδιάλειπτη σύνδεση του νησιού με την ηπειρωτική Ελλάδα και τα γειτονικά νησιά είναι η σημαντικότερη προτεραιότητα στο στρατηγικό σχεδιασμό και τη διαμόρφωση των Αναπτυξιακών Προτάσεων του λιμένα. Επισημαίνεται ότι μέσω της ακτοπλοΐας διακινούνται τα περισσότερα αγαθά που καταναλώνονται στο νησί, αλλά και το μεγαλύτερο ποσοστό της επιβατικής κίνησης. Ο λιμένας χαρακτηρίζεται από υψηλότατη συχνότητα προσεγγίσεων (27,5 προσεγγίσεις πλοίων ακτοπλοΐας ανά ημέρα κατά το μήνα Ιούλιο, και 26,5 κατά το μήνα Αύγουστο), εξαιτίας της κεντρικής θέσης του νησιού στις Κυκλάδες, και γενικότερα στην θαλάσσια περιοχή Νοτίου Αιγαίου - Κρήτης.

Ωστόσο, όπως διαπιστώνεται στη μελέτη Master Plan, μετά από αξιολόγηση των δεδομένων (υφιστάμενη κατάσταση και προοπτικές) και τη σχετική ανάλυση SWOT που ακολούθησε, οι αδυναμίες του υφιστάμενου λιμένα εντοπίζονται στα εξής κυρίως σημεία:

• Η γραμμή αιγιαλού, όπως και η γραμμή της χερσαίας ζώνης του υφιστάμενου Λιμένα Πάρου (Παροικιάς) εμπίπτουν εντός του σχεδίου πόλεως (τέμνουν την οικοδομική γραμμή σε δύο σημεία).
• Ο χερσαίος χώρος του λιμένα είναι περιορισμένος, ο οικιστικός ιστός είναι ήδη διαμορφωμένος και πυκνοδομημένος στο παραλιακό μέτωπο. Ο οικισμός και η θαλάσσια ζώνη του όρμου είναι προστατευόμενες. Συνεπώς η δυνατότητα ανάπτυξης του χερσαίου χώρου είτε στη στεριά είτε στην θάλασσα είναι πολύ περιορισμένη.
• Το παραλιακό μέτωπο, που γειτνιάζει (και εμπλέκεται) με τη χερσαία ζώνη του λιμένα, έχει χρήσεις αναψυχής και τουρισμού, στις οποίες παρατηρείται κορεσμός. Οι χρήσεις αυτές επεκτείνονται στο λιμένα.
• Το επίπεδο εξυπηρέτησης επιβατών και οχημάτων κατά τη θερινή περίοδο είναι χαμηλό λόγω του μεγάλου όγκου αφίξεων που δέχεται το νησί και δεν αντιστοιχεί στο απαιτούμενο από το ΓΠΧΣΑΑ.
• Παρουσιάζεται πλήρης κορεσμός του οδικού δικτύου με την άφιξη μεγάλων ΕΓ–ΟΓ πλοίων (κυρίως συμβατικού τύπου) κατά τη διάρκεια των καλοκαιρινών μηνών.
• Έχουν κορεστεί οι χώροι στάθμευσης περιμετρικά της λιμενικής εγκατάστασης. Φαινόμενα παράνομης και άναρχης στάθμευσης (διπλοσταθμεύσεις κ.λπ.) στις κεντρικές οδούς του οικισμού κυρίως το καλοκαίρι, ενώ τοποθετούνται οχήματα εν αναμονή για φόρτωση στα πλοία στο πεζοδρόμιο και επί της παραλιακής οδού, το καλοκαίρι, λόγω ανεπάρκειας χερσαίου χώρου του λιμένα.
• Οι υφιστάμενες κτιριακές υποδομές στις περιοχές αυτές κρίνονται ανεπαρκείς και μη αρμόζουσες στην αισθητική του νησιού.
• Ο λιμένας με τη σημερινή του μορφή συμβάλλει καθοριστικά στον κορεσμό της περιοχής και την ανάπτυξη περαιτέρω χρήσεων ασύμβατων με τον οικισμό, ενώ η σημερινή του μορφή προκαλεί αλλοίωση του παραδοσιακού χαρακτήρα του οικισμού.

Ως εκ τούτου, το Master Plan του υφιστάμενου λιμένα καταλήγει πως βέλτιστη λύση αποτελεί η μεταφορά του επιβατικού λιμένα σε άλλη, κατάλληλη θέση.

Εκκίνηση των διαβουλεύσεων για την επιλογή νέας θέσης

Στο πλαίσιο της μελέτης για τη διερεύνηση νέας θέσης για τον επιβατικό λιμένα της Πάρου, αναμένεται, μέσα από διαβούλευση με την τοπική κοινωνία να επιλεγεί κατάλληλη θέση για το νέο λιμένα, και στη συνέχεια, να συλλεχθούν τα γεωδεδομένα και να εκτελεστούν οι απαραίτητες αποτυπώσεις (τοπογραφικές υδρογραφικές) στην προτεινόμενη θέση, που θα καλύπτουν τη χερσαία και θαλάσσια ζώνη λιμένα, τη ζώνη ναυσιπλοΐας εισόδου/εξόδου και τις οδικές προσβάσεις από και προς αυτόν.

Τέλος και μετά από τη σύμφωνη γνώμη του Δ.Σ. του Λιμενικού Ταμείου και του Δημοτικού Συμβουλίου Πάρου, θα ξεκινήσει η σύνταξη του Αναπτυξιακού Σχεδίου – Γενικού Προγραμματικού Σχεδίου (Master Plan) του Νέου Επιβατικού Λιμένα Πάρου στην θέση που θα έχει προκύψει κατόπιν της σχετικής διαβούλευσης.

Στην κατεύθυνση αυτή, εκπρόσωποι των αναδόχων μελετητών επισκέφτηκαν την Πάρο και συναντήθηκαν με το Δήμαρχο Πάρου, κ. Μάρκο Κωβαίο, τον Πρόεδρο του ΔΛΤ Πάρου – Αντιπάρου, κ. Σταύρο Καραχάλιο, καθώς και στελέχη των δύο φορέων, προκειμένου να συζητηθεί η μέχρι σήμερα πορεία της μελέτης που έχει αναλάβει ο φορέας, αλλά και να υπάρξει ανταλλαγή απόψεων μεταξύ των δύο μερών.

Μιλώντας στην Κοινή Γνώμη, ο Δήμαρχος Πάρου, κ. Μάρκος Κωβαίος, τόνισε, πως «είμαστε μέσα στους πρώτους 100 Δήμους για τον Χωροταξικό Σχεδιασμό. Επιπλέον, μέσα στο τέλος του 2022 θα ολοκληρωθούν οι μελέτες για τη μεταφορά του Εμπορικού Λιμένα από την Παροικιά και ως εκ τούτου ο λιμένας να αποφορτιστεί. Αυτή τη στιγμή, προχωράμε στις παρεμβάσεις που έχουν προταθεί μέσα από το Master Plan του υφιστάμενου λιμένα, αλλά και το Σχέδιο Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας, για την όσο το δυνατόν μεγαλύτερη βελτίωση των συνθηκών στον οικισμό της Παροικιάς, αλλά δε σταματάμε εκεί. Προβλέπουμε δράσεις για μετά από 25 χρόνια, σύμφωνα και με την εισήγηση του Master Plan, με την εύρεση κατάλληλης θέσης για τη μεταφορά του επιβατικού λιμένα καθώς στο μέλλον, οι ανάγκες του νησιού θα είναι τέτοιες, που πλέον δε θα μπορούν να εξυπηρετηθούν από το υφιστάμενο λιμάνι μας».

«Άρα, αυτή τη στιγμή σχεδιάζουμε με το βλέμμα στα 25 χρόνια μπροστά», σημειώνει ο κ. Κωβαίος.  

Παράλληλα τονίζει, πως ο Δήμος Πάρου «επενδύει» στο μέλλον, δίνοντας έμφαση στην ανάπτυξη των υποδομών του νησιού, με γνώμονα τις σύγχρονες ανάγκες, αλλά και τις προβλέψεις για την περαιτέρω ανάπτυξη του νησιού, αναφέροντας ενδεικτικά την μεταφορά του Εμπορικού Λιμένα, διαδικασία που ήδη έχει ξεκινήσει, την δρομολόγηση διαδοχικών έργων για την αναβάθμιση της παραγωγής νερού, των δικτύων ύδρευσης και αποχέτευσης, των υποδομών και δικτύων επεξεργασίας λυμάτων, αλλά και έργα πνοής για τις πύλες εισόδου του νησιού, όπως είναι η βελτίωση και αναβάθμιση των τουριστικών και αλιευτικών καταφυγίων, η κατασκευή και επέκταση του νέου αεροδρομίου και φυσικά πλέον και η μεταφορά του επιβατικού λιμένα. Ταυτόχρονα όμως, έμφαση δίνεται επίσης και στον χωροταξικό σχεδιασμό και τη βιώσιμη αστική κινητικότητα, προκειμένου να διατηρείται ο χαρακτήρας του νησιού και να προστατεύεται το περιβάλλον του, ενώ οι κάτοικοι και οι επισκέπτες να απολαμβάνουν υψηλή ποιότητα ζωής. «Αυτός είναι ο μακρόπνοος σχεδιασμός της δημοτικής μας αρχής», καταλήγει ο Δήμαρχος Πάρου.