Περιφερειακός απολογισμός

Σε ειδική συνεδρίαση του Περιφερειακού Συμβουλίου, στο θέατρο Απόλλων της Σύρου, ο Περιφερειάρχης Ν. Αιγαίου, Γιώργος Χατζημάρκος, έκανε τον απολογισμό, όπως ορίζεται από τον «Καλλικράτη», των πεπραγμένων της Περιφερειακής Αρχής για το 2016.

Ο Περιφερειάρχης, αναφέρθηκε απολογιστικά στην εφαρμογή του ετήσιου προγράμματος δράσης, την οικονομική κατάσταση και τη διοίκηση της περιφέρειας, παραθέτοντας το πλήθος του αριθμού των έργων και των δράσεων που υποστήριξε η Περιφέρεια στο σύνολο των νησιών.

Τοποθετήθηκε με μία διάθεση άσκησης κριτικής στην κυβερνητική πολιτική, για ένα σύνολο θεμάτων που τελούν σε άμεση συνάρτηση με την Περιφέρεια, παραδεχόμενος όμως ότι το τελευταίο διάστημα άρχισε να γίνεται όλο και περισσότερος λόγος σε κυβερνητικό επίπεδο για τη νησιωτικότητα, για την οποία πλέον μένει να αποδειχθούν τα αποτελέσματα.

Απολογισμός ανά θεματικές

Επιμέρους αναφορές κατά τον απολογισμό, στην τουριστική προβολή και προώθηση της Περιφέρειας, όπου και έχει δοθεί η μεγαλύτερη βαρύτητα, με μία διάθεση θριαμβολογίας, σε ότι αφορά τόσο στον τουριστικό σχεδιασμό όσο και το ψηφιακό marketing, αλλά και την συνεχή παρουσία σε πλήθος τουριστικών παρουσιάσεων όχι μόνο στο εσωτερικό της ώρας αλλά και σε διοργανώσεις του εξωτερικού.

Με ιδιαίτερη ικανοποίηση χαρακτήρισε την στροφή και την υποστήριξη της ψηφιακής προώθησης ως «καινοτομία», ενώ για την συμμετοχή στις τουριστικές εκθέσεις, στις οποίες υπήρξε πάντοτε επικριτική η περιφερειακή αρχή, αιτιολόγησε ότι αυτός δεν πρέπει να είναι ο μοναδικός τρόπος δράσης αλλά ένα συμπληρωματικό στοιχείο στο σύνολο των δράσεων για τον τουρισμό.

Σημείο που στάθηκε ήταν και ότι αφορά στον πρωτογενή τομέα, τον οποίο χαρακτήρισε ως «πολλά υποσχόμενο και μία καινούρια ελπίδα» αιτιολογώντας το καθώς πολύ μεγάλο αριθμός ανέργων πλέον στρέφεται προς αυτή την κατεύθυνση.

Όπως συγκεκριμένα ανάφερε «Η οργάνωση των παραγωγών έχει πολλές θεσμικές και διοικητικές δυσκολίες, όμως μπορούσαμε να παρέμβουμε στο να δώσουμε αυτοπεποίθηση σε αυτούς που παράγουν προϊόν που ενδιαφέρει τις αγορές. Στις μεγαλύτερες εκθέσεις βρήκαν οι παραγωγοί τρόπο να επικοινωνήσουν το προϊόν τους».

Συμπλήρωσε δε πως με 2μηνη καθυστέρηση, υπαιτιότητας της ΠΝΑι για διεκδίκηση αυξημένων πόρων, ολοκληρώθηκε το 2016 η συζήτηση της κατανομής των κοινοτικών  πόρων που θα εκχωρηθούν σε όλες τις περιφέρειες της χώρας.

Στον απολογισμό συμπεριλήφθηκε και η περιφερειακή ενεργοποίηση στους τομείς του αθλητισμού και του πολιτισμού, με τον Περιφερειάρχη να αναφέρεται στον αριθμό των εκδηλώσεων, και την υποστήριξη που παρασχέθηκε σε αθλητικά σωματεία και πολιτιστικούς συλλόγους, λέγοντας ότι «σε έναν μεγάλο αριθμό εκδηλώσεων είχαμε πάντα ως κύριο συστατικό την εξωστρέφεια, σε όρους πραγματικής οικονομίας», αναφέροντας τις δράσεις που πραγματοποιήθηκαν ανά περιφερειακή ενότητα.

Ενώ σημειώθηκε ότι δεν περιορίστηκε η δράση μόνο στην προαγωγή του αθλητισμού και του πολιτισμού αλλά κινήθηκε και πέραν της τυπικής υποστήριξης της δια βίου μάθησης, όπου οι δράσεις δεν περιορίστηκαν σε σεμινάρια και προγράμματα εκπαίδευσης αλλά υπήρξε σύνδεση τους και με την απασχόληση.

Για την Περιφερειακή Ενότητα των Κυκλάδων το συνολικό ποσό της Περιφερειακής δαπάνης για πολιτιστικές δράσεις, με την ενίσχυση συλλόγων και φορέων ή την από κοινού οργάνωση εκδηλώσεων, ανήλθε σε 192.000 ευρώ, ενώ στον τομέα του αθλητισμού οι δαπάνες της Περιφέρειας ήταν στις 124.000 ευρώ.

Ειδική αναφορά έκανε στην προσφυγική κρίση, τονίζοντας ότι οι νησιώτες υποστήριξαν τον πολιτισμό τους με τον τρόπο που υποδέχθηκαν τους κατατρεγμένους που έφτασαν στα νησιά.

Πέραν αυτού ενημέρωσε ότι βρίσκεται σε διαβούλευση προκειμένου η Περιφέρεια να αναλάβει μία οργανωμένη πρωτοβουλία, σε ένα νομικά δομημένο περιβάλλον, για την διαχείριση των παραπόνων των επισκεπτών, ως μέρος της διαχείρισης του τουριστικού προϊόντος των νησιών, προκειμένου αυτή να είναι ο φορέας που θα επιλαμβάνεται της εξέτασης, της επιβεβαίωσης αλλά και της επίλυσης τους.

Σε ότι αφορά στην υγεία, υπενθυμίστηκε  η πρωτοβουλία της Περιφερειακής αρχής για παροχή οικονομικών κινήτρων σε γιατρούς προκειμένου να καλυφθούν οι ελλείψεις σε προσωπικό των δομών υγείας των νησιών, μία πρωτοβουλία η οποία επεκτάθηκε και σε άλλες περιοχές της χώρες.

Ως μέγιστο πρόβλημα της Περιφέρειας τέθηκε η έλλειψη προσωπικού για την στελέχωση των υπηρεσιών της, γεγονός όμως που δεν περιόρισε την εκπόνηση μελετών και τη σύναψη διαβαθμιδικών και προγραμματικών συμβάσεων, κυρίως με τους μικρούς νησιωτικούς Δήμους, προκειμένου να τους παρέχεται μία ουσιαστική βοήθεια.

Στο σημείο αυτό αναφέρθηκε εκτενώς στα αριθμητικά στοιχεία των μελετών που προωθήθηκαν και πολλές εξ αυτών βρίσκονται στο στάδιο της υλοποίησης, παρά τον περιορισμένων αριθμό υπαλλήλων στις τεχνικές υπηρεσίες, οποίοι για να ανταποκριθούν υπερβάλλουν εαυτόν.

Ειδικά στην Περιφερειακή Ενότητα των Κυκλάδων, εντός του 2016 πραγματοποιήθηκαν 45 διαβαθμιδικές και προγραμματικές συμβάσεις, εκπονήθηκαν 65 μελέτες, ενώ σε 55 ανέρχονται τα επιβλεπόμενα έργα.

Στον τομέα που αφορά στα έργα του ΕΣΠΑ, ο Περιφερειάρχης έκανε αναφορά στα έργα που εντάχθηκαν εντός του 2016 στο προηγούμενο χρηματοδοτικό πρόγραμμα 2007-2013, στο οποίο όπως ενημέρωσε έχει μείνει μόνο 1 πράξη για να κλείσει το πρόγραμμα, ενώ για τη νέα προγραμματική περίοδο 2014-2020, το ποσό που αναλογεί στην Περιφέρειας Ν. Αιγαίου ανέρχεται σε 168 εκ. ευρώ.

Στην κάλυψη των στόχων, έπρεπε η Περιφέρεια να πιάσει τον προ χρηματοδότησης στόχο του 7%, ο οποίος υπερκαλύφθηκε, φέρνοντας την τελικά στην τρίτη θέση μεταξύ όλων των περιφερειών της χώρας.

Όπως είπε χαρακτηριστικά ο κ. Χατζημάρκος «Οι αποτυπωμένες ανάγκες δείχνουν ότι χρειαζόμαστε άλλα 100 εκ. ευρώ για να καλύψουμε τις ανάγκες όλων των νησιών. Έχουμε στη διάθεση μας μόνο 27,7 εκ. πράγμα που σημαίνει ότι δεν μπορούμε να κάνουμε μαγικά».

Ειδική αναφορά έκανε στην υπόθεση των υδατοδρομίων, αναφέροντας ότι από το 2015 έγιναν βήματα πίσω το 2016, στοχοποιώντας για ακόμα μία φορά τον Γενικό Γραμματέα Αποκεντρωμένης Διοίκησης για την καθυστέρηση υλοποίησης, λέγοντας ότι κάποιοι προσπαθούν αν τον πλήξουν πολιτικά, χτυπώντας με βάρβαρο τρόπο το νησιά και στέλνοντας το πολιτικό του μήνυμα, είπε  «να ξέρουν ότι επεξεργάζονται σενάρια που δεν θα τα υπηρετήσουμε».

Έκλεισε δε την παρουσίαση του απολογισμού σημειώνοντας ότι «Ρεαλισμός, προϋπολογισμός και χρονοδιάγραμμα είναι μετρίσιμα μεγέθη. Ο πολίτης θέλει απαντήσεις για την καθημερινότητα του. Εύχομαι και του χρόνου να μπορώ να κοιτάξω τους νησιώτες στα μάτια και να τους πω ότι κάναμε το καλύτερο».

Η Σύρος προκάλεσε εκατέρωθεν αντιδράσεις

Ειδική αναφορά έκανε ο Περιφερειάρχης στη Σύρο, μιλώντας για το σύνολο των έργων, οι χρηματοδοτήσεις των οποίων έγιναν μέσω του προγράμματος ΕΣΠΑ και τα οποία ενέταξε η Περιφέρεια στις προσκλήσεις που άνοιξαν, λόγω μεγάλης ωριμότητας τους.

Πάντως ο κ. Χατζημάρκος παραδέχθηκε ότι η ετοιμότητα και η επάρκεια του Δήμου του επέτρεψαν να έχει ώριμα τα έργα ώστε να ενταχθούν.

Δεν παράλειψε βέβαια να αναφέρει και το πλήθος των δράσεων στις οποίες είτε συμμετείχε σε επίπεδο συνδιοργάνωσης ή οικονομικής συνεισφοράς.

Ο Δήμαρχος Σύρου-Ερμούπολης, Γιώργος Μαραγκός, στην τοποθέτηση του μετά τον περιφερειακό απολογισμό, σήκωσε το γάντι, λέγοντας ότι η απολογιστική διαδικασία, αποτελεί ένδειξη σεβασμού προς τις ενέργειες και τις προσπάθειες που καταβλήθηκαν από κάθε πλευρά.

Μίλησε για αγαστή και αμφίδρομη συνεργασία των Δήμων με την Περιφέρεια, με την «ανάλογη συμπληρωματικότητα και όχι επικαλυψιμότητα των δράσεων και ενεργειών» των δύο βαθμών αυτοδιοίκησης.

Σε ότι αφορά στα έργα της Σύρου, στα οποία παρουσίασε απολογιστικά ο κ. Χατζημάρκος, ο Δήμαρχος σημείωσε ότι «το μεγάλο στοίχημα για την περιφέρεια είναι να μπορεί να λειτουργήσει σε συνθήκες σύγκλησης και όχι απόκλισης».

Πλήρους υπαινιγμού δε η φράση του ότι «Πράγματι υπάρχουν Δήμοι που έχουν τη δυνατότητα επαρκούς στελέχωσης, οπότε οι πράξεις του περιφερειάρχη είναι διαπιστωτικού χαρακτήρα, οπότε αυτός δεν μπορεί να μοιράζει καθρεφτάκια. Όσο και να συμπαθεί ο Περιφερειάρχης κάποιο νησί ή κάποιον Δήμαρχο δεν μπορεί να εντάξει τα έργα του εάν αυτά δεν είναι έτοιμα, όταν το συγκεκριμένο περιβάλλον είναι αυστηρό. Αυτό που πρέπει να δούμε πως μπορούμε οι μεγαλύτεροι Δήμοι και η Περιφέρεια να βοηθήσει τους μικρότερους Δήμους ώστε να υποστηρίξει στην ωρίμανση των έργων μέσω διαδημοτικών ή διαβαθμικών συμβάσεων».

Η παρέμβαση του Δημάρχου δεν έμεινε αναπάντητη από τον Περιφερειάρχη, ο οποίος δευτερολογώντας απευθυνόμενος προς τον κ. Μαραγκό ανάφερε «Αισθάνθηκα ότι νοιώσατε μία ενόχληση, παρουσιάζω έργα μόνο για τα οποία έχω πάρει την ευθύνη και όχι μόνο αυτά που διαπιστώνω, αν και πρόσεξα πολύ αυτά που είπα για να μην προσβάλω και θίξω κανένα».

Το AegeanCuisine προωθήθηκε και απέδωσε

Μεταξύ των ομιλητών που τοποθετήθηκαν και ο πρόεδρος του Επιμελητήριου Κυκλάδων, Γιάννης Ρούσσος, αναφέρθηκε στον ρόλο του Επιμελητηρίου ως σύμβουλος της Περιφέρειας σε θέματα επιχειρηματικότητας.

Στην τοποθέτηση του σημείωσε ότι «η περιοχή μας με την κατακόρυφη αύξηση του Φ.Π.Α., και την κατάργηση των ευνοϊκών συντελεστών, απώλεσε το τελευταίο προπύργιο της νησιωτικότητας και το μοναδικό αντισταθμιστικό μέτρο που υπήρχε έναντι των ειδικών συνθηκών που βιώνουν τα νησιά».

Μίλησε για την εκμετάλλευση στο έπακρο των δυνατοτήτων που παρέχει το ΕΣΠΑ, το οποίο αποτελεί, στη σημερινή συγκυρία, τη μόνη πηγή χρηματοδότησης που επιτρέπει την υλοποίηση αναπτυξιακών δράσεων για την περιοχή.

Σε ένα μήνυμα με αποδέκτες την Περιφερειακή αρχή σημείωσε ότι «Το τελευταίο διάστημα διάφορες συγκυρίες και κυρίως εξωγενείς παράγοντες δεν επέτρεψαν να επιτευχθεί η συνεργασία και ο συντονισμός με την Περιφέρεια στο βαθμό που θα θέλαμε».

Συμπλήρωσε όμως πως «μετά από σχετική εντολή του Περιφερειάρχη, διερευνούμε μαζί με τις αρμόδιες υπηρεσίες τρόπους αποδοτικότερης αξιοποίησης των πόρων του ΠΕΠ Νοτίου Αιγαίου του ΕΣΠΑ, όπως κάναμε πάντα με εξαιρετικά αποτελέσματα».

Τέλος δεν παράλειψε να αναφερθεί στο AegeanCuisine, το σήμα του οποίου ανήκει από κοινού στα Επιμελητήρια Κυκλάδων και Δωδεκανήσου, καθώς μεταξύ τους υπάρχει συνεργασία, συμπληρώνοντας ότι «είχαμε πολύτιμο αρωγό μας σε όλη αυτή την πορεία αρχικά τις δύο Νομαρχίες Κυκλάδων και Δωδεκανήσου και στη συνέχεια την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου».

Ειδικά επ’ αυτού ενημέρωσε ότι «ο νυν Περιφερειάρχης ήταν αυτός που -ως Πρόεδρος του Επιμελητηρίου Δωδεκανήσου - πρώτος από όλους κατάλαβε την αξία της γαστρονομίας για την περιοχή μας και συνέλαβε την ιδέα για τη δημιουργία του δικτύου AegeanCuisine. Από τότε, στα χρόνια που πέρασαν, το Επιμελητήριο Κυκλάδων αγκάλιασε την ιδέα αυτή, δούλεψε για την επιτυχία της, αγωνίστηκε, διεκδίκησε και έφερε χρηματοδοτήσεις από το Κέντρο, από τα τομεακά Επιχειρησιακά Προγράμματα του ΕΣΠΑ στο Περιφερειακό Επιχειρησιακό Πρόγραμμα του Νοτίου Αιγαίου - χρηματοδοτήσεις από τις οποίες ωφελήθηκε το σύνολο της Περιφέρειας και όχι μόνο οι Κυκλάδες».

Παραδοχή προβλημάτων αλλά και βήματα υπέρ των νησιών

Παρών στον απολογισμό και ο κυβερνητικός βουλευτής Κυκλάδων, Νίκος Συρμαλένιος, ο οποίος αναφέρθηκε στις παθογένειες πολλών χρόνων που οδήγησαν στην ασφυκτική κατάσταση που βιώνει η χώρα, με τα στατιστικά στοιχεία να δείχνουν μία μικρή έστω ανάκαμψη, η οποία μπορεί να έχει μία οριστική αντιστροφή, με το κλείσιμο της αξιολόγησης, χωρίς την επιβολή λήψης παράλογων μέτρων.

«Η ΠΝΑι προσπαθεί να αντιμετωπίσει με ελάχιστα μέσα και λίγους πόρους συσσωρεμένα και ιδιότυπα προβλήματα των νησιών» παραδέχθηκε ο βουλευτής, συμπληρώνοντας όμως ότι ευτυχώς που εκτός από τα 168 εκ. ευρώ του ΕΣΠΑ υπάρχουν και οι αγροτικοί πόροι και το πρόγραμμα για το Νότιο Αιγαίο, που βρίσκεται σε διαβούλευση ώστε τα χρήματα του να αξιοποιηθούν για έργα.

Παραδεχόμενος την μεγάλη υποστελέχωση των υπηρεσιών της Περιφέρειας, είπε ότι μπορεί οι προσλήψεις των 41 ατόμων που ανακοινώθηκαν να είναι «σταγόνα στον ωκεανό», όμως είναι ένα πρώτο βήμα.

Σημείωσε ότι για πρώτη φορά φαίνεται να γίνεται αντιληπτή σε κυβερνητικό επίπεδο η ιδιαιτερότητα των νησιών, όμως «πολλά μπορούν και πρέπει να γίνουν ιδιαίτερα στον τουρισμό και την αγροτική οικονομία, αν θέλουμε να μιλάμε για την παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας».

Αναφορά έκανε και στις αρνητικές επιπτώσεις του «Καλλικράτη», που δεν αποκέντρωσε την διοίκηση, οπότε επ’ αυτού σημείωσε ότι «πρέπει να κατατεθούν συλλογικές προτάσεις στη διαδικασία της διαβούλευσης» ώστε να υπάρξει η βελτίωση που απαιτείται.

«Όλοι νησιώτες είμαστε, πέρα από κόμματα και πρέπει να δούμε πως θα βελτιωθεί η κατάσταση των νησιών», συμπλήρωσε ο βουλευτής.