Ένα από τα πιο συγκινητικά γεγονότα της θρησκείας μας

“Ένα από τα πιο συγκινητικά γεγονότα της θρησκείας μας είναι η εύρεση της θαυματουργού εικόνας του Ευαγγελισμού της Υπεραγίας Θεοτόκου στην Τήνο.

Η “Μεγαλόχαρη” (έτσι ονομάζουν την θαυματουργή εικόνα Της) γιορτάζει δύο φορές τον χρόνο: στις 25 Μαρτίου, την ημέρα του Ευαγγελισμού και στις 15 Αυγούστου, την ημέρα της Κοίμησής Της, όπου γίνεται μεγαλόπρεπος εορτασμός και συρρέουν στο Ιερό νησί πλήθη πιστών, απ' όλα τα μέρη του κόσμου, για να Την προσκυνήσουν. Πολλά, μα πάρα πολλά τα θαύματα της εικόνας Της, που βρέθηκε στα ερείπια μιας βυζαντινής εκκλησίας το 1823. Μα, το πρώτο θαύμα της ιστορίας της εικόνας της Μεγαλόχαρης είναι, χωρίς αμφιβολία, ο θαυμαστός τρόπος με τον οποίο είδε το φως η ίδια η εικόνα, κατόπιν ονείρου του ευλαβούς κηπουρού Μιχάλη Πολυζώη και στη συνέχεια του θεϊκού οράματος της Αγίας Μοναχής Πελαγίας, που' χε σαν αποτέλεσμα, με τις άοκνες φροντίδες του τότε Μητροπολίτη Γαβριήλ, την Αγία Εύρεση της ίδιας της εικόνας, που ήταν για αιώνες ενταφιασμένη στη γη. Αλλά, ας δούμε καλύτερα την ιστορία του οράματος....”

Το όραμα της Αγίας Πελαγίας

“Μετά την κήρυξη της Ελληνικής Επαναστάσεως του 1821, ένας ευσεβέστατος ηλικιωμένος κηπουρός, ο Μιχάλης Πολυζώης, είδε στον ύπνο του την Παναγία μας να του λέει: “Πήγαινε παιδί μου, στους αγρούς του Αντωνίου Δοξαρά και 'κει θα βρεις την εικόνα μου!” Ο Μιχάλης Πολυζώης διηγήθηκε τ' όνειρό του στον κόσμο, που πίστευε στα λόγια του γιατί την εποχή εκείνη, η ελπίδα της εύρεσης της εικόνας Της είχε και κάποια “συμβολική” σημασία για τον Ελληνισμό και ήταν ένα “σημάδι” θεϊκό ελπίδας για την ελευθερία ολόκληρου του γένους μας, μετά από τετρακόσια χρόνια σκλαβιάς στον τουρκικό ζυγό. Πήγαν μαζί του κι άλλοι άνθρωποι κι έσκαψαν σε μερικά σημεία, μα δεν βρήκαν σχεδόν τίποτα. Πέρασε έτσι μια χρονιά.

Το γεγονός ξεχάστηκε....

Αλλά, ένα ευλογημένο Κυριακάτικο πρωινό της 9ης Ιουλίου του 1822, η ευλαβεστάτη γηραιά και αγία Μοναχή Πελαγία (η κατά κόσμον Λουκία Νεγρεπόντη, κόρη ευλαβών γονέων – πατέρας της ήταν ο ιερέας π. Νικηφόρος), ονειρεύτηκε μια κυρία ντυμένη μεγαλόπρεπα που στάθηκε μπροστά της και της είπε: “Πήγαινε στο γειτονικό χωριό και βρες τον επίτροπο του Μοναστηρίου.... και πες του να σκάψουν στο χωράφι του Αντωνίου Δοξαρά...” Η Πελαγία, ξύπνησε έντρομη και προσευχήθηκε μήπως ήταν ένα θεϊκό όνειρο, μήπως ήταν γέννημα της φαντασίας της από την ανάμνηση του άλλου ονείρου του κηπουρού Μ. Πολυζωή. Την επόμενη Κυριακή 16 Ιουλίου 1822, η ίδια φωτεινή Μορφή εμφανίστηκε και πάλι σ' όνειρο στην Πελαγία. Τα χαρακτηριστικά Της φαίνονταν καλύτερα και με φως με θεϊκή λάμψη ξεχυνόταν από το πρόσωπό της. Και άλλη βραδιά η Πελαγία είδε στον ύπνο της την θεϊκή Μορφή της Κυρίας που της ζητούσε να φροντίσει ώστε να γίνουν οι ανασκαφές στον χώρο που της ζήτησε. Αυτή τη φορά η αγία Πελαγία ξύπνησε αισθανόμενη ότι η Κυρία που της μιλούσε στον ύπνο της εξέπεμπε μια θεϊκή Μορφή και θέλησε να την ρωτήσει ποια είναι. Και τότε η Κυρία, η ενδεδυμένη ουράνιο φως, με πρωτάκουστη γλυκύτητα είπε: “Ευαγγελίζου γη χαράν μεγάλην!” Η Πελαγία τότε, κατάλαβε ότι η Παναγία μας και πέφτοντας στα γόνατα συμπλήρωσε τη φράση: “Αίνειτε ουρανοί, Θεού την δόξαν!” (επαινείτε ουρανοί την δόξα του Θεού). Η Πελαγία εξομολογήθηκε το όραμά της στην Αγία Ηγουμένη, στον επίτροπο της Μονής Καγκάδη και στον τότε Μητροπολίτη Γαβριήλ που βρισκόταν συμπτωματικά στο χωριό Καρυά, εκείνη την ημέρα. Ο Μητροπολίτης γνώριζε την ευλάβεια της Μοναχής Πελαγίας και με συγκίνηση δέχθηκε και ανέλαβε να ζητήσει από τους ανθρώπους να αναλάβουν την ανασκαφή. Οι εργασίες ξεκίνησαν τον Σεπτέμβριο του 1822 στο χωράφι του Δοξαρά...

Στην αρχή βρέθηκαν λείψανα αρχαίου Ναού, Χριστιανικού Ναού, αλλά πουθενά δεν βρισκόταν η εικόνα της Παναγίας... Αλλά η μεγάλη μέρα της Αγίας Εύρεσης πλησίαζε την νύχτα της 28ης Ιανουαρίου του 1823 η Πελαγία είδε πάλι στον ύπνο της την Παναγία που της υποδείκνυε αυτή τη φορά ακριβώς το σημείο που θα ευρίσκετο η αγία εικόνα της. Αμέσως η Πελαγία ανακοίνωσε το όνειρό της στους κατοίκους του χωριού Μουντάδες. Όμως κάτοικοι από το χωριό Φαλατάδες πήραν την σκαπάνη και άρχισαν την ανασκαφή. Η σκαπάνη του Ε. Σπανού κτύπησε πάνω σε κομμάτι ξύλου που ίσως το είχε κόψει στα δυο. Το καθάρισε απ' τα χώματα και γεμάτος χαρά διαπίστωσε, ότι κρατούσε στα χέρια του ένα κομμάτι από την εικόνα του Ευαγγελισμού της Υπεραγίας Θεοτόκου, που παρίστανε τον Άγγελο. Η εικόνα είχε κοπεί στα δύο, αλλά η χάρη και η δύναμή της δεν ελαττώθηκαν! Μετά από λίγο ο Βιδάλης βρήκε το άλλο κομμάτι της εικόνας που παρίστανε την Υπεραγία μας Παρθένο! Κλαίγοντας όλοι με χαρά και συγκίνηση ευχαρίστησαν την Παναγία και οι καμπάνες των εκκλησιών άρχισαν να χτυπούν χαρμόσυνα. Ο Μητροπολίτης αναφώνησε, ασπάζοντας την εικόνα, “Μέγας είσαι Κύριε και θαυμαστά τα έργα Σου!”

Η αγία Πελαγία έφυγε από τη ζωή τον Απρίλιο του 1834.

Μετά από την εύρεση της εικόνας της Μεγαλόχαρης, όλος ο κόσμος αποφάσισε να κτιστεί ο μεγαλοπρεπής Ναός Της.

Ο πίνακας του Οράματος της Αγίας Πελαγίας

Το 1952, ο τότε Μητροπολίτης Φιλάρετος (Σαμιακής καταγωγής) καθιέρωσε να εορτάζεται η 23 Ιουλίου σαν ημέρα του οράματος της Πελαγίας στο Μοναστήρι Κεχροβουνίου Τήνου. Ανέθεσε επίσης στον σπουδαίο ζωγράφο Δημήτριο Καφή (Σαμιακής καταγωγής) να παρουσιάσει σε πίνακα το όραμα της Αγίας Πελαγίας Μοναχής. Είναι ένας υψηλής τέχνης ζωγραφικός πίνακας, που βρίσκεται σήμερα στην αίθουσα του Ηγουμενείου της Ιεράς Μονής Κεχροβουνίου Τήνου. Είναι ένα έργο που μίλησε στις καρδιές των ανθρώπων....

Κατερίνα Δέφνερ – Καφή

Ήταν μια τυχαία συνάντηση που είχα τον φετινό Αύγουστο στον Φοίνικα με την κ. Κατερίνα Δέφνερ - Καφή και και χρειάστηκε να χρησιμοποιήσουμε το ίδιο ταξί για την Ερμούπολη. Όχι μόνο γίναμε φίλες, αλλά υπάρχει κι ένας αμοιβαίος θαυμασμός. Η Κατερίνα είναι κόρη του καλλιτέχνη Δημ. Καφή και σύζυγος του συγγραφέα και ποιητή Όθωνα Μ. Δέφνερ (Βραβείο Ακαδημίας Αθηνών). Η Κατερίνα σπούδασε Φιλοσοφία της Τέχνης στο Πανεπιστήμιο της Σορβόνης, διδάχθηκε πιάνο στο Διεθνές Ωδείο Μουσικής των Παρισίων, καθηγήτρια του Ωδείου Αθηνών, ποιήτρια και συνθέτης. Έγραψε και μου χάρισε ένα εκπληκτικό, θαυμάσιο βιβλίο – αφιέρωμα στην ιερή μνήμη του πατέρα της, του σπουδαίου καλλιτέχνη, ζωγράφου και αγιογράφου Δημητρίου Καφή, που τα υψηλού επιπέδου έργα του εκφράζουν την καλλιτεχνική του φιλοσοφία, την πνευματικότητα και το τεράστιο αγιογραφικό έργο του. Πριν λίγες μέρες υποδέχθηκα και άλλα δύο βιβλία της με υπέροχη ποίηση. Το “ΜΥΡΑ ΥΑΚΙΝΘΟΥ” είναι αφιέρωμα στον σύζυγό της και εκλεκτό συνάδελφο ποιητή Όθωνα Μ. Δέφνερ. Το “ΛΥΓΜΟΙ ΚΡΙΝΩΝ” είναι αφιέρωμα στην ιερή Μνήμη του πολυαγαπημένου πεθερού της Μιχαήλ Οθ. Δέφνερ που ενθάρρυνε κι εμψύχωνε, όσο ζούσε, την λογοτεχνική πορεία του συζύγου της και τη δική της.

Η γνωριμία μας κράτησε περίπου μιάμιση ώρα, αλλά η αμοιβαία εκτίμηση είναι μέγιστη!

Υ.Γ. Το κείμενο είναι μέρος από το βιβλίο της Κατερίνας Δέφνερ – Καφή “ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ Γ. ΚΑΦΗΣ” αφιέρωμα στον πατέρα της.

Μαρία Ρώτα.