Συνέντευξη του Βασίλη Καραμητσάνη για τα καθήκοντά του στην προεδρία της Εθνικής Λυρικής Σκηνής και τις προετοιμασίες του 12ου Διεθνούς Φεστιβάλ Κινουμένων Σχεδίων

«Το Animasyros είναι ένα εφηβάκι που μεγάλωσε στα χέρια μας»

Την πρώτη παράσταση της Εθνικής Λυρικής Σκηνής στη Σύρο, επί θητείας του ως προέδρου του διοικητικού συμβουλίου της, παρακολούθησε χθες στο Θέατρο «Απόλλων» ο Βασίλης Καραμητσάνης.

Η «ψυχή» του Διεθνούς Φεστιβάλ Κινουμένων Σχεδίων «animasyros», το οποίο ετοιμάζεται πυρετωδώς για τη 12η διοργάνωσή του στο νησί (18-22 Σεπτεμβρίου 2019) επισκέφτηκε την πρωτεύουσα των Κυκλάδων με τη νέα ιδιότητά του και έδωσε το «παρών» στην πρώτη περιφερειακή εξόρμηση της μονόπρακτης όπερας "Η ανθρώπινη φωνή" του Φρανσίς Πουλένκ με την υψίφωνο Έλενα Κελεσίδη.

Παρά το γεγονός ότι, την ίδια ακριβώς ώρα πραγματοποιήθηκε στο Ωδείο Ηρώδου Αττικού η πρεμιέρα της «Νόρμα» του Μπελίνι, της πρώτης παραγωγής της Εθνικής Λυρικής Σκηνής που παρουσιάστηκε στο φετινό Φεστιβάλ Αθηνών, ο ίδιος δήλωσε σε συνέντευξή του στην «Κοινή Γνώμη» πως, ένιωσε την ηθική υποχρέωση να βρεθεί στη Σύρο, στο πλαίσιο των προσπαθειών του σημαντικού πολιτισμικού φορέα της χώρας για την εξωστρέφεια των δράσεών του.

Η «Ανθρώπινη φωνή» είναι η πρώτη όπερα της Εθνικής Λυρικής Σκηνής που «ταξίδεψε» στο νησί μας, με εσάς πλέον στο «τιμόνι» του Οργανισμού.

«Η όπερα έχει ιστορική παρουσία στο Θέατρο Απόλλων, το οποίο παρ’ όλες τις αλλοιώσεις και τις μετασκευές και κυρίως, τη μεγάλη καταστροφή που είχε γίνει στη μορφολογία του, κατά την εποχή της Χούντας, διατηρεί την τυπολογία του ιταλικού λυρικού θεάτρου. Οπότε είναι μεγάλη υπόθεση κάθε φορά που επιστρέφει σε αυτό το εθνικό λυρικό θέατρο της χώρας. Για μένα ειδικά, είναι μεγάλη συγκίνηση που για πρώτη φορά επί θητείας μου ως προέδρου του διοικητικού συμβουλίου της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, παρουσιάστηκε μια παραγωγή της στο νησί. Να σημειώσουμε δε, ότι η τοποθέτησή μου είχε ως αφετηρία και την πορεία του animasyros. Η Υπουργός Πολιτισμού έκρινε τις προσπάθειές μας για την ανάδειξη ενός περιφερειακού θεσμού με μεγάλη προβολή, επιτυχία, αλλά και κινητοποίηση της τοπικής κοινωνίας, γιατί κι αυτό είναι ένα από τα ζητούμενα του πολιτισμού το 2019, ιδίως του κρατικά υποστηριζόμενου πολιτισμού. Άρα και προσωπικά και ηθικά είναι πολύ σημαντικό για μένα να έρχεται μια παράσταση με έναν άνθρωπο που έχει μια τεράστια καριέρα παγκοσμίως, όπως η Έλενα Κεσελίδη. Η «Ανθρώπινη φωνή» είναι μία παράσταση, έξω από τη δράση του animasyros. Μια αυτοτελής περιφερειακή δράση, η πρώτη της συγκεκριμένης παραγωγής έξω από τις κεντρικές μας εγκαταστάσεις στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος».

Στόχος σας είναι να συστηθείτε στο κοινό και με τη νέα ιδιότητά σας;

«Θεωρώ ότι μένω απαράλλαχτος και είμαι αυτός που ήμουν και θα είμαι, προερχόμενος από τις τάξεις του πολιτιστικού τοπίου της Σύρου. Μπορεί να μην κατάγομαι από το νησί, αλλά μετά από 12 χρόνια, τόσες πολλές φορές επισκέπτης και τόσο πολύ μέσα στην κοινωνία της Σύρου, την αισθάνομαι και δική μου κοινωνία. Ακόμα και τώρα αυτοπροσδιορίζομαι ως ένας άνθρωπος που έχω πολιτιστική έδρα τη Σύρο».

Η «Ανθρώπινη Φωνή» αποτέλεσε την αρχή για μία συχνότερη παρουσία της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, κατά τη διάρκεια του έτους;

«Το λυρικό θέατρο, ιδίως οι μεγάλες παραγωγές είναι ένα πολύ ακριβό πράγμα και γι’ αυτό έχουν σημαντική ανάγκη επιχορήγησης από το κράτος. Όταν μιλάμε για μετάβαση εκτός της έδρας μας, το κόστος ανεβαίνει. Όταν μιλάμε για μετάβαση μάλιστα σε μέρος με το οποίο μεσολαβεί θάλασσα, το κόστος εκτοξεύεται. Άρα, μολονότι εδώ, είναι ο φυσικός χώρος για παραστάσεις λυρικού θεάτρου, το να το κάνει αυτό τακτικά η Λυρική Σκηνή δεν είναι εύκολο. Δε λέω ότι δεν ήταν και για μας φιλοδοξία, κάποια στιγμή -εκτός animasyros- να υπάρχει τακτική παρουσία. Και φυσικά στο μέτρο των δυνατοτήτων θα το επιδιώξουμε. Σίγουρα γίνεται συστηματική πια προσπάθεια και με τη νέα δωρεά των 20 εκ. ευρώ για τέσσερα χρόνια από το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, που είναι μεγάλο δώρο και μεγάλη προίκα. Ετσι θα μπορέσουμε να υπογραμμίσουμε και το συστατικό του τίτλου μας, που είναι η «εθνική». Άρα οι δράσεις μας πρέπει να αφορούν όλη την Ελλάδα, ακόμη και τον φορολογούμενο του Διδυμοτείχου του Έβρου ή αυτόν του Πάγου της Σύρου που πληρώνει για τη συντήρηση του μοναδικού κρατικού θεάτρου όπερας στην πατρίδα μας. Στη λογική αυτή, σύντομα θα υπάρξει και εντονότερη παρουσία στην περιφέρεια, η οποία ήδη σχεδιάζεται και υλοποιείται».

Σε ποια φάση βρίσκονται οι προετοιμασίες για το 12ο Animasyros;

«Υπάρχει ένας δημιουργικός πυρετός. Απέχουμε τρεις περίπου μήνες από τη φετινή διοργάνωση, η οποία περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, εθνικά αφιερώματα στη Σουηδία και στο Αζερμπαϊτζάν, τη συνέχεια των εργαστηρίων με περισσότερους εκπαιδευτές, θεματικές προβολές, τα κλασικά διαγωνιστικά τμήματα και ένα μέρος της αγοράς διευρυμένο ξανά στη Σύρο. Ελπίζουμε να είναι μια πολύ πλήρης διοργάνωση, εφόσον μας το επιτρέψουν βέβαια και οι οικονομικές συνθήκες, που κάθε χρόνο θέλουν επιβεβαίωση. Δεν είναι κάτι εξασφαλισμένο. Και μέσα στους στόχους μας είναι να βρούμε έναν τρόπο σταθερής χρηματοδότησης, γιατί είναι μεγάλη ιστορία και για την περιφέρεια και για τον δήμο να εξοικονομούν αυτά τα χρήματα και μεγάλη ιστορία για τον οργανισμό μας να μην το έχει σίγουρο σε προγραμματικό ορίζοντα τριών-τεσσάρων χρόνων, αλλά ξέρω τον αγώνα που δίνουν η Αντιδήμαρχος πολιτισμού, ο Δήμαρχος, το δημοτικό και το περιφερειακό συμβούλιο, ο Αντιπεριφερειάρχης Κυκλάδων, ο εντεταλμένος πολιτισμού για να εξασφαλίζονται τα χρήματα».

Το Φεστιβάλ επιστρέφει φέτος λίγο νωρίτερα και θα συναντηθεί για πρώτη φορά με τα νέα πρόσωπα της τοπικής αυτοδιοίκησης.

«Έχουμε ζήσει και στο παρελθόν αυτή την αλλαγή και είμαι σίγουρος ότι η μετάβαση θα είναι ομαλή. Δε μιλάμε για παρατάξεις, αλλά για ανθρώπους υπεύθυνους και σοβαρούς ασχέτως της παράταξης από την οποία προέρχονται και αυτό το έχουν αποδείξει στην πράξη. Στα 12 χρόνια παρουσίας μας, έχουμε προλάβει την αλλαγή της Νομαρχίας σε περιφέρεια, το τμήμα πολιτισμού ως ξεχωριστό νομικό πρόσωπο στο Πνευματικό Κέντρο, και τη δημιουργία του ενιαίου Δήμου Σύρου – Ερμούπολης. Η συνεργασία με όλους ήταν πάντα καλή. Στα χρόνια αυτά, δεν υπήρχαν πολλά παράπονα και αυτός είναι ένας από τους λόγους που το συγκεκριμένο φεστιβάλ ρίζωσε τόσο πολύ εδώ. Η θεσμική στήριξη είναι για εμάς μεγάλη επιβεβαίωση. Θα δείτε ότι κάθε χρόνο ο Δήμος διαθέτει σταθερά ένα ποσό και πως η περιφέρεια στηρίζει τόσο τις δράσεις μας τόσο στη Σύρο, όσο και σε άλλα νησιά των Κυκλάδων».

Όταν αναφέρεστε στο animasyros, ο λόγος σας διακατέχεται από ένα πάθος, μία μεγάλη αγάπη. Τα ίδια συναισθήματα περιβάλλουν και το έργο σας στην Εθνικής Λυρική Σκηνή;

«Η Λυρική αποτελεί έναν από τους κορυφαίους πολιτιστικούς οργανισμούς της πατρίδας μας και έχει τους περιορισμούς αλλά και τις πολύ αυξημένες δυνατότητες ενός κρατικά υποστηριζόμενου φορέα. Από την άλλη, το animasyros είναι πια ένα εφηβάκι που το μεγαλώσαμε στα χέρια μας, που εξετράφη και απέκτησε αυτοπεποίθηση χάρη στην αποδοχή από την τοπική κοινωνία, ανοίγοντας ένα ακόμη ηχείο του νησιού μας προς τα έξω με εργαλείο το animation. Άρα ο ένας είναι ένας οργανισμός με πολύ μικρό προϋπολογισμό, αλλά πολλή αγάπη και μια ιστορία άρρηκτη με ένα νησί της Ελλάδος και ο άλλος ένας εθνικός οργανισμός που πρέπει να απευθύνεται εξίσου προς όλους τους κατοίκους αυτής της χώρας. Και νομίζω ότι είναι η τεράστια διαφορά της κλίμακας, αλλά οι βασικές αρχές παραμένουν οι ιδίες. Ελπίζω στην τριετή αυτή θητεία, που θα λήξει τον Νοέμβριο του 2021, να είμαστε αντάξιοι των προσδοκιών των ανθρώπων που μας όρισαν. Γιατί όπως υπάρχουν αλλαγές στα πρόσωπα της τοπικής αυτοδιοίκησης, μπορεί να υπάρχουν και αλλαγές στα πρόσωπα της κεντρικής διοίκησης. Αυτή είναι η χαρά και η πρόκληση της δημοκρατίας, αλλά αισθάνομαι ότι οι προκλήσεις είναι πολύ πιο μεγάλες και ο καμβάς της πολιτιστικής διαχείρισης και της ανάδειξης των προσόντων που έχει ο κάθε χωριστός οργανισμός ανάλογα με την κλίμακα και το μέγεθός του, έχει κοινά στοιχεία».