«Η Σύρος αξίζει ένα Ναυτικό Μουσείο»

Το όραμα και την επιθυμία πολλών Συριανών -ιδιαιτέρως εκείνων που αφιέρωσαν μεγάλο μέρος της ζωής τους στη θάλασσα- για τη δημιουργία ενός πολιτιστικού χώρου, αφιερωμένου εξ’ ολοκλήρου στη μακρά ναυτική παράδοση της πρωτεύουσας των Κυκλάδων, αφουγκράστηκε κατά την πρόσφατη επίσκεψή της στο νησί, η Πρόεδρος του Ναυτικού Μουσείου της Ελλάδος, Αναστασία Αναγνωστοπούλου – Παλούμπη.

Η κ. Παλούμπη, που το 2019 βραβεύτηκε ως «Γυναίκα της χρονιάς» για το έργο της από τον Σύνδεσμο Γυναικών Θεσσαλονίκης Μακεδονίας «εν Αθήναις», συνοδευόμενη από τον σύζυγό της, Ναύαρχο Ιωάννη Παλούμπη, ξεναγήθηκε την περασμένη εβδομάδα στη νεοκλασική Ερμούπολη από την αρχαιολόγο και ειδική συνεργάτης της τριμηνιαίας έκδοσης του Ν.Μ.Ε. «Περίπλους Ναυτικής Ιστορίας», Μαρία Ρώτα.

Το ζεύγος επισκέφτηκε το επιβλητικό Δημαρχιακό Μέγαρο Σύρου – Ερμούπολης, το εμβληματικό Θέατρο Απόλλων, που φέτος συμπληρώνει 20 χρόνια από την ανακαίνιση και επαναλειτουργία του, το Αρχοντικό Βελισσαρόπουλου (Εργατικό Κέντρο Κυκλάδων), το Αρχοντικό Κοή και φυσικά το Πνευματικό Κέντρο Ερμούπολης, όπου φιλοξενείται η Έκθεση Αντιγράφων Κυκλαδικής Τέχνης.

Η κ. Ρώτα, μάλιστα, αναφέρθηκε λεπτομερώς στο έργο που επιτελείται επί σειρά ετών σε αυτή τη μικρή «κυψέλη πολιτισμού» με έμφαση στην υλοποίηση εκπαιδευτικών προγραμμάτων για παιδιά, τα οποία –καλώς εχόντων των πραγμάτων- θα συνεχιστούν την επόμενη χρονιά. Αξίζει, δε να σημειωθεί ότι την κ. Ρώτα και το ζεύγος Παλούμπη υποδέχτηκε στην Έκθεση, ο προσωρινός υπεύθυνος λειτουργίας του χώρου, Νίκος Γουτσίκας, που ως παιδί συμμετείχε ενεργά στο πρόγραμμα των «Μικρών Ξεναγών» της Ερμούπολης.

Ένα νησί με μεγάλη ναυτική παράδοση και ιστορία

Μετά το τέλος της περιήγησης, πραγματοποιήθηκε συνάντηση με τον Πρόεδρο της Ένωσης Συνταξιούχων Ναυτικών Σύρου, Γιώργο Μηλιού, παρουσία και του Λιμενάρχη Σύρου, Γιάννη Βαμβακούση. Κατά τη διάρκεια της εποικοδομητικής συζήτησής τους, η κ. Παλούμπη ενημερώθηκε από τον κ. Μηλιό για τις επίμονες προσπάθειες που καταβάλλονται επί 17 συναπτά έτη για τη δημιουργία Ναυτικού Μουσείου στη Σύρου, ενός ονείρου της Ένωσης Συνταξιούχων Ναυτικών, που μέχρι και σήμερα δεν έχει εκπληρωθεί.

Η ίδια άκουσε με ιδιαίτερο ενδιαφέρον τους συνομιλητές της και τους διαβεβαίωσε ότι θα προσφέρει με κάθε τρόπο τη βοήθειά της στην περίπτωση που το νησί δώσει το «πράσινο φως» και οργανωθεί κατάλληλα για την ανάδειξη του ναυτικού πολιτισμού του.

Σε δηλώσεις της στην «Κοινή Γνώμη», η πρόεδρος του Ναυτικού Μουσείου της Ελλάδος υπογράμμισε ότι η Σύρος συγκαταλέγεται στους τόπους που ξεχωρίζουν για τη μεγάλη ναυτική παράδοσή της, μία κληρονομιά που αξίζει να διασωθεί, να προβληθεί και φυσικά να αποτελέσει αντικείμενο μελέτης για τις νεότερες γενιές.

«Η Σύρος ήταν ένας ναυτότοπος, έχει βγάλει καπεταναίους, εφοπλιστές, τόσο κόσμο που έχει ασχοληθεί με τη ναυτιλία. Γιατί να μην υπάρχει ένα μουσείο το οποίο να καταγράφει τις Συριανές οικογένειες και όλη αυτή την πλούσια ιστορία;», ανέφερε χαρακτηριστικά.

«Στόχος διόλου ανέφικτος για έναν δυνατό πολιτιστικά τόπο»

Η κ. Παλούμπη κατέστησε δε γνωστό, ότι υπάρχουν πολλοί μικρότεροι τόποι οι οποίοι κατάφεραν να δημιουργήσουν έναν τέτοιο χώρο, όπως το Λιτόχωρο. Πάρα το γεγονός ότι, πρόκειται για μία ορεινή περιοχή, χτισμένη στις υπώρειες του Ολύμπου, το Λιτόχωρο διαθέτει ωστόσο μία μεγάλη ναυτική παράδοση, καθώς στο παρελθόν οι κάτοικοι είχαν αναπτύξει μεγάλη ναυτική δραστηριότητα. Όλη αυτή η κληρονομιά παρουσιάζεται μέσα από τα εκθέματα αλλά και τους πίνακες του Ναυτικού Μουσείου Λιτοχώρου, το οποίο στεγάζεται σε κτίριο του Δήμου (Δίου – Ολύμπου). «Βρέθηκαν κάποιοι καπετάνιοι οι οποίοι συγκέντρωσαν όλο το υλικό που είχαν στην κατοχή τους –τους βοηθήσαμε κι εμείς- και έφτιαξαν μια μικρή γωνιά που περιλαμβάνει περίπου 1.000 εκθέματα».

Η κ. Παλούμπη σημείωσε επίσης ότι πολλές ακόμη περιοχές έχουν ιδρύσει χώρους για την ανάδειξη της ναυτικής ιστορίας τους, όπως η Κάλυμνος, η Ζάκυνθος, τα Καρδάμυλα Χίου και από τις Κυκλάδες, η Άνδρος και η Σαντορίνη. Όπως εξήγησε, το Ναυτικό Μουσείο της Ελλάδος είναι προσφέρει την τεχνογνωσία και την εμπειρία του σε όποιον Δήμο ή φορέα επιθυμεί να στήσει ένα μουσείο. «Για την ανάδειξη του ναυτικού πολιτισμού μίας περιοχής απαιτείται μία βάση. Εμείς δε λέμε για ένα στατικό μουσείο, όπου όλα μέσα είναι νεκρά, αλλά για ένα ζωντανό «κύτταρο», μέσα από το οποίο θα εκπορεύεται η τοπική ναυτική παράδοση και ιστορία. Εκτός από την παρουσίαση αντικειμένων και αρχειακού υλικού, μπορεί να δίνεται η δυνατότητα διοργάνωσης θεματικών ομιλιών, υλοποίησης εκπαιδευτικών προγραμμάτων, ακόμη και διεξαγωγής του Πανελλήνιου Συνεδρίου Ναυτικών Μουσείων με τη συμμετοχή πλήθους εκπροσώπων του».

Το πολυποίκιλο έργο του Ν.Μ.Ε.

Η κ. Παλούμπη αναφέρθηκε μεταξύ άλλων και στο έργο του Ναυτικού Μουσείου Ελλάδος, το οποίο στοχεύει στην ευαισθητοποίηση του κοινού σε θέματα προστασίας του θαλάσσιου περιβάλλοντος, καθώς και στην προβολή της ναυτικής παράδοσης τόσο σε εγχώριο, όσο και σε διεθνές επίπεδο.

Πρωταρχικούς σκοπούς του μουσείου, όπως ορίζονται από το καταστατικό, αποτελούν η αναζήτηση, περισυλλογή, διαφύλαξη και έκθεση των ιστορικών κειμηλίων που αναφέρονται στους ναυτικούς αγώνες, καθώς και σε κάθε θαλάσσια δραστηριότητα των Ελλήνων από την προϊστορική εποχή ως τις μέρες μας, η μελέτη και τεκμηρίωση της ναυτικής μας ιστορίας, η διάσωση και προβολή της ναυτικής κληρονομιάς, η ανάδειξη της χώρας μας, με τη μακραίωνη ναυτική ιστορία, σε δυναμικό παράγοντα της διεθνούς επιστημονικής κοινότητας στην έρευνα για τη ναυτική ιστορία και παράδοση και τέλος, η καλλιέργεια της αγάπης για τη θάλασσα, η οποία αποτελεί για τους Έλληνες αστείρευτη πηγή ζωής.

Τέλος, το Μουσείο διαθέτει μία πλούσια βιβλιοθήκη, ενώ έχει αναπτύξει πλούσιο εκδοτικό έργο, κυρίως βιβλίων με θέματα σχετικά με την ελληνική ναυτική ιστορία και την έκδοση του τριμηνιαίου περιοδικού «Περίπλους της Ναυτικής Ιστορίας και Παράδοσης», η οποία έχει αποσπάσει σημαντικές διεθνείς διακρίσεις.