Μελέτη, προστασία και ανάδειξη του μνημειακού αποθέματος

Τριάντα χρόνια συμπληρώθηκαν από την πραγματοποίηση του θεμελιώδους για την κυκλαδική ιστορία και αρχαιολογία, συνεδρίου "Κέα – Κύθνος: Ιστορία και Αρχαιολογία" που είχε διεξαχθεί στα δύο νησιά το 1994.

Χάρη στη δημοσίευση των πρακτικών που είχαν συλλεχθεί τον Ιούνιο του 1994, το συνέδριο αυτό απετέλεσε σημαντικό εφαλτήριο για τη συστηματική ενασχόληση με τους αρχαιολογικούς χώρους και τα μνημεία των δύο νησιών κατά τις επόμενες δεκαετίες, εμπλουτίζοντας τις γνώσεις γι’ αυτά και παρέχοντας ένα βασικό υπόβαθρο για την μελέτη, την προστασία αλλά και την ανάδειξη του μνημειακού αποθέματος.

Σε αυτό το πλαίσιο, η Εφορεία Αρχαιοτήτων Κυκλάδων, το τμήμα Ιστορίας Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας και το Ινστιτούτο Ιστορικών Ερευνών του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών, διοργανώνουν το δεύτερο συνέδριο με θέμα "ΚΕΑ – ΚΥΘΝΟΣ ΙΙ: ΙΣΤΟΡΙΑ ΚΑΙ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑ" από τις 10 έως και τις 14 Μαΐου στην Κύθνο και την Κέα, με την προσδοκία ότι και το νέο αυτό συνέδριο θα λειτουργήσει εξίσου καταλυτικά για την έρευνα στα δύο νησιά κατά τις επόμενες δεκαετίες.

Για τη διοργάνωση του συγκεκριμένου συνεδρίου, αλλά πολύ περισσότερο για τα οφέλη του 1ου πριν από 30 χρόνια, μίλησε στην "Κοινή Γνώμη", ο διευθυντής της Εφορείας Αρχαιοτήτων Κυκλάδων και Δωδεκανήσου, Δημήτρης Αθανασούλης.

"Σταθμός για την περαιτέρω μετεξέλιξη της αρχαιολογίας σε Κύθνο και Κέα"

"Το πρώτο συνέδριο πριν από 30 χρόνια αποτέλεσε έναν πολύ σημαντικό "σταθμό" για την εξέλιξη της έρευνας στην Κέα και στην Κύθνο. Γι' αυτά τα δύο νησιά στις βορειοδυτικές Κυκλάδες, η αρχαιολογική έρευνα δεν έχει προχωρήσει, όπως συνέβαινε σε άλλα των κεντρικών Κυκλάδων, όπως στη Δήλο, στη Νάξο, στην Πάρο κλπ", δήλωσε ο κ. Αθανασούλης.

Ο διευθυντής στην Εφορεία Αρχαιοτήτων Κυκλάδων και Δωδεκανήσου αναφερόμενος στο 1ο συνέδριο του 1994, που ουσιαστικά άνοιξε τον δρόμο για την αρχαιολογική ανάπτυξη της Κέας και της Κύθνου, υπογράμμισε ότι "αυτό αποτέλεσε ουσιαστικά την αφορμή να επιταχυνθούν οι έρευνες και ουσιαστικά να ανοίξει η "βεντάλια" και της αρχαιολογικής διερεύνησης των δύο νησιών, αλλά και μία σημαντική και γόνιμη περίοδος ερευνών στα δύο νησιά".

Ερχόμενος στο σήμερα και στο συνέδριο με θέμα "Κέα - Κύθνος ΙΙ: Ιστορία και Αρχαιολογία", οι εργασίες του οποίου θα αρχίσουν το Σάββατο 10 Μαΐου, υπογράμμισε ότι "30 χρόνια μετά, διοργανώνουμε ένα επετειακό συνέδριο, όπου θα παρουσιάσουμε όλη την κεκτημένη γνώση που έχει προκύψει από τις έρευνές μας από το 1994, έως το 2024".

Στην επισήμανση ότι ουσιαστικά εκτός από την αρχαιολογική έρευνα, το πρώτο συνέδριο άνοιξε τον "δρόμο" και για τη δημιουργία χώρων πολιτισμού και κυρίως τα Αρχαιολογικά Μουσεία που ιδρύθηκαν στην Κέα και στην Κύθνο, ο κ. Αθανασούλης, τόνισε χαρακτηριστικά ότι "αυτό συνετέλεσε στο να δημιουργηθούν και χώροι, αλλά και Μουσεία, ως αποτέλεσμα της αρχαιολογικής έρευνας", καταθέτοντας στη συνέχεια συγκεκριμένα παραδείγματα και αναφορές των αποτελεσμάτων αυτών.

Όπως είπε, "30 χρόνια μετά, είναι ορατά τα αποτελέσματα της εργώδους προσπάθειας του ΥΠΠΟ αλλά και εν γένει της επιστημονικής κοινότητας και στα δύο νησιά. Ενδεικτικά στοιχεία είναι τα νέα Αρχαιολογικά Μουσεία έχουν ιδρυθεί στην Κέα, το 2002 και στην Κύθνο το 2023, η ανάδειξη του αρχαιολογικού χώρου της Καρθαίας στην Κέα ολοκληρώθηκε και έλαβε βραβείο Europa Nostra, η αναστήλωση του Πύργου της Αγίας Μαρίνας συνεχίζεται, οι συστηματικές χερσαίες και ενάλιες ανασκαφές έχουν αποκαλύψει σημαντικότατα τμήματα της αρχαίας πόλης της Κύθνου, ιδίως τα ιερά της, πλήθος επιφανειακών ερευνών και σωστικών ανασκαφών έχουν εμπλουτίσει την ιστορική τοπογραφία και έχουν διευρύνει το ιστορικό βάθος των Δυτικών Κυκλάδων. Ταυτόχρονα εκατοντάδες βιβλία και μελέτες έχουν δημοσιευτεί από Πανεπιστήμια, ξένες σχολές και μεμονωμένους μελετητές, αλλάζοντας πλήρως τον αρχαιολογικό χάρτη και στα δύο νησιά".

Ο κ. Αθανασούλης έκανε λόγο για ένα πολύ σημαντικό αρχαιολογικό και πολιτιστικό πλούτο, δίνοντας τη δυνατότητα σε αυτά τα δύο νησιά να αποκτήσουν μία θέση στην κυκλαδική ιστορία, αναπτύσσοντας παράλληλα και τη δυνατότητα να μετατραπούν πολύ σύντομα και σε αρχαιολογικούς επισκέψιμους χώρους.

"Όλα τα παραπάνω είναι εξαιρετικά σημαντικά γιατί και τα δύο νησιά παίρνουν τη θέση που τους αναλογεί στην Κυκλαδική ιστορία, ενώ την ίδια στιγμή ουσιαστικά δημιουργούμε χώρους ενδιαφέροντος που στο μέλλον, συντόμως ελπίζω, σε επισκέψιμους αρχαιολογικούς χώρους. Όπως η Καρθαία, το Δρυόκαστρο, η αναστήλωση του Πύργου της Αγίας Μαρίνας. Μην ξεχνάμε ότι εκτός από τις έρευνες, το επιστημονικό έργο της υπηρεσίας λειτουργεί καταλυτικά ώστε να προστατευθεί και το Κυκλαδικό τοπίο των δύο νησιών, το οποίο είναι εύθραυστο και πρέπει να το προφυλάξουμε ως "κόρη οφθαλμού". Μην ξεχνάμε ότι πάνω σε αυτό το μοναδικό Κυκλαδικό, φυσικό, αρχαιολογικό και πολιτιστικό τοπίο, στηρίζεται όλη η τουριστική ανάπτυξη των νησιών", δήλωσε ο κ. Αθανασούλης.

Οι στοχεύσεις του Συνεδρίου

Στη συνέχεια έκανε αναφορά και στις στοχεύσεις του Συνεδρίου, οι οποίοι επικεντρώνονται στη διάχυση της γνώσης στην τοπική κοινότητα, αλλά και να γίνουν γνωστά τα αποτελέσματα των ενεργειών που έγιναν στο πέρασμα των χρόνων.

"Μία στόχευση του Συνεδρίου είναι να προβληθούν τα αποτελέσματα, να συνδράμει στη διάχυση της γνώσης και στην τοπική κοινότητα, γι' αυτό το διεξάγουμε στα δύο αυτά νησιά και όχι στην Αθήνα. Επιθυμία μας είναι να καλέσουμε τους κατοίκους να παρακολουθήσουν τις εργασίες αυτές, οι οποίες επικεντρώνονται στα ευρήματα, στις μελέτες των τελευταίων 30 ετών", τόνισε, κλείνοντας τις δηλώσεις του στην εφημερίδα.