Ταξίδι σε μία άλλη εποχή

Μία ξεχωριστή εκδήλωση αφιερωμένη στην τέχνη της ραπτικής, της μόδας και της υψηλής ραπτικής, με αφορμή την έκθεση "Ύφασμα - Μόδα - Ραπτική: Haute Couture", πραγματοποιήθηκε την Τετάρτη, στον χώρο του Βιομηχανικού Μουσείου Ερμούπολης.

Μέσω αυτής της ανοιχτής δράσης, το κοινό είχε την ευκαιρία να “ταξιδέψει” στο χρόνο και να απολαύσει μοναδικές δημιουργίες που έφτιαξαν δεκάδες μοδίστρες στη Σύρο, τον 19ο και 20ο αιώνα.

Η έκθεση θα φιλοξενείται στο Βιομηχανικό Μουσείο έως τις 30 Σεπτεμβρίου, ενώ ανοιχτό είναι το ενδεχόμενο να παραταθεί ,προκειμένου να δοθεί η ευκαιρία να την επισκεφθούν μαθητές των σχολικών μονάδων του νησιού.

Μια διαδρομή στην κομψότητα της Σύρου

Η έκθεση "Ύφασμα, Μόδα, Ραπτική: Haute Couture στη Σύρο", αφορά μοδίστρες και ράφτες που δραστηριοποιήθηκαν κυρίως στην Ερμούπολη κατά τον 20o αιώνα, συμπεριλαμβάνοντας και εξειδικευμένες, ξεχασμένες ειδικότητες, όπως αυτή της "καπελούς", της κεντήστρας ή του "γιλεκά".

Ανεξάρτητοι από την υφαντουργία που άνθιζε στη Σύρο ήδη από τον 19ο αιώνα, οι δημιουργοί αυτοί αποτελούσαν σημαντικά και κάποιες φορές, αθέατα "γρανάζια" της οικονομίας και της κοινωνίας της πόλης και του νησιού.

Από τις συλλογές μελών του Συλλόγου Φίλων Τεχνικού Πολιτισμού Ερμούπολης, αλλά και από δωρεές και παραχωρήσεις διαφόρων πολιτών, επιλέχθηκαν και εκτίθενται στο χώρο του Βιομηχανικού Μουσείου, ο πάγκος εργασίας "της μοδίστρας", τα υλικά και οι πρώτες ύλες, οι μηχανές τους, χειροκίνητες, ποδοκίνητες και ηλεκτρικές. Επιπλέον, δείγματα της παραγωγής της εποχής, που ξεχάστηκαν σε κάποια ντουλάπα και διασώθηκαν για να μας διηγηθούν την ιστορία τους. Ρούχα καθημερινά, ρούχα επίσημα, ενδυμασίες της "κατώτερης τάξης" ή του υπηρετικού προσωπικού, αλλά και της "αριστοκρατίας", η οποία μιμήθηκε και εισήγαγε τις ευρωπαϊκές τάσεις μόδας, με τη λάμψη και την αίγλη τους, καθώς επίσης και ρούχα αντρικά, παιδικά, γυναικεία, αλλά και αξεσουάρ.

Έργα τέχνης συναισθηματικής αξίας μιας άλλης εποχής, όλα ραμμένα από χέρια επώνυμων και ανώνυμων μοδιστρών και ραφτάδων, έργα φορτωμένα από το βάρος των αναμνήσεων.

"Τα υφάσματα της Σύρου ταξίδευαν σε όλη την Ελλάδα"

Εκ μέρους του Συλλόγου Φίλων Τεχνικού Πολιτισμού, για την έκθεση η οποία παρουσιάζεται εδώ και μήνες στο Βιομηχανικό Μουσείο, μίλησε η πρόεδρός του, Μαργαρίτα Καλουτά.

"Η προσπάθεια της συλλογής όλων αυτών των αντικειμένων, που παρουσιάζεται στην έκθεση, έχει ένα άρτιο και πλούσιο αποτέλεσμα, με ιδιαίτερο για όλους, καθώς ορισμένα από αυτά αφορά τους άνδρες ραφτάδες των προηγούμενων δύο αιώνων", είπε χαρακτηριστικά, ενώ στη συνέχεια αναφέρθηκε στη σημασία της ένδυσης στη Σύρο.

"Η ιστορία της ενδυμασίας στη Σύρο γίνεται ακόμα πιο ζωντανή. Τον 19ο αιώνα η Ερμούπολη δεν ήταν απλώς λιμάνι ή βιομηχανικό κέντρο. Ήταν "σταυροδρόμι" λαών και πολιτισμών. Στους δρόμους της περνούσαν έμποροι από την Ευρώπη και την ανατολή, ακούγονταν γλώσσες, μυρωδιές και ήχοι από μακρινά λιμάνια. Από τα μεγάλα κλωστοϋφαντουργία, όπως του Λαδόπουλου, του Βελισσαρόπουλου, του Φουστάνου και του Καρέλα, του Μπαρμπέτα και άλλων μικρότερων, με 3.000 εργαζόμενους κάποια χρόνια, γυναίκες, άνδρες και παιδιά, έβγαιναν υφάσματα που ταξίδευαν σε όλη την Ελλάδα, ενώ παράλληλα ενώ τα σχέδια και τα πρότυπα της ευρωπαϊκής μόδας, έφθαναν από Παρίσι, Βιένη, Μασσαλία", τόνισε χαρακτηριστικά.

Όσον αφορά στις μοδίστρες και τις ράφτρες του νησιού εκείνης της εποχής, η κα. Καλουτά επεσήμανε ότι "οι ραπτομηχανές και οι αργαλειοί ¨τραγουδούσαν" τον ήχο της δημιουργίας, φτιάχνοντας κυρίως ρούχα ευρωπαϊκής μόδας. Και αυτή η μαγεία ξαναζωντανεύει μέσα από αυτή την έκθεση. Το ύφασμα ξανά γίνεται ένδυμα, η τέχνη της ραπτικής ξαναμιλάει και η Σύρος όπως πάντα στέκεται "γέφυρα" ανάμεσα στο παρελθόν και το μέλλον, ανάμεσα στην παράδοση και την καινοτομία, ανάμεσα στην Ελλάδα και τον κόσμο. Στεκόμαστε με αγάπη και ευγνωμοσύνη ανάμεσα σε όλες εκείνες τις γυναίκες που με βελόνα και κλωστή έραψαν όχι μόνο ρούχα, αλλά και μνήμες, όνειρα, στιγμές ζωής".

"Μία έκθεση με έντονο το πολιτιστικό και κοινωνικό στοιχείο"

Για μία έκθεση με έντονο το πολιτιστικό και κοινωνικό στοιχείο, αλλά και για μία εκδήλωση που κέντρισε το ενδιαφέρον του κόσμου, ο οποίος πραγματικά γέμισε τους χώρους του Βιομηχανικού Μουσείου, μίλησε, από την πλευρά της, η αντιδήμαρχος Πολιτισμού, Θωμαή Μενδρινού.

"Η συγκεκριμένη, είναι από τις εκδηλώσεις που πραγματικά γέμισε από κόσμο το Βιομηχανικό Μουσείο και αυτό αποδεικνύει τη μεγάλη απήχηση που έχει η συγκεκριμένη έκθεση. Ευχαριστούμε θερμά όλους εκείνους και εκείνες που προσέφεραν αντικείμενα, αλλά και σε όλους που βοήθησαν να στηθεί η συγκεκριμένη έκθεση, η οποία εμπεριείχε και δυσκολίες, λόγω του χαρακτήρα της¨, είπε χαρακτηριστικά.

Συνεχίζοντας επί του θέματος, η κα. Μενδρινού υπογράμμισε ότι μέσα σε όλα τα αντικείμενα που εκτίθενται στο χώρο του Βιομηχανικού Μουσείου, συμπεριλαμβάνεται και μία ραπτομηχανή της μητέρας του Μάνου Ελευθερίου, την οποία δώρησε η αδελφή του, Λίλη Ελευθερίου, αλλά και πάρα πολλά άλλες προσφορές που δόθηκαν από κατοίκους του νησιού με πάρα πολύ αγάπη.

"Μοδίστρες και μόδιστροι που μεγάλωσαν οικογένειες από αυτή την εργασία, από την εργασία της ραπτικής και αποδεικνύεται ότι μαζί με ένα άλλο κομμάτι του Μουσείου, το εκθετήριο Χαραλαμπίδη, υπήρξε ένας τεράστιος πλούτος στη Σύρο μέσα από αυτό το επάγγελμα, αλλά και μέσα από το εμπόρευμα που ερχόταν στο νησί από τη Γερμανία, το Παρίσι και άλλες χώρες. Είναι μία κατάθεση ψυχής και εύχομαι πάντα το Βιομηχανικό Μουσείο να είναι γαμάτο και πάντα τα τιμούμε τους ανθρώπους που έχουν προσφέρει στον τόπο και την ελληνική οικογένεια", σημείωσε, κλείνοντας την ομιλία της, η αντιδήμαρχος Πολιτισμού του Δήμου Σύρου - Ερμούπολης.