“Είναι τιμή μου να μπαίνω σε μια «ιερή» θεατρική σκηνή»

Την πόρτα για ένα ξεχωριστό, ατμοσφαιρικό και πολλά υποσχόμενο πέρασμα από τα θεατρικά λημέρια της πρωτεύουσας, με συνοδοιπόρους αξιόλογους ανθρώπους της τέχνης όπως ο συγγραφέας Χρήστος Αγγελάκος και η ηθοποιός Όλια Λαζαρίδου, άνοιξε στη Συριανή σκηνογράφο Πηνελόπη Ασλάνογλου η συμμετοχή της στο Διεθνές Θεατρικό Εργαστήρι “World Wide Lab”, το οποίο πραγματοποιήθηκε το καλοκαίρι του 2015 στη Σύρο.

Η άριστη συνεργασία της με τη σκηνοθέτη και καλλιτεχνική διευθύντρια του Εργαστηρίου, Ιόλη Ανδρεάδη, αποτέλεσε το σκαλοπάτι για μία νέα συνύπαρξη των δύο κυριών αυτή τη φορά στο Θέατρο Τέχνης Κάρολος Κουν, στη σκηνή της Φρυνίχου, στο πλαίσιο του Αναλόγιου 2015 με θέμα «Το Πέρασμα: μετανάστευση/προσφυγιά», υπό την καλλιτεχνική διεύθυνση της Σίσσυς Παπαθανασίου.

Κατά τη διάρκεια του θεατρικού αυτού μαραθωνίου, θα παρουσιαστούν έργα εννέα Ελλήνων συγγραφέων που πραγματεύονται τη μετανάστευση και την προσφυγιά, με μορφή αναλόγιου. Ένα εξ’ αυτών είναι και το έργο του Χρήστου Αγγελάκου «Ήταν ένας και δεν ήταν κανένας», το οποίο σκηνοθετεί η Ιόλη Ανδρεάδη. Στην παράσταση πρωταγωνιστούν η Όλια Λαζαρίδου και τρεις εκ των συμμετεχόντων του World Wide Lab 2015, ο Συριανής καταγωγής Γιάννης Χαρμπάτσης, η Ιφιγένεια Γρίβα και ο Ιάκωβος Μηνδρινός. Τη σκηνογραφική επιμέλεια έχει αναλάβει η Πηνελόπη Ασλάνογλου, η οποία επιμελείται επί σειρά ετών τα σκηνικά του Θεατρικού Πολιτιστικού Ομίλου Σύρου «Ο Απόλλων».

Λίγα λόγια για το έργο

Την αφορμή για τη δημιουργία του θεατρικού έργου του κ. Αγγελάκου, που παρέμεινε στο συρτάρι για δύο ολόκληρα χρόνια έδωσε ένα δημοσίευμα της εφημερίδας «Τα Νέα» σχετικά με τη δράση της γαλλικής ανθρωπιστικής Οργάνωσης «Νεκροί του δρόμου». Η συγκεκριμένη οργάνωση ιδρύθηκε το 2002 στο Παρίσι, έχοντας ως έργο τον ενταφιασμό ανθρώπων, αγνώστων στοιχείων, που βρίσκονταν νεκροί στους δρόμους: άστεγοι, ξένοι κλπ. Αποστολή των μελών ήταν να συνοδεύσουν τους ανώνυμους νεκρούς στην τελευταία τους κατοικία, δίνοντάς τους ένα όνομα, μία ιστορία και εκφωνώντας τον επικήδειό τους. Από τότε, οι συνοδοί του νεκρού, ένα άντρας και μια γυναίκα, έφταναν στο νεκροταφείο του Τιαί, έξω από το Παρίσι, μια φορά το τρίμηνο. Το 2004 μάλιστα, ο δήμος του Παρισιού, παραχώρησε ένα χώρο 1000 στρεμμάτων μέσα στο ίδιο νεκροταφείο για τον ενταφιασμό των νεκρών του δρόμου. Στο «Ήταν ένας και δεν ήταν κανένας» το όνομα της Οργάνωσης άλλαξε και έγινε «Ανώνυμοι Νεκροί», ενώ η πλοκή είναι προσαρμοσμένη στη σύγχρονη ελληνική πραγματικότητα. Τα πρόσωπα του έργου είναι φανταστικά και οι καταστάσεις αποτελούν ένα κράμα αλήθειας και μυθοπλασίας που έχει ως στόχο να θέσει δύο ερωτήματα: ποια η σημασία των νεκρών του δρόμου για τους ζωντανούς και ποια η σημασία των ζωντανών για τους νεκρούς. Σημειώνεται ότι το έργο αποτελείται από τρεις πράξεις που περιστρέφονται γύρω από το αίνιγμα ενός ανώνυμου νεκρού.

Νέα συνεργασία με τη σκηνοθέτη Ιόλη Ανδρεάδη

Για τη συμμετοχή της στο Αναλόγιο 2015 και στην παράσταση με τη σκηνοθετική υπογραφή της κ. Ανδρεάδη μίλησε στην «Κοινή Γνώμη» η Πηνελόπη Ασλάνογλου, δηλώνοντας ενθουσιασμένη από την ευκαιρία που της δόθηκε να βρεθεί σε έναν τόσο σημαντικό χώρο, όπως το Θέατρο Τέχνης. «Η αλήθεια είναι ότι κάποιες σκηνής της Αθήνας είναι λίγο ιερές. Δεν τολμάς ούτε καν να σκεφτείς ότι μπορείς να βρεθείς εκεί μέσα. Αντίστοιχα, όταν μπήκα στη σκηνή της Φρυνίχου για τη φωτογράφιση και μύρισα τη μυρωδιά του ξύλου, ήταν για μένα κάτι μαγικό. Αισθάνομαι μεγάλη τιμή και ικανοποίηση για το γεγονός ότι αναγνωρίστηκε η δουλειά μου στο World Wide Lab. Η Ιόλη εισέπραξε την αγάπη μου για το θέατρο και ευχαριστήθηκε από τη συνεργασία μας, οπότε σκέφτηκε να την εξελίξει και να τη συνεχίσει σε μια καινούρια παράσταση».

«Μετάβαση από τη ζωή στη μεταθανάτια ζωή»

Αναφερόμενη στο έργο του κ. Αγγελάκου, μίλησε για ένα κείμενο που αγγίζει ακόμα και τις πιο ευαίσθητες χορδές με το ευαίσθητο θέμα των ανώνυμων νεκρών, μέσα από το οποίο αποκαλύπτονται πτυχές της ζωής, μέσα από τον μακάβριο δρόμο του θανάτου. «Ο τρόπος με τον οποίο αντιμετωπίζει τη ζωή και το θάνατο είναι ιδιαίτερος. Μας βοηθάει να αντιληφθούμε ποιοι είμαστε και σίγουρα οι περισσότεροι θα ταυτιστούν με πάρα πολλές ιστορίες που διαδραματίζονται μέσα στο έργο. Διαβάζοντας το κείμενο, δε σταματούσα να υπογραμμίζω φράσεις που με άγγιζαν εμένα προσωπικά».

Πρόσωπα του έργου είναι μία ιδιοκτήτρια γραφείου τελετών (Ιφιγένεια Γρίβα), ένας άνδρας (Γιάννης Χαρμπάτσης) και μία γυναίκα (Όλια Λαζαρίδου) που εμφανίζονται για να αποχαιρετήσουν έναν νεκρό (Ιάκωβος Μηνδρινός). Όπως εξηγεί η κ. Ασλάνογλου, ο τρόπος με τον οποίο τα τρία πρόσωπα αντιμετωπίζουν τον νεκρό χαρακτηρίζεται από τη γνωστή σε όλους έκφραση «ο θάνατός σου, η ζωή μου». «Η ιδιοκτήτρια του γραφείου κηδειών το κάνει για βιοποριστικούς λόγους, ενώ το ζευγάρι για να δώσει νόημα στη ζωή του μέσα από την υποθετική ζωή των ανθρώπων που συνοδεύουν στην τελευταία κατοικία τους».

Συνεργάτες με πάθος και όρεξη

Σχετικά με τη σκηνογραφική γραμμή την οποία θα ακολουθήσει, η κ. Ασλάνογλου καθιστά γνωστό ότι αυτό που της ζητήθηκε από την Ιόλη Ανδρεάδη είναι να αποδοθεί η ατμόσφαιρα του καθαρτηρίου, να έχει δηλαδή μία έννοια μετάβασης από τη ζωή στη μεταθανάτια ζωή». Προσθέτει επίσης ότι η ίδια εντυπωσιάστηκε από το πάθος και την όρεξη που επέδειξαν όλοι οι συντελεστές της παράστασης από την πρώτη κιόλας συνάντησή τους. «Την Όλια Λαζαρίδου τη θαυμάζω χρόνια, έχω παρακολουθήσει την πορεία της και είναι μεγάλη μου χαρά που θα συνεργαστώ μαζί της. Τα άλλα τρία παιδιά τα γνώρισα στο World Wide Lab, όπου είδα την όρεξή τους για δουλειά. Σκηνοθέτες, ηθοποιοί και σκηνογράφοι δουλεύαμε 24 ώρες το 24ωρο. Το πρωί είχαμε πρόβα, το απόγευμα είχαμε συναντήσεις για την εξέλιξη της παράστασης, το βράδυ ακόμα και την ώρα που πίναμε το ποτό ή στη θάλασσα οι ηθοποιοί μάθαιναν τα λόγια τους και οι ηθοποιοί αντάλλαζαν ιδέες με εμάς τις σκηνογράφους. Χάρηκα, λοιπόν, όταν είδα πως όχι μόνο δεν έχασαν την όρεξή τους, αλλά πως έχουν μεγαλύτερο πάθος. Επιπλέον, μου άρεσε το πώς καθένας εισέπραξε το κείμενο. Όλοι είχαμε μία κοινή αντίληψη, πράγμα που σημαίνει ότι όσο συζητάς, τόσο το προχωράς και το εξελίσσεις. Η Ιόλη είναι ένας άνθρωπος ο οποίος βγάζει μία απίστευτη ηρεμία και σου δίνει την ελευθερία να μπορείς να της μιλήσεις. Η ίδια θα αρπάξει και θα εξελίξει αυτό που έχεις στο μυαλό σου, χωρίς να το έχεις καταλάβει», καταλήγει.

Σημειώνεται πως το έργο «Ήταν ένας και δεν ήταν κανένας» θα παρουσιαστεί τέλος Οκτωβρίου – αρχές Νοεμβρίου στο Θέατρο Τέχνης Κάρολος Κουν, στη σκηνή της Φρυνίχου, ενώ η οριστική ημερομηνία θα ανακοινωθεί εντός των προσεχών ημερών.