Η σωστή ενημέρωση είναι η καλύτερη πρόληψη

Με ευρεία θεματολογία και τη ρήση ότι “δεν είμαστε μόνοι μας στον κόσμο, υπάρχουν κι άλλοι”, πραγματοποιήθηκε η ιατρική ημερίδα με θέμα τον εμβολιασμό, κατά την οποία καλύφθηκε από τους ομιλητές ένα ευρύ φάσμα θεμάτων και διαλευκάνθηκαν μύθοι και απορίες για τα εμβόλια και την ορθή χρήση τους.

Στο τρίωρο πρόγραμμα της ιατρικής ημερίδας συμμετείχαν οι κ.κ. Μαργαρίτα Μπουραντά κοινή διοικήτρια των διασυνδεδεμένων Γ.Ν. Σύρου & Κ.Υ. Νάξου, Αρχοντία Κοτσάνη επιμελήτρια Α’ Ιατρικής Βιοπαθολογίας, Ιορδάνης Παπαδόπουλος επιμελητής Β’ Παιδιατρικής, Σοφία Μπαχαράκη διευθύντρια Παιδοψυχιατρικής. Γεώργιος Γιαννικόπουλος επιμελητής Α’ Παθολογίας και Σοφία Δρακοτού επισκέπτρια υγείας και υπεύθυνη νοσοκομειακών λοιμόξεων Γ.Ν. Σύρου, ενώ συντονιστής ήταν ο κ. Απόστολος Ρουσσουνέλος εντεταλμένος δημοτικός σύμβουλος του τμήματος Κοινωνικής Πρόνοιας.

Τα θέματα τα οποία συζητήθηκαν αφορούσαν στην εργαστηριακή παρασκευή εμβολίων, μύθους και αλήθειες γύρω από τα εμβόλια, την ιστορία της πορείας του αυτισμού μέχρι σήμερα, τον αντιγριππικό και αντιπνευμονιοκοκκικό εμβολιασμό αλλά και τα στατιστικά ως προς την εμβολιαστική κάλυψη των Κυκλάδων.

Το φαινόμενο της αγέλης
Κοινός τόπος όλων των ομιλητών αποτέλεσε η λεγόμενη “ανοσία της αγέλης”, δηλαδή η προστασία που παρέχεται στο σύνολο του πληθυσμού όταν το μεγαλύτερο μέρος του είναι εμβολιασμένο, το οποίο παρέχει μια ασπίδα προστασίας της κοινότητας, εμποδίζοντας τη διασπορά του ιού ή του μικροβίου.
Ειδική μνεία σε αυτό έγινε από τον κ. Γιαννικόπουλο ο οποίος μίλησε εκτενώς για τον αντιγριπικό εμβολιασμό, τον πλέον ασφαλή τρόπο για να προστατευτούμε από την εποχική γρίπη, μία οξεία νόσο η οποία μπορεί εύκολα να προκαλέσει πανδημία και σοβαρά συμπτώματα στις πληθυσμιακές ομάδες υψηλού κινδύνου.

“Δεν είσαι μόνος σου σ' αυτό τον κόσμο, υπάρχουν κι άλλοι. Ξεχασμένες ασθένειες όπως η λύσσα, η ιλαρά, ο κοκκίτης, ο τέτανος επιστρέφουν”, ανάφερε χαρακτηριστικά ο κ. Γιαννικόπουλος δίνοντας το έναυσμα για συζήτηση γύρω απ’ την πρόσφατη επιδημία ιλαράς.

Αναγκαιότητα συλλογικής θωράκισης
Το φαινόμενο της έξαρσης της ιλαράς κρούει τον κώδωνα του κινδύνου, διότι όπως επισημάνθηκε έντονα, παρά την εφαρμογή αποτελεσματικού και ασφαλούς εμβολίου δεν επετεύχθη ο στόχος του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας για την εξάλειψη της έως το 2010.

Στην Ελλάδα από το 2004 μέχρι το 2016 έχουν καταγραφεί δύο επιδημίες ιλαράς, ενώ αυτή τη στιγμή βρίσκεται σε εξέλιξη νέα με 690 κρούσματα, κυρίως στη Νότιο Ελλάδα, νέους 25-44 ετών αλλά και επαγγελματίες υγείας οι οποίοι είναι ανεμβολίαστοι ή ατελώς εμβολιασμένοι.

Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, όπως επεσήμανε η κα Σ. Δρακοτού, προκειμένου να επιτευχθεί συλλογική ανοσία ενάντια σε λοιμώδη νοσήματα και να αποφευχθεί η εκδήλωση επιδημιών, η εμβολιαστική κάλυψη του πληθυσμού πρέπει να φτάνει σε γενικές γραμμές στο 95%. Πανελλαδικά έχουν γίνει τρεις μελέτες εκτίμησης του εμβολιαστικού επιπέδου, με την τελευταία να έχει πραγματοποιηθεί το 2012 και να αναφέρει ποσοστό κάλυψης 88-98% με τις κοινωνικά μειονεκτούσες ομάδες να βρίσκονται χαμηλότερα. Τόνισε μάλιστα πως σοβαρό πρόβλημα στη χώρα μας αποτελεί η μη εμβολιαστική κάλυψη των ενηλίκων, μιας και “ως λαός έχουμε την πεποίθηση ότι τα εμβόλια είναι μόνο για τα παιδιά”.

Ελλιπής η εμβολιαστική κάλυψη του νομού των Κυκλάδων

Σε σχέση με όσα προβλέπονται από τον Π.Ο.Υ. και τα αποτελέσματα υγειονομικής διερεύνησης των επισκεπτών υγείας του Γ.Ν. Σύρου, η κάλυψη του νομού Κυκλάδων είναι χαμηλότερη από τα επιθυμητά επίπεδα. Συγκεκριμένα ερευνήθηκε η εμβολιαστική κάλυψη στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση Κυκλάδων για διφθερίτιδα, τέτανο, κοκίτη, ιλαρά, ερυθρά, παρωτίτιδα και ηπατίτιδα β'.
Από το δείγμα 1050 μαθητών σε Πάρο, Νάξο και Αντίπαρο και με βάση την ηλικία και το φύλο που προέκυψε απ’ την ονομαστική κατάσταση των σχολείων, τις πληροφορίες εμβολιασμού που υπήρχαν στο παιδικό βιβλιάριο κάθε παιδιού και τις συνεντεύξεις των γονέων για κοινωνικά χαρακτηριστικά, αντιλήψεις ή πιθανά εμπόδια προέκυψε ότι:

Για το εμβόλιο διφθερίτιδας – τετάνου – κοκίτη απαιτούνται έξι δόσεις εμβολίου, πέντε μέχρι την ηλικία των 6 ετών και μία στην εφηβεία. Στα παιδιά έως έξι ετών υπάρχει κάλυψη 70%, ποσοστό το οποίο στην εφηβεία πέφτει στο 40% με την τελευταία δόση να έχει σχεδόν ξεχαστεί. Στο εμβόλια ιλαράς – ερυθράς – παρωτίτιδας, το 75% των παιδιών έχει κάνει και τις 2 δόσεις, ενώ το 85% μόνο μία, έναντι του επιθυμητού ποσοστού που είναι άνω του 95%. Τέλος, όσον αφορά το εμβόλιο της ηπατίτιδας β’, μόλις το 62% βρέθηκε με ολοκληρωμένο εμβολιασμό, ενώ παρατηρήθηκε υψηλό ποσοστό παιδιών που είχε κάνει την πρώτη δόση, χωρίς τις αναμνηστικές.

Παρατηρήθηκε επίσης ένα ποσοστό γονέων 12% αντίθετο στον εμβολιασμό και αρνητικό στο να εμβολιαστεί το παιδί του απ’ τους επισκέπτες υγείας, κάτι το οποίο σύμφωνα με τους ομιλητές οφείλεται σε κακή πληροφόρηση η οποία σε μεγάλο βαθμό οφείλεται σε εσφαλμένες πληροφορίες που κυκλοφορούν στο διαδίκτυο. Τέλος ένα 15% των γονέων δήλωσε δυσκολία στην προσέγγιση του εμβολιαστικού κέντρου, στην εύρεση του παιδιάτρου ή διαθέσιμου ραντεβού.

“Η συμμετοχή στα εμβολιαστικά προγράμματα είναι κομβικής σημασίας για την εύρυθμη κοινωνική συνοχή. Είναι ευθύνη όλων μας η συμμετοχή στην ασφαλέστερη και αποτελεσματικότερη παρέμβαση που έχει ποτέ ανακαλυφθεί για την προστασία της δημόσιας υγείας”, δήλωσε η κα Δρακοτού.

Παροχή κινήτρων για ειδικούς υγείας προκειμένου να εμβολιαστούν

Στη συζήτηση που ακολούθησε αναφέρθηκαν κι άλλες παράμετροι αναφορικά με το μεγάλο αντιεμβολιαστικό κίνημα που υπάρχει αλλά και τα χαμηλά ποσοστά εμβολιασμού ακόμα και σε ειδικούς και προσωπικό υγείας. Μιλώντας για την πρακτική του Γ.Ν. Σύρου να δίνει μία ημέρα ρεπό σε οποίον εργαζόμενο κάνει το εμβόλιο της γρίπης, η κα Μ. Μπουραντά, διοικήτρια του νοσοκομείου μίλησε για δημιουργία κινήτρων προκειμένου να εμβολιαστούν όσο περισσότεροι άνθρωποι γίνεται. “Βέβαια μένει κανείς να σκεφτεί τι σημαίνει αυτό, όταν το προσωπικό υγείας χρειάζεται επιπλέον κίνητρο για εμβολιασμό”, σχολίασε.

Με παρέμβαση του, ο κ. Ευαγ. Πανοηλίας, διευθυντής του Αναισθησιολογικού Τμήματος του Γ.Ν. Σύρου, μίλησε με ιδιαίτερα σκληρά λόγια για το αντιεμβολιαστικό κίνημα, χαρακτηρίζοντάς το μεγαλύτερο και δυνατότερο απ’ ότι κανείς θα περίμενε, και απόρροια της απαξίωσης της πατερναλιστικής ιατρικής έναντι της αυτονομίας του ασθενούς. “Η διάθεση του σώματος μου είναι θετική ως το σημείο που δε βλάπτω τον άλλο”, ενώ μίλησε για θλιβερά στατιστικά ανεμβολίαστου ιατρικού και νοσηλευτικού προσωπικού νοσοκομείων, επαγγελματιών που θα έπρεπε υποχρεωτικά να εμβολιάζονται όχι για τη δική τους προστασία αλλά για τα μικρόβια που οι ίδιοι μεταφέρουν στους θαλάμους ευπαθών ασθενών. “Η ευθύνη ενός ανεμβολίαστου γιατρού είναι τεράστια”, είπε προσθέτοντας ότι όταν οι ίδιοι οι γιατροί αδιαφορούν από άγνοια ή τυχοδιωκτισμό, η πολιτεία θα έπρεπε να επεμβαίνει. Επισημάνθηκε δε ότι για όποιον το επιθυμεί, μπορεί να απευθυνθεί στο γραφείο εμβολιασμών του νοσοκομείου, με τον συντονιστή κ. Ρουσσουνέλο να παραθέτει το επιστέγασμα ότι η σωστή ενημέρωση αποτελεί την καλύτερη πρόληψη.