Τρία σχολεία της Σύρου γίνονται πειραματικά

Νέα δεδομένα φαίνεται πως θα διαμορφωθούν το προσεχές χρονικό διάστημα στο εκπαιδευτικό τοπίο της Σύρου, μετά την ένταξη τριών σχολείων του νησιού στο Δίκτυο των Πειραματικών Σχολείων που λειτουργούν σε όλη την Ελλάδα.

Υπενθυμίζεται πως, πριν από δύο ημέρες, το υπουργείο Παιδείας ανακοίνωσε τον χαρακτηρισμό 50 νέων σχολικών μονάδων ως Πειραματικών ή Πρότυπων Σχολείων, τα οποία προστίθενται στα 62 που ήδη λειτουργούσαν (28 Πρότυπα και 34 Πειραματικά). Από τα συνολικά 112 σχολεία, τα 75 θα είναι Πειραματικά και τα 37 Πρότυπα. Η λειτουργία τους θα ξεκινήσει με το νέο διδακτικό έτος. Οι μαθητές που θα φοιτήσουν στην Α’ Τάξη των Πειραματικών Σχολείων θα επιλεγούν με κλήρωση, η οποία θα πραγματοποιηθεί την Πέμπτη 24 Ιουνίου. Αντίστοιχα, η εισαγωγή στα Πρότυπα θα γίνει με εξετάσεις στην Α΄ Γυμνασίου και στην Α΄ Λυκείου. Ήδη, αναμένεται άμεσα η έκδοση της Υπουργικής Απόφασης, η οποία θα δίνει το εναρκτήριο λάκτισμα για την υποβολή των αιτήσεων των γονέων.

Τα Πρότυπα Σχολεία είναι σχολικές μονάδες της δευτεροβάθμιας δημόσιας εκπαίδευσης, οι οποίες στοχεύουν στην καλλιέργεια και τη διάχυση της ιδέας και των πρακτικών της αριστείας στο εκπαιδευτικό σύστημα, καθώς και στην ανάδειξη και ενθάρρυνση μαθητών με ταλέντα και ιδιαίτερες μαθησιακές δυνατότητες.

Τα Πειραματικά Σχολεία είναι σχολικές μονάδες πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας δημόσιας εκπαίδευσης, οι οποίες στοχεύουν στην υποστήριξη του πειραματισμού και της πιλοτικής εφαρμογής εκπαιδευτικών καινοτομιών στο εκπαιδευτικό σύστημα, σε τυχαίο δείγμα του μαθητικού πληθυσμού ΠΕΙ.Σ. που εισάγεται σε αυτά με κλήρωση. Επιπλέον, επιδιώκεται η εξοικείωση των προπτυχιακών και μεταπτυχιακών φοιτητών με τη διδασκαλία των επιμέρους γνωστικών αντικειμένων, σε συνεργασία με τμήματα και σχολές Α.Ε.Ι. και το Ι.Ε.Π.

Όπως υπογραμμίζεται από την πλευρά του Υπουργείου: «ο συγκεκριμένος θεσμός επεκτείνεται, στο πλαίσιο της προσπάθειάς του για ποιοτική αναβάθμιση της Παιδείας. Με αυτό τον τρόπο, δίνεται η δυνατότητα σε μαθητές όλης της χώρας να συμμετέχουν στις εκπαιδευτικές αυτές δομές και στην εφαρμογή νέων προγραμμάτων σπουδών, διδακτικών εργαλείων και άλλου εκπαιδευτικού υλικού, διδακτικών μεθόδων, τρόπων διοίκησης και λειτουργίας της σχολικής μονάδας. Επιδιώχθηκε κατά το δυνατόν τα ΠΣ ή ΠΕΙΣ να αναπτυχθούν σε όλες τις βαθμίδες ως συνδεδεμένα σχολεία, καθώς και σε πόλεις όπου υπήρχαν Τμήματα Επιστημών και Αγωγής της Εκπαίδευσης, ώστε να συνδεθούν λειτουργικά με αυτά και να υπάρξει η δυνατότητα στενής παρακολούθησής τους».

Μετά τη δημιουργία των 50 νέων ΠΠΣ, Πειραματικά θα υπάρχουν πλέον και στις 13 περιφέρειες της χώρας (από 10 τώρα) και Πρότυπα στις 10 από τις 13 περιφέρειες (από 5 τώρα). Πρότυπο Σχολείο δεν θα υπάρχει στις Περιφέρειες Ιονίων Νήσων, Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης και Νοτίου Αιγαίου.

Από την άλλη, στην Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου χαρακτηρίστηκαν ως Πειραματικά τέσσερα συνολικά σχολεία, ένα στα Δωδεκάνησα (2ο Γυμνάσιο Ρόδου) και τρία στις Κυκλάδες (6ο Νηπιαγωγείο Ερμούπολης, 4ο Δημοτικό Σχολείο Ερμούπολης, 1ο Γυμνάσιο Σύρου).

Στόχος του Υπουργείου Παιδείας είναι τα Πρότυπα και τα Πειραματικά Σχολεία να συμβάλουν στον καλύτερο εκπαιδευτικό σχεδιασμό και την πιλοτική εφαρμογή της εκπαιδευτικής πολιτικής, ώστε να καλλιεργηθούν και διαχυθούν οι βέλτιστες εκπαιδευτικές μέθοδοι, πρακτικές και εργαλεία σε ολόκληρο το εκπαιδευτικό σύστημα. «Με τον τρόπο αυτό αναβαθμίζεται η ποιότητα της παρεχόμενης εκπαίδευσης για κάθε μαθητή και μαθήτρια», αναφέρεται χαρακτηριστικά στη σχετική ανακοίνωση.

Αρνητική η γνώμη των εκπαιδευτικών

Πριν από δύο μήνες, το υπουργείο Παιδείας είχε καλέσει τα δημόσια σχολεία να εκφράσουν ενδιαφέρον για τη μετατροπή τους σε Πρότυπα ή Πειραματικά. Μεταξύ των κριτηρίων αξιολόγησης των αιτήσεων των συλλόγων διδασκόντων σχολείων για να μετατραπούν σε Π.Σ. ή ΠΕΙΣ ήταν: α) τα προσόντα και η επάρκεια του εκπαιδευτικού προσωπικού, β) η εμπειρία του σχολείου στο πεδίο της πρακτικής άσκησης φοιτητών, γ) η διοργάνωση δράσεων επαγγελματικής ανάπτυξης εκπαιδευτικών, δ)η λειτουργία μαθητικών ομίλων, ε) η υλοποίηση καινοτόμων σχολικών δραστηριοτήτων όπως περιβαλλοντικά, πολιτιστικά προγράμματα και προγράμματα αγωγής υγείας, στ) οι ετήσιες απολογιστικές εκθέσεις και οι εκθέσεις εξωτερικής αξιολόγησης του σχολείου.

Ωστόσο, αξίζει να σημειωθεί ότι τα σχολεία του Νοτίου Αιγαίου που εντάχθηκαν φέτος στο δίκτυο, χαρακτηρίστηκαν Πειραματικά κατόπιν εισήγησης των Διευθυντών Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης και όχι των Συλλόγων Διδασκόντων. Ειδικά στην περίπτωση της Σύρου, η εξέλιξη αυτή προκάλεσε έντονη δυσαρέσκεια και προβληματισμό στις εκπαιδευτικές κοινότητες των επιλεγέντων σχολείων, οι οποίες ήταν αντίθετες σε μία τέτοια μετατροπή. Καθοριστικό ρόλο στην αρνητική τους απόφαση έπαιξε το γεγονός ότι σύμφωνα με τον σχετικό νόμο, οι εκπαιδευτικοί των Πειραματικών σχολείων χάνουν την οργανική τους θέση και η θητεία τους ανανεώνεται μετά από συνεχή αξιολόγηση του έργου τους. Πράγμα που σημαίνει ότι η μέχρι τώρα υλοποίηση καινοτόμων δράσεων και προγραμμάτων που βασιζόταν στην ελεύθερη βούληση και την προθυμία των εκπαιδευτικών, πλέον θα αποτελεί ζητούμενο, συνεπώς υποχρέωση και θα ελέγχεται μέσα σε ένα πολύ συγκεκριμένο πλαίσιο. Αυτό, σύμφωνα με τις εκπαιδευτικές κοινότητες, θα επιφέρει μεγαλύτερο φόρτο εργασίας αλλά και άγχος στους εκπαιδευτικούς, οι οποίοι θα ζουν με το μόνιμο φόβο της μετακίνησής τους στην περίπτωση που δεν καταφέρουν να αντεπεξέλθουν στις νέες απαιτήσεις. Μάλιστα, οι αντιδράσεις είναι τόσο έντονες, που εκπαιδευτικοί των Πειραματικών πλέον Σχολείων της Σύρου σκέφτονται να εγκαταλείψουν τη θέση τους από αυτά και να αναζητήσουν κενές οργανικές θέσεις σε κάποια άλλη σχολική μονάδα της Σύρου.

Παρελθόν οι οργανικές θέσεις για τους εκπαιδευτικούς των Πειραματικών

Σε συνέντευξή της στην «Κοινή Γνώμη», η Διευθύντρια Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Νοτίου Αιγαίου, Μαρκέλλα Παραμυθιώτου αναφέρθηκε στον τρόπο με τον οποίο επιλέχτηκαν τα νέα «Πειραματικά Σχολεία» σε Κυκλάδες και Δωδεκάνησα, επιβεβαιώνοντας το γεγονός ότι δεν υπήρχε συναίνεση από τα ίδια τα σχολεία.  

«Ο Σύλλογος Διδασκόντων κάθε σχολείου, που εκτιμά ότι μπορεί να ανταποκριθεί ως Πειραματικό, καθώς υλοποιεί διάφορα προγράμματα και συμμετέχει σε συνεργατικές διαδικασίες υποβάλλει πρόταση στο Υπουργείο Παιδείας. Στην περίπτωση που δεν υπάρχει σύμφωνη γνώμη του Συλλόγου Διδασκόντων, δίνεται το δικαίωμα στους Διευθυντές Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης να προτείνουν εκείνοι σχολεία που θεωρούν κατά την άποψή τους ότι μπορούν να λειτουργήσουν ως πειραματικά. Αυτό έγινε στην δική μας Περιφέρεια. Παρόλα αυτά υπήρχε μια άτυπη ενημέρωση και συνεργασία με τους διευθυντές των σχολείων, έγινε προηγουμένως μια επαφή μαζί τους και στη συνέχεια, οι Διευθυντές Εκπαίδευσης προχώρησαν στην εισήγησή τους», δήλωσε χαρακτηριστικά η κ. Παραμυθιώτου. Κατέστησε δε γνωστό, πως εκτός από τα τέσσερα σχολεία που επιλέχθηκαν, προτάθηκαν κι άλλα, τα οποία τελικά δεν εγκρίθηκαν.

Πιθανές αλλαγές κατόπιν αξιολόγησης

Αναφορικά με τις ενστάσεις των Συλλόγων Διδασκόντων για την απώλεια των οργανικών θέσεων, η Διευθύντρια Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Νοτίου Αιγαίου εξηγεί ότι σύμφωνα με τον νόμο 4692/2020, όταν ένα σχολείο χαρακτηρίζεται ως πειραματικό, δεν υπάρχουν πλέον οριστικά τοποθετημένοι εκπαιδευτικοί.

«Η έννοια του οριστικά τοποθετημένου παύει να υφίσταται με την έννοια ότι στο Πειραματικό σχολείο υπάρχει μια θητεία, καθώς μετά τις αξιολογήσεις υπάρχει το ενδεχόμενο να γίνουν κάποιες αλλαγές στις θέσεις των εκπαιδευτικών».

Όπως σημειώνει, δεν τίθεται θέμα παρακολούθησης, εποπτείας ή ελέγχου. «Το πειραματικό σχολείο είναι ένα σχολείο, που όπως λέει και το όνομά του, πειραματίζεται. Κάνει πιλοτικές εφαρμογές εκπαιδευτικών δράσεων σε συνεργασία με το πανεπιστήμιο, είναι συνδεδεμένο με τα πανεπιστήμια, καθώς στις ειδικές επιτροπές και τα συμβούλια που παρακολουθούν την πορεία του, συμμετέχουν εκτός από τη διοικητική ιεραρχία και του εκπροσώπους των ίδιων των πειραματικών σχολείων και καθηγητές πανεπιστημίου». Η κ. Παραμυθιώτου σημειώνει επίσης, ότι τα Πειραματικά Σχολεία υλοποιούν ερευνητικές δημιουργικές δράσεις, εφαρμόζουν καινούριες μεθόδους διδασκαλίας και οι εκπαιδευτικοί τους επιμορφώνονται από το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής για να ανταποκριθούν στο ρόλο τους. Το πιο σημαντικό για την ίδια είναι το γεγονός ότι «το Πειραματικό Σχολείο σε έναν τόπο λειτουργεί ως πυρήνας, διότι οφείλει να συνεργαστεί με τα υπόλοιπα σχολεία της περιοχής. Αυτό προσφέρει τη δυνατότητα για διάχυση των καλών εκπαιδευτικών πρακτικών προς όφελος όλων των σχολείων».

«Σημαντικά οφέλη για όλα τα σχολεία του νησιού»

Ωστόσο, η κ. Παραμυθιώτου διευκρινίζει ότι πέρα από τα σχολεία της Σύρου που χαρακτηρίστηκαν ως Πειραματικά βάσει του έργου που παρουσιάζουν διαχρονικά, θαυμάσια δουλειά γίνεται από το σύνολο των εκπαιδευτικών του νησιού σε όλες τις βαθμίδες, οι οποίοι συμμετέχουν με τις τάξεις τους σε ευρωπαϊκά προγράμματα (Erasmus, etwinning κλπ.) και υλοποιούν καινοτόμες δράσεις.

«Η πρόθεσή μου είναι ναι μεν τα πειραματικά σχολεία της Περιφέρειάς μας να λειτουργήσουν με τον καλύτερο τρόπο, αλλά ο κύριος στόχος μου είναι να επωφεληθούν τα υπόλοιπα σχολεία και η υπόλοιπη εκπαιδευτική κοινότητα από αυτά. Όταν γίνεται μια επιμόρφωση, μια καλή πρακτική, ένα πρόγραμμα να συμμετέχουν και οι εκπαιδευτικοί άλλων σχολείων που έχουν πολλά να πάρουν, αλλά και να δώσουν», αναφέρει η κ. Παραμυθιώτου.

Η λειτουργία των Πειραματικών Σχολείων θα ξεκινήσει με τις εισαγωγικές τάξεις τους. Αίτηση για αυτές μπορούν να υποβάλουν παιδιά από όλες τις περιοχές του νησιού, ενώ η τελική επιλογή θα γίνει κατόπιν κληρώσεως. Με την ίδια διαδικασία θα καλυφθούν και όσα κενά πιθανώς υπάρξουν. Οι υπόλοιπες τάξεις θα λειτουργούν κανονικά. Σημειώνεται επίσης ότι τα τρία σχολεία είναι συνδεδεμένα μεταξύ τους. Τα παιδιά που θα εισαχθούν στο 6^ο Νηπιαγωγείο Ερμούπολης, την επόμενη χρονιά θα φοιτήσουν στην Α’ Τάξη του 4^ου Δημοτικού Σχολείου Ερμούπολης και όταν ολοκληρώσουν την εκεί φοίτησή τους, θα περάσουν στο 1^ο Γυμνάσιο Σύρου.  στο νηπιαγωγείο του χρόνου θα πάνε στην α’ τάξη του δημοτικού πειραματικού και μετά στην α’ γυμνασίου. Και ό,τι κενά υπάρχουν θα γίνεται κλήρωση κατόπιν κληρώσεως.

«Θα υποστηρίξουμε τους εκπαιδευτικούς και την κοινότητα»

Καταλήγοντας, η κ. Παραμυθιώτου δήλωσε ότι κατανοεί την ανασφάλεια των συναδέλφων δεδομένου ότι έρχονται αντιμέτωποι με νέα δεδομένα τα οποία δε γνωρίζουν. «Οι εκπαιδευτικοί έχουν τη δυνατότητα να μείνουν στο πειραματικό σχολείο χωρίς να φύγουν. Στο τέλος κάθε χρονιάς υφίστανται μια αξιολόγηση ως προς τα πρότζεκτ και τα προγράμματα που έχουν υλοποιήσει, αλλά θα μπορούν να μείνουν στο σχολείο αυτό όσο επιθυμούν. Είναι λογικό κάθε φορά που γίνεται κάτι καινούριο να δημιουργούνται ερωτηματικά και προβληματισμοί στους εκπαιδευτικούς, ειδικά τώρα που βιώνουμε μια πολύ δύσκολη κατάσταση εν μέσω πανδημίας (τηλεκπαίδευση, άνοιγμα-κλείσιμο σχολείων). Δεν γίνεται εύκολα μια τέτοια αλλαγή σε ένα μικρό μέρος. Εμείς είμαστε εδώ για να βοηθήσουμε και να προσπαθήσουμε για το καλύτερο. Θα το δοκιμάσουμε, θα υποστηρίξουμε τους εκπαιδευτικούς και την κοινότητα. Ό,τι κι αν μας προβληματίσει, θα το λύσουμε. Τις επόμενες ημέρες θα ακολουθηθεί μια σειρά διαδικασιών, καθώς στις 24 Ιουνίου θα πραγματοποιηθούν οι κληρώσεις και θα πρέπει να βγάλουμε προκηρύξεις και προσκλήσεις για τα επόμενα βήματα».

Μ. Τσαλικίδου: «Έντονος προβληματισμός για το εργασιακό καθεστώς»

Για τον χαρακτηρισμό του 4^ου Δημοτικού Σχολείου Ερμούπολης, μίλησε στην «Κοινή Γνώμη» η Διευθύντριά του, Μαρία Τσαλικίδου. Όπως τόνισε, «χαιρόμαστε γι’ αυτό, καθώς εκτιμούμε ότι σημαντικό ρόλο στην επιλογή μας, έπαιξε, μεταξύ άλλων, η δουλειά που παρουσιάζουμε. Θα κάνουμε ό,τι καλύτερο μπορούμε για να ανταποκριθούμε, ωστόσο υπάρχουν αρκετά ζητήματα και προβλήματα που θα πρέπει με τον καιρό να αντιμετωπιστούν». Ειδικότερα αναφέρθηκε στον έντονο προβληματισμό των εκπαιδευτικών σχετικά με το εργασιακό στάτους τους, κάτι το οποίο εύχεται να επιλυθεί και να απαντηθεί σύντομα μέσα από την επικοινωνία με τους ιθύνοντες του Υπουργείου.