Πρόσω ολοταχώς για την έναρξη του ερευνητικού έργου

Σε τροχιά υλοποίησης μπαίνει, μετά από ενάμιση χρόνο αναμονής, το έργο για την ανάπτυξη του γεωτουρισμού στη Σύρο με στόχο την τοπική ανάπτυξη μέσω της ανάδειξης και αξιοποίησης του γεωλογικού πλούτου του νησιού.

Η σχετική προγραμματική σύμβαση μεταξύ του Δήμου Σύρου – Ερμούπολης (κυρίου του έργου) και του Ειδικού Λογαριασμού Κονδυλίων Έρευνας του Πανεπιστημίου Αιγαίου (Φορέα Υλοποίησης), αφού πέρασε από σαράντα κύματα λόγω σημαντικών καθυστερήσεων και γραφειοκρατικών κωλυμάτων, υπεγράφη τελικά πριν από μερικές ημέρες, ανοίγοντας το δρόμο για την έναρξη των δράσεων και συγκριμένα, των ερευνητικών εργασιών από την πλευρά του Πανεπιστημίου.΄

Υπενθυμίζεται ότι η προγραμματική σύμβαση είχε αρχικά εγκριθεί από το Δημοτικό Συμβούλιο Σύρου – Ερμούπολης, τον Νοέμβριο του 2019 και βάσει του καθορισμένου χρονοδιαγράμματος, το έργο θα έπρεπε να έχει ολοκληρωθεί ως τον Ιούλιο του 2021. Δεδομένης της καθυστέρησης στην έκβαση των διαδικασιών, το Τμήμα Προγραμματισμού κλήθηκε να επικαιροποιήσει εκ νέου τη σύμβαση, η οποία τέθηκε και πάλι προς έγκριση στο σώμα του Δημοτικού Συμβουλίου. Ως χρόνος έναρξης της παρούσας Προγραμματικής Σύμβασης, θεωρείται η ημερομηνία υπογραφής της από τα δύο συμβαλλόμενα μέρη (26/03/2021)  ο δε χρόνος περάτωσής της ορίζεται η 31/12/2022.

Σύμφωνα με δηλώσεις του εντεταλμένου συμβούλου του Τμήματος Προγραμματισμού, Ανδρέα Γιαλόγλου, στο εξής ο Δήμος είναι σε θέση να αναλάβει την υποχρέωσή του και το Πανεπιστήμιο Αιγαίο μπορεί να ξεκινήσει τη δουλειά του.

Προετοιμασίες για το Εκθετήριο στο Κτίριο Κορνηλάκη

Το έργο «Δράσεις αξιοποίησης της γεωλογικής ιστορίας με σκοπό την ανάπτυξη του γεωτουρισμού στη Σύρο» είναι ενταγμένο στο Αναπτυξιακό Πρόγραμμα Ειδικού Σκοπού Νοτίου Αιγαίου 2017 -2020 και περιλαμβάνει προμήθεια για τη δημιουργία Γεωμουσείου – Γεωλογικού Εκθετηρίου, την αναβάθμιση δικτύου γεω-μονοπατιών, καθώς και δράσεις τεκμηρίωσης και δημοσιότητας.

Βασική πρόθεση αποτελεί η ανάπτυξη ενός Επιχειρησιακού Σχεδίου Δράσης για τη Γεωστρατηγική Προώθηση του Δήμου Σύρου – Ερμούπολης. Στόχος του είναι η προώθηση και προστασία ευαίσθητων περιοχών και τοπίων ώστε να διασφαλιστεί ότι θα λειτουργήσει ως πόρος φυσικού τουρισμού και γεωτουρισμού. Απώτερος σκοπός είναι η ανάπτυξη ενός Γεωπάρκου στη Σύρο, το οποίο περιλαμβάνει α) τη δημιουργία μιας υποδομής για γεωτουρισμό, κυρίως ένα Γεωλογικό Εκθετήριο και μια σειρά Geopaths με έμφαση στο βόρειο τμήμα της Σύρου (Απάνω Μεριά), β) το σχεδιασμό δράσεων για την προώθηση του Γεωπάρκου, γ) υποστήριξη προγραμμάτων που ευαισθητοποιούν την κοινότητα για τη φυσική κληρονομιά και τη διατήρησή της.

Αξίζει να σημειωθεί πως το Γεωλογικό Μουσείο θα στεγαστεί στον πρώτο όροφο του κτιρίου «Κορνηλάκη» του Βιομηχανικού Μουσείου Ερμούπολης. Από τον προηγούμενο μήνα, ο Δήμος έχει ξεκινήσει τις προετοιμασίες στον χώρο, καθαρίζοντας και αποθηκεύοντας το αρχειακό υλικό, προκειμένου σε λίγο καιρό να ξεκινήσει το στήσιμο, με την τοποθέτηση των διαχωριστικών κλπ. Το κτίριο θα αξιοποιείται από κοινού με το Πανεπιστήμιο Αιγαίο.

Τα αντικείμενα του Φορέα Υλοποίησης

Το Πανεπιστήμιο Αιγαίου έχει μακρόχρονη πείρα στην υλοποίηση ερευνητικών έργων καθώς και σε θέματα διαχείρισης και διοικητικής παρακολούθησης, κυρίως λόγω του Ειδικού Λογαριασμού Κονδυλίων Έρευνας (ΕΛΚΕ) που αποτελεί την οικονομική υπηρεσία του Πανεπιστημίου με κύρια ευθύνη την διαχείριση και διάθεση κονδυλίων που προορίζονται για την κάλυψη δαπανών που είναι απαραίτητες για τις ανάγκες εκτέλεσης έργων.

Το έργο που αναλαμβάνει ο ΕΛΚΕ του Πανεπιστημίου Αιγαίου έχει ερευνητικό χαρακτήρα επειδή, μεταξύ άλλων, απαιτεί:

α) κριτική ανάλυση της διεθνούς επιστημονικής βιβλιογραφίας για την γεωλογική σημασία της Σύρου

β) συσχεδιαστική έρευνα με τους συνεργαζόμενους γεωλόγους πανεπιστημιακούς για την κατασκευή μοντέλων απεικόνισης των γεωλογικών διεργασιών και σχηματισμών

γ) συσχεδιαστική έρευνα με τοπικούς εμπειρογνώμονες για την αναγνώριση και τεκμηρίωση της γενικότερης υλικής και άυλης πολιτιστικής σημασίας και κληρονομιάς (ιστορικής, αρχαιολογικής, χλωρίδας και πανίδας, αγροτικής παραγωγής (π.χ. άνυδρη καλλιέργεια, μελισσοκομία, κ.α.), σχετικής με θρησκεία, λατρεία, έθιμα, κ.α.) για σημεία ενδιαφέροντος των geopaths

δ) σχεδίαση και κατασκευή των γεωλογικών σχηματισμών σε φυσικά και ψηφιακά 3Δ μοντέλα (ψηφιακό περιεχόμενο)

ε) επαναληπτική σχεδίαση πρωτότυπων φυσικών αλληλοεπιδράσεων (διαδράσεων) των χρηστών με το ψηφιακό περιεχόμενο, (στ) επαναληπτικές δοκιμές με χρήστες των διαδραστικών εφαρμογών για θέματα ευχρηστίας, προσβασιμότητας και εμπειρίας του χρήστη, με έμφαση στους επισκέπτες του εκθετηρίου (και ιδιαίτερα τα παιδιά και μαθητές για τις διαδραστικές εγκαταστάσεις) και επισκέπτες των μονοπατιών (δηλαδή πεζοπόρους και τουρίστες διαφόρων ηλικιών και ικανοτήτων χρήσης νέων τεχνολογιών).

Οι παραπάνω εργασίες χαρακτηρίζονται από πρωτοτυπία και απαιτεί όχι μόνο την χρήση αλλά την εξέλιξη, προσαρμογή και πιθανώς τη δημιουργία νέων μεθόδων αλληλοεπίδρασης του χρήστη με ψηφιακό περιεχόμενο που συνδυάζουν χειρισμό με χειρονομίες, αφή και φωνή, καθώς και δοκιμής της εμπειρίας του χρήστη.

Επίσης, η γεωλογική σημασία της Σύρου θα αναδειχθεί μέσα από καινοτομικές εφαρμογές εικονικής και επαυξημένης πραγματικότητας (virtual reality, mixed reality), ενώ οι πεζοπόροι των μονοπατιών θα έχουν την δυνατότητα να αξιοποιήσουν εφαρμογές στα κινητά τους τηλέφωνα (mobile apps) που θα αναπτυχθούν γι’ αυτόν τον σκοπό. Επιπρόσθετα, όλες οι παραπάνω εφαρμογές θα πρέπει να περιλαμβάνουν πληροφορίες που είναι ακριβείς από γεωλογική και ιστορική σκοπιά, ενώ τα αποτελέσματα της παραπάνω έρευνας και ανάπτυξης δύναται να δημοσιευτούν σε δύο διεθνή συνέδρια ή/και περιοδικά. Από τα παραπάνω συνάγεται ότι η παραπάνω έρευνα και ανάπτυξη είναι σύνθετη επειδή συνδυάζει γνώσεις από διαφορετικά επιστημονικά αντικείμενα, και μπορεί να αναληφθεί από το εργαστήριο Σχεδίασης Διαδραστικών Συστημάτων, του Τμήματος Μηχανικών Σχεδίασης Προϊόντων και Συστημάτων του Πανεπιστημίου Αιγαίου που εδρεύει στη Σύρο, δεδομένου ότι αυτό διαθέτει την επιστημονική εμπειρία, την τεχνική και στελεχιακή επάρκεια και τον εξειδικευμένο εξοπλισμό που απαιτούνται για την εκτέλεση των εργασιών που περιγράφονται κατωτέρω:

Στο έργο θα απασχοληθεί ερευνητικό και τεχνικό προσωπικό του Πανεπιστημίου Αιγαίου (όπως μέλη ΔΕΠ και ΕΤΕΠ), καθώς και εξωτερικοί συνεργάτες, που δύνανται να είναι και ερευνητές - υποψήφιοι διδάκτορες, που θα επιλεγούν με τις διαδικασίες που προβλέπονται από την κείμενη νομοθεσία, προκειμένου να απασχοληθούν με τις εργασίες έρευνας και ανάπτυξης του έργου όπως επισκέψεις πεδίου, σχεδιασμός συστημάτων, ανάπτυξη λογισμικού, δοκιμές με χρήστες, κ.α.

Σημειώνεται, δε, ότι οι αμοιβές προσωπικού και εξωτερικών συνεργατών, καθώς και οι προμήθειες θα γίνουν σύμφωνα με τη σχετική νομοθεσία και τις ισχύουσες διατάξεις του Ειδικού Λογαριασμού Κονδυλίων Έρευνας του Πανεπιστημίου Αιγαίου (συμβάσεων ορισμένου χρόνου, συμβάσεις μίσθωσης έργου κ.α.).

Στο πλαίσιο αυτό, ως επιστημονικός υπεύθυνος (στο εξής Ε.Υ.) από τον ΕΛΚΕ του Πανεπιστημίου Αιγαίου ορίζεται ο κ. Παναγιώτης Κουτσαμπάσης, Επίκουρος Καθηγητής του Τμήματος Μηχανικών Σχεδίασης Προϊόντων και Συστημάτων του Πανεπιστημίου Αιγαίου.

Ο προϋπολογισμός των εργασιών της παρούσας ανέρχεται σε 367.285,00 ευρώ συμπεριλαμβανομένου του ΦΠΑ.