Η εσάνς μίας εποχής

“Όλες οι αλλαγές, ακόμη κι οι πιο επιθυμητές, έχουν τη μελαγχολία τους”. Anatole France, 1844 – 1924, Γάλλος Νομπελίστας συγγραφεύς.

Αναρωτηθήκαμε επί της ουσίας ποτέ, πως το παλαιό είναι αδύνατον να συνυπάρξει με το καινούργιο; Σκεφθήκαμε μήπως, να διαγράψουμε μονοκοντυλιά το παρελθόν γιατί ίσως αυτό ευθύνεται(;) για το μίζερο(;) παρόν μας; Φλερτάραμε ποτέ με τη σκέψη να βροντοφωνάξουμε πως θα αφήσουμε αυτόν τον τόπο και δε θα επιστρέψουμε, παρά μόνο όταν όλα αλλάξουν για εμάς, χωρίς εμάς;

Κι αν όλα αυτά μας απασχόλησαν ή κατά καιρούς εξακολουθούν να μας απασχολούν τον νου, αναρωτηθήκαμε πόσος καιρός έχει περάσει από τότε που πραγματοποιήσαμε μία βραδινή βόλτα στην πόλη; Αν πραγματοποιήσαμε ποτέ...

Η αλήθεια είναι πως η καθημερινότητα με τους γοργούς ρυθμούς της, μας έχει μειώσει την ικανότητα του οπτικού μας νεύρου να αντιλαμβάνεται και να αντιδρά σε όσα ερεθίσματα προέρχονται από εκεί... έξω! Οι υποχρεώσεις, το άγχος, οι ευθύνες και ο αμείλικτος χρόνος μας έχει οδηγήσει στο μονοπάτι της ταχύτητας. Να προλάβουμε να ξυπνήσουμε, να προλάβουμε να προετοιμαστούμε, να τρέξουμε να μετακινηθούμε στον προορισμό μας, να βιαστούμε να χαιρετήσουμε τον γείτονά μας και να απευθύνουμε μηχανικά μία καλημέρα!

Όλα αυτά όμως, μέχρι τη στιγμή που στον ορίζοντα προβάλλει η ανάγκη αλλαγής. Εκείνη η στιγμή που για κάποιον ανεξήγητο λόγο, εξαφανίζονται όλα από μπροστά μας και ο νους μας ξεκινά να πατά τα πλήκτρα των προσθαφαιρέσεων... Ποιοι είμαστε; Τί κάνουμε; Τί έχουμε; Τί μας λείπει; Ποιες είναι οι πεποιθήσεις μας; Ποιος είναι ο σκοπός και ο στόχος μας στο εξής;

Και ξαφνικά, το σύνολο των “θέλω” μας καταγράφεται σε μία κόλλα χαρτί. Εκείνη που θα βρούμε μπροστά μας. Μία τσακισμένη κόλλα που είχαμε από παλιά και την οποία είχαμε παραπετάξει σε μία γωνιά του γραφείου μας. Μία κόλλα κίτρινη με στίγματα από τσάι και μελάνι. Μία κόλλα που πότισε με τις μυρωδιές τους αλλά παραμένει λευκή. Μία κόλλα που δίνει απλά το άρωμα του παρελθόντος χρόνου αλλά παραμένει άγραφη δηλώνοντας με την παρουσία της πως είναι έτοιμη για χρήση!

Λευκή, σαν την πόλη στην οποία σήμερα όλοι μας, καλούμαστε να δώσουμε προοπτική, χαρίζοντας της παράλληλα πρόοδο. Πρόοδο αντάξια - στο μέγεθος -, με εκείνη του παρελθόντος. Πρόοδο όμως, με μία άλλη μορφή, που θα την χαρακτηρίζει μελλοντικά αποτελώντας ένα ακόμη σπουδαίο κεφάλαιο στην ιστορία του τόπου. Πρόοδο που οι παλαιότεροι θυμούνται και οι νεότεροι καλούνται να γνωρίσουν μέσα από τη γνώση. Εκείνη τη γνώση όμως που μόνον... κάτι από τα παλαιά χρόνια θα μπορούσε να μας συστήσει. Ένας άνθρωπος, ένα βιβλίο, μία φωτογραφία ένα κτίριο, ο ίδιος ο τόπος μας και η ιστορία του.

Η πλούσια διαδρομή του, την οποία μπορούμε να αντιληφθούμε με έναν βραδινό περίπατο. Μία βόλτα που μας προστάζει να αντιληφθούμε το τέλος μίας εποχής και την αρχή μίας νέας, πρωταγωνιστές της οποίας είμαστε εμείς. Όχι “εγώ” μόνη, ούτε “εσύ” μόνος. Αλλά εμείς! Το αντίστοιχο “εμείς” εκείνης της εποχής που πέρασε, αλλά άφησε εμφανώς την πλούσια και πολύτιμη παρουσία του. Την παρουσία που την παρατηρούμε μόνο μέσα από εκείνον τον βραδινό περίπατο που μάλλον οι νεότεροι έως σήμερα, δεν κάναμε ποτέ. Τον περίπατο που θα μας δείξει πως το νέο γεννιέται από το παλαιό όταν ο ένας κύκλος κλείσει και ξεκινήσει να διαγράφεται ένας άλλος.

Πάντοτε είχα την πεποίθηση πως η αλλαγή έρχεται με βήματα μεγάλα που έχουν τη δύναμη της επιθυμίας για δημιουργία και για πρόοδο. Προτού όμως σπεύσουμε να αφορίσουμε – σίγουρα όχι όλοι - ό,τι δεν μας ταιριάζει... με οποιονδήποτε άκομψο τρόπο, μπορούμε να αναλογιστούμε πως αυτά τα βήματα που επιδιώκουμε, μπορούν και πρέπει να γίνουν, έχοντας όμως την δικλείδα της γνώσης, της βαριάς ιστορικής πορείας που φέρει ετούτος ο τόπος.

Με σεβασμό λοιπόν, να βαδίσουμε μπροστά, κοιτάζοντας προς το φως της προόδου, που υπάρχει και το οποίο παρουσιάζεται και ξεχωρίζει, μέσα από το παλαιό κάδρο της εποχής της ακμής.

Αναδεικνύεται μέσα από εκείνη την “κορνίζα” που δημιουργούν τα απομεινάρια ενός παλαιού εργοστασίου. Που δίνουν την εσάνς μίας άλλης εποχής, τροφοδοτώντας μας με αξιομνημόνευτα παραδείγματα προκοπής και θέτοντάς μας τα θεμέλια για μία νέα ζωή.

Αυτή η επιβεβλημένη(!) αλλαγή όμως, για τους ένθερμους υποστηρικτές του μέλλοντος, της νέας εποχής, δε θα μπορούσε σήμερα, στο τέλος μίας εποχής, να μην αφήνει μία δημιουργική μελαγχολία!