Ακτινογραφία λιμενικών δυνάμεων κι επιχειρησιακού βραχίονα

Την ασφάλεια του νησιώτικου χώρου αλλά κι εν γένει της Ελλάδας παρά τα αυξημένα προβλήματα της υποστελέχωσης και των σημερινών δυνατοτήτων του επιχειρησιακού βραχίονα των Λιμενικών Υπηρεσιών της χώρας, υπογραμμίζει ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Αξιωματικών Λιμενικού Σώματος (ΠΕΑΛΣ), αντιπλοίαρχος ΛΣ, Δημήτρης Σαϊτάκης στη συνέντευξη που παραχώρησε στην “Κοινή Γνώμη”.

Η πρόσφατη παρέμβαση της ΠΕΑΛΣ προς τον Υπουργό Ναυτιλίας, Θεόδωρο Δρίτσα σχετικά με το ζήτημα της κατάστασης των πλωτών κι εναέριων μέσων του Λιμενικού Σώματος – Ελληνικής Ακτοφυλακής, που γνωστοποίησε ο π. Υπηρεσιακός Υπουργός, Χρήστος Ζώης αποτέλεσε το έναυσμα της επικοινωνίας με τον ίδιο, προκειμένου να περιγραφεί η κατάσταση στο νησιώτικο χώρο και ειδικότερα στο νομό Κυκλάδων.

Πέραν των δύο σοβαρών προβλημάτων που ταλανίζουν τη λειτουργία του Λιμενικού Σώματος, ιδιαίτερη, υπήρξε η τοποθέτηση του κ. Σαϊτάκη αναφορικά και με το μείζον προσφυγικό θέμα που βιώνει ο νησιώτικος χώρος.

“Η σημερινή κατάσταση ομολογία αποτυχίας όσων διαχειρίζονταν την τύχη του Λιμενικού Σώματος”

“Όπως αναφέραμε και στην επιστολή προς τον Υπουργό κ. Δρίτσα, ο υπηρεσιακός Υπουργός, κ. Ζώης με τον πιο επίσημο τρόπο – ανήρτησε στην διαδικτυακή πύλη του Υπουργείου – αυτά τα οποία σήμερα εμείς επικαλούμαστε” δήλωσε αρχικά ο κ. Σαϊτάκης, αναφέροντας ότι αυτά τα στοιχεία που “πυροδότησαν” την εν λόγω επιστολή αφορούν στο ότι, “το 36% των πλωτών μέσων βρίσκονται ακινητοποιημένα και επίσης από τα επτά αεροπλάνα, τα τρία μόνον, μπορούν κι επιχειρούν”. Όπως ο ίδιος, σημειώνει, αυτά στα στοιχεία “είναι συγκλονιστικά και επί της ουσίας είναι μία ομολογία αποτυχίας όσων διαχειρίζονταν τις τύχες του Λιμενικού”.

Η ΠΕΑΛΣ ενώπιον αυτών των στοιχείων δεν μπορούσε να μείνει απαθής κι ως εκ τούτου,
επέλεξε να στείλει τη συγκεκριμένη επιστολή.

“Πάντα υπήρχαν προβλήματα. Δεν προέκυψαν σε έξι μήνες ή έναν χρόνο. Τα τονίζαμε πάντα και διεκδικούσαμε τη λύση τους. Όμως οι λύσεις παρέμεναν στο συρτάρι του εκάστοτε Υπουργού” πρόσθεσε, εξηγώντας πως, “Κατανοούμε ότι δεν μπορεί σε έναν οργανισμό τα πάντα να είναι άψογα. Το ζητούμενο όμως, είναι να βρίσκονται λύσεις ώστε να αντιμετωπίζονται αποτελεσματικότερα και γρηγορότερα όσα προκύπτουν”. Διευκρίνισε δε, πως, “Κανένας δεν αμφισβητεί ότι είναι σε δύσκολη κατάσταση η χώρα, αλλά όπως υπερβάλλουμε εμείς, έτσι πρέπει να υπερβάλλει και το κράτος, ομοίως και η Ευρώπη. Σκοπός μας δεν είναι να καταγγείλουμε, αλλά να αναδείξουμε το πρόβλημα, να χτυπήσουμε το καμπανάκι στους ιθύνοντες και να αλλάξουν τα πράγματα”.

Το 36% των πλωτών μέσων ακινητοποιημένα. Σε λειτουργία τα 3 εκ των 7 αεροσκαφών

Ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης ανέφερε τα στοιχεία που είχε γνωστοποιήσει ο Υπηρεσιακός Υπουργός περιγράφοντας σε πρώτο επίπεδο την κατάσταση, για την οποία όπως τόνισε, ζητούνται και προτείνονται λύσεις. Τα “άκρως ανησυχητικά στοιχεία” που παρέθεσε ο υπηρεσιακός υπουργός για την επιχειρησιακή ικανότητα των πλωτών κι εναερίων μέσων του Λ.Σ-ΕΛ.ΑΚΤ., όπως σημειώνονται στην επιστολή έχουν ως εξής: α. Από τα 240 πλοία και σκάφη που διαθέτει συνολικά το Λιμενικό Σώμα, το 36% είναι ακινητοποιημένα. β. Από τα επτά αεροσκάφη, τα τέσσερα είναι σε ακινησία και γ. Από τα έξι ελικόπτερα, μόνο το ένα πετάει “λόγω καταπόνησης και δυσκολίας εύρεσης χρημάτων”. Επί των ανωτέρω στοιχείων, ο κ. Σαϊτάκης επανέλαβε τη διαπίστωση που έχει συμπεριληφθεί στην επιστολή, πως δηλαδή, “όταν τα μισά περίπου επιχειρησιακά μέσα του Σώματος (πλωτά – εναέρια) είναι ακινητοποιημένα, με μικρές ή μεγαλύτερες βλάβες και ο μέσος χρόνος αποκατάστασής τους για διάφορους λόγους είναι μεγαλύτερος από τα διεθνώς παραδεκτά, τότε ο επιχειρησιακός βραχίονας του Σώματος είναι ακρωτηριασμένος, με ό,τι αυτό συνεπάγεται”.

Καταγεγραμμένες οι αιτίες

Προκειμένου να εξευρεθεί λύση, απαιτείται η καταγραφή των αιτιών που οδήγησαν τον επιχειρησιακό βραχίονα της χώρας στην ανωτέρω κατάσταση. Όπως σημειώνει η ΠΕΑΛΣ, στην επιστολή της προς τον κ. Δρίτσα, οι αιτίες είναι πρωτίστως “η παλαιότητα των μέσων και η ελλιπής χρηματοδότηση για την τακτική τους συντήρηση” καθώς επίσης και “η απουσία οργανωμένων επισκευαστικών βάσεων” με βασικό παράδειγμα να αποτελεί το γεγονός πως, “η επισκευαστική βάση της Ελευσίνας κατ’ ουσίαν δεν λειτουργεί, λόγω της έλλειψης στελεχιακού δυναμικού αλλά και μέσων, ενώ η αντίστοιχη της Θεσσαλονίκης έχει μείνει “στα χαρτιά””, ενώ στον ίδιο κατάλογο, έρχονται να προστεθούν, “η καθυστέρηση προμήθειας ανταλλακτικών λόγω γραφειοκρατικών διαδικασιών και η άρνηση των επιχειρηματιών του διεθνούς ναυπηγοεπισκευαστικού κλάδου να συμμετάσχουν στους διεθνείς διαγωνισμούς που προκηρύσσονται, με τις προδιαγραφές που τίθενται κάθε φορά, πιέζοντας με αυτό τον τρόπο να επιβάλλουν τους δικούς τους όρους και πρακτικές”.

Γενναία ενίσχυση στόλου και προτάσεις της ΠΕΑΛΣ

Δεδομένης της αναγκαιότητας που προβάλλει επιτακτικά στο προσκήνιο, ώστε ο επιχειρησιακός βραχίονας του Λιμενικού Σώματος να ανακτήσει τις ικανότητές του, η ΠΕΑΛΣ, εκτιμά πως είναι απαραίτητη εκ μέρους της η κατάθεση προτάσεων.

“Στο πλαίσιο αυτό και πέρα από την αυτονόητη υποχρέωση – ανάγκη για γενναία ανανέωση του στόλου με την αγορά νέων, σύγχρονων πλωτών και εναέριων μέσων, προτείνουμε: Την αύξηση των διαθέσιμων οικονομικών πόρων για την προμήθεια ανταλλακτικών και την συντήρησή τους. Την αξιοποίηση και ουσιαστική λειτουργία της επισκευαστικής βάσης της Ελευσίνας αλλά και την ανάπτυξη και λειτουργία της επισκευαστικής βάσης στην Θεσσαλονίκη με την αξιοποίηση λιμενικού προσωπικού, αλλά και με την πρόσληψη εξειδικευμένου προσωπικού του ναυπηγοεπισκευαστικού κλάδου. Με τον τρόπο θα αντιμετωπιστεί σε ένα μικρό βαθμό και η ανεργία που πλήττει τον κλάδο αυτό τα τελευταία χρόνια. Την ανάληψη πρωτοβουλιών για την απλούστευση των διαδικασιών προμήθειας ανταλλακτικών και συντήρησής τους. Περαιτέρω αξιοποίηση των κοινοτικών πόρων (ΕΣΠΑ, Ταμείο εσωτερικής ασφάλειας κλπ), αλλά και την υποχρεωτική αναγραφή στους όρους των συμβάσεων, ότι η επισκευή τους θα πραγματοποιείται στην Ελλάδα, πρακτική που ισχύει και επιβάλλεται από άλλα Κράτη-Μέλη της Ε.Ε. (Γερμανία, Γαλλία, Ολλανδία κλπ)”.

Κυκλάδες: Χαμηλότερα τα αρνητικά ποσοστά

Σκιαγραφώντας την κατάσταση στο νησιώτικο χώρο των Κυκλάδων, ο πρόεδρος της ΠΕΑΛΣ, εξήγησε στη συνέχεια, πως, “Για τις Κυκλάδες είναι λίγο χαμηλότερα τα ποσοστά, από εκείνα που ανέφερε ο Υπηρεσιακός Υπουργός για όλη την Ελλάδα”. Ωστόσο, κατέστησε σαφές σε κατηγορηματικό τόνο πως, “Οι νησιώτες δεν πρέπει να ανησυχούν καθώς ακόμη και με λιγότερα μέσα, οι λιμενικοί συνάδελφοι που υπηρετούν στις Κυκλάδες, δίνουν καθημερινά τον καλύτερό τους εαυτό και κατά συνέπεια, γι αυτό τα αποτελέσματα μέχρι σήμερα είναι καλά”.

Όμως, όπως συμπλήρωσε παρακάτω, “Ανεξάρτητα αν μέχρι σήμερα μπορούμε και τα καταφέρνουμε, δεν ξέρω αν αύριο θα μπορέσουμε να το κάνουμε”. Άρα, η παρέμβαση – όπως χαρακτηριστικά ανέφερε ο κ. Σαϊτάκης, εντάσσεται στη γενικότερη προσπάθεια βελτίωσης των παρεχόμενων υπηρεσιών προς τους πολίτες σε κάθε επίπεδο που δραστηριοποιείται το Λιμενικό Σώμα. “Η απαίτησή μας είναι να οδηγηθούμε σε μία καλύτερη κατάσταση από την υφιστάμενη. Να ενισχυθούν όλες οι Λιμενικές Αρχές ανά την Ελλάδα και σίγουρα όσες είναι στο νησιώτικο χώρο” τόνισε στις δηλώσεις του.

Απουσία προσλήψεων και αποσπάσεις, οι αιτίες υποστελέχωσης της νησιωτικής Ελλάδας

Όσον αφορά στο θέμα της υποστελέχωσης των Λιμεναρχείων του νησιώτικου χώρου, ο κ. Σαϊτάκης εξήγησε πως, αυτό, ως μία αλήθεια, έχει τις ρίζες του σε δύο βασικές αιτίες. “Αυτή τη στιγμή η νησιωτική Ελλάδα είναι υποστελεχωμένη στο σύνολό της. Η υποστελέχωση κυμαίνεται σε επίπεδα 20, 30,40, 50 ή και 60% σε κάποιες περιπτώσεις. Μεμονωμένες μεν, αλλά υπάρχουν.

Αυτό το πρόβλημα δεν είναι σημερινό. Παρατηρείται εδώ και δυόμιση περίπου χρόνια, σχεδόν από το 2013” υπογράμμισε, λέγοντας πως, πρώτη αιτία είναι η μη πρόσληψη προσωπικού. “Δεν υπάρχουν τακτικές ετήσιες προσλήψεις όλων των βαθμίδων, αξιωματικών, υπαξιωματικών και λιμενοφυλάκων. Εάν υπήρχε μία τακτική εισαγωγή, σήμερα δε θα κουβεντιάζαμε για υποστελέχωση” πρόσθεσε, υποστηρίζοντας πως, η δεύτερη αιτία, οφείλεται σε μία τακτική που ακολουθήθηκε τον τελευταίο καιρό με τις συνεχείς αποσπάσεις προσώπων. Σε πιο καυστικό τόνο, ανέφερε πως, “Η δεύτερη αιτία είναι δυστυχώς οι πελατειακές σχέσεις μεταξύ των πολιτικών και των στελεχών. Σε αυτήν την περίπτωση, παρατηρήθηκε μία συνεχής “αποψίλωση” των στελεχών, των υπηρετούντων στις υπηρεσίες των Κυκλάδων και της Δωδεκανήσου, όλου του Ανατολικού Αιγαίου προς το κέντρο ή προς τους τόπους των συμφερόντων των στελεχών που υπηρετούσαν σε αυτά τα μέρη. Αυτό γινόταν μέσω αποσπάσεων”.

Σύμφωνα με όσα πρόσθεσε ακολούθως, για την ΠΕΑΛΣ αποτέλεσε ένα ζήτημα το οποίο έπρεπε να αναδειχθεί, όπως κι έγινε, επισημαίνοντας μάλιστα, πως, “είχαμε ζητήσει μάλιστα, κάποιες φορές να καταλογιστούν ευθύνες για όλα αυτά που έγιναν το 2014 και το 2013, οπότε και καταγράφηκε αυτό το “κακό””.

Τον Ιούνιο του 2016 σημαντικές ενέργειες στελέχωσης

Προκειμένου να υποχωρήσει το εν λόγω πρόβλημα και να μειωθεί το ποσοστό της υποστελέχωσης στα Λιμεναρχεία των νησιών, ο κ. Σαϊτάκης υποστήριξε ότι υπάρχουν συγκεκριμένες προτάσεις και αιτήματα τα οποία θα πρέπει να προωθηθούν. “Υπάρχουν αυτή τη στιγμή 200 στελέχη εκ των οποίων οι 45 είναι αξιωματικοί και οι υπόλοιποι υπαξιωματικοί. Θα εισαχθούν ακόμη 130 μέσα στις σχολές κι επίσης θα γίνει ένας διαγωνισμός πρόσληψης λιμενοφυλάκων”. Με αυτά τα δεδομένα, εξέφρασε την πεποίθηση πως, “σταδιακά μέχρι τον Ιούνιο του 2016, πιστεύω ότι θα προστεθούν στη δύναμη των Λιμεναρχείων των νησιών κι έτσι η υποστελέχωση θα είναι παρελθόν τουλάχιστον για μία τριετία”. Μάλιστα, διευκρίνισε πως, ο ισχυρισμός του βασίζεται στο ότι, “τα νέα στελέχη που αποφοιτούν από τις παραγωγικές σχολές του Λιμενικού Σώματος τοποθετούνται σε περιοχές όπως είναι οι Κυκλάδες και πρέπει να παραμείνουν σε αυτές για μία τριετία τουλάχιστον”. Πλην αυτής της εξέλιξης, ο ίδιος υπογράμμισε πως, μέχρι το επόμενο καλοκαίρι, τονωτική ένεση για το Λιμενικό Σώμα θα μπορούσε να αποτελέσει και ένας μικρός αριθμός μεταθέσεων.

Προσφυγικό ζήτημα: Η Ελλάδα σύνορο της Ευρώπης

Στο πλαίσιο της συνέντευξης, θα αποτελούσε παράλειψη να μην τεθεί ερώτημα προς τον κ. Σαϊτάκη για το προσφυγικό ζήτημα που απασχολεί ιδιαίτερα το νησιώτικο χώρο, με ό,τι αυτό σημαίνει όχι μόνο για τη στελέχωση των Λιμεναρχείων, αλλά και για την επιχειρησιακή ικανότητα των διαθέσιμων μέσων. Υπογραμμίζοντας εξ αρχής, πως, η λύση του ζητήματος αφορά ένα πολιτικό κομμάτι, ο ίδιος εξήγησε πως, η δήλωσή του, επικεντρώνεται στην αντιμετώπισή του. “Το προσφυγικό ζήτημα όπως γνωρίζει πλέον όλος ο ελληνικός λαός είναι ένα πολύ μεγάλο ζήτημα για το κράτος μας αλλά είναι κι ένα σοβαρό ζήτημα διεθνές κι ευρωπαϊκό. Σήμερα, οι λιμενικοί συνάδελφοί μας που υπηρετούν στο Ανατολικό Αιγαίο κυρίως και αντιμετωπίζουν αυτό το πρόβλημα το μεταναστευτικό, το προσφυγικό δεν προασπίζουν μόνον τα ελληνικά σύνορα, αλλά και τα ευρωπαϊκά σύνορα. Σιγά σιγά φαίνεται ότι οι Ευρωπαίοι ξυπνούν από τον λήθαργο και αναλαμβάνουν κάποιες πρωτοβουλίες” υπογράμμισε, λέγοντας κατηγορηματικά πως, “Για να λυθεί το ζήτημα χρειάζονται άλλες πολιτικές. Δεν είμαι εγώ όμως, εκείνος που θα μιλήσει γι αυτό”.

Εστιάζοντας την αναφορά του στους τρόπους αποτελεσματικής ανταπόκρισης του Λιμενικού Σώματος, ο πρόεδρος δήλωσε, “Για να αντιμετωπισθεί με αποτελεσματικό τρόπο, για να γίνει δηλαδή καλύτερη διαχείριση, αντιλαμβάνεστε ότι χρειαζόμαστε σύγχρονα μέσα, προσωπικό και συνεννόηση μεταξύ των υπηρεσιών. Υπάρχει ένα Ταμείο Ευρωπαϊκής Ασφάλειας που χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση και τα ποσά που λαμβάνει είναι ελάχιστα μπροστά στο τεράστιο πρόβλημα. Κανένας δεν μπορούσε να φανταστεί πριν από έξι μήνες ή έναν χρόνο, την έκρηξη του προσφυγικού και του μεταναστευτικού ζητήματος” και όπως υπογράμμισε παρακάτω, “Κανένας δεν μπορούσε να διανοηθεί ότι οι ροές που ήταν 30 ή 40 ή 50 χιλιάδες άνθρωποι, θα έφταναν να ξεπεράσουν σήμερα τις 300 χιλιάδες”. Βάσει των προαναφερθέντων, σχολίασε πως, “Είναι έκτακτη η κατάσταση και άρα, πρέπει έκτακτα να είναι και τα μέτρα, έκτακτες οι ενισχύσεις αλλά και η οικονομική στήριξη”.

“Οι λιμενικοί στο Αιγαίο προσφέρουν ανθρωπιστικό έργο”

Με φόντο την υποστελέχωση αλλά και την ανάγκη που προκύπτει στο νησιώτικο χώρο από την αύξηση της ροής προσφύγων, ο πρόεδρος της ΠΕΑΛΣ, επεσήμανε πως, οι λιμενικοί πραγματοποιούν πρωτίστως ανθρωπιστικό έργο στο Αιγαίου, γεγονός που θα πρέπει να τους πιστωθεί. “Τους τελευταίους μήνες το Λιμενικό Σώμα έχει διασώσει πάνω από 70.000 ανθρώπους μεγάλης ηλικίας, μεσαίας αλλά και μικρότερης και πολλά παιδιά” ανέφερε ο κ. Σαϊτάκης, προσθέτοντας πως, “Κάθε ημέρα ρίχνονται στον αγώνα και θα ήταν παράλειψη να μην αναφέρω ότι στο νησιώτικο χώρο και στο Αιγαίο συνολικά, αυτοί οι άνθρωποι δουλεύουν 24 ώρες το 24ωρο”. Ωστόσο, προτάσσοντας την ουσία του θέματος, τόνισε πως, “Σαφώς μπροστά στην αξία της ανθρώπινης ζωής δεν μπορούμε να μιλάμε για χρήματα αλλά πρέπει να αναγνωρίσουμε το έργο τους. Οι ίδιοι είναι προσηλωμένοι και προσφέρουν ανθρωπιστικό έργο. Ανεξάρτητα από που έρχονται οι πρόσφυγες, όλοι οι εργαζόμενοι στο λιμενικό σώμα τους ανοίγουν μία μεγάλη αγκαλιά και διαχειρίζονται τις τεράστιες ροές κατά τις πρώτες ώρες άφιξής τους. Τα βάζουν όλα σε δεύτερη μοίρα για να μην αφήσουν να χαθεί ούτε μία ανθρώπινη ζωή”.

Καταλήγοντας, ο κ. Σαϊτάκης, σημείωσε πως, η ΠΕΑΛΣ αναγνωρίζει τον αγώνα των λιμενικών σε όλη την Ελλάδα, τις δυσκολίες υπό τις οποίες καλούνται να αντεπεξέλθουν, δεδομένα που επιβάλλουν εκ μέρους της, να διεκδικούνται από το αρμόδιο Υπουργείο, “τα καλύτερα γι αυτούς”.