Έρευνα του Κέντρου Προγραμματισμού και Οικονομικών Ερευνών

Αύξηση της απασχόλησης ανά Περιφέρεια

Την αναπτυξιακή πορεία των Περιφερειών της χώρας, την περίοδο της οικονομικής κρίσης, με ανάλογη αύξηση της απασχόλησης, μέσω της δραστηριοποίησης συγκεκριμένων κλάδων της οικονομίας, αποτυπώνει έρευνα του Κέντρου Προγραμματισμού και Οικονομικών Ερευνών.

Στο μηνιαίο δελτίο οικονομικών εξελίξεων του Κέντρου Προγραμματισμού και Οικονομικών Ερευνών διατυπώνονται γνώμες και κρίσεις των ερευνητών του, σχετικά με τις πρόσφατες εξελίξεις στο διεθνές και εγχώριο περιβάλλον, καλύπτοντας ένα ιδιαίτερα ευρύ φάσμα οικονομικών παραμέτρων, όπως αναφέρει η ερευνήτρια του ΚΕΠΕ Αικατερίνη Τσούμα.

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει το άρθρο, το οποίο, όπως η ίδια σημειώνει, αναφέρεται στις ιδιαιτερότητες τόσο σε όρους περιφερειών όσο και υποκλάδων που είναι άκρως κρίσιμες και πρέπει να λαμβάνονται υπόψη στη χάραξη αναπτυξιακής πολιτικής, διερευνά σχετικές περιπτώσεις που εμφανίζουν αύξηση στην απασχόληση μέσα στην ύφεση. Αρχικά συγκρίνει τον αριθμό των απασχολουμένων, ανέργων και μη συμμετεχόντων, και στη συνέχεια τον αριθμό των απασχολουμένων ανά υποκλάδο παραγωγής, κατά περιφέρεια.

Πρόκειται για το άρθρο του ερευνητή του ΚΕΠΕ, Πρόδρομου Προδρομίδη, στο οποίο αναπτύσσεται η λειτουργία της Ελληνικής Οικονομίας στην διάρκεια των τελευταίων ετών και ιδίως του ανομοιογενούς τρόπου που εξέρχονται της πολυετούς υφέσεως οι επιμέρους περιοχές (οι περιφέρειες) και οι παραγωγικοί κλάδοι (οι υποκλάδοι) της χώρας.

Τόσο οι περιφέρειες όσο και οι υποκλάδοι συνιστούν κρίσιμα στοιχεία (τμήματα) της οικονομίας, οι ιδιαιτερότητες των οποίων συχνά συσκοτίζονται στα συνολικά μεγέθη (σε επίπεδο επικρατείας), όμως θα ήταν σκόπιμο να εξετάζονται και να λαμβάνονται υπ’ όψιν στην χάραξη αναπτυξιακής πολιτικής, ιδίως τώρα που: (α) οι διαθέσιμοι πόροι δεν αρκούν για εκτεταμένες οριζόντιες παρεμβάσεις και (β) αποτελεσματικό θα είναι το χωρικά στοχευμένο και κλαδικά προσαρμοσμένο.

Από τη μελέτη των στοιχείων της έρευνας προκύπτει ότι (α) οι περιφέρειες της χώρας (ίσως και υποπεριοχές αυτών) κινήθηκαν ή εξελίχθηκαν ετερογενώς στην πλειονότητα των κλάδων και υποκλάδων της οικονομίας και (β) σε αρκετές περιφέρειες κάποιοι υποτομείς (περιλαμβανομένων κάποιων μεγάλων ή πολύ μεγάλων σε όρους απασχολήσεως) αναπτύχθηκαν παρά την ύφεση.

Αυτό υποδηλώνει την ύπαρξη επαγγελματικών διεξόδων, ενδεχομένως και δυνητικών συγκριτικών ή ανταγωνιστικών πλεονεκτημάτων που ίσως θα ήταν σκόπιμο να δοκιμαστούν και αναπαραχθούν σε άλλες περιοχές της χώρας, προκειμένου να επισπευστεί ευρύτερα η ανάκαμψη.

Αύξηση της απασχόλησης ανά Περιφέρεια

Βάσει των στοιχείων απασχολησιμότητας, παρουσιάζεται η διεύρυνση που παρατηρήθηκε μεταξύ 2008 και 2015, στις Περιφέρειες της χώρας.

– Στην Ανατολική Μακεδονία και Δυτική Θράκη σε τρεις πολύ μεγάλους υποκλάδους με βάση την απασχόληση [συγκεκριμένα, της φυτικής και ζωικής παραγωγής, του λιανικού εμπορίου και της εστιάσεως, δύο μεγάλους [των νομικών-λογιστικών δραστηριοτήτων της κατασκευής προϊόντων από ελαστικό] και 21 μικρότερους.

– Στην Κεντρική Μακεδονία σε τρεις πολύ μεγάλους υποκλάδους [της φυτικής και ζωικής παραγωγής, της εστιάσεως, των χερσαίων μεταφορών και μεταφορών μέσω αγωγών], δύο μεγάλους [των νομικών-λογιστικών δραστηριοτήτων, των καταλυμάτων] και 21 μικρότερους.

– Στη Δυτική Μακεδονία σε έναν μεγάλο υποκλάδο [της εστιάσεως] και 21 μικρότερους.

– Στη Θεσσαλία σε έναν πολύ μεγάλο υποκλάδο [της βιομηχανίας τροφίμων έναν μεγάλο [των νομικών-λογιστικών δραστηριοτήτων] και 22 μικρότερους.

– Στην Ήπειρο σε έναν μεγάλο υποκλάδο [της βιομηχανίας τροφίμων] και 15 μεσαίους ή μικρότερους.

– Στις Ιονίους νήσους σε 15 μεσαίου ή μικρότερου μεγέθους υποκλάδους.

– Στη Δυτική Ελλάδα σε έναν πολύ μεγάλο υποκλάδο [της εστιάσεως] και 18 μικρότερους.

– Στην υπόλοιπη Πελοπόννησο σε έναν μεγάλο υποκλάδο [της υγείας] και 23 μεσαίους ή μικρότερους.

– Στην Αττική σε έξι πολύ μεγάλους υποκλάδους [της βιομηχανίας τροφίμων, της παροχής υπηρεσιών σε κτίρια και εξωτερικούς χώρους, του προγραμματισμού, της διαχειρίσεως και τεχνολογίας ηλεκτρονικών υπολογιστών και συστημάτων, της διαφημίσεως και ερεύνης αγοράς, των εκδοτικών δραστηριοτήτων, ποικίλων άλλων επαγγελματικών, επιστημονικών, τεχνικών δραστηριοτήτων], πέντε μεγάλους [της κατασκευής δρόμων, σιδηροδρομικών γραμμών και κοινωφελών έργων, των κεντρικών γραφείων και της παροχής διαχειριστικών υπηρεσιών/συμβουλών, των αθλητικών δραστηριοτήτων, θεματικών πάρκων και άλλων δραστηριοτήτων αναψυχής, της γραμματειακής-διοικητικής υποστηρίξεως, οργανώσεως συνεδρίων και εμπορικών εκθέσεων, των αεροπορικών μεταφορών] και έξι μικρότερους υποκλάδους.

– Στην υπόλοιπη Στερεά Ελλάδα σε έναν πολύ μεγάλο υποκλάδο [της φυτικής και ζωικής παραγωγής], δύο μεγάλους [της βιομηχανίας τροφίμων, της παραγωγής βασικών μετάλλων] και 14 μικρότερους.

– Στα νησιά του Βορείου Αιγαίου σε έναν μεγάλο υποκλάδο [της φυτικής και ζωικής παραγωγής] και 18 μικρότερους.

– Στα νησιά του Νοτίου Αιγαίου σε τρεις πολύ μεγάλους υποκλάδους [των καταλυμάτων, του λιανικού εμπορίου, της δημοσίας διοικήσεως, αμύνης, υποχρεωτικής κοινωνικής ασφαλίσεως], έναν μεγάλο [της εκπαιδεύσεως] και 17 μικρότερους.

– Στην Κρήτη σε έναν πολύ μεγάλο υποκλάδο [της εστιάσεως] και 24 μεσαίους ή μικρότερους.

Οι παραγωγικοί κλάδοι

Σύμφωνα με τα συγκεντρωτικά στοιχεία της περιόδου από τις αρχές του 2008 έως τις αρχές του 2015, παρουσιάζονται οι υποκλάδοι που εμφανίζονται διευρυμένοι.

– Ο υποκλάδος της εστιάσεως εμφανίζεται διευρυμένος σε πέντε περιφέρειες της χώρας (τρεις καλύπτουσες τη βόρεια χώρα, δύο νησιωτικές στη νότιο και δυτική χώρα) εις τις οποίες σε όρους απασχολήσεως είναι μεγάλος ή πολύ μεγάλος.

– Οι υποκλάδοι της φυτικής-ζωικής παραγωγής και θήρας και βιομηχανίας τροφίμων εμφανίζονται διευρυμένοι σε τέσσερις περιφέρειες (συγκεντρωμένες στην βορειοανατολική και κεντρική χώρα, αντιστοίχως) στις οποίες είναι μεγάλοι ή πολύ μεγάλοι

– Οι υποκλάδοι του λιανικού εμπορίου και των καταλυμάτων εμφανίζονται διευρυμένοι σε δύο περιφέρειες στις οποίες είναι πολύ μεγάλοι.

– Οι υποκλάδοι της παραγωγής βασικών μετάλλων, κατασκευής δρόμων-σιδηροδρομικών γραμμών, κοινωφελών ηλεκτροδοτικών, υδροδοτικών, τηλεπικοινωνιακών, λιμενικών και άλλων έργων, των χερσαίων μεταφορών και μεταφορών μέσω αγωγών, των αεροπορικών μεταφορών, των εκδοτικών δραστηριοτήτων, του προγραμματισμού, της διαχειρίσεως και τεχνολογίας ηλεκτρονικών υπολογιστών και συστημάτων, των νομικών και λογιστικών δραστηριοτήτων, των κεντρικών γραφείων και παροχής συμβουλών διαχειρίσεως, της διαφημίσεως και ερεύνης αγοράς, ποικίλων άλλων επαγγελματικών, επιστημονικών, τεχνικών δραστηριοτήτων, των βοηθητικών υπηρεσιών σε κτήρια και εξωτερικούς χώρους, της γραμματειακής-διοικητικής υποστηρίξεως και των οργανώσεων συνεδρίων/εμπορικών εκθέσεων, δημοσίας διοικήσεως-αμύνης-υποχρεωτικής κοινωνικής ασφαλίσεως, εκπαιδεύσεως, υγείας, αθλητικών δραστηριοτήτων, θεματικών πάρκων και άλλων δραστηριοτήτων αναψυχής, ποικίλων άλλων υπηρεσιών, εμφανίζονται διευρυμένοι σε μία περιφέρεια στην οποία ο καθένας είναι μεγάλος ή πολύ μεγάλος.

Εκ των περιπτώσεων αυτών, έντεκα εντοπίζονται στην Αττική, πέντε στην Κεντρική Μακεδονία, τέσσερις στις νήσους του Νοτίου Αιγαίου, τρεις στην Ανατολική Μακεδονία και Δυτική Θράκη, άλλοι τόσοι στην κεντρική Στερεά Ελλάδα, δύο στην Θεσσαλία, ένας στη Δυτική Μακεδονία, Ήπειρο, Δυτική Ελλάδα, υπόλοιπη Πελοπόννησο, τα νησιά του Βορείου Αιγαίου, την Κρήτη και κανένας στα Ιόνια νησιά.

Συγχρόνως, πολλοί υποκλάδοι [ιδίως της γραμματειακής-διοικητικής υποστηρίξεως, οργανώσεως συνεδρίων και εμπορικών εκθέσεων, αλλά και του προγραμματισμού, της διαχειρίσεως και τεχνολογίας ηλεκτρονικών υπολογιστών και συστημάτων, των ασφαλιστικών, αντασφαλιστικών και συνταξιοδοτικών ταμείων, της παροχής προστασίας και ερεύνης, των τυχερών παιχνιδιών και στοιχημάτων] διευρύνονται σε πολλές περιφέρειες (σε περισσότερες από τις μισές) στις οποίες και είναι μεσαίου ή μικρότερου μεγέθους.