Μία ναυπηγική ιστορία 22 χρόνων

Για τις εξελίξεις σε σχέση με τα ναυπηγεία της Ελευσίνας, τοποθετείται ο πρόεδρος του Νίκος Ταβουλάρης, αναλύοντας όχι μόνο τους επηρεασμούς του χώρου από τα οικονομικά δεδομένα, αλλά κάνοντας συγκεκριμένη αναφορά και στην πορεία των ναυπηγείων και την σημερινή κατάσταση στην οποία βρίσκονται.

Εξελίξεις διαφαίνονται στον ναυπηγικό κλάδο, δίνοντας αφορμή για δημιουργία ποικίλων σεναρίων. Τι ισχύει τελικά;

Ν. Τ.: «Τα τελευταία γεγονότα και οι εξελίξεις στον ναυπηγικό κλάδο της χώρας έχουν δώσει έδαφος για εκτεταμένη παραπληροφόρηση που βλάπτει τελικά τη χώρα και υπονομεύει τον μοναδικό τομέα βαριάς βιομηχανίας, στον οποίο έχουμε αντικειμενικά από τις καλλίτερες προϋποθέσεις σε διεθνή κλίμακα. 

Να επισημανθεί ότι σαν επιχειρήσεις λειτουργούμε επί 10 χρόνια σε ένα διεθνές και εσωτερικό περιβάλλον που βρίσκεται σε οξύτατη κρίση. Μόνον τελείως ανεγκέφαλοι μπορούν να υποστηρίζουν ότι για την κρίση στο ναυπηγικό κλάδο ευθύνονται αποκλειστικά οι διοικήσεις των ναυπηγείων, εργοδοσία κλπ. Δυστυχώς φαίνεται ότι υπάρχουν αρκετοί. Κριτική πρέπει ασφαλώς να υπάρχει. Θα έπρεπε όμως να αποφεύγουμε τα ανεύθυνα και εξωφρενικά κουτσομπολιά που υπονομεύουν τελικά τα ναυπηγεία και τους εργαζόμενους». 

Υπάρχουν όμως ευθύνες όσον αφορά τη δυσμενή οικονομική κατάσταση που δημιουργήθηκε για το ναυπηγείο.

Ν. Τ.: «Για τα προβλήματα που αντιμετώπιζε η Εταιρεία, κυριότερο ήταν η παρατεταμένη και συνεχής μείωση του τζίρου των επισκευών. Από τις αρχές του 2011 μέχρι τα τέλη του 2015 ο κύκλος εργασιών σε εμπορικά πλοία είχε μειωθεί κατά 75%.

Η λύση που υιοθέτησαν τα περισσότερα ναυπηγεία στον κόσμο ήταν: απολύσεις, διαθεσιμότητες, συγχωνεύσεις, εκ περιτροπής εργασία. H Εταιρεία αποφάσισε να μην ακολουθήσει τις πρακτικές αυτές εκτιμώντας (λανθασμένα όπως απεδείχθη εκ των υστέρων) ότι, η γενικευμένη κρίση δεν θα είχε διάρκεια πέραν της 3ετίας. Όπως συνέβη και με τις χώρες που είχαν υπαχθεί σε προγράμματα λιτότητας.    

Λαμβάνοντας επίσης υπόψη τις συνδικαλιστικές απαιτήσεις επιλέξαμε μια ηπιότερη προσαρμογή αντί της εφαρμογής των σκληρών μέτρων που απαιτούσε το μέγεθος και η διάρκεια της κρίσης.                                                                                                                                                      

Μειώσαμε σημαντικά τα λειτουργικά μας έξοδα χωρίς να θίξουμε τους βασικούς μισθούς, την αμοιβή και πρακτικές των υπερωριών και άλλες αντιπαραγωγικές μεθόδους.

Μειώσαμε σημαντικότατα τους μισθούς των ανωτέρων στελεχών, οι μέτοχοι δεν έχουν λάβει κανένα μέρισμα, τα μέλη του ΔΣ καμία αμοιβή, το ίδιο και ο Πρόεδρος/Δ. Σύμβουλος».

Ποιός ήταν ο στρατηγικός σχεδιασμός για την εταιρεία και πως αυτός εξελίχθηκε;

Ν. Τ.: «Η Εταιρεία είχε εστιάσει από το 2002 στην εξασφάλιση της συμμετοχής της Ελευσίνας στα προγράμματα των Πλοίων Επιφανείας για το Π.Ν. Το 2003 με απόφαση του ΚΥΣΕΑ μας είχε ανατεθεί Πρόγραμμα ναυπήγησης 1(+1) Κορβέτας. Το Πρόγραμμα ακυρώθηκε στην πράξη και χωρίς καμία ενημέρωση.

Το 2003 – με βάση την επιτυχημένη εξέλιξη του Προγράμματος των ΤΠΚ – έγινε η πρώτη επέκταση του με την ανάθεση 2 επιπλέον ΤΠΚ. Το 2008 έγινε η δεύτερη επέκταση με 2 ακόμη ΤΠΚ. Να τονίσουμε ότι, εδώ και πολλά χρόνια, οι ΤΠΚ είναι τα πιο σύγχρονα πλοία επιφανείας του ΠΝ. Η Ελευσίνα τα κατασκευάζει χωρίς «νονούς», «υποστηρικτές» και «κύκλους  προσευχής».

Θα πρέπει να ενημερώσουμε ότι η Ελευσίνα έχει ναυπηγήσει και παραδώσει στο ΠΝ:

- 12 πολεμικά πλοία και 4 μετά πλήρη εκσυγχρονισμό ενώ ναυπηγούνται σήμερα άλλα 2.

- 2 πλοία δίωξης λαθρεμπορίου.

- 3 F/B και 3 πολυτελείς θαλαμηγοί (M/Y).

- Έχουν επισκευαστεί/μετασκευαστεί πλέον των 2000 εμπορικών πλοίων και μία πλωτή πλατφόρμα άντλησης πετρελαίου.

- Την τριήρη ΟΛΥΜΠΙΑΣ.

Σημειώνεται ότι μέχρι την κρίση το 50% του κύκλου εργασιών προερχόταν από τον εμπορικό τομέα.

Από το 2005 η προσπάθειά μας επικεντρώθηκε στην εξασφάλιση της συμμετοχής και την προετοιμασία μας για το Πρόγραμμα φρεγατών.

Το 2006 υπογράφτηκε Μνημόνιο Συνεργασίας με την Γαλλική DCNS (σήμερα Group Naval) για τη ναυπήγηση 6 φρεγατών τύπου FREMM. Το 2009 το Πρόγραμμα FREMM έγινε με απόφαση του ΚΥΣΕΑ. Στις 6 Ιουνίου 2008 με Κοινή τους Διακήρυξη ο Πρόεδρος της Γαλλίας Σαρκοζί και ο Πρωθυπουργός της Ελλάδος Καραμανλής χαιρετίζουν τη βιομηχανική συνεργασία μεταξύ DCNS και Ελευσίνας. Γεγονός με σαφές και ιδιαίτερα γεωπολιτικό και στρατηγικό πλαίσιο. Το μήνυμα μάλλον δεν έγινε επαρκώς αντιληπτό από Υπουργούς και αξιωματούχους της ίδιας κυβέρνησης.

Παρά την Κοινή Διακήρυξη, αντιδράσεις πολιτικών, υπηρεσιακών, δημοσιογραφικών και συνδικαλιστικών κύκλων συντονίστηκαν με τους «ντόπιους» και ξένους ανταγωνιστές της Ελευσίνας και της DCNS και ακύρωσαν στην πράξη το Πρόγραμμα».  

Πόσο δύσκολο είναι να επανέλθει στην παραγωγή η Ελευσίνα;

Ν. Τ.: «Σήμερα έχει καταστεί επιτακτική πλέον η αντικατάσταση των μεγάλης ηλικίας φρεγατών και η έλλειψή τους γίνεται όλο και εντονότερα αισθητή. Η Ελευσίνα είναι ο λογικός, ο φυσιολογικός, αποδέκτης του προγράμματος. Και για το λόγο αυτό η Ελευσίνα έχει γίνει εκ νέου στόχος αποσταθεροποίησης από πολλές πλευρές και δυστυχώς και από αφελείς συνδικαλιστές». 

Δεν θα πρέπει όμως να αγνοείται και η ύπαρξη του Σκαραμαγκά στον ναυπηγικό χάρτη.

Ν. Τ.: «Για την Ελευσίνα ο Σκαραμαγκάς δημιουργούσε πάντοτε προβλήματα κυρίως λόγω του ότι από το 1985 (αποχώρηση Νιάρχου) οι διαδοχικές κυβερνήσεις είχαν αναλάβει ουσιαστικά την υιοθεσία του και με τις προσπάθειές τους να τον στηρίξουν παραβίασαν προκλητικά και πρόχειρα κάθε έννοια υγιούς ανταγωνισμού. Στην πράξη δεν τολμούσαν να απαλλαγούν από τον Σκαραμαγκά ή ανοικτά να τον κρατικοποιήσουν.

Το 2001 η κυβέρνηση αναγκάστηκε, κάτω από την πίεση της ΕΕ να προκηρύξει Διεθνή Διαγωνισμό για την πώληση του 100% των μετοχών της ΕΝΑΕ (Σκαραμαγκά). Στο διαγωνισμό συμμετείχαν τα Ναυπηγεία Ελευσίνας και μία Κοινοπραξία γερμανικών εταιριών (HDW/FERROSTAAL). Η Ελευσίνα προσέφερε τίμημα τετραπλάσιο της αντιστοίχου προσφοράς της γερμανικής κοινοπραξίας.

Η κυβέρνηση αγνόησε προκλητικά τα αποτελέσματα του Διεθνούς Διαγωνισμού, τον οποίο η ίδια είχε προκηρύξει, και μεθόδευσε με παράνομες διαδικασίες την ανατροπή του αποτελέσματος του διαγωνισμού. Παραβιάστηκαν για μία ακόμα φορά όλοι οι κανόνες ανταγωνισμού και αυτό έγινε σε βάρος των Ναυπηγείων Ελευσίνας. Στην παράνομη αυτή μεθόδευση συμμετείχαν τράπεζες, διεθνείς μελετητές, δικηγόροι, συνδικαλιστές και (δυστυχώς) κρατικοί λειτουργοί και υπουργοί».

Κατόπιν όμως αυτού του παρελθόντος σήμερα αναγνωρίζεται η ανάγκη στήριξης της ναυπηγικής βιομηχανίας.

Ν. Τ.: «Στη χώρα μας, την τελευταία 10ετία, ορισμένοι παράγοντες της οικονομίας (πολιτικοί, τράπεζες, δημόσιοι και τοπικοί φορείς, κλπ) έχουν μετά μανίας επιδοθεί στον κατακερματισμό του κλάδου και στον πλήρη αφελληνισμό του.

Η εθνική πολιτική (παρά τις επικλήσεις και τις «αποφασιστικές» διακηρύξεις για την ανάγκη διαμόρφωσής της) εξακολουθεί να απουσιάζει και παρά τις κατά καιρούς, ιδίως τα τελευταία χρόνια, προσπάθειες στήριξης των ναυπηγικών μονάδων της χώρας το αποτέλεσμα παραμένει για κάθε ναυπηγείο να ακολουθείται ιδιαίτερη πορεία και να υιοθετούνται αντικρουόμενες και αδικαιολόγητες καταστάσεις. Για πολλές περιπτώσεις η αιτία είναι η άγνοια και οι αλλεπάλληλες εναλλαγές στη διαδικασία και στις αρμοδιότητες».

Όμως προωθείται το επενδυτικό ενδιαφέρον που έχει εκδηλωθεί για τα ναυπηγεία.

Ν. Τ.: «Αγνοούνται συστηματικά: ότι τα Ναυπηγεία Ελευσίνας είναι η μόνη μεγάλη ναυπηγική μονάδα που εξακολουθεί ακόμη και σήμερα να λειτουργεί και να παράγει προστιθέμενη αξία. Το λειτουργικό αποτέλεσμα είναι απολύτως θετικό. Στη διάρκεια της 10ετούς κρίσης παρέδωσε πολεμικά πλοία στο Π.Ν., επισκεύασε εμπορικά και απασχολεί επιπλέον του μονίμου προσωπικού και εκατοντάδες έκτακτους και πολλές επιχειρήσεις με σημαντικό προσωπικό που παρέχουν εξειδικευμένες υπηρεσίες στα ναυπηγεία. Το τελικό οικονομικό αποτέλεσμα είναι απολύτως θετικό για την Εθνική Οικονομία. Και σε περίπτωση πώλησης, οι πιστωτές απαιτούν, και δικαίως, πολύ υψηλότερο τίμημα από αυτό που θα προέκυπτε εάν το ναυπηγείο είχε σταματήσει εδώ και πολλά χρόνια και είχε τελείως απαξιωθεί. Ότι αντί να αναγνωρίζεται το ότι πωλείται ένα «εν λειτουργία ναυπηγείο» αντ’ αυτού η διοίκηση του ναυπηγείου δυσφημείται βάναυσα και διώκεται από φορείς του Δημοσίου για παραβιάσεις που η αιτία τους οφείλεται 100% στην κρίση που ταλανίζει το σύνολο της χώρας».

Οι υποχρεώσεις προς το Δημόσιο δεν μπορεί να αγνοούνται.

Ν.Τ.: «Ορισμένοι Δημόσιοι Φορείς και Ανεξάρτητες Αρχές αγνοούν ότι το ίδιο το δημόσιο με διάφορες προφάσεις καθυστερεί πληρωμές προς τα ναυπηγεία. Το δημόσιο αδιαφορεί για τις επιπτώσεις που προκύπτουν για τα ναυπηγεία από τα capital controls και κυρίως το αναξιόπιστο του τραπεζικού συστήματος στις διεθνείς συναλλαγές του.

Οι διάφοροι φορείς κλπ φορολογούν τις εταιρείες ακόμα και στις περιπτώσεις που καθυστερούν πληρωμές προς του εργαζομένους τους, επιβάλλοντας μάλιστα και προσαυξήσεις για μισθούς που δεν  έχουν καταβληθεί.

Το Δημόσιο έχει καταργήσει στη πράξη την έννοια της Ανώνυμης Εταιρείας που, διεθνώς και διαχρονικά, αποτελεί μοχλό ανάπτυξης.

Αποτέλεσμα οι Α.Ε. να δυσκολεύονται μέχρις ασφυξίας να συμπληρώσουν τα Διοικητικά τους Συμβούλια. Ενώ το Δημόσιο σπεύδει να προστατεύσει με ειδικές προστασίες τους μετέχοντες σε  Διοικητικά Συμβούλια ΔΕΚΟ κλπ, τραπεζικά στελέχη και αλλοδαπούς διευθυντές.

Οι επιπτώσεις από την αποκέντρωση και την σωρεία ανεξαρτήτων αρχών, ενώ απουσιάζει το αναγκαίο σε αρμοδιότητες και μέγεθος συντονιστικό όργανο, οδηγεί τις επιχειρήσεις σε αδιέξοδο και το δικαστικό σύστημα σε υπερφόρτωση».