Συνέντευξη του διακεκριμένου Έλληνα αστροφυσικού της NASA και ακαδημαϊκού Δρ. Σταμάτη Κριμιζή, στο πλαίσιο του 2ου Πανηγυριού Φυσικών Επιστημών στη Σύρο

«Η ίδρυση Ελληνικής Διαστημικής Υπηρεσίας είναι εθνικό ζήτημα»

Με μία ενδιαφέρουσα ομιλία του ακαδημαϊκού-διαστημικού επιστήμονα Δρ. Σταμάτη Κριμιζή, ολοκληρώθηκαν το βράδυ του Σαββάτου, στη συνεδριακή αίθουσα του Επιμελητηρίου Κυκλάδων, οι εργασίες του 2ου Πανηγυριού Φυσικών Επιστημών στη Σύρο.

Το Φεστιβάλ διοργάνωσαν το Εργαστηριακό Κέντρο Φυσικών Επιστημών (Ε.Κ.Φ.Ε) Σύρου, διαμέσου της υπεύθυνης Καλλιόπης Κωνσταντινίδου, η Περιφερειακή Διεύθυνση Εκπαίδευσης Νοτίου Αιγαίου και ο Σχολικός Σύμβουλος Φυσικών Επιστημών Κυκλάδων Νίκος Ρούμελης, με τη συνεργασία της Περιφέρειας Ν. Αιγαίου και του Δήμου Σύρου – Ερμούπολης.

Στην ανοιχτή εκδήλωση, όπου παρέστησαν εκπρόσωποι της εκπαίδευσης, επιστήμονες και πολίτες του νησιού, ο Επόπτης του Γραφείου Διαστημικής  Έρευνας και Τεχνολογίας της Ακαδημίας Αθηνών και Ομότιμος Διευθυντής του Κέντρου Διαστημικής Έρευνας του Πανεπιστημίου Johns Hopkins, κ. Κριμιζής, εστίασε στην «Ιστορία της εξερεύνησης – κατάκτησης του διαστήματος: Από τον Ερμή στον Πλούτωνα σε 50 χρόνια».

Τον Δήμο εκπροσώπησε ο πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου, Γιώργος Δούναβης, ο οποίος ευχαρίστησε τον κ. Κριμιζή και του απένειμε αναμνηστικά δώρα από τη Σύρο.  

Με αφορμή την παρουσία του στο Φεστιβάλ, ο διακεκριμένος Ελληνας αστροφυσικός της NASA μίλησε στην «Κοινή Γνώμη» για την προσπάθεια και ανάγκη γνωριμίας, αποδοχής και απλούστευσης των φυσικών επιστημών στο ευρύ κοινό, καθώς και για τα οφέλη της -υπό σύσταση- Ελληνικής Διαστημικής Υπηρεσίας, η είδηση της οποίας προκάλεσε πριν από μερικούς μήνες μεγάλη διχογνωμία στη χώρα μας.

Ένας από τους στόχους του Φεστιβάλ Φυσικών Επιστημών στη Σύρο είναι και η εκλαΐκευση της επιστήμης. Θεωρείτε πως αυτή αποτελεί το «κλειδί» για μία αποτελεσματικότερη εκπαίδευση και επιμόρφωση;

«Συμφωνώ απολύτως με αυτήν τη φιλοσοφία. Νομίζω ότι η εκλαΐκευση της επιστήμης είναι βασική για την εκπαίδευση των νέων της χώρας και όχι μόνο. Διότι ζούμε σε μία κοινωνία η οποία είναι άκρως τεχνολογική και επιστημονική και όταν μορφώνουμε τα παιδιά μας σε ένα περιβάλλον που δεν καταλαβαίνουν τη σημασία της τεχνολογίας και της επιστήμης, τότε είναι ελλιπείς πολίτες. Κατά κάποιον τρόπο, η άγνοια της επιστήμης είναι η καινούρια αγραμματοσύνη».

Στον χαιρετισμό της, η αναπληρώτρια του Περιφερειακού Διευθυντή Εκπαίδευσης Νοτίου Αιγαίου Τσαμπίκα Καράκιζα αναφέρθηκε στους μύθους που υπάρχουν γύρω από το Διάστημα. Είναι δύσκολο να διαλύσουμε αυτούς τους πλασματικούς κόσμους και να αναδείξουμε την πραγματική διάσταση;

«Αυτό που είπε η κ. Καράκιζα ήταν απολύτως σωστό, διότι το βασικό πρόβλημα είναι ότι τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης έχουν χρησιμοποιήσει τις επιστημονικές ειδήσεις για να παραφουσκώσουν κατά κάποιον τρόπο τις ανακαλύψεις και να τις μεταθέσουν σε μία βάση η οποία είναι κυρίως επιστημονικής φαντασίας. Η επιστήμη είναι χειροπιαστή και πρέπει ο κόσμος και ειδικά οι νέοι άνθρωποι να την καταλαβαίνουν για την τεχνολογική και επιστημονική της διάσταση. Τα ΜΜΕ έχουν καθήκον να παρουσιάζουν τα πράγματα όπως είναι και να μιλούν με ανθρώπους οι οποίοι είναι ειδικοί και έχουν την κατάλληλη γνώση που μπορούν να εξηγήσουν στο κοινό».  

Το κοινό της Ελλάδας είναι τόσο ενημερωμένο όσο το κοινό του εξωτερικού;

«Έχω κάνει ομιλίες σε πολλά μέρη της Ελλάδας και αυτό που έχω καταλάβει είναι ότι η ενημέρωση είναι πολύ περιορισμένη. Γι’ αυτό και σε κάθε εκδήλωση παρόμοιου χαρακτήρα, βρίσκω ότι υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον για την πραγματική διάσταση της επιστήμης και των ανακαλύψεων του Διαστημικού προγράμματος. Νομίζω ότι χρειάζεται αυτή η προσπάθεια και πρέπει να είναι και συνεχής. Δημόσιες ομιλίες έχω πραγματοποιήσει και στο εξωτερικό, αλλά η πληροφόρηση εκεί είναι σχετικά πιο εκτενής και η νέα γενιά, ιδιαίτερα, γνωρίζει περισσότερα απ’ ότι ξέρουν τα παιδιά της Ελλάδας. Δυστυχώς, η οικονομική κατάσταση στη χώρα είναι τέτοια, που τα τελευταία οχτώ χρόνια δεν ακούμε τίποτα παραπάνω από τα οικονομικά, τις επιδοτήσεις, τις μειώσεις των συντάξεων. Σε αυτή την ατμόσφαιρα είναι δύσκολο και για τα παιδιά να δώσουν προσοχή με την αναγκαία εξωστρέφεια σε άλλα θέματα».

Η πρόσφατη ανακοίνωση για την ίδρυση Διαστημικής Υπηρεσίας στην Ελλάδα προκάλεσε ποικίλους ψιθύρους και σχόλια. Ποια η δική σας θέση;

«Γνωρίζω για το δελτίο τύπου που δημοσιοποιήθηκε πριν δυόμιση μήνες περίπου, θέτοντας το θέμα σε ένα επίπεδο που δε βοήθησε πολύ το βασικό σκοπό. Η Ελλάδα είναι η μόνη χώρα της Ευρώπης, που δεν έχει Διαστημική Υπηρεσία. Και αυτό έχει συζητηθεί από τη δεκαετία του 1980. Το γνωρίζω προσωπικά, καθώς ήμουν μέλος Επιτροπών οι οποίες είχαν συστήσει στις εκάστοτε κυβερνήσεις να προωθήσουν αυτό το θέμα, διότι έχει μεγάλα οικονομικά, ερευνητικά και εκπαιδευτικά οφέλη για τη χώρα και για τις εξαγωγές, αλλά καμία κυβέρνηση δεν το υλοποίησε. Προσωπικά, είμαι υπέρ της Ελληνικής Διαστημικής Υπηρεσίας και έχω υπόψιν μου ότι αυτή τη στιγμή προετοιμάζεται ένα νομοσχέδιο, το οποίο μάλλον θα κατατεθεί εντός Μαΐου και ελπίζω να ψηφιστεί από όλα τα κόμματα, γιατί είναι εθνικό θέμα και όχι πολιτικό. Ελπίζω επίσης να επανδρωθεί με ικανό προσωπικό για να προωθήσει τα συμφέροντα της χώρας».

Η ίδρυση Διαστημικής Υπηρεσίας θα ωφελήσει πρακτικά τη χώρα μας;

«Η Ελλάδα έχει ήδη διασυνδέσεις με το Διαστημικό πρόγραμμα της Ευρώπης σε πολλά επίπεδα. Πληρώνουμε για να είμαστε μέλος του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος και του Ευρωπαϊκού Μετεωρολογικού Συστήματος. Πληρώνουμε σχεδόν 25 εκ. το χρόνο σε διάφορες υπηρεσίες και δυστυχώς, δεν τις χρησιμοποιούμε σωστά. Δεν είναι συγκροτημένες, δεν έχουμε μια συγκεκριμένη πολιτική και δεν κάνουμε στοχευμένες ενέργειες για την προαγωγή των υπηρεσιών μικρών εταιρειών οι οποίες ασχολούνται με υψηλή τεχνολογία και ήδη εξάγουν ηλεκτρονικά προϊόντα για χρήση σε διαστημικά προγράμματα άλλων χωρών. Όλα αυτά είναι μετέωρα και ασυντόνιστα. Αυτή θα είναι η βασική προσφορά της ίδρυσης της διαστημικής υπηρεσίας. Θα υπερασπίσει και θα προωθήσει τα ελληνικά συμφέροντα, θα επιστρέψει χρήματα τα οποία ήδη πληρώνουμε για υπηρεσίες. Αυτά τα χρήματα έπρεπε να επιστρέφονται στην Ελλάδα για δραστηριότητες δικών μας εταιρειών, οργανισμών και εργαστηρίων. Κατ’ εμέ τουλάχιστον, θα δημιουργήσει θέσεις εργασίας και θα βοηθήσει τη χώρα στην εξωστρέφειά της και στην οικονομική και τεχνολογική καινοτομία».