Ενίσχυση για ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ

Σε διαβούλευση τέθηκε το νέο σχήμα για λειτουργικής ενίσχυσης στους τομείς των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και Συμπαραγωγής Ηλεκτρισμού και Θερμότητας Υψηλής Απόδοσης, έως τις 15 Μαρτίου, έθεσε το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας.

Στόχος, σύμφωνα με το υπουργείο, είναι το νέο σχήμα να επιτρέπει τόσο την υλοποίηση νέων επενδύσεων που θα αξιοποιούν το σημαντικό εγχώριο δυναμικό για ηλεκτροπαραγωγή από ΑΠΕ όσο και τη σταδιακά μεγαλύτερη συμμετοχή και ανάληψη υποχρεώσεων από τις νέες αυτές μονάδες ΑΠΕ σε επίπεδο αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, καθώς και την παρακολούθηση του σταθμισμένου κόστους παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από αυτές ώστε να αποφεύγονται μη απαραίτητες ενισχύσεις στη λειτουργία τους.

Με το παρουσιαζόμενο υποστηρικτικό σχήμα συνεχίζεται επίσης η υποστήριξη της λειτουργίας της Συμπαραγωγής Ηλεκτρισμού – Θερμότητας Υψηλής Απόδοσης (ΣΗΘΥΑ) με στόχο τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης και την εξοικονόμηση πρωτογενούς ενέργειας. Στο πλαίσιο του ενεργειακού σχεδιασμού για τη βέλτιστη, με οικονομικούς όρους, υλοποίηση των στόχων για το 2020 η ΣΗΘΥΑ αναμένεται να συνεισφέρει ως ένα βαθμό μέσω της εξοικονόμησης πρωτογενούς ενέργειας στην επίτευξη των σχετικών στόχων.

Κύρια χαρακτηριστικά

Το σχήμα υποστήριξης των μονάδων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ στην Ελλάδα ήταν διαμορφωμένο αποκλειστικά στο πλαίσιο ενός συστήματος αποζημίωσης της παραγόμενης ηλεκτρικής ενέργειας με σταθερές εγγυημένες τιμές (Feed-in-Tariffs).

Η Ελληνική πολιτεία, όπως τονίζεται στην περιγραφή του σχεδίου, στοχεύει στην αναμόρφωση του εν λόγω σχήματος υποστήριξης της ηλεκτροπαραγωγής από μονάδες ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ, ώστε να επιτευχθεί η σταδιακή ενσωμάτωση και συμμετοχή των νέων μονάδων ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας καθώς και να βελτιωθεί η οικονομική τους αποδοτικότητά στη βάση της υποστήριξης λειτουργίας της παραγόμενης ενέργειας που λαμβάνουν τα εν λόγω έργα.

Το παρουσιαζόμενο σχήμα υποστήριξης έχει ως στόχο να υποστηρίξει την περαιτέρω ανάπτυξη των μονάδων ΑΠΕ για ηλεκτροπαραγωγή στην Ελλάδα στο πλαίσιο επίτευξης των εθνικών ενεργειακών στόχων, με το βέλτιστο τρόπο σε επίπεδο κόστους-οφέλους για την κοινωνία.

Ειδικότερα, το προτεινόμενο νέο σχήμα υποστήριξης της παραγωγής ενέργειας από ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ βασίζεται στην ανάπτυξη ενός νέου μηχανισμού ενίσχυσης της λειτουργίας των μονάδων αυτών (operating aid), ο οποίος προβλέπει προσαύξηση (premium), επιπλέον της τιμής όπως αυτή διαμορφώνεται στη χονδρεμπορική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας. Η προσαύξηση αυτή θα είναι εγγυημένη για το χρόνο ισχύος της στήριξης της εκάστοτε μονάδας ηλεκτροπαραγωγής από ΑΠΕ, σε επίπεδο τεχνολογίας ΑΠΕ, και είναι της μορφής μιας διαφορικής τιμής (FiP), λαμβάνοντας υπόψη τα έσοδα από τη συμμετοχή στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας.

Υιοθετείται η μορφή της κυμαινόμενης προσαύξησης σε επίπεδο τεχνολογίας ΑΠΕ (sliding premium) και όχι της σταθερής προσαύξησης (fixed premium) ώστε να υπάρχει αποσυσχέτιση από μελλοντικές διαφοροποιήσεις στην εξέλιξη της τιμής που θα καθορίζεται στη χονδρεμπορική αγορά, ώστε κάθε φορά να υπάρχει έλεγχος και προκαθορισμένο μέγεθος του συνολικού εσόδου που λαμβάνουν οι συγκεκριμένοι σταθμοί ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ. Με αυτό τον τρόπο, τονίζεται, ελαχιστοποιούνται τόσο φαινόμενα υπερ-αποζημίωσης όσο και υπο-αποζημίωσης της παραγωγής ενέργειας από ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ.

Παράλληλα, η υιοθέτηση μιας τέτοιας μορφής κυμαινόμενης προσαύξησης κρίνεται, σύμφωνα με το υπουργείο, ως βέλτιστη σε επίπεδο εθνικής αγοράς ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ, καθώς επιτρέπει μια σχετικά «ομαλή» μετάβαση στο νέο σχήμα υποστήριξης λαμβάνοντας υπόψη το μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2015 σχήμα υποστήριξης μέσω σταθερών εγγυημένων τιμών (FiT).

Τα έργα ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ, που θα εντάσσονται στο νέο σχήμα υποστήριξης της λειτουργίας τους υπό τη μορφή κυμαινόμενης προσαύξησης, θα υπόκεινται σε συγκεκριμένες υποχρεώσεις κατά τη συμμετοχή τους στη αγορά, οι οποίες με την ολοκλήρωση του νέου μοντέλου λειτουργίας της ηλεκτρικής αγοράς θα αφορούν και σε τυποποιημένες αρμοδιότητες/υποχρεώσεις εξισορρόπησης.

Κατά το μεταβατικό στάδιο, προβλέπεται η εφαρμογή μηχανισμού προς τις μονάδες ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ ο οποίος θα λειτουργεί προς την κατεύθυνση βελτιστοποίησης των προβλέψεων ωριαίας έγχυσης που θα παρέχουν κατά τη συμμετοχή τους στην προημερήσια αγορά.

Αυτό κρίνεται σκόπιμο ελλείψει της ενδο-ημερήσιας αγοράς, ώστε να μειώνονται οι σχετικές αποκλίσεις από τις προβλέψεις του ΗΕΠ και ανάλογα οι απαιτήσεις χρήσεως υπηρεσιών αλλά και για να λειτουργήσει σταδιακά ως προετοιμασία για τις μονάδες ΑΠΕ/ΣΗΘΥΑ αναφορικά με τις υπηρεσίες και τις υποχρεώσεις που θα αναλάβουν με την εφαρμογή του νέου μοντέλου αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας.

το νέο σχήμα υποστήριξης της παραγωγής ενέργειας από ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ έχει ισχύ από την 1η Ιανουαρίου 2016.

Ωφελούμενοι από το νέο σχήμα υποστήριξης

Στο νέο σχήμα υποστήριξης, υπό τη μορφή προσαύξησης επιπλέον των εσόδων από τη χονδρεμπορική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας (FiP), θα εντάσσονται όλα τα νέα έργα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ που υπογράφουν Σύμβαση Πώλησης μετά την 1η Ιανουαρίου 2016, ενώ αρχικά, επιδεικτικά έργα25 ή εγκαταστάσεις με εγκατεστημένη ισχύ έως 500kW για όλες τις τεχνολογίες ΑΠΕ πλην των αιολικών εγκαταστάσεων και έως 3MW για τις αιολικές εγκαταστάσεις θα μπορούν εφόσον το επιθυμούν να εντάσσονται σε σχήμα υποστήριξης στη βάση μιας σταθερής εγγυημένης τιμής (FiT).

Ειδικά τα έργα που υπερβαίνουν τα ανωτέρω όρια αλλά έχουν υπογράψει Σύμβαση Πώλησης όπως αυτή περιγράφεται από το προηγούμενο κανονιστικό πλαίσιο υποστήριξης της ηλεκτροπαραγωγής από ΑΠΕ/ΣΗΘΥΑ μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2015, θα έχουν τη δυνατότητα εφόσον το επιθυμούν να εντάσσονται σε σχήμα υποστήριξης στη βάση μιας σταθερής εγγυημένης τιμής (FiT).

Το τελικό καθεστώς ενίσχυσης που θα εφαρμοστεί θα ενσωματώνει διατάξεις που θα επιτρέπουν την εθελοντική μετάβαση έργων με σύμβαση πώλησης ενέργειας, δηλαδή έργων που εμπίπτουν στο καθεστώς υποστήριξης λειτουργίας με σταθερές εγγυημένες τιμές, στις νέου τύπου συμβάσεις οι οποίες υποστηρίζουν την παραγωγή ΑΠΕ/ΣΗΘΥΑ στη βάση της κυμαινόμενης προσαύξησης. Οι διατάξεις αυτές έχουν ως στόχο την αύξηση του αριθμού των νέων λειτουργούντων έργων που θα υπόκεινται στην υποχρέωση της απευθείας συμμετοχής στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας.

Επιπρόσθετα, τα νέα Φωτοβολταϊκά έργα με εγκατεστημένη ισχύ μεγαλύτερη των 500kW θα εντάσσονται στο νέο σχήμα μόνο μέσω ανταγωνιστικών διαδικασιών υποβολής προσφορών. Μέσω αυτών των διαδικασιών θα καθορίζεται η Τιμή Αναφοράς πάνω στην οποία θα υπολογίζεται η κυμαινόμενη προσαύξηση για τα εν λόγω έργα.

Τι προβλέπει το σχέδιο για τα μη διασυνδεδεμένα νησιά

Η εφαρμογή του νέου μηχανισμού στήριξης των ΑΠΕ έχει ως προϋπόθεση την ύπαρξη ημερήσιας αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, δηλαδή τη λειτουργία αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας με συμμετοχή προσφορών από παραγωγούς (συμβατικών σταθμών & σταθμών ΑΠΕ) και προμηθευτές.

Στα Μη Διασυνδεδεμένα Νησιά (ΜΔΝ) λειτουργούν 32 αυτόνομα ηλεκτρικά συστήματα στα οποία δεν υφίστανται ημερήσιες αγορές ηλεκτρικής ενέργειας. Τέτοιες αγορές θα λειτουργήσουν μετά την ανάπτυξη των αναγκαίων υποδομών, οι οποίες προγραμματίζονται και αναμένεται να ολοκληρωθούν σταδιακά σε διάστημα μεγαλύτερο των 2 ετών, δηλαδή σταδιακά περί τα τέλη του 2019.

Κατά συνέπεια, στα ΜΔΝ όλα τα νέα έργα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ θα εντάσσονται σε σχήμα υποστήριξης στη βάση μιας σταθερής εγγυημένης τιμής (FiT) μέχρι την ολοκλήρωση των απαραίτητων υποδομών και τη θέση σε πλήρη λειτουργία των ημερήσιων αγορών ηλεκτρικής ενέργειας δηλαδή σταδιακά περί τα τέλη του 2019.

Στην περίπτωση της διασύνδεσης με το Σύστημα ενός μη διασυνδεδεμένου νησιού τότε τα νέα έργα ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ που υπερβαίνουν τα σχετικά όρια εγκατεστημένης ισχύος, θα μεταπίπτουν από το σχήμα υποστήριξης στη βάση μιας σταθερής εγγυημένης τιμής (FiT) υποχρεωτικά στο σχήμα υποστήριξης στη βάση μιας εγγυημένης διαφορικής τιμής (FiP), ενώ θα αναλαμβάνουν αντίστοιχα και τις σχετικές υποχρεώσεις που θα προβλέπονται από τη συμμετοχή τους στην αγορά.

Αντίστοιχα, όταν θα υπάρξει λειτουργία αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας με συμμετοχή προσφορών από παραγωγούς και προμηθευτές στα επιμέρους νησιά, τότε τα νέα έργα ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ στο συγκεκριμένο αυτόνομο ηλεκτρικό σύστημα που υπερβαίνουν τα σχετικά όρια εγκατεστημένης ισχύος, θα μεταπίπτουν από το σχήμα υποστήριξης στη βάση μιας σταθερής εγγυημένης τιμής (FiT) υποχρεωτικά στο σχήμα υποστήριξης στη βάση μιας εγγυημένης διαφορικής τιμής (FiP) με τις αντίστοιχες υποχρεώσεις συμμετοχής και παροχής υπηρεσιών. Σε κάθε περίπτωση ωστόσο τα συγκεκριμένα έργα θα διατηρούν το ύψος της ΤΑ που είχαν όταν τέθηκαν σε λειτουργία.