Ναυτιλία, λιμάνια, ακτοπλοΐα και νησιωτική πολιτική

Την στρατηγική, τους στόχους και τις βασικές προτεραιότητες του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής στο κρίσιμο και πολυσχιδές χαρτοφυλάκιό του, παρουσίασε στη Βουλή ο αρμόδιο Υπουργός, Ιωάννης Πλακιωτάκης.

Ο Υπουργός αναφέρθηκε στην πολιτική που αφορά στους τομείς: ναυτιλία και ναυτική εκπαίδευση, πολιτική για τα λιμάνια, Λιμενικό Σώμα και τον κρίσιμο ρόλο του στη ναυτιλία και την ασφάλεια, ακτοπλοΐα, θαλάσσιος τουρισμός και νησιωτική πολιτική.

Ναυτιλία

Το εθνικό νηολόγιο φθίνει συνεχώς, ενώ την ίδια ώρα ο Ελληνόκτητος εμπορικός στόλος αναπτύσσεται - εξίσου - συνεχώς.

Είναι - λοιπόν - εθνικά αναγκαίο και επείγον να ανακοπεί άμεσα και να αναστραφεί η πτωτική πορεία του εθνικού νηολογίου πριν η κατάσταση αυτή εξελιχθεί σε μη αναστρέψιμη, με δραματικές συνέπειες τόσο στην εθνική μας οικονομία όσο και την απασχόληση των Ελλήνων ναυτικών.

Κρίνεται επιτακτική η ανάγκη αναβάθμιση του σε ένα περιβάλλον όπου η ναυτιλία μας καλείται να αντιμετωπίσει σημαντικές προκλήσεις, ένα διεθνές κανονιστικό πλαίσιο πιο σύνθετο, συνεχείς διακυμάνσεις της ναυλαγοράς, προβλήματα στην χρηματοδότηση, εμπορικούς «πολέμους», καθώς και ένα ευρύ πλέγμα νέων περιβαλλοντικών κανονισμών.

Και για να επιτευχθεί ο στόχος αυτός απαιτείται η ουσιαστική αναβάθμιση του Ελληνικού νηολογίου με βάση τα διεθνή πρότυπα οργάνωσης και λειτουργίας των κυριότερων ανταγωνιστών του.

Κάθε διοικητική πράξη ή δράση που σχετίζεται με το πλοίο και τον Έλληνα ναυτικό πρέπει να απλουστευθεί και αυτή την απλούστευση των διαδικασιών μπορεί να μας την προσφέρει μόνο η πλήρης ψηφιοποίηση του Εθνικού Νηολογίου.

Σε έναν κόσμο που αλλάζει πρέπει και το Ελληνικό νηολόγιο να οδηγηθεί σε έναν ψηφιακό μετασχηματισμό αναβαθμίζοντας τα - ήδη δεδομένα - ποιοτικά χαρακτηριστικά. Μόνο έτσι θα επιτύχουμε ένα flag-drain.

Οφείλουμε επίσης να δούμε άμεσα και το εθνικό θεσμικό πλαίσιο της ναυτιλίας, να εξετάσουμε την επάρκειά του, να αξιολογήσουμε την ικανότητά του να ανταποκριθεί στο σύγχρονο ναυτιλιακό γίγνεσθαι, να κωδικοποιήσουμε και να συστηματοποιήσουμε το διάσπαρτο των ναυτιλιακών νομοθετημάτων και να προχωρήσουμε σε καινοτόμες νομοθετικές πρωτοβουλίες, άρρηκτα συνδεδεμένες με τις εξελίξεις που μας περιβάλλουν, όπως για παράδειγμα η παραγωγή ειδικής νομοθεσίας για τις εξορύξεις πετρελαίου στις ελληνικές θάλασσες.

Ναυτική εκπαίδευση

Επαναπροσδιορισμός του δομικού πλαισίου της ναυτικής εκπαίδευσης, ώστε να εξαλειφθεί η δυσαναλογία μεταξύ των απαιτήσεων της αγοράς εργασίας και των αναγκαίων γνώσεων και δεξιοτήτων που χρειάζονται πλέον.

Άμεσα θα προχωρήσει :

• Η βελτίωση και ο εκσυγχρονισμός του υφιστάμενου κανονιστικού- νομοθετικού πλαισίου που διέπει την ναυτική εκπαίδευση, εισάγοντας νόμο - πλαίσιο για την οργάνωση και λειτουργία της στο σύνολό της.

• Η άμεση ενεργοποίηση και λειτουργία του ΚΕΣΕΝ Νέας Μηχανιώνας στην Μακεδονία.

• Η ποιοτική και ποσοτική αναβάθμιση του ανθρώπινου κεφαλαίου της ναυτικής εκπαίδευσης τόσο σε επίπεδο εκπαιδευτών, όσο και σε επίπεδο εκπαιδευομένων.

Ο εκσυγχρονισμός και η αναβάθμιση της ναυτικής εκπαίδευσης θα προέλθει μέσα από την στήριξη της υλικοτεχνικής υποδομής των σχολών, την διεθνοποίηση των προγραμμάτων σπουδών και την διασφάλιση σταθερού και έμπειρου εκπαιδευτικού προσωπικού.

Παράλληλα, στόχος είναι η εφαρμογή ενός νέου θεσμικού πλαισίου για την ανάδειξη και του πυλώνα της ιδιωτικής ναυτικής εκπαίδευσης.

Λιμάνια

Θα προχωρήσει με ταχείς ρυθμούς η επικαιροποίηση της Εθνικής Στρατηγικής Λιμένων, λαμβάνοντας υπόψιν και τους στόχους της περιφερειακής ανάπτυξης.

Οι προτεραιότητες είναι οι εξής :

- Για τα δέκα λιμάνια ανώνυμες εταιρίες, βέλτιστη αξιοποίηση κάθε λιμένα ξεχωριστά μετά από αξιολόγηση και μελέτη βιωσιμότητας σε συνεργασία με το ΤΑΙΠΕΔ.

- Εκσυγχρονισμός και βελτίωση των λιμενικών υποδομών με στόχο την μεγιστοποίηση του οφέλους που παράγουν τα Ελληνικά λιμάνια σε οικονομικό και αναπτυξιακό επίπεδο με όρους αειφορίας.

- Μόχλευση χρηματοδότησης με κινητοποίηση δημοσίων, ιδιωτικών και κοινοτικών πόρων.

- Επιτάχυνση της ολοκλήρωσης των επενδυτικών και αναπτυξιακών σχεδίων των λιμένων του Πειραιά και της Θεσσαλονίκης.

- Εξορθολογισμός του συστήματος των δημοσίων φορέων και δομών που ασχολούνται με τα λιμάνια.

Θαλάσσιος τουρισμός

Στον κρίσιμο τομέα του θαλάσσιου τουρισμού το υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής θα αναλάβει νομοθετικές πρωτοβουλίες εκσυγχρονισμού του θεσμικού πλαισίου για την λειτουργία του κλάδου των σκαφών αναψυχής και την βελτίωση της ανταγωνιστικότητας του.

Προχωρά η αναδιάρθρωση και επίλυση προβλημάτων στο Μητρώο Πλοίων, έτσι ώστε να καταστεί ένα χρήσιμο εργαλείο της εθνικής πολιτικής για τον θαλάσσιο τουρισμό.

Στον τομέα της κρουαζιέρας, σε συνεργασία με τα συναρμόδια υπουργεία, θα διευρυνθεί του homeporting στα Ελληνικά λιμάνια και ην συμμετοχή επιχειρήσεων στην αλυσίδα αξίας του κλάδου.

Το Αιγαίο αποτελεί ήδη έναν από τους κορυφαίους προορισμούς της παγκόσμιας αγοράς κρουαζιέρας και από θα βελτιωθούν όλες εκείνες οι παράμετροι που θα ενισχύσουν περαιτέρω τον αριθμό των κρουαζιερόπλοιων που θα ταξιδεύουν στην χώρα.

Λιμενικό Σώμα

Διάθεση των υλικών και άυλων μέσων που απαιτούνται για να διατηρηθεί η υψηλή επιχειρησιακή δυνατότητα των στελεχών του Λιμενικού Σώματος, που καθημερινά κάτω από τις οποιεσδήποτε συνθήκες, από την μια άκρη της Ελλάδος, ως την άλλη, φέρνουν με αυταπάρνηση και υψηλό αίσθημα ευθύνης σε πέρας κάθε αποστολή που τους ανατίθεται.

Για να γίνουν πράξη όλα αυτά δεν πρέπει να χαθεί ούτε ένα ευρώ για το εξοπλιστικό πρόγραμμα του Λιμενικού Σώματος, κινητοποιώντας πόρους από το ΕΣΠΑ, το Ταμείο Άμυνας & Ασφάλειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης και άλλα χρηματοδοτικά εργαλεία.

Προτεραιότητα είναι η αναβάθμιση των προσόντων των στελεχών του Λιμενικού Σώματος, μέσα από κατάλληλα, διαρκή και εξειδικευμένα εκπαιδευτικά προγράμματα, με απώτερο σκοπό να βελτιώσουν ακόμα περισσότερο το υψηλό επίπεδο επάρκειας που τα διακρίνει τόσο στο ναυτιλιακό όσο και στο επιχειρησιακό χώρο ευθύνης τους .

Στόχος είναι η ενίσχυση των επιχειρησιακών δυνατοτήτων του Λιμενικού Σώματος, με την διασφάλιση των κατάλληλων μέσων, καθώς και η εμπέδωση στις τάξεις του, του αισθήματος ασφάλειας και αναγνώρισης του σημαντικού και πολυεπίπεδου έργου τους.

Ακτοπλοΐα

Η ακτοπλοΐα η οποία συμβάλει καθοριστικά στην συνοχή του εθνικού μας χώρου και στην άμβλυνση των αδυναμιών που εμφανίζουν τα νησιά μας έναντι της ηπειρωτικής χώρας απαιτεί οριζόντιες πολιτικές.

Η ακτοπλοϊκή μεταφορά αποτελεί δημόσιο αγαθό που η πολιτεία οφείλει να την διασφαλίζει τόσο στο ευρύτερο κοινωνικό σύνολο, όσο και στον κάθε νησιώτη ξεχωριστά.

Προτεραιότητα μέσω στοχευμένων παρεμβάσεων θα είναι η εξέλιξη και αναβάθμιση του υφιστάμενου ακτοπλοϊκού δικτύου, με τον παράλληλο εκσυγχρονισμό του ακτοπλοϊκού στόλου, με γνώμονα πάντα την αξιολόγηση των σύγχρονων μεταφορικών δεδομένων και την αντιμετώπιση των προκλήσεων που θα αντιμετωπίσει από την υποχρεωτική προσαρμογή της στις νέες απαιτήσεις της διεθνούς περιβαλλοντικής νομοθεσία από το 2020 και μετά.

Νησιωτικότητα

Η νησιωτική πολιτική της επόμενης περιόδου, επικεντρώνεται στην ενεργοποίηση του κράτους και την αναβάθμιση του συντονιστικού-εποπτικού ρόλου του Υπ. Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής για την προώθηση του στόχου της «νησιωτικής συνοχής» εντός και εκτός Ελλάδος.

Άμεσες προτεραιότητες στον τομέα της νησιωτικής πολιτικής στο Υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής:

• Συντονισμός κατάρτισης εθνικής στρατηγική για τη γαλάζια ανάπτυξη.

• Προώθηση και συμμετοχή στη διαμόρφωση της ευρωπαϊκής νησιωτικής ατζέντας, σε τομείς όπως η αλιεία, η ενέργεια, οι συνδυασμένες μεταφορές και ο ανταγωνισμός. Η εδαφική συνοχή, σύμφωνα με τις επιταγές της Συνθήκης της Λισαβόνας ως έννοια, απασχολεί κράτη μέλη της ΕΕ με όμοια ζητήματα περιφερειακών ανισοτήτων και η Ελλάδα οφείλει να συνεργαστεί και να πρωτοστατήσει στον ευρωπαϊκό διάλογο για τα νησιά για τη διεκδίκηση ειδικών προγραμμάτων χρηματοδότησης.

• Διατήρηση και επέκταση εφαρμογής της ρήτρας νησιωτικότητας σε υπό ψήφιση νομοσχέδια που αναφέρονται σε τομείς που συνδέονται με τις ιδιαίτερες ανάγκες και τα ειδικά χαρακτηριστικά των νησιών

• Αξιολόγηση και εξορθολογισμός του Μεταφορικού Ισοδύναμου, με παράλληλη υιοθέτηση κινήτρων ή ενισχύσεων για βελτίωση της νησιωτικής ανταγωνιστικότητας.

• Προώθηση της διυπουργικής συνεργασίας για θέματα θαλάσσιου χωροταξικού σχεδιασμού και λήψη στοχευμένων θεσμικών και επιχειρησιακών πρωτοβουλιών για την ανάδειξη της «νησιωτικής ατζέντας» στο πλαίσιο της εκπόνησης εθνικής πολιτικής για το θαλάσσιο χώρο.

• Τέλος, προώθηση σύγχρονων χρηματοδοτικών εργαλείων για την υλοποίηση μειζόνων νησιωτικών επενδύσεων, με μόχλευση πόρων για την υλοποίηση αναγκαίων έργων μεταφορικών υποδομών, ενέργειας, περιβάλλοντος, διαχείρισης υδάτων υπό το πρίσμα της κυκλικής οικονομίας, ενώ παράλληλα επιδιώκεται η άμεση κινητοποίηση πόρων μέσω ολοκληρωμένων χωρικών επενδύσεων των διαρθρωτικών ταμείων για την περίοδο 2021-2027.