«Έχουμε μπλεχτεί στην “άρρωστη” ελληνική γραφειοκρατία»

Σε «πονοκέφαλο» των ΟΤΑ έχει εξελιχθεί πλέον ο ορατός κίνδυνος απένταξης έργων εκατομμυρίων ευρώ από το ΕΣΠΑ, για αποκατάσταση των ενεργών ΧΑΔΑ και ολοκλήρωση των ΧΥΤ, τα οποία προχωρούν με εξαιρετικά αργούς ρυθμούς, λόγω της τεράστιας γραφειοκρατίας, όπως αναφέρουν οι επικεφαλής Δήμων των Κυκλάδων, οι οποίοι διαθέτουν ακόμη ενεργούς ΧΑΔΑ.

Στο χείλος της απένταξης και χωρίς δυνατότητες εναλλακτικών λύσεων, έχουν βρεθεί τα έργα της αποκατάστασης των ενεργών παράνομων χωματερών και αυτά της εγκατάστασης Χώρων Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων ή Υπολειμμάτων, καθώς, αφενός όλες οι διαδικασίες διέπονται από χρονοβόρα και δαιδαλώδη γραφειοκρατία, ενώ αφετέρου δεν δίνονται οι απαραίτητες λύσεις, από πλευράς κράτους, για τη διευκόλυνση των διαδικασιών, αλλά και για την εύρεση ενδιάμεσων λύσεων, προκειμένου να προχωρήσει η αποκατάσταση των ΧΑΔΑ, προτού ολοκληρωθούν τα έργα των ΧΥΤΑ-Υ, ώστε να αποφύγουν οι ΟΤΑ τα τεράστια πρόστιμα, τα οποία επιβάλλει η Ε.Ε. κάθε χρόνο.

Δεδομένου, ότι η προθεσμία για τη λήξη της προγραμματικής περιόδου του ΕΣΠΑ 2007-2013, θα κλείσει σε λιγότερο από δύο μήνες και σύμφωνα με την αρμόδια για την Περιφερειακή Πολιτική, Κορίνα Κρέτσου, δεν πρόκειται να δοθεί καμία παράταση για την ολοκλήρωση των έργων, που δεν έχουν τελειώσει έως την 31η Δεκεμβρίου, τα έργα για την ολοκληρωμένη διαχείριση των απορριμμάτων, προκαλούν μεγάλο προβληματισμό στους δημάρχους, κυρίως των νησιών.

Παράλληλα, ωστόσο, με τον κίνδυνο της χρηματοδότησης των έργων, ιδιαίτερα μεγάλη επιβάρυνση αποτελούν και τα «τσουχτερά» πρόστιμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η εξαμηνιαία χρηματική ποινή των οποίων ανέρχεται σε 80.000 ευρώ για κάθε ενεργή χωματερή και 40.000 για κάθε ανενεργή, που δεν έχει αποκατασταθεί.

Στις Κυκλάδες, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, παραμένουν ενεργοί 6 ΧΑΔΑ, στις θέσεις Βορίνη της Σίφνου, Τίμιο Σταυρό της Νάξου, Τσιγούρα της Σικίνου, Αλωνάκι της Θήρας και Μπρατόνι της Μήλου.

Σχετικά με την πρόοδο των έργων, την αβεβαιότητα, που επικρατεί, αναφορικά με τη χρηματοδότησή τους, αλλά και τον καθημερινό «Γολγοθά» της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, στον οποίο υποβάλλεται από τις δαιδαλώδεις και επικίνδυνα χρονοβόρες γραφειοκρατικές διαδικασίες, στις οποίες στηρίζεται το Ελληνικό κράτος, μίλησαν στην «Κοινή Γνώμη» οι δήμαρχοι της Κέας, της Σίφνου, της Θήρας και της Μήλου.

Κέα: «Αν οι υπηρεσίες είχαν λειτουργήσει συντονισμένα, το έργο θα ήταν έτοιμο

Όπως ανέφερε ο Δήμαρχος Κέας, κ. Γιάννης Ευαγγέλου, «το έργο του καινούριου ΧΥΤΑ ξεκινά σε εμάς σε περίπου 10 ημέρες. Αυτό βέβαια δε σημαίνει ότι θα είναι έτοιμο μέχρι το τέλος του χρόνου. Είμαστε σε αναμονή. Το πρώτο μας μέλημα, βέβαια, είναι να ξεκινήσει το έργο και να πάει καλά. Μέχρι τότε, δε μας μένει τίποτε άλλο, από το να κρατήσουμε ανοιχτό αυτό τον ΧΑΔΑ. Αυτό, εκτός αν τα καταφέρουμε σε συνεργασία με τα κλιμάκια της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου και κυρίως του Υπουργείου Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης που είναι υπεύθυνο για αυτό το θέμα, να βρούμε εναλλακτικές λύσεις για αυτό το διάστημα που θα μεσολαβήσει».

|Τη λύση της μεταφοράς των απορριμμάτων εμείς την επιδιώξαμε και επειδή για εμάς το κοντινότερο σημείο μεταφοράς είναι η Αττική, καθώς συνδεόμαστε απευθείας με Λαύριο, ζητήσαμε από τον αντίστοιχο ΦΟΔΣΑ της Αττικής να δεχτεί τα δικά μας σκουπίδια, όμως το αίτημά μας απορρίφθηκε. Αυτή τη λύση, μάλιστα, μας είχε υποδείξει και το ΥΠΕΣΔΑ, σε συζητήσεις που κάναμε προ μηνών. Από την άλλη, το να μεταφέρονται σε άλλα νησιά των Κυκλάδων, είναι πρακτικά πολύ πιο δύσκολο», εξήγησε.

Όσον αφορά στις γραφειοκρατικές καθυστερήσεις τόνισε, πως «σας διαβεβαιώ, ότι αν οι αρμόδιες υπηρεσίες είχαν λειτουργήσει πιο συντονισμένα και πιο γρήγορα, αυτός ο ΧΥΤΑ θα ήταν εδώ και καιρό έτοιμος. Ενδεικτικά, η αποζημίωση των απαλλοτριώσεων των δικαιούχων, για το χώρο που θα εγκατασταθεί ο ΧΥΤΑ, έχει εγκριθεί εδώ και 10 μήνες και τώρα μόλις, καταφέραμε να αποδεσμεύσουμε τα χρήματα, τα οποία ήταν δεσμευμένα στην Τράπεζα της Ελλάδας. Αντιλαμβάνεστε λοιπόν, ότι αυτά τα ζητήματα ξεπερνούν τις δικές μας δυνατότητες».

Σύμφωνα με τον κ. Ευαγγέλου, το έργο του ΧΥΤΑ χρηματοδοτείται από το τρέχον ΕΣΠΑ και επ’ αυτού του θέματος μετέβη τις προηγούμενες ημέρες στην Αθήνα, προκειμένου να συνεχιστούν οι προσπάθειες εύρεσης λύσης για τη συνέχιση της χρηματοδότησής του και έπειτα από την 31η Δεκεμβρίου.

Σίφνος: «Υπάρχει διαχρονική ευθύνη των κυβερνώντων για το θέμα

Όντας ένα από τα νησιά που διαθέτουν ενεργό ΧΑΔΑ, ο Δήμαρχος Σίφνου, κ. Ανδρέας Μπαμπούνης, εξέφρασε τον προβληματισμό του για την καθυστέρηση των διαδικασιών, σημειώνοντας, πως «μετά τη συνάντηση που έγινε τον Απρίλιο με το Γενικό Γραμματέα Διαχείρισης Αποβλήτων, κ. Καπετάνιο, έχουμε προχωρήσει και έχουμε εκπονήσει όλες τις μελέτες για την αποκατάσταση του ΧΑΔΑ. Αυτή η διαδικασία είναι ιδιαίτερα χρονοβόρα. Δηλαδή, γίνεται ανάθεση από την Οικονομική Επιτροπή του Δήμου, πριν κάνουμε δε την ανάθεση, πρέπει να πάρουμε έγγραφο από την Περιφέρεια, ότι δεν έχει τη δυνατότητα να εκπονήσει το έργο, έπειτα αυτή η απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής, πρέπει να εγκριθεί από την Αποκεντρωμένη Διοίκηση Αιγαίου (ΑΔΑ), για την οποία εμείς έπρεπε να περιμένουμε περίπου ένα μήνα. Τώρα, είμαστε στη φάση ορισμού επιβλέποντα από την Περιφέρεια, προκειμένου να παραλάβει τις μελέτες για να πληρωθεί ο εργολάβος και να παραλάβει και ο Δήμος τις μελέτες. Αφού γίνει αυτό, η αποκατάσταση του ΧΑΔΑ, θα ενταχθεί ως υποέργο, στο τρέχον έργο της κατασκευής του ΧΥΤΑ Σίφνου».

Επί της ουσίας, σύμφωνα με τον κ. Μπαμπούνη, ο ΧΑΔΑ είναι πρακτικά ανενεργός, καθώς μέσω συνεργασίας με τον εργολάβο του ΧΥΤΑ, γίνονται συνεχείς επιχώσεις και επιχωματώσεις. «Πρόκειται για ένα ΧΑΔΑ, που στα χαρτιά φαίνεται ως ενεργός, αλλά στην πράξη, είναι ανενεργός».

Όσο δε για την πρόταση του υπουργείου, σχετικά με τη μεταφορά των απορριμμάτων, προκειμένου να μη χρειάζεται η ολοκλήρωση του ΧΥΤΑ, για την αποκατάσταση του ΧΑΔΑ και τη συνέχιση των προστίμων, ο κ. Μπαμπούνης επεσήμανε, πως «είχε προταθεί από το ΥΠΕΣΔΑ, κατά τις συναντήσεις του Απριλίου, να μεταφέρουμε τα δικά μας απορρίμματα στον ΧΥΤΑ της Σερίφου, για το διάστημα μέχρι να υλοποιηθεί ο δικός μας ΧΥΤΑ. Από τη δική μας την πλευρά δεν υπήρχε κανένα πρόβλημα. Τότε, είχε δεσμευτεί ο Γ.Γ. Διαχείρισης Αποβλήτων, ότι θα εξασφαλίσει ειδικό πλοίο για τη μεταφορά, καθώς αυτή δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί με πλοίο της γραμμής. Παράλληλα, είχε δεσμευτεί για την παροχή ειδικού οχήματος, ενός κινητού Σταθμού Μεταφόρτωσης. Αυτά είναι έξοδα, τα οποία ένας Δήμος του μεγέθους της Σίφνου δεν μπορεί να αναλάβει. Μέχρι στιγμής, για αυτά δεν έχει υπάρξει καμία κίνηση».

Όπως τόνισε ο δήμαρχος Σίφνου, εφόσον δεν γίνονται προσπάθειες από την πλευρά της πολιτείας, «θεωρητικά ο νέος ΕΣΔΑ είναι ένα πολύ καλό και φιλόδοξο σχέδιο, που στην πράξη, όμως, είναι ανεφάρμοστο».

«Αυτά είναι θέματα, τα οποία έπρεπε να έχουν λυθεί εδώ και χρόνια από την πολιτεία. Και δε μιλάμε για την υπάρχουσα κυβέρνηση, γενικώς υπάρχει μία διαχρονική ευθύνη των κυβερνώντων πάνω σε αυτά τα ζητήματα», υπογράμμισε.

Αναφορικά με το θέμα των προστίμων, ο κ. Μπαμπούνης ανέφερε, πως «όλοι οι Δήμοι των Κυκλάδων, που διαθέτουν ενεργούς ΧΑΔΑ, αλλά και η ΚΕΔΕ, έχουμε κάνει ένα έγγραφο, προς το ΥΠΕΣΔΑ, στο οποίο επισημαίνουμε, ότι αρκετοί Δήμοι δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να αποπληρώνουν τα πρόστιμα, καθώς για πολλούς είναι θέμα επιβίωσης. Για παράδειγμα, ένας νησιωτικός Δήμος, ο οποίος επιδοτείται με 8.000 ευρώ το μήνα, δηλαδή περίπου 96.000 ευρώ το χρόνο και στον οποίο έχει επιβληθεί πρόστιμο 80.000 ευρώ, αυτόματα, ο Δήμος κλείνει».

Μήλος: «Αν υπήρχε Ελληνικό Κράτος, ο ΧΑΔΑ θα είχε ήδη αποκατασταθεί»

Από την πλευρά του, ο Δήμαρχος της Μήλου και πρόεδρος της Επιτροπής Τουρισμού της ΚΕΔΕ, κ. Γεράσιμος Δαμουλάκης, απαντώντας σε ερώτηση, όσον αφορά στο χρονοδιάγραμμα της αποκατάστασης της ενεργής χωματερής, ξεκαθάρισε, πως «αν υπήρχε Ελληνικό Κράτος, ο ΧΑΔΑ θα είχε ήδη αποκατασταθεί», εξηγώντας, πως οι απαραίτητες ενέργειες, σε σχέση με την ένταξη και δημοπράτηση του έργου από τον Δήμο έχουν ολοκληρωθεί.

Αναφέροντας ένα παράδειγμα, για το πώς ένα λάθος κοστίζει μήνες καθυστέρησης, ο κ. Δαμουλάκης σημείωσε, πως «εμείς ήμαστε καθόλα έτοιμοι, κάναμε τη δημοπρασία και από το Υπουργείο μας ειδοποιούν, ότι χάλασαν οι Η/Υ εκείνη την ημέρα, με αποτέλεσμα να πρέπει να δημοπρατήσουμε ξανά το έργο, διότι φάνηκε σαν να μην υπήρξε ενδιαφέρον. Για να γίνει αυτό, μας ζήτησαν να υποβληθούμε ξανά στη διαδικασία, στέλνοντας ξανά τα έγγραφα τα οποία έχουμε ήδη στείλει - και πληρώσει - για να δημοσιευτούν μέχρι στην εφημερίδα της Ε.Ε.», σχετικά με το έργο του ΧΥΤΑ, το οποίο είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την αποκατάσταση του ΧΑΔΑ. «Υπάρχουν οι μελέτες, υπάρχει χωροθέτηση, κολλάει το θέμα σε λεπτομέρειες, οι οποίες γραφειοκρατικά παίρνουν χρόνο», επισημαίνει.

Ταυτόχρονα, ενώ έχουν δημοπρατηθεί τα συνοδά έργα, η διαδικασία δεν μπορεί να συνεχίσει, καθώς το «πακέτο» του έργου, πρέπει να υλοποιηθεί συνολικά, κάτι που δεσμεύει ακόμη περισσότερο χρόνο στην ολοκλήρωση των έργων.

«Υπήρξε η πρόταση μεταφοράς των σκουπιδιών. Γιατί; Αφού σε ένα νησί υπάρχει ο χώρος, υπάρχουν οι μελέτες, υπάρχουν όλα τα απαραίτητα, το θέμα δεν είναι να μεταφερθούν τα σκουπίδια, αλλά να προχωρήσει η διαδικασία. Τι πιο απλό;», διερωτάται.

Όπως υπογραμμίζει, αντί να υπάρξει άμεση λύση των όποιων θεμάτων, ο χρόνος αναλώνεται σε ανταλλαγή εγγράφων ανάμεσα σε Υπουργείο, Περιφέρεια, Αποκεντρωμένη Διοίκηση και Δήμο.

«Παλεύουμε να πάρουμε “την έγκριση, της έγκρισης, ώ έγκριση”. Τη μία ημέρα οι υπάλληλοι δεν δουλεύουν, χάνεται μία εβδομάδα. Την άλλη ημέρα ο άλλος αρμόδιος υπάλληλος έχει άδεια, χάνεται άλλη μία εβδομάδα. Την επόμενη φορά, κάνουμε εθνικές εκλογές, καθυστερούμε ενάμιση μήνα. Μετά, δεν έχει τοποθετηθεί γενικός γραμματέας, κι άλλη καθυστέρηση. Έπειτα, περιμένουμε τις εγκρίσεις της ΑΔΑ, η οποία καθυστερεί τραγικά», αναφέρει χαρακτηριστικά, επισημαίνοντας, ότι θα έπρεπε, εφόσον είναι ευθύνη του Δήμου, να αποφασίζει ο Δήμος πώς και πότε θα υλοποιήσει το έργο, σεβόμενος και τις προθεσμίες, αλλά χωρίς να χρειάζεται να αντιμετωπίσει αυτή την τεράστια γραφειοκρατία.

«Το έργο της αποκατάστασης του ΧΑΔΑ, έπρεπε να έχει ολοκληρωθεί εδώ και ένα χρόνο. Παρ’ όλα αυτά, μόνο έγγραφα πάνε και έρχονται. Από το Δημοτικό Συμβούλιο στο Περιφερειακό, από το Περιφερειακό στην ΑΔΑ, από την ΑΔΑ στο Υπουργείο, ένα “μπιλιάρδο” ευθυνών ατελείωτο», τονίζει, καταλήγοντας, ότι «έχουμε “μπλέξει” στην “άρρωστη” ελληνική γραφειοκρατία»

Θήρα: «Δεν είναι Αυτοδιοίκηση, εφόσον δεν μπορεί να αυτοδιοικηθεί»

Σύμφωνα με τον Δήμαρχο Θήρας, κ. Αναστάσιο Νικόλαο Ζώρζο, στο νησί, «έχουν γίνει όλες οι ενέργειες για τη χωροθέτηση ενός ΧΥΤΑ και την αποκατάσταση του ΧΑΔΑ».

«Καταθέσαμε μία μελέτη εντοπισμού θέσεων, έγινε η μελέτη και βαθμολόγησε θέσεις. Εμείς επιλέξαμε την πρώτη καταλληλότερη. Μάλιστα, όχι αναίμακτα. Εμείς όμως καταλήξαμε. Στη συνέχεια, κάναμε οριστική μελέτη αποκατάστασης του ΧΑΔΑ, ο οποίος αυτή τη στιγμή παραμένει ενεργός. Βγάλαμε τεύχη δημοπράτησης, υπήρχε γεωτεχνική, υδραυλική, χημικοτεχνική μελέτη, όλες όσες απαιτούνται, για να θεωρηθεί ώριμη η συνολική μελέτη. Τελειώσαμε τις απαλλοτριώσεις για το ΧΑΔΑ, καθώς ο χώρος δεν ήταν δημοτικός. Ξεκινήσαμε τις απαλλοτριώσεις για τον άλλο χώρο, όπου θα γίνεται η οριστική διαχείριση. Εκεί είχαμε ένα πρόβλημα, το οποίο τώρα έχει φτάσει στο Συμβούλιο της Επικρατείας, καθώς ερίζουμε, για το αν η ψήφος του Προέδρου της Τοπικής Κοινότητας, αλλάζει το αποτέλεσμα της απόλυτης πλειοψηφίας», εξηγεί.

Όπως σημειώνει, «έχουμε κάνει όλες τις απαραίτητες ενέργειες, ένα Master Plan, για την ολοκληρωμένη διαχείριση των απορριμμάτων. Έχει εκπονηθεί, έχει υποβληθεί στο ΚΑΣ και έχουμε πάρει και τις απαραίτητες εγκρίσεις. Όλα είναι έτοιμα, αλλά καθυστερούν, λόγω των προσφυγών. «Η δίκη στο ΣτΕ έχει αναβληθεί δύο φορές, τη μία λόγω του δημοψηφίσματος, και την άλλη, λόγω των εθνικών εκλογών. Τώρα περιμένουμε τον ορισμό νέας δικάσιμου», αναφέρει, διευκρινίζοντας, πως ακόμη και να γίνει η δίκη, η απόφαση δεν θα είναι άμεση.

«Η Αυτοδιοίκηση δεν είναι Αυτοδιοίκηση. Δεν μπορεί οι αποφάσεις συλλογικών οργάνων να περνούν από 40 κύματα. Είναι απίστευτο! Και δεν παρεμβαίνουν μόνο στο κομμάτι της νομιμότητας, αλλά εισέρχονται και στο κομμάτι της σκοπιμότητας. Αυτό είναι απαράδεκτο. Πρόκειται για άποψη, όχι μόνο των Δημάρχων των Κυκλάδων, αλλά για άποψη και της ΚΕΔΕ, στης οποίας τα συνέδρια συμμετέχω, ενώ παράλληλα είμαι και μέλος του Δ.Σ. της ΠΕΔ. Είναι καθολική άποψη και ως καθολική άποψη, καταλαβαίνετε, πως δεν μπορεί να είναι και λάθος. Δεν μπορεί να αποκαλείται Αυτοδιοίκηση, εφόσον δεν μπορεί να αυτοδιοικηθεί. Ας θεσπίσουν κατασταλτικούς ελέγχους. Ας μας λύσουν τα χέρια, όμως, για να προχωρούμε», υπογραμμίζει.

«Εμείς κινήσαμε τις διαδικασίες. Προσωπικά, πήγαινα και ξαναπήγαινα στο υπουργείο, προκειμένου να υπάρχει θεσμικό πλαίσιο για να κινηθούμε. Στη συνέχεια, όμως, βλέπουμε ότι είμαστε ανήμποροι να λύσουμε ένα θέμα, για το οποίο έχουμε τη βούληση να λύσουμε», αναφέρει κλείνοντας ο κ. Ζώρζος.