Κατασκευή του νέου ΧΥΤΑ Κέας

Με ικανοποιητικούς ρυθμούς εξελίσσεται η κατασκευή του Νέου Χώρου Υγειονομικής Ταφής Αποβλήτων στην Κέα, η οποία αναμένεται να ολοκληρωθεί το καλοκαίρι του 2017.

Παρά τις γνωστές δυσχέρειες στο θέμα της χρηματοδότησης, η υλοποίηση του έργου προχωρά, δίχως κωλύματα, χάρη στη συνέπεια του εργολάβου και της επιβλέπουσας αρχής, δεδομένου ότι η διαχείριση των στερεών αποβλήτων σύμφωνα με τις εθνικές και διεθνείς προδιαγραφές αποτελεί μία από τις προτεραιότητες του Δήμου Κέας.

Υπενθυμίζεται μάλιστα πως η κατασκευή του ΧΥΤΑ ήταν το μόνο έργο στο Νότιο Αιγαίο για το οποίο εξασφαλίστηκε η μεταφορά χρηματοδότησης από το ΕΣΠΑ στο Νέο ΕΣΠΑ. Αμέσως μετά την ολοκλήρωσή του, θα απαιτηθεί μία εξάμηνη δοκιμαστική περίοδος.

Σύμφωνα με τις διεθνείς προδιαγραφές, σε ένα ΧΥΤΑ πρέπει να καταλήγουν από 30 έως 50% των συλλεγομένων στερεών αποβλήτων. Τα υπόλοιπα πρέπει να οδηγούνται σε διαχείριση ανακύκλωσης. Τα απόβλητα αυτά είναι τα ανόργανα (χαρτί, σίδερο, γυαλί, μέταλλο, οικοδομικά υλικά και ηλεκτρικές συσκευές) τα οποία σε μία βασική και περιορισμένη λόγω διαθέσιμων εργαλείων, διαχειρίζεται ήδη ο Δήμος Κέας. Τα οργανικά απόβλητα είναι κυρίως φυτικά. Ο Δήμος Κέας, ικανοποιώντας το Εθνικό Σχεδιασμό Ανακύκλωσης (ΕΣΔΑ), κατάρτισε σχετική μελέτη και την κατέθεσε στην Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου.

Σαν συνέχεια και σε αναζήτηση χρηματοδότησης για την υλοποίηση αυτού του Σχεδίου (ΤΟΣΔΑ- Τοπικό Σχέδιο Ανακύκλωσης), κατέθεσε αίτημα ένταξης στο ανάλογο Πρόγραμμα που προκήρυξε το Υπουργείο Ανάπτυξης .

Περιγραφή του έργου Ανακύκλωσης

Το Τοπικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων του Δήμου Κέας προβλέπει αύξηση της επαναχρησιμοποίησης, αύξηση της ανακύκλωσης με βελτίωση της διαχείρισης των ανακυκλώσιμων υλικών και εκτροπή μεγάλου μέρους των βιοαποβλήτων από τη ταφή με τη δημιουργία χωριστού δικτύου συλλογής τους και μονάδας επεξεργασίας τους για τη παραγωγή κομπόστ.

Το έργο περιλαμβάνει την προμήθεια κάδων οικιακής κομποστοποίησης και κάδων για την υλοποίηση συστήματος Διαλογής στη Πηγή των βιοαποδομήσιμων αστικών αποβλήτων, καθώς και την κατασκευή - εξοπλισμό α)Κεντρικού Πράσινου Σημείου και β) Μονάδας Κομποστοποίησης των βιοαποβλήτων, στην οποία θα οδηγούνται για επεξεργασία και παραγωγή κομπόστ τα συλλεγόμενα βιοαπόβλητα.  Ιδιαίτερη έμφαση θα δοθεί και στην ενημέρωση των πολιτών μέσα από σχετικές δράσεις ευαισθητοποίησης με στόχο την ορθή εφαρμογή των συστημάτων χωριστής συλλογής βιοαποβλήτων και χρήσης του Κεντρικού Πράσινου σημείου. Τέλος, εξίσου απαραίτητος είναι και ο Μηχανικός εξοπλισμός υποστήριξης της δράσης.

Σαν αποτέλεσμα των παραπάνω δράσεων θα εκτραπεί από τη ταφή περίπου το 60% των βιοαποβλήτων από τα οποία θα παράγεται κομπόστ υψηλής ποιότητας με πολλές χρήσεις. Επίσης θα αυξηθεί η επαναχρησιμοποίηση και το ποσοστό της συλλογής των ανακυκλώσιμων υλικών και θα βελτιωθεί η διαχείριση τους.

Σύστημα Διαλογής στην Πηγή

Πιο συγκεκριμένα, οι οικιακοί κομποστοποιητές θα διατεθούν κυρίως στους κατοίκους των μικρών και απομακρυσμένων οικισμών του νησιού. Το σύστημα Διαλογής στην Πηγή για τη χωριστή συλλογή του οργανικού κλάσματος των αστικών αποβλήτων θα είναι εξοπλισμένο με καφέ κάδους και οικιακούς κάδους συλλογής (10 λίτρων).

Στο σχεδιασμό του Κεντρικού Πράσινου Σημείου περιλαμβάνεται η εγκατάσταση του κατάλληλου εξοπλισμού και η δημιουργία ενός διακριτού χώρου για τη μείωση του όγκου και τη μεταφόρτωση των συλλεγόμενων ανακυκλώσιμων υλικών. Στα έργα υποδομής περιλαμβάνεται αποθηκευτικός εξοπλισμός (container και κάδοι ανακυκλώσιμων) και μια πρέσα ανακυκλώσιμων, περονοφόρο και φορτηγό όχημα.

Τη μελέτη υποβολής επιμελήθηκε η Μ.Ο.Δ. (Μονάδα Οργάνωσης και Διαχείρισης Αναπτυξιακών Προγραμμάτων) με τη συνεργασία της Υπηρεσίας του Δήμου Κέας και την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου με την οποία ο Δήμος έχει Προγραμματική Σύμβαση για την επίβλεψη του έργου όταν εγκριθεί η χρηματοδότηση από το Νέο ΕΣΠΑ. Όταν υλοποιηθεί το έργο ο υπό κατασκευήν ΧΥΤΑ θα μετατραπεί σε ΧΥΤΥ(Χώρος Υγειονομικής Ταφής Υπολοίπων).

Ο προϋπολογισμός του έργου είναι 1,3 εκατομμύρια Ευρώ συμπεριλαμβανομένου και του ΦΠΑ.

Προέλευση – Κατηγορίες αποβλήτων

Σύμφωνα με το Εθνικό Σχέδιο, η παραγωγή αποβλήτων στη χώρα συνδέεται με τις δραστηριότητες των νοικοκυριών και όλους τους  τομείς  της  οικονομικής  δραστηριότητας  (εμπορική  και  βιομηχανική  δραστηριότητα, γεωργία, κτηνοτροφία, κατασκευές και λοιποί οικονομικοί κλάδοι του τριτογενούς τομέα).  Τα διάφορα είδη αποβλήτων ομαδοποιούνται σε τέσσερις βασικές κατηγορίες κατά προέλευση και συναφή σύσταση.

Στα απόβλητα αστικού τύπου περιλαμβάνονται τα απόβλητα συσκευασιών, ηλεκτρικού και ηλεκτρονικού εξοπλισμού οικιακής προέλευσης, οι μικρές ποσότητες επικίνδυνων αποβλήτων στις οποίες συμπεριλαμβάνονται μεταξύ άλλων τα απόβλητα φορητών ηλεκτρικών στηλών και συσσωρευτών, οι λαμπτήρες  φθορισμού, τα  αποσυρόμενα  φάρμακα,  τα  μελανοδοχεία  και  διάφορα απορρυπαντικά προϊόντα (μαζί με τη συσκευασία τους) που χρησιμοποιούνται για τον καθαρισμό, την απολύμανση και τη συντήρηση των νοικοκυριών, καθώς επίσης και οι ιλύες που παράγονται από τις εγκαταστάσεις επεξεργασίας υγρών αποβλήτων.

Στα Βιομηχανικά απόβλητα και απόβλητα λοιπών δραστηριοτήτων ανήκουν όσα προκύπτουν κυρίως από τους τομείς της μεταποίησης και της παραγωγής ενέργειας, καθώς και τα απόβλητα λοιπών δραστηριοτήτων, συγκεκριμένα τα απόβλητα των υγειονομικών μονάδων και τα απόβλητα από τις εγκαταστάσεις κοινής ωφέλειας, εξυπηρέτησης κοινού κ.λπ.

Η κατηγορία των αποβλήτων εκσκαφών, κατασκευών και κατεδαφίσεων (ΑΕΚΚ) περιλαμβάνει απόβλητα από την οικοδομική δραστηριότητα (ανεγέρσεις, κατεδαφίσεις, ανακαινίσεις, επισκευές κ.λπ.), απόβλητα από τεχνικά έργα (συμπεριλαμβανομένων των έργων κατασκευής, συντήρησης, ανακαίνισης ή αποξήλωσης οδικών αρτηριών, κ.λπ), απόβλητα που προκύπτουν από φυσικές καταστροφές (σεισμοί, πλημμύρες), ρυπασμένα από επικίνδυνες ουσίες ΑΕΚΚ που προκύπτουν από βιομηχανικές περιοχές, βυθοκορήματα (υποθαλάσσιες εκσκαφές), κατασκευαστικά στοιχεία και μονωτικά υλικά που περιέχουν αμίαντο.

Τέλος, υπάρχουν και τα Γεωργοκτηνοτροφικά απόβλητα που χωρίζονται σε απόβλητα κτηνοτροφικής εκμετάλλευσης, υπολείμματα καλλιεργειών, αποσυρόμενα φρούτα και λαχανικά, πλαστικά κάλυψης θερμοκηπίων, απόβλητα συσκευασιών λιπασμάτων, αγροχημικών και φαρμακευτικών ουσιών, καθώς και αποσυρόμενα υλικά άρδευσης και τμήματα γεωργικών μηχανημάτων.

Στόχοι του ΕΣΔΑ

Στον πυρήνα του νέου σχεδιασμού βρίσκεται η προσπάθεια μεγιστοποίησης της διαλογής στην πηγή και ανάκτησης υλικών, έναντι της επεξεργασίας των Αστικών Στερεών Αποβλήτων σε σύμμεικτη μορφή.

Μέσω του Εθνικού Σχεδιασμού επιδιώκεται η σταθεροποίηση παραγωγής αποβλήτων στα επίπεδα του 2011 και η διαλογή υλικών στην πηγή με σκοπό στη συνέχεια να οδηγηθούν σε αποκεντρωμένες  δομές  διαχείρισης,  έναντι  της  ανάκτησης  σε  συγκεντρωτικές εγκαταστάσεις μηχανικής διαλογής σύμμεικτων ΑΣΑ.

Ανάμεσα στους στόχους περιλαμβάνονται η ολοκλήρωση του αναγκαίου δικτύου με τη προσθήκη του νέου δικτύου των Πράσινων Σημείων – ΚΑΕΣΔΙΠ σε υποδομές διαχείρισης αποβλήτων έως το 2020, η μείωση στο ελάχιστο δυνατό της συνολικής ποσότητας ανακτήσιμων αποβλήτων που διατίθενται για υγειονομική ταφή, ο ριζικός ανασχεδιασμός του υφιστάμενου σχεδιασμού υποδομών διαχείρισης, με στόχο τη ριζική αναβάθμιση της ανακύκλωσης και ανάκτησης με χωριστή συλλογή έως το 2020 και η περαιτέρω αξιοποίηση δευτερογενών υλικών (κομπόστ /compost, κομπόστ τύπου Α) με εξασφάλιση αυστηρών ποιοτικών προδιαγραφών.