Βροντερό "όχι" της Μήλου στη γεωθερμία

Εν μέσω έντονων και συνεχιζόμενων διαμαρτυριών από τον κόσμο της Μήλου, σύσσωμο το νησί τάχτηκε ενάντια στην επένδυση για τη γεωθερμία υψηλής ενθαλπίας, κατά τη διάρκεια της παρουσίασης των περιβαλλοντικών επιπτώσεων του έργου από τους μελετητές της εταιρείας "ΔΕΗ Ανανεώσιμες", στο κατάμεστο Συνεδριακό Κέντρο Μήλου "Γεώργιος Ηλιόπουλος".

Τόσο οι απλοί πολίτες, όσο και η Δημοτική Αρχή του νησιού, με προεξέχοντα τον δήμαρχο, Μανώλη Μικέλη από την αρχή δήλωναν ενάντιοι, ακόμα και στο ενδεχόμενο να γίνουν οι πειραματικές γεωτρήσεις στο νησί, καθώς κανείς, όπως δήλωσαν με κάθε τρόπο, δεν θέλει να αλλοιωθεί και να κινδυνεύσει το νησί και οι κάτοικοί του.

Να αναφέρουμε, ότι στην συνεδρίαση το "παρών" έδωσαν και οι δήμαρχοι Κιμώλου, Κωνσταντίνος Βεντούρης και Νισύρου, Χριστοφής Κορωναίος, καθώς τα νησιά τα οποία διοικούν είναι αντιμέτωπα με το ίδιο σημαντικό ζήτημα, καθώς προγραμματίζεται να γίνουν αντίστοιχες έρευνες για γεωθερμία και στην περιοχή τους. Όπως ο κ. Μικέλης, έτσι και οι άλλοι δύο δήμαρχοι, εξέφρασαν με εξίσου έντονο τρόπο την αντίθεσή τους.

Η εισήγηση του δημάρχου με αναφορές στο παρελθόν

Αρχικά τον λόγο στη συνεδρίαση, πήρε ο δήμαρχος Μήλου, Μανώλης Μικέλης ο οποίος κατά την τοποθέτησή του, τόνισε ότι "μετά από τόσα χρόνια και τόσες αποφάσεις Δημοτικών Συμβουλίων, μετά την δεκαετία του 1980 που η Μήλος είχε πληγεί από μία εγκατάσταση των 2,5 MW από την απόπειρα να γίνει εκμετάλλευση της γεωθερμίας, σήμερα υψηλής ενθαλπίας εθνικής σημασίας και μετά από τόσες ομόφωνες αποφάσεις από το 1998 μέχρι σήμερα, πριν από 2 χρόνια είχαμε την επίσκεψη της "ΔΕΗ Ανανεώσιμες". Μετά από αίτημα που είχαν κάνει τους δεχτήκαμε, για να μπορέσουμε να συζητήσουμε για το ίδιο θέμα. Η απόφαση των Δημοτικών Συμβούλων και η στάση του Δήμου δεν είχε αλλάξει ούτε τότε. Πάντα λέγαμε όχι στη γεωθερμία υψηλής ενθαλπίας και γιατί άλλωστε να υπάρχει το ναι, τη στιγμή που η Μήλος είχε πληγεί τόσο πολύ και την στιγμή που η Μήλος μπορεί να εκμεταλλευτεί την χαμηλή ενθαλπία, στην οποία είμαστε υπέρ και να γίνει ένα πρότυπο ενεργειακό, πράσινο, βιώσιμο νησί, το καλύτερο στον κόσμο. Κανείς όμως τόσα χρόνια δεν είχε ασχοληθεί με την χαμηλή ενθαλπία που θα μπορούσε να έχει δώσει παροχές, τόσο στον πολίτη όσο και στον επισκέπτη της Μήλου".

Στη συνέχεια, τόνισε ότι "μετά από αυτό το διάστημα, ενημερωθήκαμε από τη "ΔΕΗ Ανανεώσιμες" ότι προχώρησαν σε μία περιβαλλοντική μελέτη και ήθελαν να μας την ανακοινώσουν, παρόλο που εμείς τους είπαμε ότι είμαστε αρνητικοί. Δεν δίνεται καμία σημασία στις αποφάσεις της τοπικής κοινωνίας και η ΔΕΗ πλέον δεν είναι και δημόσια. Η ΔΕΗ λοιπόν έκανε μία περιβαλλοντική μελέτη και θεωρήσαμε ότι αυτό είναι ένα θέμα που απασχολεί τη βιωσιμότητα του νησιού, γιατί άλλο ήταν το νησί το 1980 και άλλο είναι το νησί σήμερα. Σε κάθε περίπτωση, ζητήσαμε τη βοήθεια κάποιων επιστημόνων, είδαμε αρκετά στοιχεία και θεωρήσαμε σωστό να ενημερωθεί όλη η κοινωνία της Μήλου, από τους επιστήμονες που έχουν έρθει από τη "ΔΕΗ Ανανεώσιμες" και από κάποιους άλλους που έχουν έρθει για να τοποθετηθούν για τον Δήμο. Με μία απόφαση και ένα χαρτί δεν λύνονται τα θέματα, τα θέματα λύνονται εδώ με την συμμετοχή του κόσμου γιατί οτιδήποτε γίνει αύριο, θα επηρεάσει τις ζωές μας και το αύριο του νησιού".

Η θέση της "ΔΕΗ Ανανεώσιμες" στη συζήτηση

Εκ μέρους του διευθύνοντα συμβούλου της "ΔΕΗ Ανανεώσιμες", Κωνσταντίνου Μαύρου, που δεν μπόρεσε να βρεθεί στη Μήλο, μίλησε ο εκπρόσωπος της εταιρείας, Δημήτριος Βασιλάκης. Μεταξύ άλλων, τόνισε ότι "η Μήλος είναι ένα νησί με μοναδικά χαρακτηριστικά, αλλά αυτό το γνωρίζετε ήδη. Είναι πλούσιο σε ορυκτούς πόρους, πλούσιο σε φυσικές ομορφιές αλλά πλούσιο σε πρακτικά ανεξάντλητα αποθέματα ενέργειας. Είναι ένα νησί που μπορεί να γίνει εξαγωγέας καθαρής και ανεξάντλητης ηλεκτρικής ενέργειας. Πριν από 40 χρόνια, η ΔΕΗ, η μητρική μας εταιρεία ξεκίνησε τις πρώτες εργασίες για την αξιοποίηση του πλουσιότατου γεωθερμικού δυναμικού του νησιού. Όπως και σε κάθε άλλο πεδίο αξιοποίησης των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, η ΔΕΗ ήταν πρωτοπόρος και στην γεωθερμία. Πρωτοπόρος μεν, χωρίς εμπειρία δε. Η οσμή του υδρόθειου από την λειτουργία της μονάδας, θαρρείς ότι πλανιέται ακόμα στην ατμόσφαιρα του νησιού. Οι μνήμες από αυτό το συμβάν της 19ης Σεπτεμβρίου του 1993, χαράχτηκαν βαθιά στις μνήμες ων Μηλίων και ας έχουν περάσει περισσότερα από 30 χρόνια. Η απειρία της ΔΕΗ, αλλά και η τότε τεχνολογία έφεραν τα αποτελέσματα που όλοι γνωρίζουμε".

"Ερχόμαστε να κερδίσουμε ξανά την εμπιστοσύνη σας"

Στη συνέχεια και με φόντο την σημερινή προσπάθεια της "ΔΕΗ Ανανεώσιμες" είπε ότι "τότε δεν ήταν μόνο τα άσχημα αποτελέσματα από τη λειτουργία της γεωθερμικής μονάδας, ήταν ο τρόπος που η εταιρεία διαχειρίστηκε τα γεγονότα. Με τρόπο υπεροπτικό, εγκατέλειψε της εγκαταστάσεις στην τύχη τους, επιδεικνύοντας μια άνευ προηγουμένου και αδικαιολόγητη αδιαφορία. Αυτό δημιούργησε φόβο, θυμό και μία βαθειά ριζωμένη δυσπιστία και καχυποψία προς τη ΔΕΗ και προς ότι και αν επιχειρούσε. Αυτή τη τραυματική εμπειρία ερχόμαστε απόψε να τη θεραπεύσουμε. Ερχόμαστε να κερδίσουμε ξανά την εμπιστοσύνη σας. Για πρώτη φορά η διαβούλευση για ένα επενδυτικό σχέδιο είναι πραγματική δημόσια διαβούλευση και όχι μία υπηρεσιακού τύπου ανταλλαγή εγγράφων και υπομνημάτων. Είμαστε εδώ επιστήμονες και σύμβουλοι, με διπλό σκοπό. Αφενός να παρουσιάσουμε με τον πλέον έγκυρο και διαφανή τρόπο, το αναπτυξιακό σχέδιο της εταιρίας μας και τις επιπτώσεις που θα επιφέρει στη ζωή του νησιού. Αφετέρου και αυτό είναι το πλέον σημαντικό, να ακούσουμε τις γνώμες σας και να διαλύσουμε τις όποιες ανησυχίες".

Από εκεί και έπειτα άρχισε μία σειρά από ομιλίες, μεταξύ των οποίων και του καθηγητή, Ευθύμιου Λέκκα οι οποίες διακόπτονταν συνεχώς από έντονες διαμαρτυρίες του κόσμου, με αποκορύφωμα την ανάγνωση της μελέτης περιβαλλοντικών επιπτώσεων από τον εκπρόσωπο της εταιρείας.

Η γεμάτη νόημα ανακοίνωση του Δήμου Μήλου

Αμέσως μετά τη "μαραθώνια" συνεδρίαση, που διήρκησε περισσότερο από τέσσερις ώρες, ο Δήμος Μήλου εξέδωσε μία ξεκάθαρη ανακοίνωση, η οποία είχε τον γενικό τίτλο "Κατηγορηματική αντίθεση στη γεωθερμία υψηλής ενθαλπίας στο νησί".

Αρχικά η ανακοίνωση αναφέρει ότι "ο Δήμος Μήλου, δια του δημάρχου, Μανώλη Μικέλη, εκφράζει με απόλυτη σαφήνεια και κατηγορηματικότητα τη συλλογική βούληση της τοπικής κοινωνίας απέναντι στα σχέδια εφαρμογής γεωθερμίας υψηλής ενθαλπίας στο νησί. Κατά τη συνάντηση με εκπροσώπους της ΔΕΗ Ανανεώσιμες και του Υπουργείου Περιβάλλοντος & Ενέργειας, όπου παρουσιάστηκε η Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων για το σχετικό έργο, ο δήμαρχος ξεκαθάρισε, ότι "η Μήλος δεν αποδέχεται καμία ενεργειακή εφαρμογή γεωθερμίας υψηλής ενθαλπίας στο νησί. Το έχουμε δηλώσει με ομόφωνες αποφάσεις του Δημοτικού Συμβουλίου επί σειρά ετών. Δεν θα δεχθούμε αποφάσεις που λαμβάνονται ερήμην μας, ούτε θα επιτρέψουμε την επανάληψη των τραγικών σφαλμάτων του παρελθόντος".

Τι θα κάνει ο Δήμος σε περίπτωση συνέχισης των σχεδιασμών χωρίς κοινωνική συναίνεση

Στη συνέχεια ο Δήμος θέλησε να υπενθυμίσει πως "τη δεκαετία του 1980, η πρώτη απόπειρα γεωθερμικής εκμετάλλευσης προκάλεσε σοβαρές περιβαλλοντικές επιπτώσεις, οσμές, μόλυνση και αναστάτωση στη ζωή των πολιτών. Το νησί χαρακτηρίζεται από έντονη σεισμικότητα, εύθραυστο υδρολογικό σύστημα και έντονη τουριστική, εξορυκτική και πολιτιστική δραστηριότητα. Η τοπική κοινωνία έχει εκφραστεί ρητά, επανειλημμένα και με επιχειρήματα κατά της συγκεκριμένης μορφής γεωθερμίας" ενώ παράλληλα η ανακοίνωση τονίζει ότι "ο δήμαρχος κατέστησε απολύτως σαφές πως, σε περίπτωση συνέχισης των σχεδιασμών χωρίς κοινωνική συναίνεση, ο Δήμος Μήλου:

• Θα προσφύγει στο Συμβούλιο της Επικρατείας και σε κάθε αρμόδια Αρχή.

• Θα προβεί σε πολιτικές και θεσμικές ενέργειες σε συνεργασία με άλλους νησιωτικούς Δήμους και θεσμικά όργανα.

• Θα ενημερώσει εθνικά και ευρωπαϊκά όργανα, καταγγέλλοντας κάθε παραβίαση των αρχών τοπικής αυτοδιάθεσης και περιβαλλοντικής δικαιοσύνης".

Κλείνοντας, το κείμενο του Δήμου Μήλου, λέει με τον πλέον κατηγορηματικό τρόπο, ότι "ο Δήμος Μήλου παραμένει υπέρμαχος της βιώσιμης ανάπτυξης και των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας μόνο όταν αυτές υλοποιούνται με κοινωνική αποδοχή και απόλυτο σεβασμό στο περιβάλλον και την ποιότητα ζωής των κατοίκων. Η απάντηση της Μήλου είναι σαφής, καθολική και τελεσίδικη:

ΌΧΙ στη γεωθερμία υψηλής ενθαλπίας.

ΌΧΙ σε έργα που σχεδιάζονται ερήμην των πολιτών

ΌΧΙ σε ό,τι απειλεί το μέλλον του νησιού μας.

Εδώ είναι ΜΉΛΟΣ και εδώ αποφασίζουμε ΕΜΕΊΣ".