Πλήθος ερωτημάτων για την εφαρμογή του τέλους κρουαζιέρας

Από τις 21 Ιουλίου 2025 τίθεται σε ισχύ το πολυαναμενόμενο τέλος κρουαζιέρας βάσει του σχετικού ΦΕΚ που δημοσιεύθηκε πριν λίγες ημέρες. Το νέο μέτρο αφορά χιλιάδες επισκέπτες που φτάνουν με πλοία κρουαζιέρας στην Ελλάδα και αποβιβάζονται στα λιμάνια της χώρας.

Πρόκειται για μια παρέμβαση που στοχεύει στη στήριξη των τοπικών υποδομών, την ενίσχυση της βιωσιμότητας και την ανταποδοτικότητα του μαζικού τουρισμού στις τοπικές κοινωνίες, η οποία ωστόσο "γεννάει" πλήθος ερωτημάτων για το πως θα εφαρμοστεί στην πράξη.

Η διαφορά μεταξύ των νησιών, που προκαλεί εντύπωση, είναι ότι όσοι φτάνουν σε Μύκονο και Σαντορίνη θα καλούνται να πληρώνουν 20 ευρώ, ενώ για όλους τους υπόλοιπους προορισμούς, θα είναι 5 ευρώ. Αυτή η διάκριση έχει φέρει και τις πρώτες αντιδράσεις στα δύο δημοφιλή νησιά.

Α. Κουσαθανάς Μέγας: "Είχαμε εκφράσει από κοινού με τη Σαντορίνη τις ανησυχίες μας"

Ο πρόεδρος του Δημοτικού Λιμενικού Ταμείου Μυκόνου, Αθανάσιος Κουσαθανάς Μέγας μίλησε στην "Κοινή Γνώμη" για το νέο μέτρο που αναμένεται να εφαρμοστεί από τις 21 Ιουλίου και εξέφρασε κάποια ερωτήματα και αντιρρήσεις αναφορικά με ην εφαρμογή του.

"Η Μύκονος όπως γνωρίζουν άπαντες είναι ένας δημοφιλής παγκόσμιος τουριστικός προορισμός και στην κρουαζιέρα. Δεν είναι τυχαίο ότι φέτος το νησί θα δεχτεί 900 κρουαζιερόπλοια καθ' όλη τη διάρκεια του έτους, με 1,5 εκατ. επιβάτες. Προτεραιότητα για όλο αυτό τον κόσμο, τόσο της κρουαζιέρας, όσο και των πλοίων της γραμμής είναι η ασφάλεια των επιβατών, όσο και των πλοίων. Με το σύστημα berth allocation μπορούμε να έχουμε ομαλή κατανομή αφίξεων χωρίς συνωστισμό. Στο ζήτημα του τέλους, είχε εξαγγελθεί από την κυβέρνηση ότι θα ξεκινήσει την 1η Ιουλίου, αλλά μέχρι τη Τρίτη, δεν υπήρξε καμία ενημέρωση και καμία εγκύκλιος, ώστε να ξέρει ο κάθε εμπλεκόμενος με το συγκεκριμένο θέμα, τι θα πρέπει να κάνει, ποιος θα πρέπει να μετρήσει τον κόσμο που θα αποβιβαστεί και ποιος θα πρέπει να εισπράξει το ποσό που προβλέπεται. Για αυτό το λόγο είχαμε εκφράσει από κοινού με τη Σαντορίνη τις ανησυχίες μας. Τώρα μεταφέρθηκε για τις 21 Ιουλίου και εγώ θα ήθελα να πω για ακόμη μία φορά, ότι είχα ζητήσει από το Υπουργείο Ναυτιλίας να ανασταλεί το συγκεκριμένο μέτρο για φέτος, λόγω και των γεωπολιτικών εξελίξεων, αλλά δεν ήρθε καμία απάντηση" ανέφερε αρχικά.

"Για το 2026 θεωρώ ότι θα δημιουργήσει πρόβλημα στις αφίξεις και θα μειώσει τις προσεγγίσεις"

Στη συνέχεια, σχολίασε το μέτρο και αν και κατά πόσο είναι δίκαιο να πληρώνει η Μύκονος και η Σαντορίνη, μεγαλύτερο τέλος από τα υπόλοιπα νησιά. Μεταξύ άλλων, ανέφερε ότι "αυτό το μέτρο θεωρώ ότι είναι άδικο και όπως έχω πει κι άλλες φορές, είναι και τιμωρητικό για τη Μύκονο και τη Σαντορίνη. Για το 2026 θεωρώ ότι θα δημιουργήσει πρόβλημα στις αφίξεις και θα μειώσει τις προσεγγίσεις. Δεν μπορεί να είναι σε όλα τα άλλα νησιά 5 ευρώ και στα δύο νησιά να είναι 20 ευρώ. Αν δεν ανασταλεί αυτό το μέτρο, θα πρέπει να γίνει τουλάχιστον μία ενιαία τιμή για όλους. Εμείς θεωρούμε ότι θα έπρεπε εφόσον η Μύκονος και η Σαντορίνη βοηθούν πολύ στην οικονομία της χώρας, θα έπρεπε να επιβραβεύονται και όχι να τιμωρούνται. Με όλα αυτά που καταφέρνουμε, παρά τη δραματική υποστελέχωση και αφού μας μείωσαν στο 50% τα λιμενικά τέλη, που στερεί από σημαντικά έργα".

Τέλος, μίλησε και για το ποσό που θα βάλει στα ταμεία του ο Δήμος από την είσπραξη των τελών, που θα είναι το 1/3 του συνόλου, υπογραμμίζοντας πως "επειδή όλα τα Λιμενικά Ταμεία είναι Δημοτικά, εννοείται ότι από αυτά τα χρήματα που θα πάρει ο Δήμος, θα βοηθήσει και τις υποδομές των λιμένων μας. Από εκεί και πέρα όμως, ενώ όλο τον φόρτο εργασίας τον επιβαρύνονται τα λιμάνια μας, θα έπρεπε το μεγαλύτερο ποσοστό από αυτό το τέλος, να το εισπράττει το Λιμενικό Ταμείο. Επίσης, στο ΦΕΚ αναφέρεται ότι δεν θα έχουμε κανένα ρόλο στην διαδικασία είσπραξης των τελών και αυτά θα τα λαμβάνουν οι πράκτορες".

Γ. Νομικός: "Θεωρούμε ότι το τέλος θα έπρεπε να ορίζεται από την τοπική αυτοδιοίκηση και τα χρήματα να μένουν στον Δήμο ή στο Λιμενικό Ταμείο"

Από την πλευρά του, ο πρόεδρος του Δημοτικού Λιμενικού Ταμείου Θήρας, Γιώργος Νομικός, μιλώντας στην εφημερίδα για το συγκεκριμένο μέτρο ανέφερε ότι "στις 21 Ιουλίου τελικά ξεκινάει το μέτρο, με κάποιες διαδικασίες που δεν ξέρουμε πως θα εξελιχθούν, γιατί το βασικό πρόβλημα είναι ο έλεγχος των ατόμων που θα αποβιβάζονται, πως θα ελέγχονται και πως θα γίνεται η είσπραξη του τέλους. Για μένα θα έπρεπε το μέτρο να αγγίζει όλους τους επιβάτες, είτε κατεβαίνουν στο νησί, είτε όχι, έτσι ώστε να μην υπάρχει πρόβλημα καταμέτρησης. Παράλληλα, θεωρούμε ότι το τέλος θα έπρεπε να ορίζεται από την τοπική αυτοδιοίκηση σε συνεργασία με τους φορείς και τους εμπλεκόμενους και τα χρήματα να μένουν στον Δήμο ή στο Λιμενικό Ταμείο. Έτσι όπως θα προχωρήσει τώρα, δεν ξέρω πως θα εξελιχθεί η κατάσταση."

"Για αυτό το μέτρο, όπως φαίνεται είναι σαν να μην υπάρχουμε"

Στη συνέχεια, επεσήμανε, σχετικά με την ανάμιξη του Δ.Λ.Τ. με την εφαρμογή του μέτρου, ότι "εμείς σαν Δημοτικό Λιμενικό Ταμείο δεν έχουμε ανάμιξη με αυτό το μέτρο. Ούτε μηχανισμό ελέγχου μας έχουν δώσει το δικαίωμα να εφαρμόσουμε για να γίνεται η σωστή καταμέτρηση και τίποτα άλλο. Για αυτό το μέτρο, όπως φαίνεται είναι σαν να μην υπάρχουμε. Είναι ένα μέτρο που θα ξεκινήσει αυτή τη στιγμή να υλοποιείται και δεν ξέρουμε τι αποτελέσματα θα φέρει, ποιες θα είναι οι αντιδράσεις και γενικότερα δεν μπορούμε να υπολογίσουμε τίποτα. Εμείς όπως λέει το ΦΕΚ, δεν έχουμε εμπλοκή πουθενά. Θεωρούμε ότι η είσπραξη του τέλους, θα έπρεπε να ανήκει σε εμάς, να ορίζεται όπως είπα από την τοπική αυτοδιοίκηση και να μπορούμε με αυτά τα ποσά να κάνουμε τις απαραίτητες υποδομές. Τέλος, να πω ότι θα πρέπει το ποσό να είναι κοινό για όλα τα νησιά".

Ποιος πληρώνει και πώς εφαρμόζεται το τέλος

Το τέλος αφορά κάθε επιβάτη που αποβιβάζεται σε ελληνικό λιμάνι μέσω οργανωμένης κρουαζιέρας και καταβάλλεται μία φορά ανά λιμάνι αποβίβασης. Τυπικά, το βάρος πέφτει στον επιβάτη, όμως την υποχρέωση απόδοσης αναλαμβάνουν οι ναυτικοί πράκτορες ή οι εταιρείες κρουαζιέρας, μέσω ειδικού πληροφοριακού συστήματος του Υπουργείου Ναυτιλίας.

Όλες οι σχετικές διαδικασίες διεκπεραιώνονται μέσω της ηλεκτρονικής εφαρμογής του Υπουργείου Ναυτιλίας. Οι πράκτορες και οι διαχειριστές των πλοίων υποχρεούνται να καταχωρούν συγκεκριμένα στοιχεία όπως τον κωδικό IMO του πλοίου, τα ονόματα των λιμένων προσέγγισης, την ημερομηνία άφιξης και τον αριθμό των επιβατών που αποβιβάζονται. Με βάση αυτά τα στοιχεία, εκδίδεται e-Παράβολο με τίτλο «Tourism Sustainability Fee», το οποίο εξοφλείται και κατατίθεται αυτόματα σε ειδικό λογαριασμό του Δημοσίου.

Προθεσμίες απόδοσης – Τι ισχύει για το 2025

Η γενική πρόβλεψη είναι ότι το τέλος αποδίδεται ανά τρίμηνο, έως την τελευταία εργάσιμη ημέρα του επόμενου μήνα κάθε περιόδου. Δηλαδή:

• Για το 1ο τρίμηνο: απόδοση έως 30 Απριλίου

• Για το 2ο τρίμηνο: έως 31 Ιουλίου

• Για το 3ο τρίμηνο: έως 31 Οκτωβρίου

• Για το 4ο τρίμηνο: έως 31 Ιανουαρίου του επόμενου έτους

Ωστόσο, για την πρώτη περίοδο εφαρμογής του τέλους, προβλέπονται εξαιρέσεις. Συγκεκριμένα:

• Για αποβιβάσεις μεταξύ 21/7 και 30/9/2025, η καταβολή πρέπει να γίνει έως τις 31 Οκτωβρίου 2025.

• Για αποβιβάσεις από 1/10 έως 31/12/2025, η απόδοση γίνεται έως τις 30 Ιανουαρίου 2026.

Αυτές οι παρεκκλίσεις έχουν προβλεφθεί ώστε να δοθεί επαρκής χρόνος προσαρμογής κατά την αρχική περίοδο εφαρμογής.