Μια Σπουδαία Επέτειος!

Ο Δημήτριος Βικέλας, οραματιστής και φωτισμένος πνευματικός άνθρωπος ήταν ο πρωτότοκος γιος του Εμμανουήλ Βικέλα και της Σμαράγδας Μελά. Στο βιβλίο του

«Η ΖΩΗ ΜΟΥ» γράφει: «Εγεννήθην εις Ερμούπολιν την 15 Φεβρουαρίου 1835, εις την οικίαν του εκ μητρός παππού μου Γεωργίου Μελά, κειμένην επί της σήμερον πλατείας του Θεάτρου. Ήτο τότε μια των καλλιτέρων οικοδομών της Ερμουπόλεως, την οποίαν εκ του προχείρου εθεμελίωσαν οι κατά την επανάστασιν οι κατά την επανάστασιν προσφυγόντες εκεί εκ διαφόρων πόλεων, όπου ασφάλεια ζωής δεν υπήρχεν ενόσω οι Τούρκοι έσφαζαν και εξηνδραπόδιζαν. Οι πλείστοι των προσφύγων ήσαν εκ Χίου και εκ Ψαρών, ήλθαν όμως πολλοί εκ Σμύρνης και εκ Κωνσταντινουπόλεως. Εκείθεν, κατά την έναρξιν της Επαναστάσεως, έφυγαν και η πατρική και η μητρική μου οικογένεια…» Και συνεχίζει αναφερόμενος στις παιδικές αναμνήσεις του στο νησί της Σύρου. «…Εις Ερμούπολιν ο πάππος μου Γεώργιος Μελάς είχε διορισθή υπό του Κυβερνήτου πρόεδρος του νεωστί ιδρυθέντος Εμπορικού Δικαστηρίου, ο δε πατήρ μου είχεν αρχίσει να εμπορεύεται ότε εμνηστεύθη την μητέρα μου… Ο γάμος ετελέσθη κατά το 1834. Ο πατήρ μου ήτο τότε 34 ετών, η μήτηρ μου 18 ετών. Ιδού υπό ποίους όρους είδα το φως εις την Ερμούπολιν. Αι παιδικαί αναμνήσεις και αι του μαθητικού μου βίου καθιστούν οπωσδήποτε προσφιλή δι εμέ την Σύραν…» Σε άλλη σελίδα του βιβλίου: «Η ΖΩΗ ΜΟΥ» ο Δημήτριος Βικέλας θυμάται και γράφει για το πατρικό του σπίτι στην Ερμούπολη: «… εν περίπου έτος μετά την γέννησίν μου ο πατήρ απέκτησεν νέαν οικίαν, κείμενη εις την οδόν την άγουσαν προς την Εκκλησίαν του Αγίου Νικολάου. Εκρέματο, τρόπο τινά, επί της θαλάσσης. Ότε ο άνεμος έπνεε δυνατός, ο αφρός των κυμάτων υψούτο μέχρι των παραθύρων της. Αι απέχουσαι γραμμαί της Δήλου και της Μυκόνου έκλειαν απέναντι τον ορίζοντα. Η βοή της γαλάζιας θαλάσσης, η θέα και οι εικόνες που έζησα από αυτήν την οικίαν, τις ενθυμούμαι και συγκινούμαι…»

ΤΟ ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ ΤΗΣ ΖΩΗΣ ΤΟΥ

Ο μικρός Δημήτριος φοίτησε στο ιστορικό Γυμνάσιο Σύρου όπου παρακολούθησε τα μαθήματά του από καθηγητές σπουδαίους, που όπως έγραψε στο βιβλίο του: «τέτοιοι δάσκαλοι σπανίζουν». Γυμνασιάρχης ήταν τότε ο Σουρίας που διακρινόταν και για την μόρφωσή του και για την διδασκαλία του. Η μητέρα του Δημητρίου θέλησε να εγγραφεί ο γιός της και στο Ιδιωτικό Λύκειο Χρήστου Ευαγγελίδη. (Ήταν εκεί που σήμερα είναι το κτίριο του ΟΤΕ). Ο Ευαγγελίδης παράλληλα με τη διδασκαλία των μαθημάτων, φρόντιζε να μάθουν οι νέοι να ζούν ηθική ζωή, να αθλούνται, να διδαχθούν μουσική, ποίηση και να έχουν ευγενική άμυλα. Συνεδίαζε ο Ευαγγελίδης στο Λύκειό του αγωγή και εκπαίδευση. Συμμαθητής του Βικέλα και «φιλολογικός συνεργάτης» ήταν ο Εμμανουήλ Ροΐδης. Έγιναν συντάκτες του εβδομαδιαίου περιοδικού «Λυκείου Μελίσσης» ασχολήθηκαν με ποίηση, θεατρικές παραστάσεις κ.α. Εντυπωσίαζαν οι φιλολογικές και ποιητικές τους δημιουργίες.

Λονδίνο 1852: Μετά το τέλος των σπουδών του, οι δύο θείοι του Βασίλειος και Λέων Μελάς (ο συγγραφέας του «Γεροστάθη»), τον κάλεσαν στο Λονδίνο. Οι δύο αδελφοί Μελά είχα δημιουργήσει επιτυχημένη εμπορικές επιχειρήσεις. Ο Δημήτριος άρχισε να εργάζεται στο εμπορικό γραφείο των θείων του και σύντομα προήχθη στην θέση του λογιστού. Εφιλοξενείτο στο σπίτι της οικογένειας Μελά, το οποίο βρισκόταν κοντά στο Βρετανικό Μουσείο. Παράλληλα με την εργασία του, ασχολήθηκε με την Γερμανική φιλολογία και αργότερα επιδόθηκε και στη μάθηση της Ιταλικής γλώσσας. Ο Βικέλας, αυτός ο σπουδαίος Έλληνας, γαλουχήθηκε πνευματικά στη Σύρο και ανδρώθηκε κοινωνικά και οικονομικά στο Λονδίνο, κοντά στους θείους του Βασίλειο και Λέοντα Μελά, όπου ως έμπορος υπηρέτησε τον «Κερδώο Ερμή».

Παρίσι: Αργότερα έφθασε στο Παρίσι, έμαθε την Γαλλική γλώσσα και εκεί είχε την λογοτεχνική του ανέλιξη, θητεύοντας στον «Λόγιο Ερμή». Ο Βικέλας συγκαταλέγεται ανάμεσα στους πρωτοπόρους της νεοελληνικής πεζογραφίας. Το σπουδαιότερο γνωστό διήγημά του, είναι το έργο «Λουκής Λάρας»! Τα θέματα αυτού του βιβλίου προέρχονται από την Ελληνική Επανάσταση του 1821 με αληθινές διηγήσεις ανθρώπων που σώθηκαν από το μαχαίρι του Τούρκου. Είχε μεγάλη απήχηση στο εξωτερικό και άσκησε μεγάλη επιρροή στις λογοτεχνικές εξελίξεις και διεργασίες στον Ελληνικό χώρο. Έγραψε επίσης σημαντικά απομνημονεύματα, όπως το βιβλίο: «Η ΖΩΗ ΜΟΥ» και άλλα μελετήματα όπως: «Από Νικοπόλεως εις Ολυμπίαν», «Περί Βυζαντινών», «Οι Έλληνες του Μεσαίωνα», «Ελληνικά διηγήματα» κ.α. Είναι πολλά τα κείμενα αφιερωμένα στον κορυφαίο πνευματικό άνδρα και μεγάλο ανθρωπιστή της Ελλάδας και της Ευρώπης που δημοσιεύθηκαν σε πολλές Ευρωπαϊκές και Ελληνικές εφημερίδες. Τα σχόλια επαινετικά.

Η κοινωφελής δράση του Βικέλα!!

Βοήθησε με όλες του τις δυνάμεις τον επαναστατικό αγώνα των Κρητών συγκεντρώνοντας και πολεμοφόδια και χρήματα. Σημαντική προσφορά του είναι η «Βικελαία βιβλιοθήκη» στο Ηράκλειο, όπου βραβεύθηκε από την Ακαδημία Αθηνών. Ένα μέρος της βιβλιοθήκης του φιλοξενείται και στην Δημοτική βιβλιοθήκη της Ερμούπολης. Πολλά φιλανθρωπικά ιδρύματα της χώρας μας οφείλουν την ύπαρξή τους στην δική του δράση. Με τη βοήθεια χορηγών ιδρύθηκαν, ο «Οίκος Τυφλών», η «Σεβαστοπούλειος Σχολή» και ένα σπουδαίο πνευματικό ίδρυμα της χώρας μας, όπως ο «Σύλλογος προς διάδοσιν ωφελίμων βιβλίων», που έως σήμερα είναι προσβάσιμη στους νέους που ζητούν την μόρφωση.

Στο επόμενο: Η ιδέα της αναβίωσης των Ολυμπιακών Αγώνων έγινε δεχτή με ενθουσιασμό παγκοσμίως! Η τέλεση των αγώνων στην Αθήνα ήταν έμπνευση και επαινετική προσπάθεια του Δημητρίου Βικέλα.