«Η έκφραση είναι ανθρώπινο δικαίωμα»

Το δικαίωμα στην προσωπική έκφραση και ερμηνεία, αποδεσμευμένο από τη συμβατικότητα των θεατρικών κανόνων, προσέγγισε και ανέδειξε στο πλαίσιο του 5ου Διεθνούς Φεστιβάλ Χορού και Χοροθεάτρου στη Σύρο, ο ηθοποιός και σκηνοθέτης Ακύλλας Καραζήσης.

Το εργαστήρι με θέμα «Παίζω θέατρο, μιλώντας για τον εαυτό μου» πραγματοποιήθηκε την περασμένη εβδομάδα στο Κέντρο Χορού, Σύγχρονης Έκφρασης και Δημιουργίας «Ακροποδητί», δίνοντας την ευκαιρία στους συμμετέχοντες να ερευνήσουν παιγνιωδώς το θεμελιώδες θεατρικό ερώτημα: «Ποιος μιλάει μέσα από το στόμα και το σώμα του ηθοποιού»;

«Το ζητούμενο είναι να εκφράζεται ο καθένας με τον προσωπικό του τρόπο, χωρίς την ισοπέδωση των θεατρικών κανόνων και νόμων ή το σκεπτικό “αυτός μπορεί, αυτός δεν μπορεί, “αυτός έχει το δικαίωμα, αυτός δεν το έχει”, “αυτός έχει την άδεια και αυτός όχι”, εξήγησε στην «Κοινή Γνώμη» ο κ. Καραζήσης πρεσβεύοντας, ότι η έκφραση και το παίξιμο αποτελούν ανθρώπινο δικαίωμα. «Σε κάθε ρόλο, ενσαρκώνουμε τον εαυτό μας. Του δίνουμε το δικαίωμα να είναι τα πάντα. Ο Ρομπέν των Δασών, ο Άμλετ, ένας σερίφης», ανέφερε χαρακτηριστικά.

«Οι κανόνες περιορίζουν την προσωπική έκφραση»

Στο πλαίσιο του workshop, ο κάθε συμμετέχων ξεκινούσε από μία προσωπική ιστορία, η οποία συνδεόταν με ένα κείμενο, κοινό για όλους. «Συνήθως, κάποιος που μοιράζεται μια δική του ιστορία, μιλάει πολύ ιδιαίτερα, ωστόσο όταν αρχίζουμε να παίζουμε θέατρο, ακολουθούμε περίπου την ίδια γραμμή. Ομογενοποιείται η εκφραστικότητα, η οποία αναφέρεται σαν ένας γενικός θεατρικός κανόνας. Εμένα με ενδιαφέρει η κατάργηση αυτών των πραγμάτων και το ζητούμενο είναι κανείς να έχει τη δική του έκφραση, ακόμη κι αν αντιμετωπίζει δυσκολίες. Αυτή η δυσκολία είναι κομμάτι της έκφρασής του. Οι κανόνες με την έννοια της θεατρικής συμβατικότητας, κατ’ εμέ, το περιορίζουν αυτό. Είναι λάθος, εμπόδιο, τροχοπέδη στην προσωπική έκφραση. Αντί να μπαίνει το θέατρο και να επιβάλει κάτι, θα πρέπει ο εαυτός μας να επιβάλει το δικαίωμά του να εκφραστεί, να μιλήσει, να χορέψει, να παίξει», σημείωσε ο κ. Καραζήσης.

«Υπάρχει καλό θέατρο στην Ελλάδα»

Διευκρίνισε, βέβαια, πως ελεύθερη έκφραση δεν σημαίνει αυτοσχεδιασμός επί του κειμένου, αλλά ελευθερία στον τρόπο ερμηνείας κλασικών γραφόμενων, όπως του Σαίξπηρ ή του Σοφοκλή. «Να τα αποδίδουμε, όπως θέλουμε και όχι θεατρικά». Μέθοδος, η οποία φαίνεται να εφαρμόζεται εντονότερα σήμερα, χάρη στη στροφή της θεατρικής εκπαίδευσης στη χώρα μας. «Οι άνθρωποι στην Ελλάδα έχουν βγει από τον ελληνικό θεατρικό επαρχιωτισμό που κυριαρχούσε πριν 40 χρόνια στην Αθήνα και παντού. Στο διάστημα αυτό, έχουν γίνει πολλές αλλαγές. Πολλοί άνθρωποι έχουν δουλέψει γι’ αυτό και τα πράγματα έχουν προχωρήσει μπροστά. Έχουμε πολλούς αξιόλογους ηθοποιούς, σκηνοθέτες, δραματουργούς και γενικά, υπάρχει καλό θέατρο στην Ελλάδα.

«Το θέατρο οδηγεί το κοινό»

Ιδιαίτερη σημασία, σύμφωνα με τον ίδιο, έχει η εκπαίδευση του κοινού. «Όταν του δώσεις κάτι καλό, το ακολουθεί. Το ίδιο κάνει και με το κακό. Το κοινό δεν έχει ένα αλάνθαστο κριτήριο. Προχωράει χέρι-χέρι με το θέατρο. Αλλά το θέατρο είναι αυτό που το οδηγεί και παίζει έναν εκπαιδευτικό ρόλο. Εκτιμά μάλιστα πως, όταν ο διευθυντής ενός φεστιβάλ διοργανώνει σωστές παραστάσεις ή το πρόγραμμα του Εθνικού ή Κρατικού Θεάτρου είναι ανοιχτό σε καινούριες φόρμες, τότε το κοινό μαθαίνει και ανακαλύπτει ενδιαφέροντα πράγματα. «Εδώ και χρόνια γίνονται διάφορες αλλαγές. Το Φεστιβάλ με τον Λούκο ή το Εθνικό με τον Χουβαρδά ήταν δύο εξαιρετικές στιγμές», υποστήριξε.

Παρά το γεγονός ότι, υπηρετεί διαφορετικό είδος, ο κ. Καραζήσης δηλώνει θαυμαστής του χοροθεάτρου. «Βλέπω σχετικές παραστάσεις και μ’ αρέσουν πολύ. Παλαιότερα, μάλιστα, αισθανόμουν ότι το χοροθέατρο ήταν καλύτερο από το θέατρο, γιατί το θέατρο ήταν πιο συμβατικό και το χοροθέατρο πιο ελεύθερο. Τώρα, έχει ελευθερωθεί και το θέατρο αρκετά από τα συμβατικότητα στον θεατρικό λόγο, τον τόνο, τον στόμφο, τη μη επικοινωνία και τη μη απεύθυνση. Τα τελευταία χρόνια αλλάξει η θεατρική εκπαίδευση στην Ελλάδα, έχουν εισέλθει και γενιές πιο ελεύθερων και τεχνικά καλύτερων δασκάλων σε κάποιες δραματικές σχολές. Η νέα γενιά είναι εκφραστικά πιο ελεύθερη από ό,τι ήταν οι προηγούμενες γενιές».

«Οι Ακροποδητί κάνουν εξαιρετική δουλειά»

Καταλήγοντας, σημείωσε πως, η συμμετοχή του στο «Akropoditi DanceFest 2017», του έδωσε την ευκαιρία να γνωρίσει το έργο των «Ακροποδητί». «Το βρίσκω πολύ σημαντικό να γίνονται τέτοιες δουλειές, δημιουργικές, στέρεες από φωτεινούς ανθρώπους, που μας δίνουν τη δυνατότητα να ερχόμαστε, να συμμετέχουμε κι εμείς σε αυτό και να γνωρίζουμε νέους ανθρώπους». Κατέστησε, δε, γνωστό πως στα σεμινάρια του φεστιβάλ συμμετέχουν επισκέπτες από τη Σητεία, τη Λάρισα, τη Μήλο και άλλα μέρη της Ελλάδας. «Φεύγοντας από τη Σύρο, κρατάω τη γνωριμία μου με τους διοργανωτές και όλα τα παιδιά του σεμιναρίου. Γνώρισα ανθρώπους πολύ ζωντανούς. Δουλέψαμε πολύ διαφορετικά από ό,τι στην Αθήνα, πιο προσωπικά, πιο ζεστά. Και από τις δύο μεριές, η επικοινωνία ήταν πολύ θερμή. Δηλαδή, ωφελήθηκα κι εγώ από αυτό». Μεταξύ άλλων, έκρινε απαραίτητη τη στήριξη σημαντικών πολιτιστικών διοργανώσεων από το δήμο, την πολιτεία και τον κόσμο. «Η αθρόα προσέλευση στα σεμινάρια και τις παραστάσεις οφείλεται κατά κύριο λόγο στη δουλειά των «Ακροποδητί». Αυτό δεν θα γινόταν χωρίς προεργασία. Δουλεύουν αρκετά χρόνια για να αποκτήσουν αυτό το αποτέλεσμα».

Σημειώνεται ότι φέτος, το καλοκαίρι ο Ακύλλας Καραζήσης συμμετείχε στο τρίτο μέρος της Ευρωπαϊκής Τριλογίας του Ελβετού σκηνοθέτη Μίλο Ράου, που παρουσιάστηκε τον περασμένο Ιούνιο στην Αθήνα, ενώ τον χειμώνα θα παίξει στον «Γλάρο» του Τσέχωφ, στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά, σε παραγωγή Γιάννη Χουβαρδά.