Ψηφιακές τεχνολογίες για την προβολή και ανάδειξη της γεωλογικής σημασίας της Σύρου από την Πολυτεχνική Σχολή του Πανεπιστημίου Αιγαίου

Αλληλεπίδραση του ανθρώπου με ψηφιακά μέσα

Η δημιουργία ενός ιστοτόπου μέσω του οποίου θα προσφέρεται στους επισκέπτες η δυνατότητα να ενημερωθούν πλήρως για τη γεωλογία της Σύρου αποτελεί έναν από τους μελλοντικούς στόχους της ΚοινΣΕπ «Απάνω Μεριά».

Το «οικοσύστημα» ψηφιακών και διαδραστικών υπηρεσιών που προτείνει το Τμήμα Μηχανικών Σχεδίασης Προϊόντων και Συστημάτων, παρουσιάστηκε στην επιστημονική ημερίδα “Αναζητώντας τον γεωλογικό θησαυρό της Σύρου”, από τον Επίκουρο καθηγητή του Πανεπιστημίου Αιγαίου, Παναγιώτη Κουτσαμπάση.

Ο ομιλητής αναφέρθηκε αρχικά στα στοιχεία που η γεωλογία ενός τόπου δύναται να αποκαλύψει για κάθε πτυχή της φυσικής και πολιτιστικής κληρονομιάς και της ζωής σε μεγάλο βάθος χρόνου. Μεταξύ αυτών, περιλαμβάνονται, οι γεωλογικοί (μετα)σχηματισμοί και η φυσική δημιουργία, η Ιστορία, η Αρχαιολογία, η χλωρίδα και η πανίδα, η αγροτική καλλιέργεια, η θρησκεία, η αρχιτεκτονική και τα αξιοθέατα.

Επιπλέον, μίλησε για τη μεγάλη ποικιλία δραστηριοτήτων οι οποίες μπορούν να αναπτυχθούν στο πλαίσιο λειτουργίας ενός Γεωπάρκου, όπως αυτό που οραματίζεται η ομάδα των ανθρώπων που ενδιαφέρονται για την προστασία και ανάδειξη της περιοχής της Απάνω Μεριάς. Κυρίαρχο ρόλο θα έχει το Μουσείο, ενώ δίνεται η δυνατότητα για την υλοποίηση εκπαιδευτικών προγραμμάτων, όπως ημερίδες, σεμινάρια, συναντήσεις, βιωματικά εργαστήρια και προβολές. Το Γεωπάρκο θα πληροί τις προδιαγραφές για τη λειτουργία καταστήματος με παραδοσιακά προϊόντα, αναμνηστικά και εκδόσεις, καθώς και για τη φιλοξενία διάφορων πολιτιστικών εκδηλώσεων στους χώρους τους. Ξεναγήσεις, πεζοπορίες και βόλτες αναψυχής θα συμβάλλουν συνδυαστικά με τις παραπάνω δράσεις στην ανάπτυξη του γεωτουρισμού με σεβασμό στην πολιτιστική κληρονομιά.

Γεωπάρκα και ψηφιακές υπηρεσίες

Μέσα από τη χρήση των ψηφιακών τεχνολογιών, θα προβάλλεται και θα αναδεικνύεται η γεωλογική σημασία της Σύρου. Ταυτόχρονα, οι χρήστες θα πληροφορούνται τόσο για την ταυτότητα του Γεωπάρκου, όσο και για τις δραστηριότητες και τα νέα του. Στη βάση δεδομένων του ιστοτόπου θα καταχωρηθούν φωτογραφίες και ψηφιακοί χάρτες και τέλος, θα προσφέρονται διαδραστικές υπηρεσίες, όπως Εκπαίδευση και μάθηση, Ξενάγηση και αφήγηση, Συναισθηματική και κοινωνική εμπειρία, Διασκέδαση και παιχνίδι, με στόχο την ενεργή συμμετοχή δυνητικών επισκεπτών και ομάδων.

Οι ψηφιακές τεχνολογίες έχουν εφαρμοστεί σε ελληνικά Γεωπάρκα της Unesco, κάποια εκ των οποίων είναι πολύ καλά ενημερωμένα, ενώ άλλα συνεχίζουν το σχεδιασμό και την εισαγωγή περιεχομένου. Πανοραμικές φωτογραφίες 360 μοιρών διαθέτουν μόνο δύο Γεωπάρκα και μόνο ένα έχει εξαιρετικό διαδραστικό χάρτη με διαδρομές.

Απεριόριστες δυνατότητες

Όπως υπογραμμίστηκε, οι διαδραστικές υπηρεσίες εστιάζουν γενικότερα στη διάδραση του ανθρώπου με ψηφιακά μέσα (digital media) και τείνουν προς τις λεγόμενες «φυσικές αλληλεπιδράσεις» σε περιβάλλον «γραφείου», σε δημόσιους χώρους όπως μουσεία και σχολεία, αλλά και στο δομημένο ή φυσικό περιβάλλον με δραστηριότητες όπως: οδήγηση και πεζοπορία. Για το σκοπό αυτό, συνίσταται η αξιοποίηση φορητών συσκευών, αισθητήρων, αναγνώρισης κινήσεων, ο δημιουργικός συνδυασμός νέων τεχνολογιών και η σχεδιαστική σκέψη.

Οι ψηφιακές και διαδραστικές υπηρεσίες για την προβολή και ανάδειξη της γεωλογικής σημασίας της Σύρου θα απευθύνονται σε απομακρυσμένους χρήστες, οι οποίοι θα έχουν πρόσβαση στον ιστότοπο μέσω του προσωπικού υπολογιστή ή του κινητού τηλεφώνου τους, στους επισκέπτες του εκθετηρίου πετρωμάτων που θα φιλοξενηθεί στη Βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου Αιγαίου (τουρίστες, επισκέπτες, μαθητές, φοιτητές, κ.α.) και στους επισκέπτες των σημείων γεωλογικού ενδιαφέροντος, Γεωπάρκου και μονοπατιών (τουρίστες, φοιτητές, πεζοπόρους).

Ειδικότερα, οι υπηρεσίες αυτές θα περιλαμβάνουν τον Ιστότοπο του Γεωπάρκου (ταυτότητα, δραστηριότητες, διαδραστικό χάρτη, Πανοραμικές διαδρομές), Διαδραστικές εγκαταστάσεις στο εκθετήριο πετρωμάτων (εικονική πραγματικότητα, για τον σχηματισμό του νησιού, απλή ολογραφική απεικόνιση του αερόλιθου) και εφαρμογή σε φορητές συσκευές (φωνητική καθοδήγηση πραγματικού χρόνου, επισήμανση σημείων γεωλογικού ή άλλου ενδιαφέροντος).

Οι επισκέπτες του ιστοτόπου θα μπορούν να ενημερωθούν για την ταυτότητα και τις δραστηριότητές του, όπως οργανωμένες εκδρομές, πρόγραμμα ξεναγήσεων, εκπαιδευτικές δραστηριότητες. Επιπλέον, θα βρίσκουν ψηφιοποιημένο περιεχόμενο υψηλής ποιότητας όπως, φωτογραφίες υψηλής ανάλυσης, 3D μοντέλα (π.χ. πετρώματα) με επισημειώσεις, διαδραστικούς χάρτες, έγχρωμο γεωλογικό χάρτη της Σύρου με επεξηγήσεις ανά είδος γεωλογικού σχηματισμού, γεωφυσικό χάρτη, με χαρτογράφηση των μονοπατιών πεζοπορίας (τύπου Google maps), πληροφορίες για το υψόμετρο, τα επικίνδυνα σημεία και τις στάσεις και πανοραμικές περιηγήσεις σε επιλεγμένα μονοπάτια με επισημείωση σημείων ενδιαφέροντος.

Οι διαδραστικές εγκαταστάσεις στο εκθετήριο πετρωμάτων θα έχουν ως κύρια χαρακτηριστικά: διαδραστική εφαρμογή εικονικής πραγματικότητας με έμφαση στην ιστορία σχηματισμού του «αερόλιθου», animations εκλαϊκευμένης αφήγησης ιστοριών δημιουργίας πετρωμάτων ή γεωλογικών σχηματισμών, απλή διαδραστική ολογραφική απεικόνιση (ψευδο-ολόγραμμα) του αερόλιθου και πανοραμικές περιηγήσεις.

Η εφαρμογή σε φορητές συσκευές θα περιλαμβάνει φωνητική καθοδήγηση πραγματικού χρόνου (GPS), επισήμανση σημείων ενδιαφέροντος (γεωλογικού ή άλλου) με τεχνολογία επαυξημένης πραγματικότητας (augmented reality), χαρτογράφηση των μονοπατιών πεζοπορίας (τύπου Google maps) και απαραίτητες πληροφορίες για τους επισκέπτες.

Υπογραφή προγραμματικής συμφωνίας με τον Δήμο Σύρου - Ερμούπολης

Το προτεινόμενο «οικοσύστημα» ψηφιακών και διαδραστικών υπηρεσιών προσφέρεται σε πλήθος συσκευών και τοποθεσιών χρήστη, καθώς και σε εύρος χρηστών-επισκεπτών, περιλαμβάνει εύρος διαφορετικών υποσυστημάτων, εξελίσσοντας την τρέχουσα πρακτική και τεχνολογική στάθμη και προϋποθέτει τη στενή, πολύμηνη συνεργασία με την ομάδα γεωλόγων, της Κοιν.Σ.Ε.Π., και πολιτών κ.α., που γνωρίζουν για γεωλογική (με την ευρεία έννοια) ιστορία της Σύρου.

Τα επόμενα βήματα είναι η υπογραφή προγραμματικής συμφωνίας μεταξύ του Πανεπιστημίου Αιγαίου και του Δήμου Σύρου – Ερμούπολης και στη συνέχεια η συγκρότηση ομάδας για την έναρξη υλοποίησης του εν λόγω έργου.