Τη φαντασία και την έμπνευση του κοινού τροφοδότησαν τα τρία εργαστήρια του 5ου Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου Σύρου

Δημιουργικές «περιπέτειες» πολλών αστέρων

Φωτό: Μυρτώ Τζίμα

Στο θέμα της φετινής διοργάνωσης «Cracking Up» αλλά και σε ιστορίες που μας διηγείται η θάλασσα μέσα από τα μάτια και τις μνήμες ανθρώπων που έχουν αφιερώσει τη ζωή τους σε αυτήν, εστίασαν τα εργαστήρια που διεξήχθησαν κατά τη διάρκεια του 5ου Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου Σύρου (SIFF).

Στις τεχνικές του stop-motion μύησε τους μικρούς και μεγάλους η Αμερικανίδα καλλιτέχνιδα και δημιουργός animation, Μάρθα Κόλμπερν. Στο πλαίσιο του μονοήμερου εργαστηρίου με τίτλο «Μανιασμένα καρέ», παιδιά και ενήλικες ανέλαβαν να δημιουργήσουν μία συνεργατική ταινία για τη Σύρο, εφαρμόζοντας τη μέθοδο που ακολουθεί και η ίδια.

Μέσα από την ανάλυση της κ. Κόλμπερν, αλλά και την προβολή ταινιών, οι συμμετέχοντες γνώρισαν διάφορες τεχνικές stop-motion, όπως η ζωγραφική με κάρβουνο, η δουλειά με πηλό (claymation), το animation με κολλάζ και το «ζωγραφικό» animation, που εντοπίζονται στο έργο του Σταν φαν ντερ Μπέεκ, του Μπρους Μπίκφορντ και άλλων σύγχρονων δημιουργών.

Επιπλέον, η ίδια παρουσίασε αποσπάσματα από δικές της ταινίες και έφερε παραδείγματα από λεπτομέρειες του έργου της για να εξηγήσει την τεχνική που ακολούθησε.

“Cracking Up Syros”

Οι συμμετέχοντες κλήθηκαν να φέρουν μαζί τους κάποια μικρά κολλάζ, ζωγραφιές, σκίτσα ή αποκόμματα, ή ακόμα και φυσικά αντικείμενα που ήθελαν να «εμψυχώσουν», προσεγγίζοντας τον αμερικανικό όρο «Cracking Up», που εξερεύνησε το φετινό SIFF.

Στην τελική φάση του εργαστηρίου παρουσιάστηκαν αρκετά παραδείγματα άμεσων ειδικών εφέ «κάτω-από-την-κάμερα»: χρήση φακών, τζελ, οπτικών τεχνασμάτων και δημιουργία διακριτών επιπέδων με τη χρήση ρεγιόν. Κάθε συμμετέχων γύρισε υλικό διάρκειας 5-10 δευτερολέπτων και στο τέλος τα έργα συνδυάστηκαν με τζαμπ κατ σε μια μεγαλύτερη ταινία. Η διαδικασία της έρευνας, η διαμόρφωση των ιδεών, ο προγραμματισμός (μέσα από σκίτσα ή σενάρια) και η εφαρμογή των ιδεών είναι μερικά θέματα που τονίστηκαν και συζητήθηκαν εκτενώς ως σημαντικές πτυχές της τέχνης του animation. Το τελικό αποτέλεσμα θα πρoβλήθηκε κατά τη διάρκεια του φεστιβάλ.

Cinemascope 3

Τους Μικρούς Κινηματογραφιστές της Σύρου κάλεσαν για τρίτη συνεχή χρονιά το Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Σύρου και η Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση, με στόχο να ζήσουν νέες δημιουργικές περιπέτειες.

Αυτή τη φορά, το κινηματογραφικό εργαστήριο Cinemascope με υπεύθυνους την Ολίβια Τβαρντόφσκα και τον Κωνσταντίνο Αντωνόπουλο βούτηξε στον ωκεανό του ντοκιμαντέρ, έστρεψε τις κάμερες στους επαγγελματίες και λάτρεις της θάλασσας, και επιχείρησε να μεταγράψει δημιουργικά τις ιστορίες τους σε ταινίες. Οι έφηβοι συμμετέχοντες αναζήτησα ψαράδες, ναυτικούς, κολυμβητές και άλλους θαμώνες της θάλασσας, πήραν συνεντεύξεις και τους κινηματογράφησαν, σε μια προσπάθεια να μας μεταφέρουν κινηματογραφικά την εμπειρία της θάλασσας. Η ταινία μικρού μήκους προβλήθηκε χθες, την τελευταία μέρα του φεστιβάλ.

Σημειώνεται ότι η θάλασσα αποτελεί για το Ίδρυμα Ωνάση την αφετηρία της διαδρομής του. Άλλωστε, ο ιδρυτής του Αριστοτέλης Ωνάσης είναι ο μεγάλος Έλληνας που ταυτίστηκε όσο κανείς με τη μεγάλη δύναμη της ιστορίας της Ελλάδας και της οικονομίας της, που δεν είναι άλλη από τη ναυτιλία της. Σήμερα το έργο του Ιδρύματος στην κοινή ωφέλεια τροφοδοτείται από τη ναυτιλία, άρα από τη σημαντική πηγή ζωής για τη χώρα μας, τη θάλασσα. Όμως η θάλασσα έχει και άλλα σημεία ταύτισης με τον οργανισμό: εμπεριέχει την Ελλάδα, την εξωστρέφεια, την παγκοσμιότητα, τον ανοιχτό ορίζοντα και, πάνω από όλα, την έμπνευση, που δεν περιορίζεται στην επιχειρηματικότητα αλλά επεκτείνεται και στον πολιτισμό. Και παίρνει σάρκα και οστά μέσα από συνεργασίες σαν αυτή με το SIFF, αλλά και μέσα από πολυποίκιλα εκπαιδευτικά προγράμματα.

Το εργαστήριο πραγματοποιήθηκε με την πρωτοβουλία και υποστήριξη της Στέγης του Ιδρύματος Ωνάση.

Kassandras: Volume I

Από την 1η Ιουλίου, το SIFF διοργάνωσε σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Αιγαίου το εργαστήριο Volume I, το οποίο ολοκληρώνεται σήμερα.

Στο πλαίσιο αυτό, το στούντιο design Diplomates ανασύστησε τους Kassandras, το αστικό και κοινωνικό εργαστήριό του, προσαρμόζοντάς το στα τοπικά χαρακτηριστικά του νησιού και στις ανάγκες του 5ου Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Σύρου.

Για δύο εβδομάδες, το εργαστήριο συνέλαβε και εφάρμοσε τον σχεδιασμό και την παραγωγή του κεντρικού περιπτέρου του φεστιβάλ, μια σειρά από αρχιτεκτονικά αντικείμενα μικρής κλίμακας και άλλες παρεμβάσεις στο φυσικό και κοινωνικό περιβάλλον του συγκεκριμένου φεστιβάλ.

Οι Kassandras υπάρχουν ως διακριτός και δυναμικός χώρος στο αθηναϊκό τοπίο των εγκαταλελειμμένων εργοταξίων και των μισογκρεμισμένων κτισμάτων. Με έδρα την περιοχή του Βοτανικού, βρίσκονται εγκατεστημένοι στον σκελετό μιας γυμνής κατασκευής από τσιμέντο, που γίνεται εργαστήριο έρευνας για τη δημιουργία αρχιτεκτονικών πρωτοτύπων και για πειραματισμό. Οι τρεις τελευταίοι όροφοι του κτιρίου, που αποτελείται από ένα εργαστήριο και έναν χώρο/στούντιο για εκδηλώσεις, δεν έχουν τους περισσότερους τοίχους τους. Οι Kassandras ακολουθούν μια ολιστική προσέγγιση στο design και τη δημιουργία, εστιάζοντας στην ανάπτυξη στρατηγικών του design και δημιουργικών διαδικασιών. Μελετούν τις έννοιες της χρονικότητας και της συνεχούς ροής, προτείνοντας μια μακροπρόθεσμα εφήμερη αρχιτεκτονική.

Αναπροσαρμόζοντας το εργαστήριο των Kassandras στις ανάγκες ενός προγράμματος φιλοξενίας στη Σύρο διάρκειας τριών εβδομάδων, αυτό το πρότζεκτ μελέτησε τη χρονικότητα μέσα από χειρονομίες που διερεύνησαν τις γκρίζες ζώνες ανάμεσα στη μονιμότητα και στο εφήμερο, και ειδικότερα στο πλαίσιο της εμφάνισης και εξαφάνισης ενός φεστιβάλ.

Το SIFF απέκτησε το δικό του τοπικό λεξιλόγιο

Αντί του σχεδιασμού ενός εφήμερου σεναρίου, το Volume I έστησε μια διαδικασία που στηρίχτηκε στη μακροημέρευση και ετοίμασε έργα σε εξέλιξη που απέβλεπαν στο να ενώσουν μεταξύ τους διαδοχικές εκδόσεις του φεστιβάλ, όπως επίσης και στο να εξοικειώσουν τους συμμετέχοντες με νέα πεδία για τους καθημερινούς τους πειραματισμούς.

Η κατασκευή βασικών αρχιτεκτονικών αντικειμένων μικρής κλίμακας έδωσε στους συμμετέχοντες την ευκαιρία να δοκιμάσουν την εφαρμογή των δικών τους σχεδίων, να τις αναβαθμίσουν και να τις αναπτύξουν ανάμεσα στις διαφορετικές διοργανώσεις του φεστιβάλ, χαρίζοντας στο SIFF το δικό του τοπικό λεξιλόγιο.

Το Volume I εξερεύνησε μια μεθοδολογία εργασίας που βασίζεται στις απρόσμενες κι απροσχεδίαστες πραγματικότητες της παραγωγικής διαδικασίας. Ενώ η συνεργασία ξεκίνησε με την ανάπτυξη μιας κατασκευαστικής στρατηγικής κι ενός οπτικού λεξιλογίου, η ίδια η διαδικασία του «φτιαξίματος» ήταν το κρίσιμο στάδιο στο οποίο ο φυσικός χειρισμός των υλικών καθόρισε το πρότζεκτ με εμπειρικούς όρους. Έτσι, το πρότζεκτ ενσωμάτωσε και διεύρυνε τη δυνατότητα της διαδικασίας της παραγωγής να επικαιροποιεί το τελικό αποτέλεσμα μέσα από σχεδιαστικές αποφάσεις που γεννιούνται ως αντίδραση στο περιβάλλον τους.

Το εργαστήριο VOLUME I κατεύθυναν ο σχεδιαστής και ιδρυτής του πολυσυλλεκτικού στούντιο “Diplomates” Ματιέ Πρατ, ο εμπνευστής του Hellastock Festival, της ελληνικής εκδοχής του φεστιβάλ Bellastock που εστιάζει στην πειραματική αρχιτεκτονική, Θανάσης Μπένος-Πάλμερ και ο Μπενουά Ντουραντέν. Συντόνισε η Συριανή αρχιτέκτων και εθελόντρια του Μαρία Παλαιολόγου.