Το Γ.Ν. Σύρου πρωτοπόρος στη μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος

Με ένα φιλόδοξο σχέδιο για τη δραστική μείωση, μέσα από σειρά στοχευμένων ενεργειών, στο πλαίσιο ενός ευρύτερου στρατηγικού σχεδιασμού, των εκπομπών του διοξειδίου του άνθρακα, το Γ.Ν. Σύρου στοχεύει στην παροχή υψηλού επιπέδου υπηρεσιών, με το ελάχιστο δυνατό περιβαλλοντικό αποτύπωμα έως το 2050.

Κατά το χρονικό διάστημα από τον Απρίλιο του 2020 έως και το τέλος Οκτωβρίου 2021, το Γενικό Νοσοκομείο Σύρου 'Βαρδάκειο & Πρώιο' υπήρξε το μοναδικό Ελληνικό Νοσοκομείο που συμμετείχε στην Πράξη ‘Low Carbon Healthcare in the Mediterranean Region’, η οποία χρηματοδοτήθηκε, κατά 100%, από το EUKI και το Ομοσπονδιακό Υπουργείο Περιβάλλοντος της Γερμανικής Δημοκρατίας.

Η Διοίκηση του Νοσοκομείου Σύρου ανακοίνωσε την πρόσφατη ηλεκτρονική έκδοση, ως ένα από τα παραδοτέα του έργου, τόμου προτάσεων πολιτικής για την επιτάχυνσης της μείωσης των ρύπων και της απεξάρτησης από την υψηλή ανθρακική λειτουργία στην περιοχή της Μεσογείου.

Η έκδοση απευθύνεται, πρώτιστα, στις Διοικήσεις Νοσοκομείων και φορέων Υγείας για τον σχεδιασμό έργων προς την μείωση του ανθρακικού αποτυπώματος της λειτουργίας τους και της ενεργειακής σπατάλης, ενώ σε σύντομο χρονικό διάστημα, η έκδοση θα διαβιβαστεί σε φορείς Τοπικής Αυτοδιοίκησης Α’ και Β’ βαθμού, σε συλλόγους Μηχανικών, σε συναρμόδιες Υγειονομικές Περιφέρειες και σε Υπουργεία.

Οι προτάσεις στις οποίες καταλήγει το πρόγραμμα

Σύμφωνα με τη σχετική έκθεση, «οι θερμοκρασίες αυξάνονται παγκοσμίως και αυξάνουν τις αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία που συνδέονται με ένα μεταβαλλόμενο κλίμα. Στην Ευρώπη, η περιοχή της Μεσογείου αντιμετωπίζει συγκεκριμένες απειλές από την κλιματική αλλαγή, π.χ. ακραία κύματα καύσωνα και άνοδο της στάθμης της θάλασσας. Το έργο “Υγειονομική περίθαλψη χαμηλών εκπομπών άνθρακα στην περιοχή της Μεσογείου” έχει επισημάνει βασικά κενά στις πολιτικές για το κλίμα και την υγεία των μεσογειακών χωρών».

Όπως σημειώνεται, η σχετική σειρά συστάσεων πολιτικής στοχεύει στην αντιμετώπιση αυτών των κενών και στην επιτάχυνση της απαλλαγής της υγειονομικής περίθαλψης στην περιοχή από τις εκπομπές άνθρακα. Προϋπόθεση, σύμφωνα με την έκθεση, είναι ολόκληρος ο κλάδος να κινητοποιηθεί και να μεταμορφωθεί, συνεργαζόμενος με άλλους κλάδους για να καλύψει τις μελλοντικές ανάγκες.

Ο πρώτος άξονας δράσεων, αφορά στην αναγνώριση της συμβολής της υγειονομικής περίθαλψης στην κλιματική αλλαγή. Στο πλαίσιο αυτό, προτείνεται να συμπεριληφθεί συγκεκριμένα η υγειονομική περίθαλψη στις πολιτικές μετριασμού της μεταβολής του κλίματος, αλλά και η ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ διακυβέρνησης της υγείας και του κλίματος (μεταξύ Υπουργείων).

Ο δεύτερος άξονας, αφορά στην εφαρμογή ενός οδικού χάρτη μηδενικών εκπομπών για την υγειονομική περίθαλψη, ο οποίος θα περιλαμβάνει δεσμεύσεις για μηδενικές εκπομπές, δράσεις υποστήριξης των δομών στην καθαρή και ανανεώσιμη ενέργεια, επενδύσεις σε αποτελεσματικές υποδομές και τεχνολογίες μηδενικών εκπομπών, προώθηση αλυσίδων εφοδιασμού χαμηλών εκπομπών άνθρακα στην υγειονομική περίθαλψη, όπως και υποστήριξη και απαίτηση από τα νοσοκομεία να μετρούν τις εκπομπές τους.

Τέλος, ο τρίτος άξονας αφορά στη διασφάλιση, ότι η υγειονομική περίθαλψη θα είναι ανθεκτική και προετοιμασμένη για το μέλλον. Στην κατεύθυνση αυτή, θα χρειαστεί υποστήριξη των επαγγελματιών υγείας ώστε να επικοινωνήσουν για την κλιματική αλλαγή, έρευνα και παρακολούθηση των επιπτώσεων του κλίματος και της υγείας, καθώς και δημιουργία περιφερειακών σχεδίων έκτακτης ανάγκης για το κλίμα, συγκεκριμένα για την υγειονομική περίθαλψη.

Η αναφορά για την Ελλάδα

Σύμφωνα με την έκθεση του προγράμματος, «οι περισσότερες από τις πολιτικές της Ελλάδας σχετικά με την υγειονομική περίθαλψη και το κλίμα εκδίδονται από περιβαλλοντικές και κλιματικές αρχές. Σε εθνικό επίπεδο, υπάρχει έντονη εστίαση στις κλιματικές πολιτικές που σχετίζονται με την ετοιμότητα έναντι του καύσωνα μέσω της παρακολούθησης των διαδικασιών ευάλωτων πληθυσμών και της ευαισθητοποίησης».

Σε περιφερειακό επίπεδο, η Ειδική Υπηρεσία Διαχείρισης Νοτίου Αιγαίου ανέφερε την υγεία ως έναν από τους βασικούς τομείς που χρήζουν προσαρμογής, ωστόσο, «υπάρχουν λίγες πληροφορίες σχετικά με τις ενέργειες που υποστηρίζουν την προσαρμογή. Το Υπουργείο Υγείας αναγνωρίζει τη σχέση μεταξύ κλίματος και υγείας μέσω των αναμενόμενων επιπτώσεων και αναφέρει την πρόληψη ασθενειών ως κύριο μέλημα».

Ο φιλόδοξος στόχος του Γ.Ν. Σύρου

Αναγνωρίζοντας ως δημόσιο νοσοκομείο την ανάγκη μείωσης των εκπομπών CO2, καθώς έχουν συμβάλει σε μεγάλο βαθμό στην κλιματική κρίση, η οποία μαστίζει και τη χώρα μας, ενώ έχει άμεσες επιπτώσεις στην υγεία, όπως αλλεργίες, καρκίνο του δέρματος και αναπνευστικά προβλήματα, το Νοσοκομείο Σύρου σημειώνει, στη σχετική αναφορά του προς το πρόγραμμα, ότι «η μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα του Νοσοκομείου μας θα συμβάλει στην ελαχιστοποίηση της κλιματικής κρίσης», ενώ τονίζεται, πως «εθνικοί παράγοντες, όπως οι κυβερνητικοί στόχοι, καθώς και παγκόσμιοι παράγοντες και συνεργασίες (π.χ. το δίκτυο Global Green and Healthy Hospitals - GGHH), μας ενθαρρύνουν να διαχειριστούμε τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα».

Αναφορικά με τους στόχους του Γ.Ν. Σύρου στον τομέα αυτό, σημειώνεται, ότι «το όραμά μας είναι να παρέχουμε υψηλής ποιότητας υπηρεσίες υγείας σε μια περιβαλλοντικά βιώσιμη τρόπο, μέσω της αποτελεσματικής χρήσης των πόρων και της διαμόρφωσης κλιματικών συμμαχιών. Το ίδρυμά μας θα να καταστεί περιφερειακός ηγέτης στην παροχή υπηρεσιών υγείας με χαμηλές εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα».

Προκειμένου να επιτευχθεί αυτό το όραμα, θα πρέπει να υπάρξει επικέντρωση σε πέντε στρατηγικές επιλογές:

1. Αυτογνωσία: Θα γίνει συλλογή όλων των δεδομένων που σχετίζονται με τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα και θα δημιουργηθεί ένα κέντρο δεδομένων. Θα δημιουργηθεί μια ομάδα διαχείρισης άνθρακα. Θα γίνει εντοπισμός όλων των πιθανών πηγών εκπομπών ενώ θα γίνει προσπάθεια να δοθεί προτεραιότητα στα απαιτούμενα μέτρα για την ελαχιστοποίηση των επιπτώσεων. Τα παραπάνω κρίνονται προαπαιτούμενα για την εφαρμογή του σχεδίου για τη διαχείριση του διοξειδίου του άνθρακα.

2. Αντιμετώπιση των εκπομπών: Δίνεται η δέσμευση πως θα υπάρξουν επενδύσεις σε ευκαιρίες βελτίωσης των υφιστάμενων κτιρίων και λειτουργιών, ενώ θα εξεταστούν μέτρα για τη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας, την ελαχιστοποίηση της χρήσης νερού και την καλύτερη διαχείριση των αποβλήτων.

3. Μεγιστοποίηση των περιβαλλοντικών επιδόσεων: Θα εφαρμοστούν μέτρα μείωσης των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα σε υφιστάμενα και νέα κτίρια και θα εξεταστούν λύσεις σε όλες τις νέες διαδικασίες υποβολής προσφορών και προμηθειών.

4. Στρατηγικές συμμαχίες: Θα υπάρξει συνεργασία με τοπικούς, εθνικούς και παγκόσμιους εταίρους ώστε να μειωθούν οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις της λειτουργίας του νοσοκομείου, με την ταυτόχρονη βελτίωση της δημόσιας υγείας.

5. Κοινωνική ευαισθητοποίηση: Το νοσοκομείο αναμένεται να επικοινωνήσει το στρατηγικό του σχέδιο στο προσωπικό, τους κατοίκους και τους επισκέπτες της Σύρου και στους συνεργάτες του. Στη συνέχεια, θα αξιολογείται η πρόοδος μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα.

Το Γενικό Νοσοκομείο Σύρου, σύμφωνα με την αναφορά του, έχει θέσει ένα φιλόδοξο στόχο μείωσης των εκπομών του άνθρακα, μειώνοντας τις εκπομπές CO2 από τις δραστηριότητές του κατά τουλάχιστον 33% για τα πεδία εφαρμογής 1+2 και 19% για το πεδίο εφαρμογής 3, σε σύγκριση με το επίπεδο βάσης του 2019, έως το 2030.

Παράλληλα με αυτό, η μακροπρόθεσμη στόχευση του Γ.Ν. Σύρου είναι:

● να αποτελέσει πρωτοπόρο στη διαχείριση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης

● να συμβάλει στην πρωτοβουλία Race to Zero

● να γίνει νοσοκομείο μηδενικών εκπομπών έως το 2050.