"Έχουμε αγγίξει τα όρια της αλλοίωσης"

Μια πρωτοβουλία με ξεχωριστή σημασία για το μέλλον των νησιών του Αιγαίου ανέλαβε ο Δήμος Μήλου, προτείνοντας τη θεσμοθέτηση "Μελέτης Κοινωνικών Επιπτώσεων", που θα συνοδεύει τη Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων πριν από την τελική αδειοδότηση μεγάλων τουριστικών μονάδων.

Στόχος είναι να ενταχθεί στη διαδικασία αδειοδότησης μια νέα μελέτη που θα αξιολογεί, όχι μόνο τις περιβαλλοντικές, αλλά και τις κοινωνικές, οικονομικές και λειτουργικές συνέπειες των μεγάλων τουριστικών επενδύσεων. Η θεσμοθέτηση της Μελέτης Κοινωνικών Επιπτώσεων θα αποτελέσει ένα νέο, ουσιαστικό εργαλείο προγραμματισμού και προστασίας, εξίσου σημαντικό με τη Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων.

Η πρόταση, που υπέβαλε ο δήμαρχος Μήλου, Μανώλης Μικέλης, απευθύνεται στα Υπουργεία Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Τουρισμού, Εσωτερικών, στην Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου, στην Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδος (ΚΕΔΕ) και στην ΠΕΔ Νοτίου Αιγαίου.

Μ. Μικέλης: "Είναι λυπηρό να χτίζονται άναρχα πράγματα χωρίς προδιαγραφές μέσα σε προστατευόμενες ζώνες"

Ο κ. Μικέλης μίλησε στην "Κοινή Γνώμη" για την επιστολή του Δήμου Μήλου που έχει σκοπό να υπάρξουν ειδικοί όροι πριν την αδειοδότηση οποιασδήποτε νέας τουριστικής μονάδας, με σκοπό να μην αλλοιωθούν εμβληματικά σημεία του νησιού.

"Αρχικά να τονίσω ότι σε ότι αφορά τις περιοχές Natura, η Κοινή Υπουργική Απόφαση σταμάτησε το 2017 και δεν είχε ανανεωθεί από δύο κυβερνήσεις διαφορετικές. Ζητάμε από την κυβέρνηση μία νέα Υπουργική Απόφαση για να βγάλει τους όρους ώστε να μπορέσουμε να ξέρουμε ποιες ακριβώς είναι οι προδιαγραφές για το οτιδήποτε χτίζεται μέσα στις περιοχές αυτές. Αυτή τη στιγμή κάνει ο καθένας ότι θέλει. Είναι λυπηρό να χτίζονται άναρχα πράγματα χωρίς προδιαγραφές μέσα σε προστατευόμενες ζώνες. Έχουμε κάνει πολλές επιστολές και πολλές επικοινωνίες, για να συναντηθούμε και με τον καινούργιο υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, αλλά ακόμα δεν το έχουμε καταφέρει", τόνισε αρχικά ο κ. Μικέλης.

Την ίδια ώρα, σε ότι αφορά τη δόμηση, ο δήμαρχος Μήλου επισήμανε πως "θέλουμε να τηρηθούν και οι προδιαγραφές που υπάρχουν και να τηρηθούν αυτά που περιέγραφε ο χωροταξικός σχεδιασμός, ο οποίος δεν εγκρίθηκε, γιατί όταν θα είναι έτοιμα τα Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδιο σε 2-3 χρόνια, θα είναι πάρα πολύ αργά για το νησί".

"Έχουμε αγγίξει τα όρια της αλλοίωσης των ιδιαίτερων σημείων της Μήλου"

Στη συνέχεια και αναφερόμενος στις κοινωνικές επιπτώσεις, που αποτελούν και το κύριο μέρος της επιστολής, ο κ. Μικέλης ανέφερε πως "σε ότι αφορά το περιβάλλον είναι το πρωταρχικό κριτήριό μας, από εκεί και πέρα το κοινωνικό ζήτημα που θέτουμε εμείς στην επιστολή, είναι οι επιπτώσεις που θα έχουν οι καινούργιες τεράστιες μονάδες, στην κοινωνία, στις μικρές επιχειρήσεις και στον ντόπιο πληθυσμό που δραστηριοποιείται στον τουριστικό τομέα. Αυτό το πράγμα θέλουμε να αναδείξουμε. Η φέρουσα ικανότητα του κάθε τουριστικού προορισμού δείχνει άλλα πράγματα. Η κοινωνική μελέτη θα δείξει πως όλα όσα μπορεί να χτιστούν, θα επηρεάσουν τον πληθυσμό και κυρίως τους ντόπιους. Αν υπήρχε ήδη αυτή η μελέτη, θα βλέπαμε αν αυτές οι τεράστιες, οι φαραωνικές τουριστικές μονάδες, χωράνε στο νησί".

Κλείνοντας, υπογράμμισε πως "εδώ χτίζουν άναρχα και ο καθένας χτίζει ότι θέλει και όπου θέλει. Αρκεί να σκεφτείτε ότι σε δυόμιση χρόνια από τώρα, στο νησί θα υπάρχουν πάνω από χίλιες πισίνες. Αν δίνεις άδειες και εγκρίσεις χωρίς ειδικές προδιαγραφές, σε λίγο η Μήλος θα γίνει χειρότερη από τη Μύκονο. Έχουμε αγγίξει τα όρια της αλλοίωσης των ιδιαίτερων σημείων της Μήλου, γιατί όλοι θέλουν να χτίσουν πάνω στο Σαρακήνικο και πάνω στο Κλέφτικο".

Ένα νησί που πιέζεται από την υπερανάπτυξη

Η Μήλος, όπως επισημαίνεται στο υπόμνημα του Δήμου, βρίσκεται αντιμέτωπη με ένα μοντέλο τουριστικής ανάπτυξης που εξελίσσεται με ρυθμούς ταχύτερους από τις δυνατότητες των υποδομών της. Οι δημοτικές εγκαταστάσεις, ύδρευση, αποχέτευση, απορρίμματα, κυκλοφοριακό, στέγαση, έχουν σχεδιαστεί για να εξυπηρετούν συγκεκριμένο πληθυσμό και όχι την ανεξέλεγκτη προσθήκη χιλιάδων νέων κλινών μέσω μεγάλων ξενοδοχειακών συγκροτημάτων.

Η πίεση αυτή δεν αφορά μόνο στο περιβάλλον, αλλά και την κοινωνική συνοχή, την καθημερινότητα των κατοίκων και τη λειτουργία του ίδιου του Δήμου, που καλείται να ανταποκριθεί σε εκθετικά αυξανόμενες ανάγκες χωρίς αντίστοιχους πόρους και προσωπικό.

Τι προβλέπει η προτεινόμενη Μελέτη Κοινωνικών Επιπτώσεων

Η προτεινόμενη Μελέτη Κοινωνικών Επιπτώσεων (ΜΚΕ) θα πρέπει να αποτελεί υποχρεωτικό στάδιο πριν την αδειοδότηση κάθε μεγάλης τουριστικής μονάδας και να αξιολογεί μια σειρά κρίσιμων παραμέτρων:

• Την επάρκεια των υδατικών πόρων και των υποδομών λυμάτων.

• Την παραγωγή και διαχείριση απορριμμάτων σε σχέση με τις δυνατότητες του Δήμου.

• Την πίεση στη στέγαση και στη διαμονή εργαζομένων, εκπαιδευτικών και υγειονομικών.

• Την επιβάρυνση στις υπηρεσίες του Δήμου και στο λειτουργικό του κόστος.

• Την κοινωνική συνοχή, την κυκλοφοριακή ασφάλεια και την πρόσβαση σε δημόσιους χώρους.

Τον οικονομικό αντίκτυπο στις ήδη υπάρχουσες μικρότερες επιχειρήσεις και τη συνολική επίδραση στην τοπική αγορά και κοινωνία. Μέσα από αυτή τη διαδικασία, η ΜΚΕ θα παρέχει μια αντικειμενική εκτίμηση για το αν μια νέα τουριστική μονάδα μπορεί να ενταχθεί ομαλά στο νησί, χωρίς να επιβαρύνει υποδομές, κατοίκους και τοπικές υπηρεσίες.

Οι θέσεις του Δήμου Μήλου

Ο Δήμος Μήλου τονίζει στην επιστολή του, ότι η ανάπτυξη δεν μπορεί να πραγματοποιείται εις βάρος των κατοίκων, ούτε να στηρίζεται σε ρυθμούς που υπερβαίνουν τις πραγματικές αντοχές του τόπου. Η βιωσιμότητα του νησιού, οι υποδομές και η κοινωνική συνοχή θεωρούνται εξίσου σημαντικοί παράγοντες με το περιβάλλον και πρέπει να λαμβάνονται υπόψη σε κάθε φάση σχεδιασμού και αδειοδότησης.

Η Δημοτική Αρχή επισημαίνει ότι το περιβάλλον παραμένει πρωταρχικό κριτήριο, ωστόσο το κοινωνικό ζήτημα που προκύπτει από την υπερσυγκέντρωση μεγάλων τουριστικών μονάδων είναι εξίσου κρίσιμο, καθώς επηρεάζει τη βιωσιμότητα της τοπικής κοινωνίας, την ποιότητα ζωής των κατοίκων και την ισορροπία της οικονομίας. Παράλληλα, τονίζεται ότι το νερό, τα λύματα και τα απορρίμματα αυξάνονται γεωμετρικά με την τουριστική κίνηση, χωρίς να υπάρχει ανάλογη ενίσχυση των δημοτικών πόρων και υποδομών. Οι υπολογισμοί δείχνουν ότι σε λίγα χρόνια, χωρίς αποτελεσματικό σχεδιασμό, το νησί θα αντιμετωπίσει σοβαρά ζητήματα επάρκειας και ποιότητας ζωής.

Τέλος, ο Δήμος διευκρινίζει ότι δεν αντιτίθεται στην τουριστική ανάπτυξη, αντιθέτως υποστηρίζει μια ήπια και ισορροπημένη πορεία που θα σέβεται τον τόπο, τους κατοίκους και το περιβάλλον. Με αυτό το πνεύμα, ζητάει τη θεσμοθέτηση της Μελέτης Κοινωνικών Επιπτώσεων, ώστε κάθε επένδυση να αποδεικνύει ότι μπορεί να συνυπάρξει αρμονικά με τις υποδομές και τις αντοχές του νησιού.