«Αόρατο έγκλημα» και μια «πανδημία που αποσιωπάται», η βία κατά των γυναικών

Ανεξέλεγκτες διαστάσεις λαμβάνει το φαινόμενο της έμφυλης βίας και της σεξουαλικής κακοποίησης των γυναικών! Τα αποκαλυπτικά στατιστικά στοιχεία (FRA 2014) που παρουσιάστηκαν το απόγευμα του περασμένου Σαββάτου στο Σπίτι του Πολιτισμού, στην εσπερίδα "Από το πλην στο συν", επιβεβαίωσαν το μέγεθος του προβλήματος.

-1 στις 2 γυναίκες έχει υποστεί σεξουαλική παρενόχληση

-το 11% των γυναικών ανέφερε κάποια/ες μορφή/ες σεξουαλικής βίας > 15 ετών

-το 5% των γυναικών έχει πέσει θύμα βιασμού

-το 6% έχει δεχτεί απόπειρα βιασμού

-το 6% συμμετείχε σε σεξουαλική δραστηριότητα παρά τη θέλησή του

-το 6% συναίνεσε σε σεξουαλική δραστηριότητα από φόβο

-το 97% των δραστών ήταν άνδρες

Ένα “αόρατο έγκλημα” συντελείται επί της ουσίας, κι όλοι οφείλουμε να δράσουμε για να το σταματήσουμε. Η σεξουαλική βία, άλλωστε, είναι “μια πανδημία που αποσιωπάται”, επισημαίνουν οι ειδικοί.

Η εκδήλωση του περασμένου Σαββάτου αποτέλεσε σύμπραξη της Δημοτικής Επιτροπής Ισότητας Ρεθύμνης και της Επιτροπής Γυναικείας Επιχειρηματικότητας του Εμπορικού Επιμελητηρίου Ρεθύμνου. Κι ήρθε ως συνέχεια των δράσεων γόνιμης επικοινωνίας, ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης που διοργάνωσε το Κέντρο Συμβουλευτικής Υποστήριξης Γυναικών του Δήμου Ρεθύμνης σε συνεργασία με τοπικούς φορείς και κοινωνικές δομές, στο πλαίσιο της Παγκόσμιας Ημέρας Εξάλειψης της βίας κατά των γυναικών.

Η ασφαλής (δι)έξοδος από το σκοτεινό μονοπάτι

“Η έμφυλη βία είναι ένα πανανθρώπινο φαινόμενο και πρόβλημα δεν αφορά μόνο τις γυναίκες - αφορά και τις γυναίκες και τους άνδρες. Πρέπει να γίνεται ορατή, να στηλιτεύεται και να τιμωρείται” τόνισε σε δηλώσεις της η κ. Μαρία Κουφιώτη, εκπρόσωπος του Κέντρου Ερευνών για Θέματα Ισότητας.

“Είμαστε πάρα πολύ τυχερές και πολύ τυχεροί, διότι υπάρχει ορατότητα στο φαινόμενο” παρατήρησε, “κι ευτυχώς πλέον η κοινωνία δέχεται αυτές τις φωνές, γιατί μέχρι πριν λίγα χρόνια στέκονταν επικριτικά απέναντί τους”.

Η έκταση του προβλήματος, “είναι αρκετά μεγάλη, δυστυχώς” είπε η κ. Κουφιώτη, η οποία κι εξήγησε: “Μην ξεχνάμε όμως ότι πρόκειται για σκοτεινούς αριθμούς. Η έκταση της βίας δεν είναι εύκολο να καταμετρηθεί. Έρευνες γίνονται κατά καιρούς, αλλά είναι μικρής εμβέλειας. Στοιχεία έχουμε μόνο από τον αριθμό κλήσεων στη γραμμή SOS 15900 και από τα συμβουλευτικά μας κέντρα. Βλέπουμε ότι όλο και περισσότερες γυναίκες επικοινωνούν πλέον με τη γραμμή. Όλο και περισσότερες γυναίκες φωνάζουν και βγάζουν προς τα έξω αυτό που βιώνουν. Αλλά για να μετρήσουμε τη βία και να πούμε ότι έχει αυξηθεί ή έχει μειωθεί σε σχέση με το παρελθόν, δεν μπορούμε να το κάνουμε, γιατί παλαιότερα δεν είχαμε στοιχεία. Είναι ένα αόρατο έγκλημα στην ουσία!”.

Η βία καταγράφεται παντού: “Στην οικογένεια, στην κοινωνία, σε επαγγελματικούς χώρους, σε δημόσιο χώρο - ένας βιασμός μπορεί να γίνει και σε δημόσιο χώρο από μη σύντροφο από τυχαίο δράση” σημείωσε η κ. Κουφιώτη, λέγοντας πως βία υπάρχει και από την Πολιτεία: “Είναι μια πανδημία που αποσιωπάται, η βία σε πολεμικές συρράξεις: η βία κατά των γυναικών, η σεξουαλική βία, που θεωρείται ως όπλο διάλυσης των γυναικών, αλλά και διάλυσης των ίδιων των ανδρών”.

Η εκπρόσωπος του Κ.Ε.Θ.Ι. κατακεραύνωσε τους θύτες και υπερασπίστηκε τα θύματα: “Οι φταίχτες είναι πάντοτε οι δράστες! Το θύμα δεν φταίει ποτέ”.

Με μία μάλιστα φράση, επιχείρησε να ερμηνεύσει τα ενοχικά και φοβικά συναισθήματα που νιώθουν όσες κι όσοι έχουν κακοποιηθεί: “Τους κρατάει ο φόβος της ατιμωρησίας των δραστών”.

Η κ. Κουφιώτη ξεχώρισε ως ευτυχές γεγονός το ότι “από το 2018 έγινε νόμος η Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης, η σύμβαση του Συμβουλίου της Ευρώπης, που προβλέπει τρόπους για να πάψει η ατιμωρησία των δραστών”.

Δεν αρκεί όμως μόνο αυτό. “Σε νομικό επίπεδο είμαστε πάρα πολύ καλά” υποστήριξε. “Πρέπει όμως να γίνουν περισσότερα πράγματα, να νιώσουν τα θύματα πως αν απευθυνθούν σε φορείς θα δικαιωθούν” ανέφερε. “Η ατιμωρησία είναι θέμα κουλτούρας και θέλησης. Υπάρχουν γυναίκες που ούτε καν αναγνωρίζουν τη σωματική βία, θεωρούν ότι πρέπει να την υφίστανται κι αυτό είναι φοβερό! Γι' αυτό και πρέπει να κάνουμε δράσεις πρόληψης, ενημέρωσης, ευαισθητοποίησης για να αναγνωρίσουν οι γυναίκες και το περιβάλλον τους το οποίο τις κρατάει πίσω, να το καταγγείλουν και να ξεφύγουν από αυτό το μονοπάτι” κατέληξε η ίδια.

Η ψυχική βία δεν είναι ορατή, ωστόσο τα σημάδια της μένουν ανεξίτηλα χαραγμένα στη μνήμη και την ψυχή…

“Να μετατρέψουμε το «Πλην» σε «Συν»”

Τις “εμπνεύστριες και διοργανώτριες αυτής της καρποφόρας κοινωνικής παρέμβασης” συνεχάρη στον σύντομο χαιρετισμό του ο δήμαρχος Ρεθύμνης Γιώργος Μαρινάκης, ενώνοντας τη φωνή του, στην προσπάθεια ενδυνάμωσης της έντασης και της εμβέλειας του μηνύματος: “Όσο οι πόρτες, οι καρδιές και τα στόματα των ανθρώπων παραμένουν κλειστά, η βία θα συνεχίσει να στοιχειώνει τις ζωές μας”.

Ο δήμαρχος Ρεθύμνης παραδέχθηκε ότι η αλλαγή νοοτροπίας δεν είναι εύκολη διαδικασία. “Στην περίπτωση της κακοποίησης των γυναικών όμως, όπως και των παιδιών, είναι επιβεβλημένη” διατράνωσε καλώντας τους συνδημότες τους σε αλλαγή παγιωμένων νοοτροπιών “ που συντηρούν και αναπαράγουν στερεότυπα της ανδρικής κυριαρχίας, φυσικοποιώντας την υπόσταση της και νομιμοποιώντας την εκδήλωση τους”.

Ο κ. Μαρινάκης επισήμανε το προφανές, ότι “η σιωπή δεν είναι πάντοτε αρετή. Η φωνή των γυναικών που έχουν υποστεί οποιαδήποτε μορφή βίας, έχει δύναμη. Όπως και η ψυχή τους”, διαβεβαιώνοντας πως ως δημοτική αρχή Ρεθύμνου “είμαστε έτοιμοι να τις ακούσουμε. Πρόθυμοι να ενώσουμε τις δυνάμεις μας. Αποφασισμένοι να μετατρέψουμε το φόβο σε τόλμη, την ανασφάλεια σε αυτοπεποίθηση, την αδικία σε δικαίωση, το συμβιβασμό σε ανεξαρτησία, το «Πλην» σε «Συν»!”.

Στο “φωτεινό” κομμάτι της δουλειά της Επιτροπής Ισότητας και του Κέντρου Συμβουλευτικής Γυναικών, στάθηκε η πρόεδρος της Επιτροπής και αντιδήμαρχος του Δήμου Ρεθύμνης, Άννα Ελευθεριάδου – Γκίκα, οικοδέσποινα της εκδήλωσης:

“Η δραστηριότητά μας εφέτος που τα υγειονομικά πρωτόκολλα το επέτρεψαν, ήταν ιδιαίτερα πλούσια και ποικίλη. Έγιναν βιωματικά σεμινάρια σε αξιωματικούς της Ελληνικής Αστυνομίας, σε υγειονομικούς (γιατρούς, νοσηλευτικό και λοιπό προσωπικό) του νοσοκομείου Ρεθύμνης, για το πώς να υποδέχονται και να στηρίζουν την κακοποιημένη γυναίκα όταν φτάσει σε αυτούς. Τη νέα χρονιά θα ακολουθήσει το ίδιο για εκπαιδευτικούς των σχολείων μας” υποσχέθηκε η κ. Ελευθεριάδου, προσθέτοντας: “Στόχος μας ήταν να εξοικειωθεί ο κόσμος με τη γυναίκα σε κομβικούς ρόλους, να την αποδεχθεί και να δοθεί το έναυσμα στις γυναίκες να τολμούν να διεκδικούν και να ανελίσσονται κοινωνικά κι επαγγελματικά!”.

Η αρμόδια αντιδήμαρχος έκλεισε την ομιλία της ως εξής: “Πρέπει να φτάσουμε στη μέρα που τα δύο φύλα δεν θα χρειάζεται να ζουν εγκλωβισμένα στους προκαθορισμένους, στερεοτυπικούς ρόλους: οι γυναίκες να νιώθουν αδικημένες, ότι δεν μπορούν να εξελιχθούν επαγγελματικά όπως οι άνδρες ή ότι έχουν ανάγκη από κάποιον να τις προστατεύσει και να τις στηρίζει. Από την άλλη μεριά, οι άνδρες δεν θα χρειάζεται να νιώθουν την πίεση να είναι ή τουλάχιστον να δείχνουν δυνατοί, να κρύβουν τα συναισθήματά τους και να υποστηρίζουν μια εικόνα κυρίαρχου, μπορούν δεν μπορούν. Όλες μας οι δράσεις εκεί στοχεύουν: στην κατάργηση των στερεοτύπων και των προκαταλήψεων σε σχέση με το φύλο”.

ΑΝΤΩΝΗΣ ΠΑΝΤΙΝΑΚΗΣ